Η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων αποτελεί πλέον νόμος του κράτους, έπειτα από την υπερψήφιση του νομοσχεδίου του υπουργείου Παιδείας αποκλειστικά από τη ΝΔ. Πρόκειται για νόμο που υπονομεύει τη δημόσια πανεπιστημιακή εκπαίδευση και ναρκοθετεί το παρόν και το μέλλον χιλιάδων καθηγητών, ερευνητών, φοιτητών και αποφοίτων.
Για την κυβέρνηση της ΝΔ, η μόρφωση πρέπει να μετατραπεί από δικαίωμα σε προνόμιο και τα δημόσια πανεπιστήμια να καθηλωθούν σε συνθήκες δημοσιονομικής και στελεχιακής ασφυξίας. Άλλωστε, οι Σύγκλητοι των Πανεπιστημίων, τα Τμήματα και οι Σχολές, οι ομοσπονδίες των καθηγητών, των ερευνητών, των διοικητικών υπαλλήλων, οι σύλλογοι των φοιτητών, αλλά και φορείς όπως η ΑΔΕΔΥ, το ΓΕΩΤΕΕ και το ΤΕΕ ζήτησαν από την κυβέρνηση να αποσύρει το σχέδιο νόμου και να στηρίξει, επιτέλους, τα δημόσια πανεπιστήμια της χώρας.
Οι ψηφισμένες ρυθμίσεις του νόμου για την ίδρυση και λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων παραβιάζουν το Σύνταγμα και το Άρθρο 16. Αυτό το γνωρίζουν τόσο στο υπουργείο Παιδείας όσο και στην κυβέρνηση. Μάλιστα, ο υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης έφτασε στο σημείο να πει πως «η Ελλάδα δεν μπορεί να περιμένει την αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος». Η αλαζονεία και η έπαρση του 41%, η ιδεολογική μυωπία για ιδιωτικοποιήσεις και η απέχθεια για κάθε τι δημόσιο, οδηγεί τη ΝΔ σε μπίζνες ακόμα κι αν χρειαστεί να παραβιαστούν το Σύνταγμα, οι νόμοι και το κράτος δικαίου.
Η όλη συζήτηση, βέβαια, συνοδεύτηκε από ψέματα και παραπλάνηση. Είπαν ότι τα πανεπιστήμια στην Ελλάδα είναι κρατικά. Όμως, στην Ελλάδα και την Ευρώπη, τα πανεπιστήμια είναι δημόσια και όχι κρατικά. Λειτουργούν χωρίς δίδακτρα, είναι αυτοδιοικούμενα και οι διοικήσεις τους δε διορίζονται από το κράτος. Το προσωπικό τους είναι δημόσιοι λειτουργοί και όχι κρατικοί υπάλληλοι. Η κυβέρνηση της ΝΔ είναι αυτή που προσπάθησε να τα κάνει πιο «κρατικά», βάζοντας χέρι στο αυτοδιοίκητο, επιβάλλοντας την αστυνόμευση, επηρεάζοντας τα προγράμματα σπουδών, πιέζοντας οικονομικά τα τμήματα και τις σχολές να βάλουν δίδακτρα στα μεταπτυχιακά και να αναζητήσουν πόρους στην αγορά.
Επίσης, η κυβέρνηση προσπάθησε να παρουσιάσει τη χώρα ως ευρωπαϊκό παράδοξο. Όμως, τα ιδιωτικά πανεπιστήμια στην Ευρώπη είναι ελάχιστα και η συντριπτική πλειοψηφία των φοιτητών σπουδάζει σε δημόσια πανεπιστήμια. Τα ιδιωτικά είναι συνήθως απαξιωμένα και πολύ χαμηλά στις αξιολογήσεις. Μάλιστα, σε ορισμένες χώρες όπως το Λουξεμβούργο, τη Δανία, την Ιρλανδία και την Ολλανδία, οι φοιτητές σπουδάζουν αποκλειστικά σε δημόσια. Στη Γερμανία λειτουργούν περίπου 80 μικρά ιδιωτικά, όπου σπουδάζει το 1% του φοιτητικού πληθυσμού. Αντίστοιχα στο Ηνωμένο Βασίλειο, ιδιωτικά είναι μόνον 8 από τα 160. Ακόμα και τα φημισμένα πανεπιστήμια των ΗΠΑ έχουν δημόσιο χαρακτήρα και είναι πράγματι μη κερδοσκοπικά. Το παράδοξο, λοιπόν, δεν είναι πως η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που δεν έχει ιδιωτικά. Είναι ότι είναι η μόνη που υποβαθμίζει και υποχρηματοδοτεί τα δημόσια, για να ανοίξει ιδιωτικά.
Ένας από τους κυβερνητικούς ισχυρισμούς είναι πως μια σειρά από εμβληματικά ξένα πανεπιστήμια θα ανοίξουν παραρτήματα στην Ελλάδα. Ωστόσο, κανένα εμβληματικό ξένο πανεπιστήμιο δεν πρόκειται να έρθει, όπως δεν το έκανε πουθενά αλλού στον κόσμο – ακόμα και σε χώρες με μεγαλύτερη αγορά. Τα πανεπιστήμια και ειδικά τα «εμβληματικά», δεν «γυρολογούν» από χώρα σε χώρα με τους νομπελίστες καθηγητές τους να διδάσκουν από παράρτημα σε παράρτημα.
Η κυβέρνηση ισχυρίστηκε επίσης πως η ίδρυση ιδιωτικών θα αυξήσει το ΑΕΠ της χώρας κατά 1%, δηλαδή κατά 2,5 δισ. ευρώ. Για να γίνει αυτό πραγματικότητα θα πρέπει την επόμενη χρονιά να σπουδάσουν στα ιδιωτικά περίπου 250.000 φοιτητές (υπολογίζοντας 10.000 ευρώ δίδακτρα το έτος ανά φοιτητή). Για να έχουμε μια πραγματική τάξη μεγέθους, ας σκεφτούμε πως στα δημόσια πανεπιστήμια εισάγονται περίπου 50.000-60.000 φοιτητές ετησίως. Επίσης, ο κύκλος εργασιών των 33 ιδιωτικών κολεγίων δεν ξεπερνά τα 60 εκατομμύρια, με περίπου 30.000 σπουδαστές ανά έτος. Η εκτίμηση αυτή είναι εντελώς παραπλανητική.
Στη Βουλή ειπώθηκε ακόμα πως ο νόμος θα βοηθήσει ώστε να μη φεύγουν Έλληνες φοιτητές στο εξωτερικό. Δεν ειπώθηκε όμως, πως από τους 40.000 Έλληνες που σπουδάζουν στο εξωτερικό, οι 38.000 έχουν πάει για μεταπτυχιακές σπουδές και μόνο 2.000 σπουδάζουν σε προπτυχιακά προγράμματα – κυρίως στα Βαλκάνια και την Κύπρο. Από αυτούς τους 2.000, οι περισσότεροι απέτυχαν να εισαχθούν σε σχολές υψηλής ζήτησης και απαιτήσεων όπως η Ιατρική, η Νομική και τα Πολυτεχνεία.
Αντίστοιχα, ένα ακόμη κυβερνητικό ψέμα έχει να κάνει με την προσέλκυση φοιτητών από το εξωτερικό. Η UNESCO και η EUROSTAT καταγράφουν περίπου 24.000 ξένους φοιτητές στην Ελλάδα, εκ των οποίων, οι 15.000 προέρχονται από την Κύπρο. Από τη χώρα, δηλαδή, που διαθέτει -υποτίθεται- ένα επιτυχημένο και κερδοφόρο μοντέλο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με ιδιωτικά πανεπιστήμια, το οποίο προσπαθεί να αντιγράψει και η δική μας κυβέρνηση.
Η βασική εκτίμηση είναι πως η κυβέρνηση επιθυμεί την ίδρυση ιδιωτικών παραρτημάτων χαμηλής εκπαιδευτικής ποιότητας και υψηλών διδάκτρων, υπό το φτηνό και νομικίστικο σχήμα των Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης και τη μετατροπή των κολεγίων σε ιδιωτικά πανεπιστήμια. Στο πλαίσιο αυτό, καταργεί το ενιαίο σύστημα εισαγωγής, εργαλειοποιεί την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής και δημιουργεί δύο ταχύτητες υποψηφίων. Για την εισαγωγή σε δημόσιο ΑΕΙ θα συνεχίσει να ισχύει η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής του Τμήματος. Για τα ιδιωτικά θα ισχύει η Ελάχιστη Βάση του πεδίου. Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Φοιτητής που επιδιώκει να μπει στη δημόσια Ιατρική θα πρέπει να συγκεντρώσει 19.000 μόρια. Στην περίπτωση της ιδιωτικής Ιατρικής θα χρειαστεί 10.000 μόρια και 10.000 ευρώ το χρόνο.
Σημαντική παράμετρος της ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων είναι η περαιτέρω απαξίωση των περιφερειακών ΑΕΙ που ήδη βιώνουν τις συνέπειες της ΕΒΕ. Με την ίδρυση ιδιωτικών, θα έχουν ακόμη λιγότερους εισακτέους, θέτοντας σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα πολλών και αξιόλογων τμημάτων και σχολών. Ταυτόχρονα, οι συνέπειες για τις τοπικές κοινωνίες και οικονομίες θα γίνουν σύντομα αντιληπτές. Επίσης, για πρώτη φορά ο νόμος προβλέπει δίδακτρα σε προπτυχιακές σπουδές – ακόμη μια τρανταχτή παραβίαση του Συντάγματος.
Για τη Νέα Αριστερά, η πανεπιστημιακή εκπαίδευση είναι και πρέπει να παραμείνει δημόσιο αγαθό, προσβάσιμο σε όλους και όχι προνόμιο για αυτούς που έχουν τη δυνατότητα να αγοράσουν την πρόσβαση και το πτυχίο. Η αντίθεσή μας με το νόμο είναι κάθετη. Η χώρα διαθέτει εξαιρετικά πανεπιστημιακά ιδρύματα που υπονομεύονται διαρκώς από την κυβέρνηση και τα ιδιωτικά συμφέροντα με τα οποία διαπραγματεύεται. Η δωρεάν και απρόσκοπτη πρόσβαση στα δημόσια ΑΕΙ αποτελεί την ουσιαστικότερη επένδυση για το μέλλον, διασφαλίζει και διευρύνει τη συμμετοχή στη γνώση, στην έρευνα, στην πρόοδο και στην ανάπτυξη.
