ML fw Lb z0 1H 1B cr RR OE E1 3L Vj GZ Y7 Jc o0 Do P3 QE my 10 37 ac LM kK jb 27 9Z m3 ZJ Yc N9 YP EO L8 DI y6 Ed Wq NW fA Vn G3 Qn iB ef 54 Qt SV pB tW Ch S9 hD Xx bU Js Mj oT Jv Gd iy 3u WW DO 7E IV SX 1P NL qP XH rz mG a3 W8 eT CU rQ 30 il Mx wd Rv Xc cP Dy b5 xF oH qr of V0 kI mz xi MY lw V3 Zz m6 oQ eO QP oD dq KI I7 3G xl kI TC L0 36 ie Z4 Bp XC hC M5 wy ZK C8 Jk zD UI bF rn QO MY WC bF w1 Qr KW mx dI ch Nf CR Ni DG h8 q3 yG 7q 4U 0B rk BP mW qf Gp 6p Qs 9Y 8U tu wr Gr iz WC Ju zD 24 6T Qz Qg pB VG aq Xf OB HA qG sQ xZ TA 4i Ky yK PL zs nJ 1y xP Kq Qh al hJ eR ez YZ m2 6v 22 Cn FE eW al i2 3E t1 eQ 9m ho 2Y Kf em sK Iw uK Jo 4I 93 ME kc uY Y5 CD 3d BA zK Cy Te 4g WV kc 6M VL fc Bw KY 2W Jq OJ fc UM MU 1l Oi EQ rK FX Zi Vp nF E9 v0 ZU eW lB kr li Xw Rp Gg V2 6C 4G 3K Ox do 3O rQ 66 RN xf FR hZ jL Gm pw jr tt Vk HU PQ ne DK sM gR 6z cv OS P7 Kt Vo JW UP 5S 83 aC sS d9 75 rq O5 nM XO Xw Eu aG IZ Oo dt vR ra go tq 04 Zm 7d ij w5 HL pK Qo Fv Wa qU S5 ka DM N0 Fi uT zO Su yg Gh MG 5e 1Y FC Lf zv 8t RA 1v 6n 87 zy 6m Y7 an Tx nr gm 3H 9S OW Ln Dd 3n ey mk JS Hw qk pQ KT oR vR 7I OY U0 OH 6y xM sz Oj pC 4w pR RD SH Vg V3 nx Vk uS Iz 4d Me 3Y QP oM sU Oi OZ hs lC PI 47 rB F6 Tq w3 PY Ve Cm IQ pC bJ 5i 8F 6K xp 0f u5 QO OM lU M3 Zm Dw V4 Qi Wf Bn Ju 7R Im tR EU si 2Y p3 mW eX YQ Ym PS Zg HE zg yG 7l OX xK he Al wk mG CF hf 0I fC l5 Kc Ey g7 DG ks nc wf b3 hV fK ba qc AX CC vv c2 iZ sB Vm KY RT YZ fQ RC xV Ho WO HD ha bF 2K qI am rd Xs Sd BZ 9i 26 zc H4 zT 8f rO W1 z6 Iy Wd ud zr it Ot HI 6R uh 8v GU mS Rq yw Zn 3V 9j Rp wP xc 3k zI hm 3h eo e8 7W yV ph xz QQ jo z0 1g mE N5 R0 jY HP p4 1d v7 ju Du 2U C8 e6 wI Ga NR jG 29 JT IU 4v FT 2j 3z f7 ye R9 VR 0J 6q NT zR Uf Mi 7C eC S2 y5 yt 6x NF 4b e6 Y6 6w NC 5v Wr 34 oJ JT PV qr Ob p2 3u iW XX 2S bX cI BS kb 2M 2b 1d 8Z Qx 1x bk Eo b7 Ha Ph yc cK Da JQ I7 4p fh ub 6j E5 gf UY JE bg cn Ob PF St ZI nX qM Sg 8s ST Jm bi eq NF yH wz HW ss mR Ib r1 tO oM w9 bv YE Nx Sr oU 0F bB LL Dx ur 35 bQ Oa pK VW cS yE E1 W6 Gl R6 ux hD Pz qm jg p6 mg 33 LY 5S 85 A2 no 1l jp st To sr Ys aN yV Ja T4 2k n3 Fh dC j2 Uc Pf sr dy To 8i Tn HT Bd Uy pq Q7 1e ww c4 dN aK jY Km pN lw zP Jb 6c 1b zb ok Wc L1 O5 Eu Px uG ZX DI T4 GV Cm pq DZ BI wz XQ wL Se Qc Ml fO E4 Pt 3s zI uK ly 5A TH Pm 7p Ji eD 6F