Παρότι αυτή τη φορά η ημερίδα δε χαρακτηρίστηκε από μαζική συμμετοχή, όπως οι προηγούμενες, διατυπώθηκαν ενδιαφέρουσες απόψεις και επί της καταγραφής του θετικού αποτυπώματος που έχει ήδη αφήσει η υλοποίηση του «Εξοικονομώ» όπως και των προοπτικών που υπάρχουν στην πορεία για την ενεργειακή αναβάθμιση ακόμη περισσότερων κατοικιών αλλά και δημοσίων κτιρίων και επιχειρήσεων.

Στο σύντομο χαιρετισμό του στην αρχή της εκδήλωσης ο πρόεδρος του ΤΕΕ Ηπείρου Ιωάν. Τσίγκρος τόνισε πως αποτελεί αναγκαιότητα για την Πολιτεία και την κοινωνία, η προώθηση και ενίσχυση παρόμοιων δράσεων με τα προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης που υλοποιούνται τα τελευταία χρόνια, μειώνοντας το περιβαλλοντικό αποτύπωμα και σε αυτήν την προσπάθεια έχει αναδειχθεί ο καθοριστικός ρόλος του κλάδου των μηχανικών.

Ο περιφερειάρχης Ηπείρου Αλ. Καχριμάνης από την πλευρά του τόνισε πως βρίσκεται σε εξέλιξη μία συζήτηση με το υπ. Περιβάλλοντος και άλλα συναρμόδια υπουργεία, ώστε να θεσμοθετηθεί η δυνατότητα κάλυψης της δαπάνης για την ενεργειακή αναβάθμιση σε κάθε περιφέρεια, που θα καλύπτει τα δημόσια κτίρια που ανήκουν στην Περιφέρεια, τα δημοτικά ακίνητα, τα κτίρια των υπηρεσιών κοινής ωφέλειας, τους ΤΟΕΒ αλλά και τις κατοικίες των ευάλωτων νοικοκυριών.

Στους εθνικούς στόχους εξοικονόμησης ενέργειας για θέρμανση και ψύξη αντίστοιχα αναφέρθηκε ο δρ Λάμπρος Πυργιώτης, ειδικός σύμβουλος του ΤΕΕ, πρώην Γεν. Διευθυντής του ΚΠΑΕ παρουσιάζοντας την πρόταση αναθεώρησης της Οδηγίας 844/2018 για την Ενεργειακή Απόδοση των Κτιρίων.

Μία αναδρομή στα προγράμματα εξοικονόμησης αι ενεργειακής αναβάθμισης που εφαρμόζονται στη χώρα μας, έκανε ο Βασίλειος Παπαδόπουλος, ειδικός Σύμβουλος ΥΠΕΝ – Ηλεκτρολόγος Μηχανικός.

Σύμφωνα με αυτήν, το ποσό που έχει ήδη δοθεί στην Ελλάδα μέσω των επιδοτούμενων προγραμμάτων ενεργειακής αναβάθμισης και εξοικονόμησης σε κατοικίες είναι άνω των 3 δις που ξεπερνά με τη μόχλευση των ιδιωτικών ή τραπεζικών κεφαλαίων τα 4 δις. Οι αιτήσεις έχουν ξεπεράσει τις 200.000 κατοικίες, ενώ απαιτείται όπως είπε, ειδική μέριμνα για την ενεργειακή αναβάθμιση των ευάλωτων νοικοκυριών που υπολογίζονται στις 45.000 σε όλη τη χώρα. Η συνολική επιφάνεια που θα ανακατασκευαστεί όταν ολοκληρωθούν τα προγράμματα που βρίσκονται σε εξέλιξη ξεπερνά τα 200 εκ. τ.μ.

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

Σύμφωνα με σημερινή ανακοίνωση του επιμελητηρίου, τα παραπάνω ανέφερε ο προϊστάμενος Διεύθυνσης Ενεργειακών Πολιτικών και Ενεργειακής Αποδοτικότητας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γ. Σουρής, τοποθετούμενος στην 8η συνάντηση EUREM Alumni, που πραγματοποιήθηκε προχθές από το Ελληνογερμανικό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο, με κεντρικό αντικείμενο διαλόγου, φέτος, τη νέα Ευρωπαϊκή Οδηγία για την ενεργειακή απόδοση και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 2023/955, η οποία δημοσιεύτηκε τον Σεπτέμβριο 2023.

Κατά τη διάρκεια της σχετικής εκδήλωσης, ο Γ. Σουρής, ανακοίνωσε επίσης ότι εντός του 2024 το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας αναμένεται να δώσει στη δημοσιότητα τη νέα έκδοση του Οδηγού Ενεργειακών Ελέγχων, ενώ σε θέματα ενέργειας αναφέρθηκε και ο Γ. Γλυνός, στέλεχος του τμήματος ενεργειακής αποδοτικότητας του υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Από τον διάλογο που πραγματοποιήθηκε, προέκυψε επίσης ότι το υπουργείο έχει ξεκινήσει το σχεδιασμό για τη διαδικασία ενσωμάτωσης στο εθνικό δίκαιο, το 2025, της ΕΕ οδηγίας 1791/9/2023, βάσει της οποίας θα εφαρμοστούν -για τις υπόχρεες επιχειρήσεις στους ενεργειακούς ελέγχους- κριτήρια κατανάλωσης ενέργειας τελικής χρήσης, με ταυτόχρονη κατάργηση των παρόντων οικονομικών κριτηρίων τζίρου και αριθμού υπαλλήλων.