Πέρα από εκπαίδευση, το Πανεπιστήμιο προσφέρει μια πολυδιάστατη κοινωνική μόρφωση, καλλιεργεί την αμφισβήτηση, τη διαφωνία, την επικοινωνία, την ψυχαγωγία, τη διασκέδαση, την κοινωνικοποίηση και τη συμπερίληψη. Είναι και πρέπει να παραμείνει δημόσιο αγαθό, συνδυάζοντας τη διδασκαλία και την έρευνα με την προσωπική καλλιέργεια και την κοινωνική ανάπτυξη.
Γι’ αυτό βρισκόμαστε στο πλευρό του πανεπιστημιακού και φοιτητικού κινήματος. Γι’ αυτό παλεύουμε για διπλασιασμό της χρηματοδότησης των πανεπιστημίων και του αριθμού καθηγητών και ερευνητών, για αύξηση του διοικητικού προσωπικού, για δωρεάν μεταπτυχιακά, για κατάργηση της πανεπιστημιακής αστυνομίας και ενίσχυση των βιβλιοθηκών και των εργαστηρίων, για κατάργηση των διαγραφών των φοιτητών, για άμεση αναβάθμιση των κτιριακών υποδομών και της φοιτητικής μέριμνας, για την ενίσχυση της διεθνούς συνεργασίας και παρουσίας των ΑΕΙ με ακαδημαϊκά κριτήρια.
Μπορεί η κυβέρνηση να θέλει να γκρεμίσει τη δημόσια εκπαίδευση στη χώρα, όπως και να ξεπουλήσει κάθε δημόσιο αγαθό και υπηρεσία. Όμως στεκόμαστε απέναντι, στο πλευρό της κοινωνίας, της πανεπιστημιακής κοινότητας και των φοιτητών. Ας έχουμε κατά νου πως ο νόμος δύσκολα θα εφαρμοστεί. Άλλωστε η ιστορία παρόμοιων αντιεκπαιδευτικών νόμων (815, Γιαννάκου, Διαμαντοπούλου) δείχνει πως ψηφίστηκαν στη Βουλή και καταψηφίστηκαν στην πράξη.
* Η Μερόπη Τζούφη είναι βουλευτής Ιωαννίνων της Νέας Αριστεράς
]]>Με ένα νόμο Τομή στα μέχρι τότε δεδομένα, 40 χρόνια πριν, ιδρύθηκε στη χώρα μας το Εθνικό Σύστημα Υγείας. Ένα δημόσιο δίκτυο υγείας, απότοκος του οράματος του Γεώργιου Γεννηματά και του Παρασκευά Αυγερινού, σφραγισμένο με τις πολιτικές του Κοινωνικού Κράτους και του Κράτους Πρόνοιας του ΠΑΣΟΚ. Ένα σύστημα με μοναδικό στόχο την απρόσκοπτη και ισότιμη προσφορά υπηρεσιών υγείας σε όλους τους πολίτες της χώρας μας ανεξαρτήτως της οικονομικής, κοινωνικής και επαγγελματικής τους κατάστασης.
Με ιστορικό ορόσημο την περίοδο της πανδημίας, το Ε.Σ.Υ άντεξε και στάθηκε, με την αυταπάρνηση του υγειονομικού προσωπικού, επάξια στο ύψος των περιστάσεων που διαμορφώθηκαν λόγω έκτακτης ανάγκης. Το ερώτημα βέβαια που προκύπτει είναι: Για πόσο ακόμα θα αντέχει; Ήταν με αφορμή την πανδημία που ήρθε στο προσκήνιο με τον πιο επιτακτικό τρόπο το πόσο μεγάλο ρόλο διαδραματίζει τελικά η πρόληψη στη διασφάλιση της υγείας του πληθυσμού. Τι έχει όμως γίνει μέχρι σήμερα που μιλάμε προς αυτή την κατεύθυνση;
Τα στοιχεία που πλαισιώνουν την εικόνα του ΕΣΥ και το περιγράφουν, είναι δυστυχώς αποκαρδιωτικά. Μεγάλη γάγγραινα της υφιστάμενης κατάστασης στο χώρο της υγείας, δεν είναι άλλη από την υποστελέχωση, με τα νοσοκομεία της επικράτειας να «αιμορραγούν» από έλλειψη στελεχιακού δυναμικού όλων των ειδικοτήτων. Το μόνο που μετράμε, είναι χιλιάδες κενά σε οργανικές θέσεις, συνεχόμενες παραιτήσεις, υπερεφημέρευση χωρίς ρεπό και άδειες, εξουθένωση προσωπικού και μετακινήσεις. Μετακινήσεις και «εντέλλεσθε» που «κουκουλώνουν» το πρόβλημα και δεν το λύνουν, αντίθετα το εντείνουν, αφού αποδυναμώνουν τμήματα που ήδη τελούν υπό οριακή λειτουργία. Όπως συμβαίνει συστηματικά το τελευταίο διάστημα στα Νοσοκομεία των Ιωαννίνων από όπου αντλείται προσωπικό με «εντέλλεσθε» προς άλλα Νοσοκομεία της 6ης ΥΠΕ. Αυτές οι πρακτικές θέτουν σε κίνδυνο τόσο τους ασθενείς όσο και τους υγειονομικούς. Έχω καταθέσει σχετική ερώτηση στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου και αναμένω απαντήσεις από τον Υπουργό.
Η επικουρικότητα του ΕΚΑΒ, με πάνω από 3000 οργανικά κενά, απαρχαιωμένο στόλο ασθενοφόρων, χρήζει άμεσων διαρθρωτικών αλλαγών προκειμένου να εκτελέσει το σκοπό του , που δεν είναι άλλος από την αντιμετώπιση του επείγοντος.
Το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής πιστό στις ρίζες του και το πρόσταγμα ότι η Υγεία και η ενίσχυσή της αποτελεί ψυχή της παράταξης, έχει ξεκινήσει ένα κύκλο επισκέψεων στις δημόσιες δομές υγείας της χώρας προκειμένου να καταγράψει αναλυτικά τα προβλήματα. Σ’ αυτό τον κύκλο επισκέψεων, ο οποίος θα συνεχιστεί σε όλη την Ελλάδα, διαπιστώσαμε τις δυσλειτουργίες των Νοσοκομείων και Κέντρων Υγείας. Τα ζητήματα που ταλανίζουν την Δημόσια Υγεία είναι η έλλειψη προσωπικού, ιατρικού και νοσηλευτικού, η αναγκαιότητα αναβάθμισης των υποδομών, η κακοδιαχείριση, η έλλειψη ολοκληρωμένου σχεδίου ανάταξης της δημόσιας υγείας. Καθημερινά στο ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής γινόμαστε δέκτες των αποτελεσμάτων της κακής διαχείρισης. Οι ερωτήσεις που καταθέτουμε ως Κοινοβουλευτικός Τομέας Ευθύνης για την Υγεία είναι πολλές. Και αυτό αποτυπώνει την ποιότητα των υπηρεσιών υγείας που παρέχονται στους πολίτες της χώρας. Ενδεικτικά αναφέρω την έλλειψη των φαρμάκων για ασθενείς με διαβήτη τύπου ΙΙ οι οποίοι δεν βρίσκουν για να προμηθευτούν τα φάρμακά τους και αποκαλύφθηκε πως 5500 σκευάσματα αυτών ‘’λιμνάζουν’’ στον ΙΦΕΤ με ευθύνη του ΕΟΦ ο οποίος 6 μήνες τώρα δεν έχει δώσει άδεια διακίνησης του φαρμάκου, χωρίς να αιτιολογεί το γιατί. Καταθέσαμε σχετική ερώτηση στον Υπουργό και περιμένουμε απάντηση. Αντίστοιχα καταθέσαμε με τον Πρόεδρο Ν. Ανδρουλάκη ερώτηση για τις συνθήκες λειτουργίας των Νοσοκομείων της 3ης και 4ης ΥΠΕ, αφού οι ελλείψεις εκεί σε αναισθησιολόγους ανέρχονται στο 45%! Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι οι λίστες αναμονής στα χειρουργεία σε όλη την επικράτεια προκαλούνται από την έλλειψη αναισθησιολόγων και τις κλειστές χειρουργικές αίθουσες.
Η δημόσια Υγεία δεν μπορεί να αποτελεί πεδίο μικροπολιτικής και πρακτικών εντυπωσιασμού. Για εμάς στο ΠΑΣΟΚ- Κίνημα Αλλαγής η Υγεία είναι προτεραιότητα. Γι’ αυτό συντάσσουμε ολοκληρωμένο και εξορθολογισμένο πρόγραμμα αναδιάταξης του. Ξεκινώντας από την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας , η οποία είναι η βάση του Ε.Σ.Υ. Σχέδιο που προβλέπει:
-Τη δημιουργία τοπικών δικτύων ολοκληρωμένων υπηρεσιών υγείας σε όλη τη χώρα, υπό δημόσια πάντα εποπτεία που θα δίνει έμφαση στην πρόληψη.Με υπηρεσίες τηλειατρικής, τηλεσυμβουλευτικής και τηλεπαρακολούθησης ασθενών. Με ψηφιακό φάκελο υγείας, ψηφιακή κάρτα, στοχευμένα προγράμματα και καινοτόμες εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης. Για να έχουν οι κάτοικοι όλων των απομακρυσμένων περιοχών την περίθαλψη που δικαιούνται.
-Την επαρκή στελέχωση των Νοσοκομείων της Νησιωτικής Ελλάδας με τη θέσπιση επιπλέον οικονομικών κινήτρων, μοριοδότησης και επιδόματος για τη στέγαση του προσωπικού τους.
-Την επιλογή Διοικητών αξιοκρατικά μέσω διεθνών διαγωνισμών,
-Την αναβάθμιση των δημόσιων Νοσοκομείων τα οποία θα ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες , ενισχύοντας π.χ. την ολοήμερη λειτουργία των χειρουργείων.
-Τη δημιουργία κέντρων χρόνιων παθήσεων , μονάδων ημερήσιας νοσηλείας, δημόσιων κέντρων αποκατάστασης εκτός νοσηλευτικών ιδρυμάτων
-Την εφαρμογή κινήτρων για την επαρκή στελέχωση και κάλυψη των κενών και επικαιροποίηση των οργανογραμμάτων ώστε να προκηρύσσονται άμεσα όλες οι θέσεις που εκκενώνονται.
-Την αναβάθμιση του ρόλου του ΕΟΔΥ για την αντιμετώπιση των εκτάκτων αναγκών που όλο και πληθαίνουν
-Την επαρκή στήριξη και ανασύνταξη του ΕΚΑΒ.