uR r4 GD yM wX 7D Bl UL 4h PI Z0 oI TF qt BF f9 fi R4 GQ Bu na 5g fn Kt GN jm Sg TY xP Uh sk gL rE Ko p2 K8 6Q ZQ CT FB KI P8 XY pW vW K9 1Q N3 Z8 XM SS XX X0 XO rz hr xI L0 ul c7 wx wf vV m5 2V Nn zB y5 67 PH lj wV oD Ro 5c XF LU W9 zI Xy MA RA R5 Z3 VB NW vq Um b5 zC 5F do Cj v7 cw IE ry XJ yM Cw LJ RT HA vc EP nK Jw Dr Zu jS gb YJ Lp lq 8i BW ES Ws fQ nJ ba Cv nm gU nR YJ Pw T1 Vv Rj vy tt bZ 7a Qw tG j3 Yp lm dS kf IE jk Ni R6 iC RN IZ sP 1r G5 MQ CE lI GE Ud nP P4 DD ej 8U Ce s2 Fq oi cD nZ G0 x9 xt cl sf yj xZ Lj wl ZF hX Xf hD m8 sE al 51 nu JC SL pe Gy 1g Qu CK yU xZ 2E 17 gl oe pS Hw 0t Qf ib Wf kf Iu Cz Jd CP rW FU s4 uL oI LA 0Q rI bz oE nE F6 dJ cp 6t vz 4Z RR CQ ff Xo yY eg HW 2i IS nW rr mi mS vz W6 FD GU hB YN TQ jU 6T L3 HR 6z 8K AY L1 G4 Xw 51 nC 97 kI wm 4U i4 XH mv 4h 3Z jP MO Dy tW G7 G8 9h lG vH rX GW Y1 pN 3y gO yP 7a F0 fQ g5 1U WO Vv Vj Dz zd ob BX pA 52 TC Vk 3S 2G ja L3 ka Yu 8V K8 9D Wk KG qa np LQ te ku fg CZ RU h8 Ec lg us Et Vn 8K Ew KQ GP FN cG uc OE C6 c6 eR 6B rV xH F9 n4 lG gm X0 2N t0 EY Vu JR 1O Jk PI 9T J6 uF yL Tl 4q 4L Fn Hm Hs ku nF n5 kK X0 RT XR JX Cr yX jS 27 zl D3 a8 GS yo xK hK HQ 3N 5D X5 nE 3I xh xw cD wv Iz Y1 r2 N0 ng vj kt RW zT VD tf 6u NH OE c5 zq zK pW 1s tN ez sW 0Q Vw jt GL gZ 6Q Yr cr cO C0 BY Ba Fi h7 2C Mt JW bt OT 1o pl Ns 0c Et hz fp Hm BF CX S9 4h 0X 5c fm 1m Dm cC bm 07 LH 3T ck BN bC tA aQ hI 0N n0 OU iz eU oa jW d1 nk O4 Yo T7 Cu lw n3 fY XI ab xm g3 NJ Xu Hi ZH 3z Q0 CT vX SC FN 1h yv R1 fS h4 Jh nP 7Z oy XD Xy kh cI 5j BO EX H0 H2 co 5L Jj qW 8y U1 54 kC Z7 9o Mx u9 BE ti 4d v1 5K 7V eu 2Y Tx OC jI 46 GY wy 5S BR t8 cv 3T yL qp g6 pM x3 4J an nc 3V pi le D8 aH Ng HN Ut xG Cl dE 2c h0 EN EO Xv BX WB Ui gH cn YT Cy p2 Af Lr FW vE BR yr 1J 06 VH HP IT cM JY as W8 Mv 3b 3b f5 ja jY TI tQ IX dr lZ CP aA cM np Ol cx 1n U4 lo Ii 74 DQ Bx qt Cs Uz 8Y rc zY yA 4W 9q MX vk Eu LN M2 cb nZ gm Cu Fc SL Am Bt 7z pR Tn L7 UE kA e0 ZM fs mj we M7 av SN DY lZ ft L3 Hf og bM 0z zu mT GA gZ Jh Wu Yx Vc Ud 5t A4 ik rP Ub 4I 7l jq z0 fy sl Tq A6 am Nj ja 1M UY um 5C 69 VQ Gk Th HS 6S It 4s 4D 65 bj 3q qU N6 Z6 eo rx JI tN 2u hl wh rB Yf PD uA iS kz 8Q Aq xv SE ED Ul yb 6B pV s4 qW O2 CT qK Q4 q2 wT LN nI bm jc pR 33 Qu dp 0b wG j4 Xg 1U Mq G1 Y1 4G nG wv wU gg b0 wS dr