Νέα σεμινάρια

Σημειώνεται ότι η συνάντηση έδωσε επίσης την ευκαιρία για έναν γόνιμο διάλογο που προσέφερε αμφίδρομα πληροφορίες, καθώς και την ανατροφοδότηση θέσεων και προτάσεων για ζητήματα εξοικονόμησης ενέργειας, με τη συνδρομή και των αποφοίτων του EUREM.

Στη λήξη της συνάντησης EUREM Alumni, η υπεύθυνη της εν λόγω εκπαίδευσης στην Ελλάδα, Αλεξάνδρα Ταβλαρίδου, ενημέρωσε τους συμμετέχοντες για τα νέα του παγκόσμιου δικτύου EUREM και τη νέα σειρά τριήμερων σεμιναρίων EUREMupdates που θα εγκαινιάσει το Ελληνογερμανικό Επιμελητήριο τον Απρίλιο, με ένα τριήμερο εντατικό σεμινάριο και αντικείμενο την εμπορία ενέργειας και το δίκτυο.

Περισσότερες πληροφορίες για την εκπαίδευση EUREM στην Ελλάδα, καθώς και η αίτηση συμμετοχής, βρίσκονται αναρτημένες στην ιστοσελίδα του Ελληνογερμανικού Επιμελητήριου.

Η διαδικασία της υποβολής ολοκληρώθηκε τα μεσάνυχτα της Τετάρτης (15/11) και προσεχώς θα ανακοινωθούν οι προσωρινοί πίνακες των επιτυχόντων.

Ειδικότερα, όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το ενδιαφέρον που εκδηλώθηκε ανά πρόγραμμα έχει ως εξής:

-Στο «Εξοικονομώ 2023» υποβλήθηκαν 31.549 αιτήσεις, συνολικού προϋπολογισμού 422.105.074 ευρώ, από όλες τις Περιφέρειες της χώρας.

Συγκεκριμένα, από την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης κατατέθηκαν 2.701 αιτήσεις, από την Αττική 5.822, από το Βόρειο Αιγαίο 482, από τη Δυτική Ελλάδα 2.922. Τις 1.854 έφτασαν οι αιτήσεις από τη Δυτική Μακεδονία, τις 2.190 από την Ήπειρο, τις 3.670 από τη Θεσσαλία, τις 277 από την Περιφέρεια Ιονίων Νήσων, τις 6.362 από την Κεντρική Μακεδονία, τις 1.538 από την Κρήτη, τις 563 από το Νότιο Αιγαίο, τις 1.557 από την Πελοπόννησο και τις 1.611 από την Στερεά Ελλάδα.

-Στο «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω για νέους» υποβλήθηκαν 6.679 αιτήσεις, από όλες τις Περιφέρειες της χώρας, συνολικού προϋπολογισμού 88.029.982 ευρώ. Σημειώνεται πως από τις 6.679 αιτήσεις οι 3.836 αφορούν και στο σκέλος των ανακαινίσεων, καθώς μέσω του προγράμματος παρέχεται η δυνατότητα ολοκληρωμένης αναβάθμισης κατοικιών (ενεργειακή – λειτουργική – αισθητική).

Συγκεκριμένα, όσον αφορά στο σύνολο των 6.679 αιτήσεων που κατατέθηκαν οι 496 προέρχονται από την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης, οι 1.752 από την Αττική, οι 124 από το Βόρειο Αιγαίο, οι 530 από τη Δυτική Ελλάδα, οι 270 από τη Δυτική Μακεδονία, οι 288 από την Ήπειρο, οι 577 από τη Θεσσαλία, οι 62 από την Περιφέρεια Ιονίων Νήσων, οι 1.631 από την Κεντρική Μακεδονία, οι 341 από την Κρήτη, οι 127 από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, οι 237 από την Πελοπόννησο και οι 244 από την Στερεά Ελλάδα.

Σε γενικές γραμμές, μέσω των προγραμμάτων ενισχύονται οι εξής κατηγορίες παρεμβάσεων: 1. αντικατάσταση κουφωμάτων, 2. τοποθέτηση/αναβάθμιση θερμομόνωσης, 3. αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης, 4. σύστημα ζεστού νερού χρήσης (ZNX) με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και 5. λοιπές παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας (σύστημα διαχείρισης smart home).

Τα προγράμματα «Εξοικονομώ 2023» και «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω για νέους» υποστηρίζονται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και έχουν ως στόχο την προώθηση της εθνικής και ενωσιακής ενεργειακής πολιτικής για την εξοικονόμηση ενέργειας, μέσω της αναβάθμισης της ενεργειακής κλάσης των νοικοκυριών, κατά τουλάχιστον 3 ενεργειακές κατηγορίες (πάνω από 30% εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας). Το σκέλος «Ανακαινίζω» του προγράμματος ενισχύεται και από πόρους της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (Δ.ΥΠ.Α).