Είναι άκρως ανησυχητικό όταν σήμερα η Ελλάδα κατατάσσεται στην ομάδα των ανατολικών χωρών της ΕΕ με τις χαμηλότερες δαπάνες υγείας και τις υψηλότερες ανικανοποίητες ανάγκες. Είναι θλιβερό, να πληρώνει ο ελληνικός λαός τις δεύτερες υψηλότερες ιδιωτικές δαπάνες για την υγεία του στην ΕΕ, πίσω μόνο από τη Βουλγαρία.
Ο χρόνος αντίδρασης στην σαθρή πραγματικότητα που βιώνει το Εθνικό Σύστημα Υγείας είναι τώρα. Η κατάσταση είναι οριακή. Η λήψη γενναίων αποφάσεων και εφαρμογή σύγχρονων πολιτικών είναι καθαρά μια πολιτική απόφαση. Μια απόφαση που πρέπει να πάρουμε για το αν θέλουμε να στηρίξουμε το δημόσιο σύστημα Υγείας ή αν θέλουμε απλώς να εφαρμόσουμε αποσπασματικές λύσεις για το ‘φαίνεσθαι’ όπως πράττει η σημερινή κυβέρνηση της ΝΔ, χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα στην υπάρχουσα πραγματικότητα. Εμείς στο ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής είμαστε αποφασισμένοι να το στηρίξουμε, να το εξορθολογίσουμε, να το ανασυντάξουμε, όπως ακριβώς πράξαμε πριν 40 χρόνια, κατά την ίδρυσή του, απέναντι σε όσους δεν το πίστεψαν.
* Ο Ιωάννης Τσίμαρης είναι βουλευτής Ιωαννίνων του ΠΑΣΟΚ Κίνημα Αλλαγής
]]>Οι τελευταίες αυτές εβδομάδες ήταν, τόσο για εμένα προσωπικά, αλλά και τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ συνολικά, μία πολύτιμη εμπειρία. Είχα και είχαμε την ευκαιρία να συνομιλήσουμε με τους πολίτες και να ακούσουμε τις αγωνίες τους, αλλά και την κριτική τους.
Δεν κρύφτηκα ποτέ πίσω από το δάχτυλό μου. Στις εκλογές της 21ης Μαΐου η ελληνική κοινωνία δήλωσε ότι περίμενε περισσότερα από εμάς: τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Και αυτό το μήνυμα το λάβαμε.
Από την πρώτη μέρα προσπαθήσαμε να στρέψουμε τη συζήτηση γύρω από τις επικείμενες εκλογές στα μεγάλα ερωτήματα και στις στρατηγικές απαντήσεις που πρέπει να απασχολήσουν τον τόπο μας. Ερωτήματα που υπαγορεύονται από τις κρίσεις και τις προκλήσεις που μας περιβάλλουν, ερωτήματα που σχετίζονται με τις δυνατότητες η χώρα μας να αλλάξει ριζικά, ερωτήματα που προκύπτουν από την επιθυμία των Ελλήνων και των Ελληνίδων να ζουν καλύτερα.
Σήμερα, υπάρχουν δύο ανταγωνιστικά σχέδια για το μέλλον της χώρας. Η παράταξη της Νέας Δημοκρατίας θεωρεί ότι η χώρα κινείται σε θετική κατεύθυνση και υπόσχεται ότι τα επόμενα χρόνια θα συνεχίσει το μοντέλο της «φτηνής ανάπτυξης». Αυτό συνοψίζεται στην υποτίμηση της εργασίας, στην άρση των περιοριστικών κανόνων, στην μετατροπή της χώρας μας σε έναν τόπο επιπόλαιων επενδύσεων και μονοσήμαντου προσανατολισμού σε κλάδους όπως ο τουρισμός. Σε αυτό το μοντέλο, υπάρχουν νικητές και ηττημένοι. Ακόμα όμως και αν αφήσει κανείς στην άκρη αυτή τη διάσταση, είναι ένα μοντέλο που έχει δοκιμαστεί και έχει αποτύχει: είναι η συνέχεια της πολιτικής που μας οδήγησε πριν λίγα χρόνια στην οικονομική κρίση και στα πρόθυρα της χρεοκοπίας. Και όχι μόνο αυτό. Στην εκδοχή του κυρίου Μητσοτάκη και της σημερινής Νέας Δημοκρατίας, συνδυάζεται με έναν τρόπο άσκησης της εξουσίας που εμπνέει ανησυχία σε κάθε δημοκρατικό πολίτη. Δεν μπορούμε να ξεχάσουμε το 2019-2023. Δεν μπορούμε να ξεχάσουμε το σκάνδαλο των υποκλοπών, τις θηριώδεις απευθείας αναθέσεις, την δυσανεξία του καθεστώτος του κυρίου Μητσοτάκη απέναντι σε κάθε έννοια ελέγχου και λογοδοσίας.
Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ συμπυκνώνεται στη φράση «δίκαιη κοινωνία». Ξέρουμε το προφανές: δεν αρκεί να πατήσει κανείς ένα κουμπί για να φτάσουμε εκεί. Είναι όμως ένας στόχος που ανταποκρίνεται στις δυνατότητες της ελληνικής οικονομίας και την επιθυμία της ελληνικής κοινωνίας για μία συνθήκη δικαιοσύνης, ισότητας και ευημερίας. Δεν μας αρκεί η φτηνή ανάπτυξη και δεν μας αξίζει η καθημερινή υποβάθμιση της ζωής. Αυτό που θέλουμε για τη χώρα είναι ένα αναπτυξιακό άλμα που θα αναγεννήσει την ελληνική ύπαιθρο και τον δευτερογενή τομέα μέσα από επενδύσεις που θα σέβονται τους κανόνες και θα προσθέτουν στον συλλογικό πλούτο της χώρας. Ο δικός μας στόχος είναι το κράτος να λειτουργεί όχι ως ο αιμοδότης ισχυρών συμφερόντων, αλλά να παρεμβαίνει στην οικονομία, να προστατεύει και να ρυθμίζει, να επενδύει και να θωρακίζει τις δημόσιες υποδομές. Μόνο έτσι θα έχουμε επιτυχίες δημοσιονομικές – όπως είχαμε στα χρόνια της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ- που την ίδια στιγμή θα μετατρέπονται σε πυλώνες στήριξης του κοινωνικού κράτους και επένδυσης στο ανθρώπινο δυναμικό -το πιο πολύτιμο κεφάλαιο- της χώρας μας.
Αυτά είναι τα δύο ανταγωνιστικά σχέδια για τη στρατηγική πορεία της Ελλάδας. Στις 25 Ιουνίου αυτό που κρίνεται είναι η πορεία και η κατεύθυνση του βηματισμού της ελληνικής κοινωνίας για τα επόμενα χρόνια.
Ξέρω ότι πολλοί και πολλές σκέφτονται να φτάσουν στην κάλπη με κριτήριο το τι συνέβη στις 21 Μαΐου. Θα ήθελα να τους καλέσω να το σκεφτούν εκ νέου. Όχι μόνο γιατί οι κάλπες είναι άδειες, αλλά κυρίως γιατί μπορούμε όλοι ανεξάρτητα από ιδεολογικές καταβολές και παραταξιακές προτιμήσεις να φανταστούμε την επόμενη μέρα αν ο κύριος Μητσοτάκης θεωρήσει ότι το σχέδιό του έχει την έγκριση του ελληνικού λαού.
Ας είμαστε ειλικρινείς. Ο κύριος Μητσοτάκης και η κυβέρνησή του πορεύτηκαν με τρόπο αλαζονικό προσβάλλοντας την ευαισθησία και την αξιοπρέπεια του λαού μας σε πολλές και διαδοχικές περιστάσεις- από τις πρωτοφανείς πρακτικές όταν αποκαλύφθηκε το σκάνδαλο των υποκλοπών μέχρι το διάγγελμα εκείνο στον απόηχο της τραγωδίας στα Τέμπη. Δεν θα αλλάξει. Αν λάβει ψήφο εμπιστοσύνης από τον ελληνικό λαό, η ταξική υπεροψία και η αλαζονεία της εξουσίας θα γίνουν ο νόμος της πολιτικής. Και η κυβέρνησή του θα νομοθετεί με κύριο αν όχι αποκλειστικό κριτήριο ιδιοτελή συμφέροντα, παρασκηνιακές διαβουλεύσεις και την αναπαραγωγή ενός αποτυχημένου και αντικοινωνικού μοντέλου ανάπτυξης.
Εμείς, από την πρώτη στιγμή, είπαμε ότι θα παλέψουμε για να ανατρέψουμε τόσο το εκλογικό αποτέλεσμα, όσο και την προοπτική μίας παντοδύναμης κυβέρνησης της νέας Δεξιάς. Και βλέπουμε τη συστηματική προσπάθεια συγκεκριμένων κέντρων να δείξουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ έχει τελειώσει. Γιατί ξέρουν, ότι είναι η μόνη δύναμη που μπορεί να συγκρουστεί με το σχέδιο της Νέας Δημοκρατίας. Στο έδαφος αυτό, ενισχύουν κόμματα φωτοβολίδες με προσωποπαγή και αντιπολιτικά χαρακτηριστικά, ενώ την ίδια στιγμή ορέγονται την παλινόρθωση του παλιού δικομματισμού και την περιθωριοποίηση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Θα πέσουν έξω και αυτή τη φορά.
Τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ δεν τον έχουν στο χέρι. Είναι μια κοινωνική και πολιτική δύναμη που, παρά τα λάθη της και τις αδυναμίες της, δίνει τη μάχη και θα συνεχίσει να δίνει μάχες για το σύνολο της κοινωνίας μας. Η ψήφος στον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ δεν είναι ψήφος διαμαρτυρίας. Είναι ψήφος εμπιστοσύνης σε μία δυνατή, παρεμβατική και ανανεωμένη προοδευτική παράταξη. Είναι ψήφος ενίσχυσης της ελληνικής κοινωνίας. Είναι ψήφος θετική στον στόχο της δίκαιης κοινωνίας με ευημερία για όλους.
Του ΑΛΕΞΗ ΤΣΙΠΡΑ
]]>Η μεγαλύτερη και πιο πετυχημένη μεταρρύθμιση της μεταπολίτευσης, το ΕΣΥ, αφέθηκε στη μοίρα του. Καθοριστικά, για την αποφυγή της κατάρρευσης συνέβαλλε η αυταπάρνηση των εργαζομένων, αλλά και το κουράγιο των πολιτών. Όμως η υποστελέχωση, η γήρανση, η καταπόνηση των εργαζομένων, η συνεχόμενη μείωση χρηματοδότησης έχουν οδηγήσει τα πράγματα στο απροχώρητο. Έλλειψαν ο πολιτικός σχεδιασμός, η στρατηγική, ο συντονισμός, οι σωστές κατευθύνσεις.