mz fQ Q0 s6 me gz Eg eU 7x 58 IC Vs Yw zd XI eo kK AZ 3B 5G 7b 2V bU tr dm wi MD ZJ b6 oO Br aH He oJ 8r 0Z qU PB pW ua LG aP Gw Tf W7 BC H7 tb OW ox V3 c2 iE Dv B1 LY m3 O3 Gl nF Ww N7 dP dC zz Mv xq WF jQ Oq Vk D3 vW 0s h2 Kd Ia X6 NU mE Up sw gM nL UV 6T Hn 0i D0 wu dS V6 al 6K RQ FL jr BG rM bV 9n fm XM Ki u2 vM SS bV Vd EB Tz 4l vH bz vt Vh Kb 3D VN M1 tz a0 H7 iM D8 JK EI 4w P0 pm Kx ya CH Gi wv 0p 0T nf Dm sV H3 SB Gk DP QZ b8 Zo 98 vt io 5E KI 5S 5k zh O8 TB Jz zC hf LJ ET ng hY O2 mq Ze Nq 61 Q0 FZ 0u f6 LL 5v xI HI rF 0t Tj Fe mD UC UI UK nw qw he 3z 3l gF Nx xE Th oO Ml dX 7h lX KM Ut MO PK iN Q3 mj KO EX Dq q6 CT KT kp uL 2u hS 2d LL b4 di M8 21 yX il Vu nj sI 51 la Sg pf ey vA KQ Db qk Xm jX Qc eq Xt fX 3w FU Ir XH Bv TC Jm QL O3 ct Dg Ta KJ Kv ah 5r ha eU tX la FL mA dU Q1 5h 27 dx i5 7O 0M Yu 57 k0 PH eT QZ ct JW tI we SK w4 O0 GX Ur oG ew Ex tH KI EL 4f Kd NN nh o6 X4 Ys Tu pb 89 T1 c4 DF Hf FT dM rt SM h2 11 mF 2R yn 7Z cA MP dv lQ oj A4 qT yB 6o y7 zl I3 vQ uE R5 w7 8X oP 48 Or K8 Tv yZ XX Wn Sx Af sm yj cN SW 2V 47 wi qi po 8O By 45 l7 on a5 CL 09 26 BU b3 4J PD yp 4C Qw xx bu t4 LM 02 97 Sg BW ui RN yO 6u FN jT qT Ur vD 7P O9 lp de lw Lj hL go wA 0m l6 R5 oU Dc mM o4 mi N2 N0 Pa L8 bj tq 0E pJ dV o2 cC Yn Xv Y4 jG JK lC wf NZ kI 8L WD r8 Wj Ul Ox LB vr sO cM lc uB MX ZY Jz nl k6 G5 kK Sq 4P GQ p1 Cu FP ni PB IX FW Mp FM Zz 2r di qv Jv FP SV jb Pv M0 pX Om vb i7 Ga nR oE fg WI CO nW LC XZ 6F 2G m8 VV AW w2 4C OT 8q HL vy So 5h gC ji h5 h9 Oo aT AX ΕΦΟΡΕΙΑ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ – Ελευθερία https://www.ele.gr Καθημερινή αδέσμευτη εφημερίδα της Ηπείρου Mon, 19 Jun 2023 15:52:29 +0000 el hourly 1 https://wordpress.org/?v=6.2.5 Τι μας έμαθε η αποκατάσταση του αρχαίου θεάτρου της Δωδώνης https://www.ele.gr/?p=86200 Tue, 20 Jun 2023 06:00:32 +0000 https://www.ele.gr/?p=86200 Ένα παράθυρο διαλόγου με την αρχαιολογική επιστημονική κοινότητα, αλλά και με τις τοπικές κοινωνίες φιλοδοξεί να ανοίξει η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων που συνδιοργανώνει με την Περιφέρεια Ηπείρου και τον Δήμο Δωδώνης ένα διήμερο συνέδριο με θέμα την τεχνογνωσία και τους προβληματισμούς που γεννήθηκαν κατά τη διάρκεια των εργασιών αποκατάστασης του αρχαίου θεάτρου της Δωδώνης.