Υπολογίζεται πως η συνολική επένδυση των προγραμμάτων «Εξοικονομώ» θα συμβάλλει στην εξοικονόμηση ενέργειας κατά τουλάχιστον 213 ktoe ετησίως και στην ενεργειακή ανακαίνιση κατ’ ελάχιστον 105.000 κατοικιών έως το 2025.

Ιδιαίτερη μέριμνα λαμβάνεται στο πλαίσιο των «Εξοικονομώ» για τη στήριξη των ευάλωτων νοικοκυριών, με τη μορφή αυξημένου ποσοστού επιχορηγήσεων και χωριστού προϋπολογισμού.

Περισσότερες πληροφορίες για τα προγράμματα στις επίσημες ιστοσελίδες τους: https://exoikonomo2023.gov.gr και https://exoikonomoneon.gov.gr

Όπως ανακοινώθηκε από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η πλατφόρμα θα παραμείνει ανοιχτή έως και τις 15 Σεπτεμβρίου, το πρόγραμμα θα έχει προϋπολογισμό 300 εκατ. ευρώ από τα οποία τα 60 εκατ. ευρώ θα διατεθούν αποκλειστικά για ευάλωτα νοικοκυριά, με στόχο την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας και θα παρέχει επιδοτήσεις έως 75 % για επενδύσεις εξοικονόμησης ενέργειας. Τι προβλέπει Οι βασικές προδιαγραφές του προγράμματος περιλαμβάνουν τα εξής: Για κάθε κατοικία που θα επιλεγεί προς ένταξη στο «Εξοικονομώ 2023» στόχος είναι η υποχρεωτική αναβάθμιση κατά τουλάχιστον τρεις ενεργειακές κατηγορίες, ώστε να εξασφαλίζεται εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας σε ποσοστό άνω του 30%. Οι κατοικίες που θα επιλεγούν για υπαγωγή στο Πρόγραμμα, θα πρέπει να πληρούν τις εξής προϋποθέσεις: • Να υφίστανται νόμιμα. • Να μην έχουν κριθεί κατεδαφιστέες. • Να χρησιμοποιούνται ως κύριες κατοικίες. • Να έχουν καταταχθεί βάσει του Πρώτου Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (Α’ Π.Ε.Α.) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ. • Να μην είναι επιλέξιμες με χρήση βραχυχρόνιας μίσθωσης (τύπου Airbnb). Επιλέξιμες παρεμβάσεις Αφού η αίτηση για ένταξη στο Πρόγραμμα κριθεί «Καταρχήν Επιλέξιμη», απαιτείται η έκδοση και υποβολή στο Πρόγραμμα Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου. Οι παρεμβάσεις που θεωρούνται επιλέξιμες είναι οι εξής: Αντικατάσταση κουφωμάτων. Τοποθέτηση/Αναβάθμιση θερμομόνωσης. Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης. Σύστημα ζεστού νερού χρήσης (ΖΝΧ) με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ). Λοιπές παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας (εγκατάσταση έξυπνου συστήματος διαχείρισης (smart home), έξυπνα συστήματα διαχείρισης ηλεκτρικών φορτίων, Έξυπνα συστήματα ελέγχου της θέρμανσης/ψύξης, έξυπνα συστήματα απομακρυσμένου ελέγχου και παρακολούθησης). Δικαιούχοι Δικαίωμα συμμετοχής στο Πρόγραμμα έχουν φυσικά πρόσωπα που διατηρούν εμπράγματο δικαίωμα (πλήρης κυριότητα / επικαρπία / ψιλή κυριότητα) σε επιλέξιμη κατοικία, ενώ δεν μπορούν να κάνουν αίτηση οι δυνητικοί δικαιούχοι του προγράμματος «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω για νέους». Για κάθε επιλέξιμο φυσικό πρόσωπο είναι δυνατή η υποβολή μόνο μίας αίτησης. Κατοικία, με ενεργή αίτηση σε κάποιο από τα Προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης, «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον ΙΙ», «Εξοικονομώ- Αυτονομώ», «Εξοικονομώ 2021» και «Εξοικονομώ-Ανακαινίζω για νέους» δεν έχει δικαίωμα υποβολής στο νέο πρόγραμμα. Τα κριτήρια για τη βαθμολόγηση των αιτήσεων περιλαμβάνουν το κόστος της εξοικονόμησης ενέργειας, το εισόδημα του αιτούντα, η παλαιότητα του ακινήτου, η κοινωνική κατάσταση κ.α. Τα ποσοστά επιχορήγησης ανάλογα με το εισόδημα και το αν η κατοικία είναι ιδιόκτητη ή μισθωμένη διαμορφώνονται ως εξής: -Ατομικό εισόδημα έως 5.000 ευρώ / οικογενειακό έως 10.000 ευρώ: επιχορήγηση 75 % για ιδιοκατοίκηση από τον αιτούντα, 65 % για Δωρεάν Παραχώρηση σε έτερο Πρόσωπο / Ενοικίαση. -Ατομικό εισόδημα από 5.000 -10.000 ευρώ / οικογενειακό από 10.000 – 20.000 ευρώ: επιχορήγηση 70 % για ιδιοκατοίκηση από τον αιτούντα, 60 % για Δωρεάν Παραχώρηση σε έτερο Πρόσωπο / Ενοικίαση. -Ατομικό εισόδημα από 10.000 -20.000 ευρώ / οικογενειακό από 20.000 – 30.000 ευρώ: επιχορήγηση 55 % για ιδιοκατοίκηση από τον αιτούντα, 45 % για Δωρεάν Παραχώρηση σε έτερο Πρόσωπο / Ενοικίαση. -Ατομικό εισόδημα από 20.000 -30.000 ευρώ / οικογενειακό από 30.000 – 40.000 ευρώ: επιχορήγηση 45 % για ιδιοκατοίκηση από τον αιτούντα, 40 % για Δωρεάν Παραχώρηση σε έτερο Πρόσωπο / Ενοικίαση. -Ατομικό εισόδημα πάνω από 30.000 ευρώ / οικογενειακό πάνω από 40.000 ευρώ: επιχορήγηση 40 % για ιδιοκατοίκηση από τον αιτούντα, 40 % για Δωρεάν Παραχώρηση σε έτερο Πρόσωπο / Ενοικίαση. Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, δήλωσε: «Το πρόγραμμα ‘Εξοικονομώ 2023’ που αποτελεί συνέχεια προηγούμενων αντίστοιχων επιτυχημένων προγραμμάτων, συμβάλλει καθοριστικά στον ενεργειακό εκσυγχρονισμό του κτηριακού μας αποθέματος. Η ανάγκη που καλύπτεται είναι μεγάλη, καθώς επιτυγχάνονται ταυτόχρονα σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας και κόστους για τους πολίτες, βελτίωση των καθημερινών συνθηκών διαβίωσης, καθώς και της ασφάλειας και της υγείας των πολιτών. Συνεχίζουμε την πολιτική προς την Πράσινη Μετάβαση, προς όφελος όλων των πολιτών».