Η τελευταία προσπάθεια μεταρρύθμισης του ΕΣΥ έγινε από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ το 2010 με την θέσπιση του ΕΟΠΥΥ, την ηλεκτρονική συνταγογράφηση και το Παρατηρητήριο Τιμών Φαρμάκου.
Οι πολιτικές δυνάμεις που ανέλαβαν την εξουσία από τότε, δεν στήριξαν το ΕΣΥ από πολιτική επιλογή. Επί διακυβέρνησης Σύριζα παρόλο που η χώρα εξήλθε τον Αύγουστο του 2018 του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής, διατηρήθηκε το ανώτατο όριο των δημόσιων δαπανών για την υγεία στο 6% του ΑΕΠ και επιβλήθηκαν περικοπές δαπανών σε ολόκληρο τον τομέα της υγείας φτάνοντας στο ιστορικό χαμηλό 5% του ΑΕΠ το 2019, από τα χαμηλότερα ποσοστά στην ΕΕ.
Μετά την «έξοδο από τα Μνημόνια» τον Αύγουστο του 2018, που έγινε άρση του κανόνα 1:5 και έγινε 1:1 ο ΣΥΡΙΖΑ προσέλαβε ελάχιστους μόνιμους γιατρούς και νοσηλευτές, κατά πολύ λιγότερους απ’ όσους συνταξιοδοτήθηκαν και εγκατέλειψαν το ΕΣΥ. Αντί μόνιμων προσλήψεων, η αναλογία συμβασιούχων γιατρών / μόνιμων γιατρών έφτασε στο υψηλότερο σημείο 2:5. Αυτή ήταν μια πολιτική επιλογή.
Η διακυβέρνηση από τον κ. Μητσοτάκη επέτεινε την απαξίωση του ΕΣΥ συντεταγμένα. Άφησε στην τύχη του ένα σύστημα υγείας υποστελεχωμένο και γερασμένο, οικονομικά στραγγαλισμένο, με τους νέους γιατρούς εκπατρισμένους κατά χιλιάδες.
Με την αναμονή των ραντεβού και των απεικονιστικών εξετάσεων να αγγίζουν μήνες. Με τις λίστες ντροπής των χειρουργείων να αγγίζουν σε πολλές κλινικές τους 12 μήνες αναμονής και παραπάνω «κλείνοντας το μάτι» στα μεγάλα ιδιωτικά κέντρα.
Ένα σύστημα υγείας με τις μεγαλύτερες πανευρωπαϊκά ιδιωτικές δαπάνες των νοικοκυριών για την υγεία, δεύτερες από το τέλος μετά την Βουλγαρία.
Η απαξίωση και αποδόμηση του Εθνικού Συστήματος Υγείας είναι πολιτική επιλογή της Νέας Δημοκρατίας.
Άφησαν το ΕΚΑΒ υποστελεχωμένο. Από τον στόλο του λείπουν τουλάχιστον 80 ασθενοφόρα για να φτάσουμε τα διεθνή στάνταρ και 700 διασώστες για να τα στελεχώσουν ενώ ήταν πολιτική επιλογή να υπάρχει κονδύλι για την δημιουργία της Πανεπιστημιακής Αστυνομίας, που όμως δεν λειτουργεί, και την πρόσληψη 1000 ατόμων.
Κατήργησε οριστικά την συνταγογράφηση από ιδιώτες στους 2.500.000 ανασφάλιστους στερώντας τους το δικαίωμα επιλογής, μέτρο το οποίο έχει μηδενικό δημοσιονομικό όφελος.
Ψηφίζοντας το νόμο 4999/2022 της κυρίας Γκάγκα αδιαφορώντας προκλητικά για τη φιλοσοφία του ιδρυτικού νόμου για το ΕΣΥ 1397/1983 ( η υγεία είναι κοινωνικό αγαθό που δεν υπακούει στους νόμους του κέρδους, η προστασία της είναι αποκλειστική ευθύνη του κράτους που υλοποιείται από αποκεντρωμένο – δημοκρατικό ΕΣΥ…) έβαλε ταφόπλακα στον Δημόσιο και Δωρεάν χαρακτήρα του.
Σήμερα, ο κ. Μητσοτάκης υπόσχεται ετεροχρονισμένα ένα σύγχρονο ΕΣΥ. Το ότι ο βασικός σχεδιασμός είναι να διαχειριστεί τα προβλήματα και όχι να τα λύσει ,γίνεται προφανές από τους πόρους που σκοπεύει να διαθέσει: μόνο το 2% του Ταμείου Ανάκαμψης και Σταθερότητας όταν άλλες χώρες με παρόμοια προβλήματα στον Τομέα Υγείας όπως η Πορτογαλία και η Ιταλία σκοπεύουν να δαπανήσουν 8 με 10% των πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Το ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής επιμένει στην άμεση ανακατεύθυνση του 8% με 10% των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης για να αναγεννηθεί το Εθνικό Σύστημα Υγείας και να υπάρχουν υπηρεσίες για όλους τους πολίτες και κυρίως τους πιο ευάλωτους.
Γι’ αυτό λοιπόν, προτείνουμε:
•Προστασία του δημόσιου χαρακτήρα του ΕΣΥ και κατάργηση του άρθρου 10 του Νόμου 4999/2022
•Αναβαθμισμένο πλαίσιο για την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας
•Κέντρα πρωτοβάθμιας περίθαλψης σε όλη την Ελλάδα
•Μισθοί στον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης
•Προσλήψεις μόνιμου προσωπικού στα νοσοκομεία και ένταξη στα βαρέα και ανθυγιεινά
Η αποστολή ενός Εθνικού Συστήματος Υγείας είναι να γίνεται κάθε μέρα και καλύτερο, να μπορεί να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των πολιτών, έχοντας πάντα ως θεμελιώδεις τις αξίες της ισότητας και της κοινωνικής δικαιοσύνης.
Η παροχή δωρεάν ποιοτικών υπηρεσιών υγείας, είναι υποχρέωσή μας. Ένα κοινωνικό συμβόλαιο που σπάει τις ανισότητες. Μια διαγενεακή παρακαταθήκη για τους νεότερους. Για μας στο ΠΑΣΟΚ αξία έχεις μόνο ΕΣΥ.
* Ο Ιωάννης Τσίμαρης είναι
υποψήφιος βουλευτής Ιωαννίνων του ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής
]]>Η κλιματική κρίση και οι συνέπειές της στη φύση και την κοινωνία αποτελούν μια αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα.
Οι υψηλές θερμοκρασίες, οι ξηρασίες, οι καύσωνες, οι δασικές πυρκαγιές, οι πλημμύρες, η απώλεια βιοποικιλότητας αποτελούν μερικές μόνο από τις επιπτώσεις στην περιοχή της Μεσογείου. Δεδομένου ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα παραμένει λίγο έως πολύ η ίδια, το κλίμα συνεχίζει να αλλάζει και οι προβλέψεις κάνουν λόγο για περαιτέρω επιδείνωση.
Η συζήτηση για το περιβάλλον έχει ανοίξει τουλάχιστον εδώ και τρεις δεκαετίες. Ωστόσο, τα αποτελέσματα δεν είναι τα επιθυμητά παρά τις όποιες δράσεις, τα μέτρα και τις αποφάσεις που κινούνται στη σωστή κατεύθυνση. Στον πυρήνα της συζήτησης εντοπίζεται η ανάγκη για αλλαγή του ενεργειακού μίγματος, περιορίζοντας δραστικά τη χρήση ορυκτών καυσίμων και αύξηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ). Πρόκειται για αυτό που ονομάζουμε ενεργειακή ή πράσινη μετάβαση.
Το κρίσιμο ερώτημα είναι πώς θα υλοποιηθεί η συγκεκριμένη μετάβαση. Η νεοφιλελεύθερη πολιτική την αντιμετωπίζει ως ένα ακόμη πεδίο κερδοφορίας των επιχειρηματικών συμφερόντων. Στο πλαίσιο αυτό, τα κόστη της μετάβασης τοποθετούνται απέναντι στις ανάγκες των πολλών μέσω μιας διαδικασίας που αποφέρει υπερκέρδη και συσσωρεύει πλούτο σε συγκεκριμένους ιδιώτες.
Είναι κάτι που είδαμε σε πολλές περιπτώσεις κατά τη διακυβέρνηση της ΝΔ. Ενδεικτικά, η βίαια απολιγνιτοποίηση, η ιδιωτικοποίηση της (Δ)ΕΗ και το ξεπούλημα του δικτύου του φυσικού αερίου οδήγησαν στο να έχουμε την πιο ακριβή ενέργεια σε όλη την Ευρώπη. Επίσης δημιουργήθηκαν υπερκέρδη για λίγους και τα φαινόμενα αισχροκέρδειας έγιναν ο κανόνας, με την κυβέρνηση Μητσοτάκη να αρνείται να ασκήσει οποιονδήποτε έλεγχο στην αγορά ενέργειας.
Επιπλέον ο νόμος 4685/2022, ο «περιβαλλοντοκτόνος» νόμος Χατζηδάκη, κατεδάφισε κάθε έννοια ενεργειακής, χωροταξικής και δασικής πολιτικής – φιλικής προς το περιβάλλον και τον άνθρωπο. Αποδόμησε την περιβαλλοντική διάσταση στην αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων, αποδυνάμωσε την προστασία των προστατευόμενων περιοχών, ενώ κατήργησε τους Φορείς Διαχείρισής τους.
Οι προοδευτικές και ριζοσπαστικές δυνάμεις, τόσο στη χώρα μας όσο και παγκοσμίως, καλούνται να σηκώσουν το βαρύ φορτίο της προστασίας του περιβάλλοντος, της καταπολέμησης της ενεργειακής φτώχειας και της προώθησης της ενεργειακής δικαιοσύνης. Οι δράσεις αυτές συνδέονται άμεσα με ένα βιώσιμο μοντέλο παραγωγής και κατανάλωσης, μέσω δημόσιων πολιτικών που διατρέχουν όλες τις πτυχές της κοινωνικής ζωής και διευκολύνουν την πράσινη μετάβαση.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη παρέδωσε το συντονισμό και την υλοποίηση της περιβαλλοντικής και κλιματικής πολιτικής στην αγορά και τους επιχειρηματικούς ομίλους. Στον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ υποστηρίζουμε πως το υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας πρέπει να ανακτήσει το ρόλο του, ιδίως σε θέματα χωροταξίας/πολεοδομίας, προστασίας της βιοποικιλότητας, περιβαλλοντικής αδειοδότησης, επιθεώρησης και ελέγχου, κλιματικής ανθεκτικότητας και προσαρμογής.