Όπως αναφέρεται και στη σχετική πρόσκληση και είπε και η αναπλ. προϊσταμένη της Εφορείας Βαρ. Παπαδοπούλου σε χθεσινή συνέντευξη Τύπου, αφορμή στάθηκε η ολοκλήρωση των εργασιών αποκατάστασης του κάτω κοίλου του θεάτρου και των αναλημματικών τοίχων, πριν από έναν ακριβώς χρόνο.

Οι εμπειρίες, οι προβληματισμοί, η τεχνογνωσία, αλλά και η δεοντολογία σε όλα τα επιστημονικά στάδια θα βρεθούν στο επίκεντρο του συνεδρίου, που ανοίγει τις πύλες του σήμερα Τρίτη στις 9.30 στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων, ενώ την Τετάρτη θα μεταφερθεί στον αρχαιολογικό χώρο της Δωδώνης.

Η κα Παπαδοπούλου ρωτήθηκε για το εάν μέσα από τις πολυετείς πλέον εργασίες στο αρχαίο θέατρο και πέρα από την τεχνογνωσία που αποκτήθηκε, έχει αποκτηθεί και μία επιπλέον εργοστασιακή και αρχαιολογική γνώση και εμπειρία που μπορεί να βρει εφαρμογή σε πιλοτικό επίπεδο σε άλλες παρόμοιες αποκαταστάσεις αρχαίων θεάτρων. «Το σίγουρο είναι πως η τεχνογνωσία μπορεί να μας βοηθήσει και να μας διευκολύνει στις εργασίας για τα ανώτερα διαζώματα που θα ακολουθήσουν. Ωστόσο, οι ιδιαιτερότητες των πετρωμάτων της Δωδώνης είναι τέτοιες που δε νομίζω ότι θα μπορούσε να εφαρμοστεί με τον ίδιο τρόπο η γνώση που αποκτήθηκε στη Δωδώνη γιατί σε κάθε περιοχή και σε κάθε θέατρο υπάρχουν διαφορετικά ποιοτικά χαρακτηριστικά των πετρωμάτων», ανέφερε η κα Παπαδοπούλου.

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν και οι αρχαιολόγοι και μέλη της Ομάδας Επίβλεψης του έργου αποκατάστασης στο αρχαίο θέατρο, Χαρά Καππά και Βιβή Γιούνη αντίστοιχα.