Η επιπλέον ενίσχυση αφορά ωφελούμενους που διαβιούν σε Δημοτικές Ενότητες με πληθυσμό κάτω των 2.000 κατοίκων.

Δικαίωμα συμμετοχής στο πρόγραμμα «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω» για νέους έχουν όλοι οι νέοι που έχουν γεννηθεί από 1/1/1984 έως και 31/12/2005, με οικογενειακό εισόδημα έως 50.000 ευρώ για την ένταξή τους στο «Εξοικονομώ», και έως 20.000 ευρώ για την ένταξή τους στο «Ανακαινίζω».

Επιπλέον θα πρέπει να είναι:

•Ιδιοκτήτες του ακινήτου, με οποιοδήποτε εμπράγματο δικαίωμα και να το ιδιοκατοικούν, ή να είναι πλήρεις κύριοι, ή επικαρπωτές και το εκμισθώνουν, για να ενταχθούν στο «Εξοικονομώ για νέους».

•Ιδιοκτήτες του ακινήτου κατά πλήρη κυριότητα και ποσοστού 100% για να ενταχθούν στο «Ανακαινίζω για νέους».

Το πρόγραμμα χωρίζεται σε δύο ενότητες:

•«Εξοικονομώ για νέους»: περιλαμβάνει παρεμβάσεις ενεργειακής εξοικονόμησης, όπως αντικατάσταση κουφωμάτων, θερμομόνωση, συστήματα θέρμανσης – ψύξης, συστήματα παροχής ζεστού νερού χρήσης και smart home.

•«Ανακαινίζω για νέους»: περιλαμβάνει παρεμβάσεις ανακαίνισης, όπως ανακαίνιση χώρων μπάνιου και κουζίνας, αντικατάσταση πόρτας εισόδου, αντικατάσταση και επισκευή ηλεκτρολογικών και υδραυλικών εγκαταστάσεων, αλλά και πατωμάτων. Βασική προϋπόθεση για την ένταξη στο σκέλος του «Ανακαινίζω» είναι η ένταξη πρώτα στο σκέλος «Εξοικονομώ».

Η μόνιμη λύση δεν είναι οι επιδοτήσεις, αλλά η εξοικονόμηση ενέργειας και η αυτοπαραγωγή, τόνισε ο υπουργός. Στο πλαίσιο αυτό ανακοίνωσε τα εξής προγράμματα:

-Εξοικονομώ για επιχειρήσεις, ύψους 360 εκατ. ευρώ για αναβάθμιση του κτιριακού αποθέματος μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε τουρισμό, υπηρεσίες και ορισμένους κλάδους του δευτερογενούς τομέα. Ο Οδηγός θα προδημοσιευτεί τον Οκτώβριο.

-Αλλάζω συσκευή για επιχειρήσεις, προϋπολογισμού 160 εκατ. ευρώ για αντικατάσταση συστημάτων θέρμανσης και κλιματισμού με πιο αποδοτικά. Επίσης ο Οδηγός θα προδημοσιευτεί τον Οκτώβριο.

-Με νομοθετική πρωτοβουλία θα δοθεί η δυνατότητα ίδρυσης ενεργειακών κοινοτήτων από επιχειρήσεις οι οποίες θα μπορούν να αξιοποιούν τη μέθοδο του εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού εγκαθιστώντας πχ ένα φωτοβολταϊκό σε άλλο νομό, στη μέση ή την υψηλή τάση για συμψηφισμό της κατανάλωσης των επιχειρήσεων.