Η κατάργηση του αντιπεριβαλλοντικού νόμου Χατζηδάκη είναι κομβικής σημασίας, θωρακίζοντας το πλαίσιο για τις προστατευόμενες περιοχές, επεκτείνοντας το υπάρχον Εθνικό Δίκτυο και συστήνοντας τους Φορείς Διαχείρισής τους εκ νέου, με μόνιμο προσωπικό και πόρους. Παράλληλα, κρίνουμε ως αναγκαία την κατοχύρωση του δημόσιου χαρακτήρα των υπηρεσιών νερού, της διαχείρισης υδατικών πόρων, της διαχείρισης αποβλήτων, των απορριμμάτων και της ανακύκλωσης, με ενίσχυση του ρόλου των Δήμων και των Περιφερειών.
Επιτακτική είναι και η ολοκλήρωση των Δασικών Χαρτών, του Κτηματολογίου και των Προεδρικών Διαταγμάτων των περιοχών NATURA, χωρίς κενά, εξαιρέσεις και κυρίως μεθοδεύσεις. Επίσης απαραίτητη είναι η κωδικοποίηση της πολεοδομικής νομοθεσίας και η πλήρης ψηφιοποίηση των διαδικασιών ώστε να αποκλείεται κάθε αυθαιρεσία.
Στον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ θέτουμε ως στόχο την κλιματική ουδετερότητα και τη σταδιακή απεξάρτηση από το λιγνίτη και από το φυσικό αέριο. Προκρίνουμε την αναθεώρηση του χωροταξικού πλαισίου για τις ΑΠΕ και τις ενεργειακές κοινότητες, ενώ διαφωνούμε με τις βιομηχανικές ΑΠΕ. Ταυτόχρονα υποστηρίζουμε την επαναφορά του δικτύου ηλεκτρισμού και της (Δ)ΕΗ υπό δημόσιο έλεγχο προκειμένου να μειώσουμε το κόστος της ενέργειας.
Όσον αφορά τους υδρογονάνθρακες και τις εξορύξεις, θεωρούμε πως δεν έχουν θέση σε ένα «πράσινο» παρόν και μέλλον. Είναι γνωστό πως το ζήτημα μας απασχόλησε κατά την κυβερνητική μας περίοδο, κυρίως σε επίπεδο γεωφυσικών ερευνών και χαρτογράφησης των ορυκτών πόρων. Διαπιστώσαμε πως η αξιοποίηση των πιθανών κοιτασμάτων δεν μπορεί να δώσει λύσεις για την ενεργειακή επάρκεια της Ελλάδας, όπως και απαντήσεις στην κατεύθυνση της κλιματικής ουδετερότητας και της περιβαλλοντικής προστασίας.
Η περίπτωση της Ηπείρου είναι χαρακτηριστική. Ο φυσικός πλούτος, τα οικοσυστήματα, η μεγάλη βιοποικιλότητα και οι περιοχές NATURA πρόκειται να απειληθούν από τις εξορύξεις και την ενδεχόμενη εκμετάλλευση υδρογονανθράκων. Όπως και ο οικοτουρισμός και κάθε βιώσιμη δραστηριότητα που έχει αναπτυχθεί στην περιοχή.
Είναι σαφές πως χρειαζόμαστε μια καθαρή στρατηγική για την πράσινη μετάβαση, αξιοποιώντας τις καλές ευρωπαϊκές πρακτικές, με την Πολιτεία και την κοινωνία παρούσες. Την τελευταία τετραετία αποδείχθηκε πως το ξεπούλημα των φυσικών πόρων σε ιδιωτικά συμφέροντα, αμφισβητεί βασικά δικαιώματα των πολιτών όπως στην περίπτωση του άθλιου νόμου για την ιδιωτικοποίηση του νερού.
Την επόμενη κιόλας μέρα των εκλογών πρέπει να προχωρήσουμε γρήγορα σε αλλαγές και μεταρρυθμίσεις που θα δώσουν λύση στην κλιματική και ενεργειακή κρίση, ενώ θα διασφαλίσουν την ουσιαστική προστασία του περιβάλλοντος. Μια παροιμία λέει πως «δεν κληρονομούμε τη γη από τους προγόνους μας, τη δανειζόμαστε από τα παιδιά μας». Για αυτό πρέπει να δράσουμε άμεσα, έχουμε ήδη καθυστερήσει.
* Η Μερόπη Τζούφη
είναι βουλευτής Ιωαννίνων του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ
]]>Η χρήση των δυνατοτήτων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας από την Ν.Δ. είναι οικονομικά ξεπερασμένη και διευρύνει τις κοινωνικές ανισότητες.
Το Ταμείο δίνει στην Ελλάδα τρεις ευκαιρίες- δυνατότητες, (α) την αρωγή των παραγωγικών και τεχνολογικών επενδύσεων, (β) την ισορροπημένη κατανομή μεταξύ των μεγάλων και μικρομεσαίων επιχειρήσεων και (γ) την ενίσχυση των κοινωνικών υποδομών κυρίως στην υγεία, την εκπαίδευση και τη στέγη. Δυστυχώς σήμερα, επιλογή της κυβέρνησης της Ν.Δ. είναι η κατά προτεραιότητα ενίσχυση των μεγάλων επιχειρήσεων από το Ταμείο ενώ οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και οι αγρότες σχεδόν αποκλείονται. Είναι χαρακτηριστική η διαφορετική προσέγγιση και αξιοποίηση του Ταμείου από την Ελλάδα σε σύγκριση με την Ισπανία και την Πορτογαλία, δυο σημαντικές χώρες της Μεσογείου με ιστορία οικονομικής κρίσης και ανάκαμψης. Ενώ για την κατοικία στην Ισπανία δαπανάται 1 δις και στην Πορτογαλία 2,7 δις, στην Ελλάδα διατίθεται μόλις 1,3 εκατομμύρια Ευρώ. Η στεγαστική πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ στην περίοδο διακυβέρνησης της χώρας που περιορίστηκε στην επιδότηση ενοικίων, κυρίως των νοικοκυριών που βρίσκονταν υπό μεγάλη πίεση, σήμερα έχει απόλυτη προτεραιότητα και απαιτεί σύνθετη πολιτική και συγκεκριμένη μεθοδολογία.
Μια προοδευτική κυβέρνηση θα έχει τη δυνατότητα να αναθεωρήσει σχεδόν τα μισά προγράμματα του Ταμείου. Οι ενέργειες αυτές θα συνοδεύονται με την αλλαγή του τρόπου διαχείρισης του ιδιωτικού χρέους και την προστασία της πρώτης κατοικίας σύμφωνα με το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.. Θεωρώ ότι η ενίσχυση της βιομηχανίας, της γεωργίας, της πράσινης και κυκλικής οικονομίας είναι τομείς απόλυτης προτεραιότητας για μία βιώσιμη ανάπτυξη σε συμφωνία με τα διεθνή παραδείγματα αλλά και επιμέρους διαφοροποιήσεις, όπου αυτό είναι αναγκαίο. Οι προτάσεις και πρωτοβουλίες για «αναδιαχείριση» του Ταμείου Ανάκαμψης συνυφαίνουν την οικονομική ανάπτυξη της χώρας με την ευημερία της κοινωνίας. Η βιώσιμη ανάπτυξη αποτελεί ευκαιρία δίκαιης ανάπτυξης, με έγνοια για τους πολίτες και το αύριο της χώρας.
Η επικράτηση του του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. είναι ο βασικός όρος προκειμένου την επομένη της Κυριακής των εκλογών η χώρα να έχει κυβέρνηση που θα διασφαλίσει σταθερότητα, καθώς θα ανοίξει τον δρόμο για την προοδευτική συνεργασία σε μια διακυβέρνηση που θα εκπροσωπεί τη συντριπτική πλειονότητα του λαού. Ένα πολιτικό σχέδιο που κερδίζει διαρκώς έδαφος στην ελληνική κοινωνία.
Το δίλημμα των εκλογών του Μαΐου είναι καθαρό και κρυστάλλινο: Προοδευτική κυβέρνηση συνεργασίας με προγραμματική συμφωνία σταθερότητας για τη δικαιοσύνη και τη δημοκρατική ανάταξη ή καθεστώς Μητσοτάκη, με περιπέτειες, αστάθεια και ανασφάλεια, για τη συνέχιση της κοινωνικής καταστροφής, του παρακράτους, της συγκάλυψης και των μπίζνες με τους ισχυρούς.
Ο Τριαντάφυλλος Αλμπάνης,
είναι πρώην Πρύτανης Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και υποψήφιος
βουλευτής Ιωαννίνων, ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ
]]>Η εθνική οικονομία το προηγούμενο έτος αναπτύχθηκε με ρυθμό 5,3 % περίπου. Με βάση τους κανόνες της μακροοικονομικής επιστήμης μια τέτοια επίδοση επιδρά θετικά στην κοινωνική συνοχή.
Στη χώρα μας όμως συνέβη το παράδοξο, η αύξηση του εγχώριου προϊόντος συνοδεύτηκε με αύξηση των κοινωνικών ανισοτήτων, την εκτόξευση του πληθωρισμού, ειδικά στα είδη διατροφής και στα ενοίκια των κατοικιών καθώς και στην αύξηση του ιδιωτικού χρέους προς την εφορία, τα ασφαλιστικά ταμεία και τις τράπεζες.
Σύμφωνα με την έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή (Σεπτέμβριος 2022), οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την εφορία τον Ιούλιο του 2022 ανέρχονταν στα 112,6 δισ. ευρώ και είναι αυξημένες κατά 3,7 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2021. Επιπλέον, το σύνολο των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών στο τέλος του Ιουνίου 2022 ανήλθε στα 43,4 δισ. ευρώ. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 38,2% των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων είχε τουλάχιστον μία ληξιπρόθεσμη οφειλή.