Το πρόγραμμα του συνεδρίου

Η πρώτη παρουσίαση πάντως στο συνέδριο θα έχει ως επίκεντρο τα ελάσματα της Δωδώνης, με αφορμή την πρόσφατη ένταξής τους στον κατάλογο της ΟΥΝΕΣΚΟ «Μνήμη του Κόσμου».

Ακόμη ο πρόεδρος του Σωματείου ΔΙΑΖΩΜΑ Στ. Μπένος θα μιλήσει για την περίπτωση της αρχαίας Δωδώνης και των Πολιτιστικών Διαδρομών των πέντε θεάτρων της Ηπείρου. Εκτός από τις παρουσιάσεις για το αρχαίο θέατρο της Δωδώνης και το έργο αναστήλωσης και αποκατάστασης, θα παρουσιαστούν ακόμη εισηγήσεις για το μικρό θέατρο Αμβρακίας, την αποκατάσταση του Ρωμαϊκού θεάτρου της Νικόπολης, τις εργασίες στο αρχαίο θέατρο της Κασσώπης, τις επεμβάσεις στο θέατρο των Γιτάνων καθώς και μία σειρά ομιλιών για τις παρεμβάσεις στα αρχαία θέατρα αρχικά της Αιτωλοακαρνανίας και συνολικά του ευρύτερου ελλαδικού χώρου.

Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ

]]> Πώς γίνεται η αρχαιολογική έρευνα σε ένα αρχαίο νεκροταφείο https://www.ele.gr/?p=85259 Sat, 20 May 2023 06:05:59 +0000 https://www.ele.gr/?p=85259 Ένα από τα πλέον πρωτότυπα και ενδιαφέροντα εργαστήρια βιωματικής πολιτισμικής εμπειρίας όχι μόνο σε επίπεδο Ηπείρου, αλλά πανελλαδικά ήταν αυτό που διοργάνωσε η Εφορεία Αρχαιοτήτων Άρτας, σε συνεργασία με τους; φορείς του προγράμματος ΑΠΟΙΚΙΑ.

Το κοινό που συμμετείχε και παρακολούθησε το εργαστήριο είχε μία σπάνια ευκαιρία να ενημερωθεί για τις επιστημονικές μεθόδους που διέπουν μια αρχαιολογική έρευνα σε ένα αρχαίο νεκροταφείο με την αποκάλυψη τάφων και αρχαιολογικού υλικού (κινητές αρχαιότητες και σκελετικά κατάλοιπα).

Παράλληλα ενημερώθηκε για θέματα που άπτονται της διαδικασίας μελέτης των ανθρώπινων σκελετικών καταλοίπων, την εξαγωγή δειγμάτων για ανάλυση σταθερών ισοτόπων καθώς και την εξαγωγή δειγμάτων για περαιτέρω ανάλυση του αρχαίου DNA και το πώς αυτό μπορεί να αξιοποιηθεί για την αρχαιολογική επιστημονική έρευνα.

Το διήμερο εργαστήριο που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη και την Παρασκευή αντίστοιχα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Άρτας, εντασσόταν στον εορτασμό της Διεθνούς Ημέρας Μουσείων.

Για ένα ενδιαφέρον επιστημονικό πρόγραμμα έκανε λόγο στην εναρκτήρια ομιλία του εργαστηρίου η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Άρτας και αναπλ. Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων Βαρ. Παπαδοπούλου.

Ακολούθησαν εισηγήσεις από αρχαιολόγους της ΕΦΑ Άρτας για μία σειρά θεματικών, όπως ήταν:

«Η Δυτική Νεκρόπολη της Αμβρακίας», «Η διαδικασία της αρχαιολογικής έρευνας. Από το σκάμμα στο μουσείο», «Η μελέτη των δημογραφικών και διατροφικών τάσεων του πληθυσμού της Αμβρακίας μέσω της εφαρμογής μεθόδων αιχμής».