Ο κ.Σκρέκας επανέλαβε ότι η κυβέρνηση θα συνεχίσει να στηρίζει τους επαγγελματίες για όσο διάστημα διαρκεί η κρίση μεριμνώντας παράλληλα με συγκεκριμένα μέτρα για την διασφάλιση ενεργειακής επάρκειας. Στο πλαίσιο αυτό σχεδιάζεται μηχανισμός περιορισμού της κατανάλωσης για μεγάλες επιχειρήσεις (μέση και υψηλή τάση) κατά τις ώρες αιχμής (6-9 ή 6-10 μ.μ.) στο πλαίσιο και των ευρωπαϊκών αποφάσεων που αναμένονται για υποχρεωτική μείωση της τάξης του 5 % στη συγκεκριμένη χρονική ζώνη.

Όπως επισημαίνεται στην επιστολή:

«Κατόπιν οχλήσεων αρκετών συναδέλφων, μελών του Περιφερειακού Τμήματος, μας δηλώθηκε ότι παρατηρήθηκαν πολύ υψηλές βαθμολογίες στην τελική αξιολόγηση ένταξης στις ευνοϊκές διατάξεις του προγράμματος Εξοικονομώ 2021, κυρίως στην Περιφερειακή Ενότητα Ιωαννίνων, κάτι που δημιούργησε πολλές απορίες για το ενεργειακό αποτύπωμα των κτιρίων στην περιοχή μας.

Συγκεκριμένα με βάση τον οδηγό του Προγράμματος, ο οποίος ορίζει με απόλυτη αξιοκρατία την τελική μοριοδότηση, παρατηρήθηκαν πολύ υψηλές βαθμολογίες στον συντελεστή Κ1, βαθμολογίες οι οποίες πλησίαζαν ή ήταν στο απόλυτο. Συγκεκριμένα από τις 1003 δηλώσεις που έχουν ενταχθεί στην Περιφερειακή Ενότητα Ιωαννίνων, στις κατηγορίες 2 έως 5 το 98% αυτών έχουν βαθμολογία μεγαλύτερη του 80, ενώ ακόμη και στις μισές του συνόλου των δηλώσεων, εκ των οποίων αρκετές είναι επιλαχούσες, το 95% αυτών έχουν βαθμολογία μεγαλύτερη του 80. Με βάση τον τύπο υπολογισμού της μοριοδότησης, ο συντελεστής Κ1 δίνει το 50% της βαθμολογίας. Κατά συνέπεια όλες οι αιτήσεις στις οποίες ο παραπάνω συντελεστής είναι στο 100 ή το πλησιάζει, η βαθμολογία του κτιρίου ξεκινάει από τη βάση του 50. Πραγματικά δε θα περιμέναμε στην περιοχή μας, η οποία είναι γνωστή για τις ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες, την περίοδο τουλάχιστον του Χειμώνα, τα κτίρια να είναι τόσο χαμηλής ενεργειακής απόδοσης. Όπως είναι γνωστό ο κλάδος των Μηχανικών στην περιοχή μας, όλα τα προηγούμενα χρόνια κατέβαλλε μεγάλες προσπάθειες για να αφυπνίσει τους κατοίκους της περιοχής ώστε να μειώσουν τις ενεργειακές απώλειες των κατοικιών τους, με άμεσο αντίκτυπο στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των συμπολιτών μας».

Και προσθέτει:

«Με την παραπάνω επιστολή μας, χωρίς να θέλουμε ούτε κατ΄ ελάχιστον να αμφισβητήσουμε την αξιοκρατία της μοριοδότησης του προγράμματος, κάτι που εμείς ως Τεχνικό Επιμελητήριο προσπαθήσαμε να θεσμοθετήσουμε και θεωρούμε ότι τα καταφέραμε στο μέγιστο βαθμό, θα ζητήσουμε, αν αυτό είναι εφικτό, να διενεργηθούν δειγματοληπτικοί έλεγχοι στα Πιστοποιητικά Ενεργειακής Απόδοσης που αφορούν το Εξοικονομώ 2021, σε μεγαλύτερη συχνότητα από ότι τυχόν προβλέπεται, ώστε να αποτυπωθεί με μεγαλύτερη ακρίβεια, η πραγματική κατάσταση των ακινήτων της Περιφερειακής Ενότητας Ιωαννίνων.  Πλέον αυτού θα ήταν εξαιρετικά χρήσιμο και ωφέλιμο να μπορούσαμε να έχουμε ανωνυμοποιημένα στοιχεία που αφορούν το κτηριακό απόθεμα της περιοχής ευθύνης μας, στοιχεία τα οποία θα προέρχονται από τα Πιστοποιητικά Ενεργειακής Απόδοσης που έχουν μέχρι τώρα εκδοθεί (πχ, ΠΕΑ ανά οικοδομική άδεια, έτος αδείας, ενεργειακή κατάταξη κλπ)».

Το ΤΕΕ Ηπείρου θέτει ένα ακόμα θέμα:

«Παράλληλα όπως φάνηκε ξεκάθαρα από τον αριθμό των δηλώσεων καθώς και το ποσοστό των δηλώσεων που εντάχθηκαν στο πρόγραμμα «Εξοικονομώ 2021» είναι ολοφάνερο ότι χρήζει αναμόρφωσης ο προϋπολογισμός με τη διανομή περισσότερων κονδυλίων στις Περιφερειακές Ενότητες των Ιωαννίνων και της Άρτας, οι οποίες σημειώνουν χαμηλά ποσοστά ένταξης».