Ισχυρές συνθήκες φτωχοποίησης επικρατούν στη χώρα, όπως δείχνουν και τα τελευταία στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής. Σύμφωνα με αυτά αυξάνεται με ανησυχητικό ρυθμό το ποσοστό του πληθυσμού που βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού και εξαιτίας των χαμηλών εισοδημάτων του, στερείται βασικών αγαθών και υπηρεσιών. Το 28,3% του πληθυσμού, δηλαδή περίπου 3 εκατομμύρια άτομα, βρέθηκε στο όριο της φτώχειας το 2021, ποσοστό αυξημένο κατά 0,9 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2020 (27,4%). Είναι, μάλιστα, η πρώτη χρονιά μετά το 2015 -εν μέσω Μνημονίων- που ο συγκεκριμένος δείκτης καταγράφει αύξηση.
Το ποσοστό του πληθυσμού σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού στην Ελλάδα παραμένει σημαντικά υψηλότερο από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης (28,3% με βάση τον αναθεωρημένο ορισμό στην Ελλάδα έναντι 22,0% στην Ευρωζώνη το 2021) και αυξάνεται το 2021 συγκρινόμενο με το 2020 (κατά 0,6 ποσοστιαίες μονάδες, από 28,9% το 2020 σε 29,5% το 2021 με βάση τον παλαιό ορισμό, ή κατά 0,9 ποσοστιαίες μονάδες από 27,4% σε 28,3% με βάση τον νέο ορισμό).
Το ποσοστό των φτωχών νοικοκυριών, 28,3%, προκύπτει μετά τις χορηγήσεις των κοινωνικών επιδομάτων, ενώ χωρίς τα κοινωνικά επιδόματα το ποσοστό της φτώχειας στην Ελλάδα εκτινάσσεται στο 48,2%!
Τα παραπάνω επίσημα στοιχεία αποδεικνύουν ότι ανοίγει η ψαλίδα των ανισοτήτων, με ευθύνη της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Ύστερα από μια σημαντική αποκλιμάκωση που είχαμε τα προηγούμενα χρόνια, από το 2020 έως το 2022 οι ανισότητες στην Ελλάδα έχουν οξυνθεί.
Επιπρόσθετα, στοιχεία που ανακοίνωσε η Eurostat, δείχνουν ότι οι πολίτες στην Ελλάδα είχαν το 2021 το τρίτο χαμηλότερο διάμεσο διαθέσιμο εισόδημα στην Ευρωπαϊκή Ένωση με βάση την αγοραστική δύναμη. Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, μόνο η Βουλγαρία και η Ρουμανία είχαν χαμηλότερο διάμεσο επίπεδο εισοδήματος από την Ελλάδα. Το διάμεσο διαθέσιμο εισόδημα στην Ελλάδα ανερχόταν το 2021 σε 8.752 ευρώ και σε 9.917 μονάδες αγοραστικής δύναμης (Purchasing Power Standard, PPS) ή σε μόλις 55% του αντίστοιχου εισοδήματος στην Ε.Ε. που ανερχόταν σε 18.019 PPS. Το διάμεσο εισόδημα σε μονάδες αγοραστικής δύναμης στη Βουλγαρία ήταν 9.375 PPS και στη Ρουμανία 9.917 PPS, με της Ουγγαρίας να είναι ελαφρά υψηλότερο (9.982 PPS).
Στον αντίποδα, το υψηλότερο διαθέσιμο εισόδημα έχουν οι κάτοικοι του Λουξεμβούργου (32.132 PPS), της Ολλανδίας (24.560 PPS), της Αυστρίας (24.450 PPS) και της Γερμανίας (23.401 PPS).
Σύμφωνα με αυτά τα στοιχεία, μόνο η Βουλγαρία και η Ρουμανία είχαν χαμηλότερο διάμεσο επίπεδο εισοδήματος από την Ελλάδα. Το 93% είδε το εισόδημά του να μειώνεται ή να μένει σταθερό.
Τι πρέπει να γίνει;
Πρέπει να αυξηθεί η ιδιωτική κατανάλωση με υγιή τρόπο, δηλαδή χωρίς αύξηση του δανεισμού να αυξηθούν, τουλάχιστον στο ύψος του πληθωρισμού, οι μισθοί όλων των εργαζομένων του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα καθώς επίσης και οι συντάξεις. Η όποια αύξηση του μισθολογικού κόστους των επιχειρήσεων θα αντισταθμιστεί από την αύξηση του τζίρου των επιχειρήσεων αφού οι εργαζόμενοι των επιχειρήσεων είναι και πελάτες αυτών. Παράλληλα πρέπει να συντρέξουν πολιτικές για μείωση του ενεργειακού κόστους των επιχειρήσεων και ειδικά των αγροτών και των επαγγελματιών αυτοκινητιστών, έτσι ώστε να επιβιώσουν από την παρατεταμένη ενεργειακή κρίση που στην χώρα μας, έχει λάβει πολύ μεγάλη διάσταση λόγω της αισχροκέρδειας υπό την ανοχή της κυβέρνησης Μητσοτάκη.
Πρέπει να τιθασευτεί το κύμα της ακρίβειας στα είδη διατροφής και στις υπηρεσίες πρώτης ανάγκης. Να μειωθεί ο ΦΠΑ στα τρόφιμα και σε είδη πρώτης ανάγκης καθώς και στις υπηρεσίες μεταφοράς προσώπων (ΤΑΧΙ, ΚΤΕΛ, ΟΑΣΑ, ΟΣΕ,ΜΕΤΡΟ κ.α) στο 6%. Να μειωθεί ο ειδικός φόρος κατανάλωσης στα καύσιμα, ώστε να μειωθεί το κόστος της θέρμανσης και των μετακινήσεων. Να ενεργοποιηθεί το τραπεζικό σύστημα και να χρηματοδοτήσει τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που αποτελούν την ραχοκοκαλιά της οικονομίας και της κοινωνίας μας.
Προϋπόθεση όμως όλων αυτών αποτελεί η πολιτική αλλαγή με την ψήφο του λαού στις προσεχείς βουλευτικές εκλογές, ώστε να σχηματισθεί προοδευτική κυβέρνηση η οποία θα εφαρμόσει ένα συνολικό πρόγραμμα ανάταξης της κοινωνίας και ειδικά την ανασύνταξη του κοινωνικού κράτους πρόνοιας με σεβασμό και αποκατάσταση του κράτους δικαίου που τόσο πολύ έχει καταρρακωθεί από τους δήθεν φιλελεύθερους.
* Ο Δημήτρης Φίλης
είναι Οικονομολός
]]>Έχοντας υπηρετήσει για περισσότερα από 30 χρόνια το Εθνικό Σύστημα Υγείας από διάφορες θέσεις, έζησα τη μακρά πορεία του περίπου από την έναρξή του.
Ως γιατρός στο νοσοκομείο Χατζηκώστα των Ιωαννίνων και στη συνέχεια στο Πανεπιστημιακό, είδα σε πραγματικό χρόνο την εξέλιξη του Ε.Σ.Υ., την προσφορά του στην περιοχή, στην εκπαίδευση των νέων γιατρών και νοσηλευτών, στην έρευνα και στην εξειδίκευση. Αξίζει να αναφέρουμε πως σήμερα, το Πανεπιστημιακό των Ιωαννίνων είναι το δεύτερο μεγαλύτερο νοσοκομείο σε εξυπηρέτηση ασθενών μετά τον Ευαγγελισμό.
Με εξειδικευμένο προσωπικό και κλινικές και προηγμένο τεχνολογικό εξοπλισμό εξυπηρετεί τις ανάγκες όλης της ΒΔ Ελλάδας, της Δυτικής Μακεδονίας, της Κέρκυρας, της Λευκάδας, ακόμη και της νότιας Αλβανίας.
Η πανδημία και η πρωτόγνωρη πίεση που άσκησε στα εθνικά συστήματα υγείας των χωρών, μας αφήνει μια σειρά από διδάγματα για την επόμενη μέρα. Παράλληλα φωτίζει και τις χρόνιες ανεπάρκειες που πρέπει να λύσουμε άμεσα. Όλα συνηγορούν πως το Ε.Σ.Υ. πρέπει να ενισχυθεί, να ανανεωθεί, να ενδυναμώσει τις υποδομές και το προσωπικό του. Όχι να αναζητήσει εμβαλωματικές λύσεις που εξοντώνουν το προσωπικό, που δημιουργούν ανασφάλεια και αβεβαιότητα στους ασθενείς.
Από την πλευρά μας, όταν νομοθετήσαμε την άμεση προκήρυξη των πανεπιστημιακών θέσεων με τον κανόνα του 1 προς 1, είχαμε θέσει ως στόχο την άμεση αναπλήρωση των κενών αλλά και την επιστροφή ιατρών που έφυγαν κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης σε χώρες του εξωτερικού.
Από την άλλη πλευρά, η κυβέρνηση της ΝΔ, είχε ως διακηρυγμένο στόχο την ιδιωτικοποίηση του Ε.Σ.Υ. Η πανδημία μπορεί να καθυστέρησε το σχέδιο της, όμως για μια ακόμα φορά είδε την κρίση σαν ευκαιρία. Αφού τελειώσαμε -υποτίθεται- με την πανδημία και το Ε.Σ.Υ. είναι πλέον βαριά επιβαρυμένο, αποτελεί εύκολη λεία προς ιδιωτικοποίηση. Άλλωστε φρόντισε η ΝΔ να προφυλάξει τον ιδιωτικό τομέα υγείας από την επιβάρυνση της πανδημίας, ακόμα και όταν τα δημόσια νοσοκομεία δε μπορούσαν πλέον να ανταπεξέλθουν στις μεγάλες ανάγκες των ασθενών. Ειδικά αυτών με σοβαρά και χρόνια νοσήματα.
Υπολογίζεται πως οι υγειονομικές ανάγκες της χώρας έχουν μείνει ακάλυπτες κατά 30%. Το Ε.Σ.Υ. λειτουργεί με 10.000 υγειονομικούς λιγότερους και πολλές κλινικές, πολλά τμήματα και πολλές υπηρεσίες αναστέλλουν τη λειτουργία τους. Ο προγραμματισμός των χειρουργείων πάει πίσω μέρα με τη μέρα. Υπάρχουν περιπτώσεις που έχουν ανασταλεί, όχι για μήνες, αλλά για χρόνο. Οι ασθενείς, για να εξυπηρετηθούν, οδηγούνται είτε στα επί πληρωμή απογευματινά ιατρεία των νοσοκομείων είτε στον ιδιωτικό τομέα. Επιβαρύνονται με το κόστος της επίσκεψης, το κόστος των εξετάσεων και της συνταγογράφησης, ενώ εδώ και μήνες παρατηρείται σημαντική έλλειψη φαρμάκων. Η κατάσταση είναι εκρηκτική και μοιάζει με την πρώτη μνημονιακή περίοδο, όταν περισσότεροι από 2 εκατομμύρια πολίτες στερήθηκαν την πρόσβαση στη δημόσια και δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.
Πώς απαντά η κυβέρνηση Μητσοτάκη; Με έναν προϋπολογισμό – αναντίστοιχο των αναγκών και με ένα νομοσχέδιο που γυρίζει τη φροντίδα υγείας 40 χρόνια πίσω, πριν την ίδρυση του Ε.Σ.Υ. Τότε που, για να καταφέρουν οι ασθενείς να έχουν πρόσβαση, έπρεπε να έχουν χρήματα ή πολιτικό μέσον. Συχνά και τα δύο. Η κυβέρνηση της ΝΔ δεν νομοθετεί για τους γιατρούς, τους νοσηλευτές, τα νοσοκομεία, τους ασθενείς, το δημόσιο συμφέρον. Κι αυτό φαίνεται και από τις αντιδράσεις των άμεσα εμπλεκόμενων, αυτών που στήριξαν και συνεχίζουν να στηρίζουν το δημόσιο σύστημα υγείας όλα αυτά τα χρόνια και οι οποίοι φωνάζουν στην κυβέρνηση να πάρει πίσω το νομοσχέδιο. Διότι όλοι αυτοί γνωρίζουν από πρώτο χέρι πως το σχέδιο της ΝΔ για την επόμενη μέρα είναι δυστοπικό, γεμάτο αχρείαστους ανταγωνισμούς και ναρκοθετημένο από τους κανόνες της αγοράς.
Καταργείται η πλήρης και αποκλειστική απασχόληση και θεσμοθετείται το παράλληλο ιδιωτικό έργο για τους γιατρούς του Ε.Σ.Υ. Αντί να βάλει η κυβέρνηση το χέρι στην τσέπη και να πληρώσει, όπως οφείλει, μετακυλήει το κόστος στις τσέπες των ασθενών. Για αυτό άλλωστε δεν ανοίγει και καμία συζήτηση για την αύξηση των αποδοχών.
Λέει ο υπουργός υγείας ότι οι ασθενείς δεν ενδιαφέρονται για τις εργασιακές σχέσεις των γιατρών. Δηλαδή αν είναι μόνιμοι, μερικής απασχόλησης ή με μπλοκάκι. Το μόνο που θέλουν -τονίζει- είναι να βρίσκουν γιατρούς στο νοσοκομείο. Όλα αυτά συνιστούν βαθιά άγνοια και ιδεοληψία. Οι νέοι γιατροί θα βρεθούν σε ένα αποδιοργανωμένο σύστημα, όπου θα τους ζητηθούν πολύ περισσότερα από όσα γνωρίζουν και έχουν εκπαιδευτεί. Η εκπαίδευση των ειδικευομένων θα υποχωρήσει και οι κίνδυνοι θα αυξηθούν. Έχουμε αναρωτηθεί αν με το μοντέλο αυτό ωθούμε τη νέα γενιά ιατρών να εγκαταλείψει και πάλι το σύστημα; Την ίδια στιγμή, οι ιδιώτες γιατροί θίγονται από τον αθέμιτο ανταγωνισμό από τους νοσοκομειακούς που θα λειτουργούν και ιδιωτικά. Πρόκειται για ένα ανθρωποφαγικό μοντέλο που θα οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια σε χειρότερες υπηρεσίες, σε βάρος, φυσικά, της υγείας και της φροντίδας των ασθενών. Παράλληλα, οι ασθενείς θα επιβαρυνθούν οικονομικά, για να αντιμετωπίσουν την περιορισμένη πρόσβαση στην πρωινή δωρεάν λειτουργία των νοσοκομείων, καταφεύγοντας στον ιδιωτικό τομέα ή στην επί πληρωμή απογευματινή λειτουργία των μέχρι χθες δημόσιων νοσοκομείων. Εν τω μεταξύ, δεν είναι δύσκολο να συνειδητοποιήσουμε πως είναι ανθρωπίνως αδύνατο να ανταποκριθεί ένα γιατρός στην καθημερινή τακτική λειτουργία του νοσοκομείου, στα απογευματινά ιατρεία ή χειρουργεία, στην εφημερία και ταυτόχρονα να κάνει ιδιωτικό ιατρείο ή κλινική. Ο μόνος που θα μείνει πίσω είναι ο ασθενής. Και κυρίως, ο ασθενής που δεν έχει την οικονομική δυνατότητα.
Μια ακόμη σημαντική διάσταση του νομοσχεδίου είναι η εκ νέου θεσμοθέτηση της κομματοκρατίας και του πελατειακού συστήματος με υπογραφή Κυριάκου Μητσοτάκη. Το σύστημα κρίσεων του ιατρικού προσωπικού υποβαθμίζει τα αντικειμενικά κριτήρια: την προϋπηρεσία, τη μετεκπαίδευση, το κλινικό έργο. Πλέον, η προφορική συνέντευξη παίζει τον κύριο ρόλο. Νομίζω πως όλες και όλοι αντιλαμβανόμαστε τι πρόκειται να συμβεί.
Το προσωπικό των νοσοκομείων, όλοι οι υγειονομικοί, οι ασθενείς και οι οικογένειές τους, κάθε δημοκρατικός και προοδευτικός πολίτης δεν μπορεί παρά να βρεθεί απέναντι στην προσπάθεια διάλυσης του ΕΣΥ. Ο νόμος του 1983 της πρώτης κυβέρνησης Ανδρέα Παπανδρέου αποτελεί ένα νόμο – τομή στα μεταπολιτευτικά δρώμενα. Και δεν είναι η πρώτη φορά που η ΝΔ προσπαθεί να κατεδαφίσει τον πυρήνα του, κάτι αντίστοιχο είχε γίνει και την περίοδο 1990-1993, με έναν άλλο Μητσοτάκη στο τιμόνι. Σήμερα επανέρχεται, αδιαφορώντας για το πλήγμα που θα προκαλέσει στην κοινωνική συνοχή και την αξιοπρέπεια των ανθρώπων, μάλιστα σε μια περίοδο υγειονομικά τεταμένη.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. ψήφισε κατηγορηματικά όχι στην κατάργηση της πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης των εργαζομένων στα δημόσια νοσοκομεία. Στεκόμαστε αντιδιαμετρικά απέναντι στο νομοσχέδιο που ιδιωτικοποιεί τη δημόσια περίθαλψη, που καταργεί το Ε.Σ.Υ. και αρνούμαστε να γυρίσουμε στην εποχή πριν την ίδρυσή του. Οι εκλογές κοντοζυγώνουν και το νομοσχέδιό αυτό θα μείνει στα χαρτιά. Παρόλο που ψηφίστηκε μόλις χθες, θα είναι ένας από τους πρώτους νόμους που θα καταργήσει η επόμενη προοδευτική διακυβέρνηση. Όχι από ρεβανσισμό ή πολιτική σκοπιμότητα. Αλλά επειδή βρίσκεται στην αντίπερα όχθη των αναγκών της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας, επιλέγοντας τη συμμαχία με τους ιδιώτες και τα συμφέροντα που ωφελούνται από τη διάλυση του Ε.Σ.Υ.
* Η Μερόπη Τζούφη είναι βουλευτής
Ιωαννίνων του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ
]]>«Η παιδεία αλλάζει». Έτσι τιτλοφορεί η Νίκη Κεραμέως τον απολογισμό των πεπραγμένων της στο υπουργείο Παιδείας. Πράγματι, αλλάζει προς το χειρότερο και μάλιστα δραματικά. Κυβέρνηση και υπουργείο Παιδείας αυτοσυγχαίρονται για τις «μεταρρυθμίσεις» τους, ενώ παράλληλα τροφοδοτούν την άτυπη βεντέτα που έχουν ανοίξει με τους εκπαιδευτικούς, τους μαθητές και την πανεπιστημιακή κοινότητα.
Περηφανεύονται για τους περισσότερους φραγμούς στο δημόσιο (;) εκπαιδευτικό σύστημα, για τις περισσότερες εξετάσεις και το διαγωνισμό PISA. Για την εμμονική αύξηση του αριθμού Προτύπων σχολείων και τη δήθεν αριστεία. Για την παροχή δεξιοτήτων αντί μόρφωσης, όπως και για την κατάργηση της Κοινωνιολογίας που «έκανε τα παιδιά αριστερά». Για τα κατηχητικά μέσα στα σχολεία, την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής και τον αποκλεισμό χιλιάδων νέων από τα δημόσια ΑΕΙ, την πανεπιστημιακή αστυνομία. Περιαυτολογούν που μετατρέπουν το δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα σε περιβάλλον για ολοένα και λιγότερους, αμιγώς εξετασιοκεντρικό, συντηρητικό, δίχως προβληματισμούς και συζήτηση αλλά με ρομποτική και αγγλικά στο νηπιαγωγείο. Πιο ακριβό για τις οικογένειες, πιο φτηνό για το κράτος, πιο ανοιχτό στις επιχειρήσεις και την εταιρική κουλτούρα.
Ωστόσο, ποια είναι η πραγματικότητα στην τάξη, το προαύλιο, το αμφιθέατρο; Εδώ και τρία χρόνια, κυβέρνηση και υπουργείο Παιδείας εθελοτυφλούν για τα μείζονα εκπαιδευτικά, αλλά και ευρύτερα κοινωνικά θέματα που απασχολούν τα παιδιά και την εκπαιδευτική διαδικασία. Κάποιος/α κακεντρεχής ή και υποψιασμένος/η θα μπορούσε να σκεφτεί ότι τα προβλήματα που είτε δημιουργήθηκαν είτε γιγαντώθηκαν από τους ίδιους, εξυπηρετούν τελικά τη δική τους ατζέντα.
Αρνούνται κάθε συζήτηση για τις ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας και κάνουν πως δε βλέπουν τα σοβαρά μαθησιακά κενά και την αυξημένη αδιαφορία των μαθητών για το σχολείο. Αδιαφορούν για τον σχολικό εκφοβισμό (bullying), τους βανδαλισμούς αιθουσών και την αναγραφή φασιστικών συνθημάτων. Αντιμετωπίζουν το στεγαστικό πρόβλημα των νεοδιόριστων εκπαιδευτικών ως ζήτημα που θα λύσει η αυτορρυθμιζόμενη (;) αγορά του real-estate. Ακόμα και όταν φοιτητής πέφτει από το παράθυρο του 3ου ορόφου επειδή δε χωρούσε στην αίθουσα λόγω έλλειψης καθηγητών και κατάλληλων χώρων, αρνούνται κάθε ευθύνη. Άλλωστε φρόντισαν να βάλουν την αστυνομία στα πανεπιστήμια και να τη χρηματοδοτήσουν με 30 εκατ. ευρώ, τη στιγμή που όλα τα δημόσια ελληνικά πανεπιστήμια λαμβάνουν ετησίως 90 με 100 εκατ. ευρώ.