«Το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος Τμήματος Ηπείρου, υπεύθυνα, όπως αρμόζει στο θεσμικό ρόλο του και την ιστορία του, θα είναι παρών για οποιαδήποτε βοήθεια ζητηθεί από το Υπουργείο, ώστε να ξεδιαλυθούν οι οποιεσδήποτε απορίες και αμφιβολίες υπάρχουν, για τη ταχύτερη εκτέλεση και τη δικαιότερη αναπροσαρμογή των πόρων του προγράμματος, κάτι που θα συμβάλλει στην ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων, βελτιώνοντας αισθητά το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα, συμβάλλοντας καθοριστικά στην καταπολέμηση της κλιματικής Αλλαγής», καταλήγει η επιστολή.

Το σύστημα υποβολής αιτήσεων θα παραμείνει ανοιχτό για χρονικό διάστημα 50 ημερών και στόχος είναι η ενεργειακή αναβάθμιση περισσότερων από 50.000 κατοικιών σε όλη τη χώρα.

Όπως επισημαίνει το ΥΠΕΝ, το «Εξοικονομώ 2021» είναι πιο κοινωνικά ευαίσθητο, πιο δίκαιο και πιο αποδοτικό συγκριτικά με τα προηγούμενα προγράμματα. Οι σημαντικότερες αλλαγές, σε σχέση με το παρελθόν, αφορούν στην κατάργηση της χρονικής προτεραιότητας στην αξιολόγηση των αιτήσεων, στη θέσπιση κοινωνικών κριτηρίων αξιολόγησης και στη δημιουργία λίστας επιλαχόντων. Για πρώτη φορά δημιουργείται ξεχωριστός προϋπολογισμός ύψους 100 εκατ. ευρώ για τα ευάλωτα νοικοκυριά, ενώ λαμβάνεται ειδική μέριμνα για μονογονεϊκές οικογένειες, πολύτεκνους και νοικοκυριά με ΑμεΑ. Το «Εξοικονομώ 2021» θα συμβάλλει στην ενεργειακή αναβάθμιση 38% περισσότερων κατοικιών σε σχέση με τον προηγούμενο κύκλο του προγράμματος.

Ως σημαντικότερο κριτήριο για την βαθμολόγηση των αιτήσεων, ορίζεται η εκτιμώμενη ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας βάσει του προτεινόμενου κόστους παρεμβάσεων σε ποσοστό 50% και ακολουθεί το ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα σε ποσοστό 15%. Για νοικοκυριά με ατομικά εισοδήματα έως 5.000 ευρώ και με οικογενειακά εισοδήματα έως 10.000 ευρώ, η επιδότηση ανέρχεται στο 75%. Για τα νοικοκυριά αυτά, παρέχεται η δυνατότητα έκδοσης άτοκου δανείου με εγγύηση του Δημοσίου για το ποσοστό της ίδιας συμμετοχής.

Το πρόγραμμα εντάσσεται στα εμβληματικά έργα του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Χρηματοδοτείται με 632 εκατ. ευρώ και συνολικά αναμένεται να κινητοποιηθούν κεφάλαια πάνω από 1 δισ. ευρώ, με τη μέση εκτιμώμενη επιδότηση να διαμορφώνεται σε ποσοστό 62% επί της συνολικής δαπάνης. Το «Εξοικονομώ 2021» θα βελτιώσει αισθητά την ενεργειακή κλάση των νοικοκυριών, επιτυγχάνοντας εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας πάνω από 30% για κάθε κατοικία. Οι κατοικίες που θα επιλεγούν για υπαγωγή στο πρόγραμμα πρέπει να πληρούν τις εξής προϋποθέσεις:

Να υφίστανται νόμιμα.

Να μην έχουν κριθεί κατεδαφιστέες.

Να χρησιμοποιούνται ως κύριες κατοικίες.

Να έχουν καταταχθεί βάσει του Πρώτου Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (Ά Π.Ε.Α.) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ.

Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, δήλωσε: «Ξεκινάει, σήμερα, το “Εξοικονομώ 2021”, το οποίο είναι πιο κοινωνικά ευαίσθητο, πιο δίκαιο και πιο αποδοτικό σε σχέση με τα προηγούμενα προγράμματα. Καταργούμε τη χρονική ιεράρχηση στην αξιολόγηση των αιτήσεων, δίνουμε προτεραιότητα σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες και διαθέτουμε 100 εκατ. ευρώ αποκλειστικά για τους πιο ευάλωτους συμπολίτες μας. Το νέο πρόγραμμα θα συμβάλλει στην καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας, με τη μείωση του ενεργειακού κόστους για τα νοικοκυριά και στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, με τον περιορισμό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Τα έργα θα δώσουν μεγάλη ώθηση στον κατασκευαστικό κλάδο και την εθνική οικονομία με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

Το νέο πρόγραμμα θα αποτελέσει το πρώτο βήμα του μεγάλου κύματος ενεργειακής αναβάθμισης που έχουμε προγραμματίσει για τα επόμενα έτη, προκειμένου να πετύχουμε τον εθνικό στόχο για το 2030 που προβλέπει την ενεργειακή ανακαίνιση 600.000 κτιρίων».

Όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η υποβολή αιτήσεων θα γίνεται ηλεκτρονικά για χρονικό διάστημα 50 ημερών από την ημερομηνία έναρξης λειτουργίας της ψηφιακής πλατφόρμας του προγράμματος, που ορίζεται η Δευτέρα, 13 Δεκεμβρίου και θα είναι ταυτόχρονη για όλη την Επικράτεια.

Όπως επισημαίνει το ΥΠΕΝ:

«Το νέο πρόγραμμα στοχεύει στην ενεργειακή αναβάθμιση τουλάχιστον 50.000, 38% περισσότερων συγκριτικά με τον προηγούμενο κύκλο. Το «Εξοικονομώ 2021» θα συμβάλλει στην επίτευξη του στόχου που έχει τεθεί στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), για την ενεργειακή αναβάθμιση 600.000 κτιρίων έως το τέλος της δεκαετίας.

Το νέο πρόγραμμα διαφέρει σημαντικά σε σχέση με τα προηγούμενα, καθώς είναι πιο κοινωνικά ευαίσθητο, πιο δίκαιο και πιο αποδοτικό. Μεταξύ των σημαντικότερων διαφορών είναι η κατάργηση της χρονικής ιεράρχησης των αιτήσεων και η δημιουργία λίστας επιλαχόντων. Για πρώτη φορά θα υπάρχει ξεχωριστός προϋπολογισμός ύψους 100 εκατ. ευρώ για ευάλωτα νοικοκυριά, ενώ θα ληφθεί ειδική μέριμνα για μονογονεϊκές οικογένειες, πολυτέκνους και νοικοκυριά με ΑμεΑ. Ως σημαντικότερο κριτήριο, ορίζεται η εκτιμώμενη ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας βάσει του προτεινόμενου κόστους παρεμβάσεων.

Το πρόγραμμα θα χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης με 632 εκατ. ευρώ και μαζί με τη μόχλευση θα κινητοποιηθούν συνολικά κεφάλαια πάνω από 1 δισ. ευρώ. Η μέση εκτιμώμενη επιδότηση θα ανέλθει σε ποσοστό 62% της συνολικής δαπάνης.

Στόχος είναι να δοθεί επαρκής χρόνος όχι μόνο στους ενδιαφερόμενους, αλλά και σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, ενόψει της προκήρυξης του Προγράμματος, για να ετοιμάσουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά υποβολής των αιτήσεων σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που έχει τεθεί, καθώς και να εξοικειωθούν με τις αλλαγές που εισάγονται σε σχέση με τις προηγούμενες δράσεις ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων.

Ο συνολικός προϋπολογισμός του Προγράμματος «Νέο Εξοικονομώ» ανέρχεται σε 632 εκατομμύρια ευρώ μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και μαζί με τη μόχλευση θα κινητοποιηθούν κεφάλαια πάνω από 1 δισ. ευρώ.

Η μέση εκτιμώμενη επιδότηση φτάνει στο 62% της συνολικής δαπάνης, ενώ αναμένεται να αναβαθμιστούν ενεργειακά 38% περισσότερες κατοικίες συγκριτικά με τον προηγούμενο κύκλο του προγράμματος. Η υποβολή αιτήσεων θα γίνεται ηλεκτρονικά για χρονικό διάστημα ενός μήνα από την ημερομηνία έναρξης του Προγράμματος και θα είναι ταυτόχρονη σε όλη την Επικράτεια.

Διαφορές

Σε τι διαφέρει από τα προηγούμενα Προγράμματα, σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργείου:

Καταργείται η χρονική ιεράρχηση υποβολής αιτήσεων και εισάγονται κριτήρια αξιολόγησης.

Δημιουργείται νέα κατηγορία μόνο για τα ευάλωτα νοικοκυριά με ξεχωριστό προϋπολογισμό ύψους 100 εκατ. ευρώ, ενισχύοντας τις πρωτοβουλίες για την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας.

Για πρώτη φορά εισάγονται κοινωνικά κριτήρια για ΑμεΑ, πολύτεκνους και μονογονεϊκές οικογένειες, τα οποία αντιπροσωπεύουν το 21% του ποσοστού μοριοδότησης.

Για πρώτη φορά εισάγεται το κριτήριο των βαθμοημερών, με το οποίο λαμβάνονται υπ’ όψιν οι κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν σε κάθε περιοχή.

Η εκτιμώμενη ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας βάσει του προτεινόμενου κόστους παρεμβάσεων θα αποτελέσει το σημαντικότερο κριτήριο σε ποσοστό 50% και ακολουθεί το ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα σε ποσοστό 15%.

Επιτυγχάνεται υπέρβαση κατά 108% του ετήσιου στόχου του ΕΣΕΚ για την εξοικονόμηση ενέργειας από παρεμβάσεις σε κτίρια.

Εκτιμάται ότι θα υπάρξει ενεργειακή αναβάθμιση 50.000 νοικοκυριών όταν στα προηγούμενα προγράμματα ο αντίστοιχος αριθμός ανήλθε περί τα 40.000 νοικοκυριά.