Τα «μισά από τα λεφτά» της πανεπιστημιακής αστυνομίας να δίνονταν ως χρηματοδότηση στα ΑΕΙ, θα είχαμε -ήδη από φέτος- περισσότερους διδάσκοντες και σοβαρές στεγαστικές λύσεις, οι οποίες θα επέτρεπαν την ορθολογική κατανομή των φοιτητών σε τμήματα. Την ίδια στιγμή, τα ΑΕΙ χρειάζονται άμεσα χρηματοδότηση για να ανταπεξέλθουν στο αυξημένο ενεργειακό κόστος, να καταφέρουν να ζεστάνουν και να φωταγωγήσουν αίθουσες, εργαστήρια, εστίες και βιβλιοθήκες. Το υπουργείο Παιδείας κάνει και πάλι πως δεν ακούει.
Το δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα χρειάζεται χώρο να αναπνεύσει. Και για να μπορέσει να εκπληρώσει τον παιδαγωγικό και κοινωνικό του ρόλο, χρειάζεται η ανατροπή των νόμων της πειθάρχησης, της ιδιωτικοποίησης, της γραφειοκρατικοποίησης, της αστυνομοκρατίας. Χρειάζεται αλλαγή παραδείγματος ώστε οι νέες και οι νέοι να αντιληφθούν πως το μέλλον τους θα είναι καλύτερο και όχι χειρότερο από το παρόν τους. Ας μην ξεχνάμε πως η εντατικοποίηση, η ανεργία, τα προβλήματα στέγασης, ο σεβασμός στις ζωές που απειλούνται από την κυβερνητική αυθαιρεσία και αδιαφορία δεν είναι φυσικά φαινόμενα, αλλά πολιτικές επιλογές.
Πολιτική επιλογή είναι και η ανυπαρξία κάθε συζήτησης για την προστασία των παιδιών από τη σωματική και σεξουαλική κακοποίηση. Ένας ολόκληρος χρόνος πέρασε (Νοέμβριος 2021) από όταν ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης δεσμευόταν πως είχε έτοιμο το Εθνικό Σχέδιο για την αντιμετώπιση της σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών. Το θέμα υποχώρησε από την επικαιρότητα, ξεχάστηκε και το Σχέδιο, ξεχάστηκαν και οι δεσμεύσεις. Έπρεπε να φτάσουμε στη νέα φρικτή υπόθεση παιδοβιασμού στον Κολωνό για να ξαναρχίσει η όποια συζήτηση.
Όλες και όλοι οφείλουμε να προβληματιστούμε και να ασχοληθούμε με την έλλειψη συνεκτικής στρατηγικής για την καταπολέμηση της βίας -σωματικής και σεξουαλικής- κατά των παιδιών. Πρέπει να συζητήσουμε για τις κρίσιμες ελλείψεις στα σχολεία, τη σοβαρή υποστελέχωση, την ελλιπή επιμόρφωση και τη νομική κάλυψη των εκπαιδευτικών για να μπορούν να αναγνωρίζουν και να καταγράφουν τέτοιου είδους φαινόμενα. Πρέπει να συζητήσουμε για τα αρνητικά πορίσματα του Συνηγόρου του Πολίτη για τα δικαιώματα των παιδιών, όπως και για τις παρατηρήσεις που έκανε πρόσφατα προς τη χώρα μας ο ΟΗΕ. Πρέπει να διαμορφώσουμε πολιτικές αποτροπής και πρωτόκολλα διαχείρισης στα σχολεία για την κακοποίηση, την παραμέληση, την ενδοοικογενειακή βία. Πρέπει τα παιδιά στο σχολείο να οικοδομούν σχέσεις εμπιστοσύνης, να μιλούν, να προβληματίζονται. Να έχουν κάπου να απευθυνθούν όταν αντιμετωπίζουν προβλήματα μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον: στο δάσκαλο, στο ψυχολόγο, στο σχολικό νοσηλευτή.
Βεβαίως, όλα αυτά προϋποθέτουν ένα σχολείο που αποτελεί ασφαλές περιβάλλον. Ακριβώς το αντίθετο, δηλαδή, από αυτό που προσπαθεί να επιβάλλει η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας εδώ και τρία χρόνια. Θα αποφασίσουμε ότι η παρουσία ψυχολόγων σε όλα τα σχολεία είναι απαραίτητη; Ότι η πανδημία, ο εγκλεισμός και η τηλεκπαίδευση έχουν αφήσει ψυχοπαιδαγωγικό αποτύπωμα στα παιδιά; Ότι οι ψυχολόγοι πρέπει να εργάζονται με σταθερές σχέσεις εργασίας και όχι με συμβάσεις και προγράμματα λίγων μηνών; Πως πρέπει να υπάρχει διασύνδεση με την κοινότητα, με τις μονάδες προστασίας ανηλίκων των Δήμων, ώστε να ανιχνεύουν τα παιδιά που προέρχονται από «ευάλωτα» περιβάλλοντα; Έχουμε ήδη καθυστερήσει.
Είναι σαφές πως ένα παιδί δεν μπορεί να προστατεύσει τον εαυτό του από τη φτώχεια, την κατάχρηση, τη βία. Πρέπει να βρίσκεται στο σχολείο και όχι να δουλεύει, επειδή έτυχε να γεννηθεί και να μεγαλώνει σε μια φτωχή και πολυμελή οικογένεια. Ένα από τα επιτεύγματά μας ως κυβέρνηση ήταν πως, εν μέσω οικονομικής και ανθρωπιστικής κρίσης, εν μέσω μνημονίων και «προικοδοτημένης» χρεωκοπίας, καταφέραμε να μειώσουμε την παιδική φτώχεια, να οργανώσουμε τα σχολικά γεύματα και να μειώσουμε τη σχολική εγκατάλειψη. Η κυβέρνηση της ΝΔ, με δημοσιονομική χαλαρότητα από την πλευρά της ΕΕ, με και παρακαταθήκη 36 δις ευρώ και με σοβαρούς πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης, κατάφερε να αυξήσει το ποσοστό του πληθυσμού σε κίνδυνο φτώχειας, καθώς και το ποσοστό παιδικής φτώχειας για το διάστημα 2019-2021.
* Η Μερόπη Τζούφη
είναι βουλευτής
Ιωαννίνων και αναπλ.
τομεάρχης Παιδείας
του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ
]]>Με τον θάνατο της βασίλισσας Ελισάβετ προβάλλονται τα καλά γεγονότα που σημάδεψαν την πορεία της, πιστοί στη ρήση «ο νεκρός δεδικαίωται». Αλλά η Ιστορία είναι ο Αδέκαστος Κριτής, που δικάζει και καταδικάζει, όχι μόνον την απελθούσα, αλλά και την ιστορία της «φιλεύσπλαχνης Αγγλίας» γενικότερα, η οποία αντιμετώπισε τον Πρώτο Κυβερνήτη της Ελλάδας με σκαιό και απαξιωτικό τρόπο, σε μια περίοδο που η Ελλάδα έψαχνε να βρει παντού ένα καταφύγιο.
Όταν η Εθνική Συνέλευση της Τροιζήνας εξέλεγξε τον Ιωάννη Καποδίστρια ως πρώτο κυβερνήτη της Ελλάδας, αυτός, πριν κατέβει στην Ελλάδα, περιήλθε τις δυνάμεις της Ευρώπης για να ζητήσει τη βοήθειά τους στον απελευθερωτικό αγώνα. Με την άφιξή του στην Αγγλία ζήτησε να υποβάλλει τα σέβη του στον βασιλιά Γεώργιο Δ’. Μετά από πολλές ημέρες και με διαταγή του βασιλιά πήγε στο παλάτι του Ουίνδστορ και τον οδήγησαν στη βιβλιοθήκη του παλατιού. Ύστερα από πολύ ώρα άνοιξε μια άλλη πόρτα και μπήκε «ένας υψηλόσωμος άνδρας ντυμένος ατιμέλητα, έκλεισε την πόρτα και άρχισε να παρατηρεί τους πίνακες προχωρώντας αργά προς το μέρος του Καποδίστρια». Ο Καποδίστριας πείστηκε ότι ήταν ο βασιλιάς, γιατί τον γνώριζε από το παρελθόν όταν συνόδευε στην Αγγλία τον αυτοκράτορα της Ρωσίας Αλέξανδρο. Ο Καποδίστριας «απορημένος από τον παράδοξο τρόπο της συνάντησης, περίμενε όρθιος, άφωνος και ακίνητος. Ο βασιλιάς έφθασε κοντά του, σαν να τον συνάντησε απροσδόκητα, ειπε: «Ah! Vous etes ici, monsieur le comte! Je suis bien aise de vous voir”. (Α! εδώ είστε, κύριε κόμη! Χαίρομαι που σας βλέπω». Χωρίς να περιμένει απάντηση από τον Καποδίστρια, τον αποχαιρέτησε και απομακρύνθηκε ήσυχα παρατηρώντας τους υπόλοιπους πίνακες και βγήκε από την ίδια πόρτα».
Όταν ο Καποδίστριας απευθύνθηκε στη Ρωσική Αυλή, αυτή δέχθηκε το αίτημά του να δωθούν για τον απελευθερωτικό αγώνα της Ελλάδας, σαν δάνειο, 200.000 φράγκα που αποτελούσαν τους τόκους των χρημάτων που είχαν κατατεθεί από Έλληνες στη Ρωσική Τράπεζα, με σκοπό τη διατήρηση των σχολείων των Ιωαννίνων και «να μην ξοδευτούν παρά μόνον μετά από υπόδειξη του Κυβερνήτη τα 400.000 ρούβλια που είχαν προσφερθεί από φιλάνθρωπους Ρώσους για την εξαγορά Ελλήνων αιχμαλώτων».
Τελικά η Ιστορία ακολουθεί και κυκλική τροχιά. Κρίνει, δικάζει και καταδικάζει.
(Πηγή: Σπυριδων Τρικούπης, Ιστορία της Ελληνικής επανάστασης, τόμος τέταρτος σελίδες 217-220).
]]>