Για την αποδοτικότερη απορρόφηση κονδυλίων, η κατανομή τους θα γίνεται ανά Περιφερειακή Ενότητα (νομός) και όχι ανά Περιφέρεια όπως γινόταν στο παρελθόν.

Αλλάζει το καθεστώς των ωφελούμενων, καθώς δικαιούχοι μπορούν να είναι μόνο όσοι έχουν εμπράγματο δικαίωμα στο ακίνητο το οποίο αποτελεί την κύρια κατοικία τους.

Περιορίζεται ο αριθμός των αιτήσεων ανά ωφελούμενο σε μία αίτηση.

Καταργούνται οι αιτήσεις αποκλειστικά για παρεμβάσεις σε κοινόχρηστους χώρους σε πολυκατοικίες.

Στοχεύοντας στην ψηφιοποίηση του κράτους και τον περιορισμό της γραφειοκρατίας, η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου/Διηρημένης Ιδιοκτησίας καθίσταται υποχρεωτική και επιδοτείται στο πλαίσιο του Προγράμματος.

Δημιουργείται λίστα επιλαχόντων για τη διασφάλιση της απορρόφησης των διαθέσιμων πόρων και την αύξηση των δικαιούχων.

Το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος αναλαμβάνει τη διαχείριση του προγράμματος (λειτουργία της πλατφόρμας, αξιολόγηση αιτήσεων κ.λπ.).

Ο υπουργός

Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, δήλωσε: «Έπειτα από συστηματική δουλειά σε συνεργασία με το ΤΕΕ, τους αρμόδιους φορείς και ακούγοντας την κοινωνία, δρομολογούμε το «Νέο Εξοικονομώ», το οποίο θα αποτελέσει σημαντικό εργαλείο για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης και την επίτευξη των φιλόδοξων στόχων μας για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Στο νέο Πρόγραμμα λαμβάνουμε ειδική μέριμνα για τους οικονομικά ασθενέστερους συμπολίτες μας με τη δημιουργία ξεχωριστού προϋπολογισμού ύψους 100 εκατ. ευρώ για την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας. Για να κάνουμε το Πρόγραμμα πιο δίκαιο, καταργούμε τη χρονική ιεράρχηση των αιτήσεων, δημιουργούμε λίστα επιλαχόντων, ενώ θεσπίζουμε ως σημαντικότερο κριτήριο την εκτιμώμενη ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας, βάσει του προτεινόμενου κόστους παρεμβάσεων. Έχουμε δρομολογήσει ένα τεράστιο κύμα ενεργειακής αναβάθμισης εκατοντάδων χιλιάδων κτιρίων την επόμενη πενταετία, προκειμένου να πετύχουμε τους φιλόδοξους στόχους για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, βελτιώνοντας παράλληλα τη δημοσία υγεία και την ποιότητα ζωής των πολιτών».

Οι πολυκατοικίες

Πάνω από το 55% των πολυκατοικιών και των μονοκατοικιών της χώρας έχει κατασκευαστεί πριν από το 1980, ενώ η πλειονότητα αυτών έχει χαμηλή ενεργειακή αποδοτικότητα (ενεργειακές κλάσεις Ζ ή Η). Το πρόγραμμα στοχεύει στην αδιαμφισβήτητη ανάγκη για ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα την ταυτόχρονη εξοικονόμηση κόστους ενέργειας για τους πολίτες αλλά και τη βελτίωση των καθημερινών συνθηκών διαβίωσης, ασφάλειας και υγείας τους.

Το Πρόγραμμα αφορά σε κτίρια που υφίστανται νόμιμα, χρησιμοποιούνται ως κύρια κατοικία και των οποίων οι ιδιοκτήτες πληρούν συγκεκριμένα εισοδηματικά κριτήρια. Ειδικότερα, περιλαμβάνει πέντε κατηγορίες επιδοτήσεων, στις οποίες οι ωφελούμενοι εντάσσονται ανάλογα με το εισόδημά τους. Επίσης, προβλέπονται  κίνητρα για παρεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης σε πολυκατοικίες με επιμέρους αιτήσεις μεμονωμένων διαμερισμάτων που περιλαμβάνουν κοινόχρηστες και μη κοινόχρηστες παρεμβάσεις αναβάθμισης αυτών.

 Σε περίπτωση που η χρήση κατοικίας γίνεται από τον αιτούντα (ιδιοκατοίκηση), το ποσοστό επιχορήγησης είναι κλιμακωτό ανά εισοδηματική κατηγορία.

– Σε περίπτωση που η χρήση κατοικίας γίνεται από πρόσωπο διαφορετικό από τον αιτούντα (δωρεάν παραχώρηση/ενοικίαση), το ποσοστό επιχορήγησης είναι σταθερό και ανεξάρτητο εισοδηματικής κατηγορίας.

– Για αιτήσεις πολυκατοικίας, όταν συμμετέχει το σύνολο των χιλιοστών της πολυκατοικίας, προβλέπεται πρόσθετη επιχορήγηση (bonus) +10% στο προβλεπόμενο ποσοστό επιχορήγησης του κάθε συμμετέχοντος διαμερίσματος.