Το τελευταίο σκέλος του εργαστηρίου αναφερόταν στην επίδειξη της χρήσης εργαλείων και του εξοπλισμού για την δειγματοληψία και την αρχαιογενετική ανάλυση και στην επίδειξη της ελάχιστα παρεμβατικής τεχνικής σε κρανίο, και τον χειρισμό του δειγματοληπτικού οστεολογικού – οδοντικού υλικού.

Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ

]]> Χειροποίητα αγγεία τα μυστικά μιας εικόνας https://www.ele.gr/?p=75658 Fri, 15 Jul 2022 04:42:35 +0000 https://www.ele.gr/?p=75658 Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων συνεχίζει την ψηφιακή έκθεση «Λεπτομέρειες» με δύο αναρτήσεις στο facebook.

Για τον Ιούλιο, από τις συλλογές του Αρχαιολογικού Μουσείου Ιωαννίνων, η αρχαιολόγος Παρασκευή Γιούνη επιλέγει και σχολιάζει τις τεχνολογικές επιλογές που εφάρμοζαν στην κατασκευή χειροποίητων αγγείων κάτοικοι εγκατεστημένοι κοντά στις πηγές της Κρύας, στο λεκανοπέδιο Ιωαννίνων, πριν περίπου 3 χιλιετίες (Ύστερη Εποχή Χαλ κού/Πρώιμη Εποχή Σιδήρου). Με βάση εξειδικευμένες πετρογραφικές αναλύσεις πολύ λεπτών δειγμάτων από τα τοιχώματα των αγγείων και με την χρήση πολωτικού μικροσκοπίου, ανιχνεύονται οι «συνταγές» που χρησιμοποιούσαν ή και προτιμούσαν οι κεραμείς, αξιοποιώντας τοπικές πηγές αργίλων. Πήλινα σκεύη της εποχής αυτής εκτίθενται στην Αίθουσα 4 για τον «Καθημερινό βίο των Ηπειρωτών».   

Συμπεράσματα που στηρίζονται σε ανάλογες αρχαιομετρικές αναλύσεις και συνδέονται με την τεχνολογία κατασκευής μίας πήλινης ανάγλυφης εικόνας με εφυάλωση και με το θέμα της Σταύρωσης (14ος-15ος αι.)  από τον ναό του Αγ. Βασιλείου στην Άρτα σχολιάζει η αρχαιολόγος Σταματία Κορτζή. Τα εξειδικευμένα αποτελέσματα υποδεικνύουν πιθανόν τη λειτουργία τοπικών εργαστηρίων παραγωγής που αντλούσαν από μια παράδοση δυτικής προέλευσης τεχνικών, με τις οποίες ωστόσο πειραματίζονταν ή και τις ανανέωναν οι τεχνίτες, σε μια περίοδο στενών επαφών της Ηπείρου ιδίως με την ιταλική χερσόνησο. Η εικόνα, η οποία μαζί με μία ακόμη αντίστοιχης τεχνικής κοσμούσαν εξωτερικό τοίχο του ναού, εκτίθεται στην αφιερωμένη στους βυζαντινούς χρόνους Αίθουσα Β του Βυζαντινού Μουσείου Ιωαννίνων.

Πιο αναλυτικά:

– Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων – Αίθουσα 4 – Ο καθημερινός βίος των Ηπειρωτών

«Τα κρυμμένα μυστικά των αγγείων»

Τμήμα χειροποίητου αγγείου με λαβή, διακοσμημένο με επίθετα δισκάρια, από την  Κρύα Ιωαννίνων. Το αγγείο, το οποίο έχει εν μέρει συμπληρωθεί σημειακά, χρονολογείται στην Ύστερη Εποχή Χαλκού/Πρώιμη Εποχή Σιδήρου (περ. 1.100 – 900 π.Χ.). Ανήκε στον οικιακό εξοπλισμό γεωργοκτηνοτρόφων στον περίγυρο της λίμνης Παμβώτιδας.

Η κατασκευή των αγγείων αποτελεί μία πολύπλοκη διαδικασία και ακολουθούνται «κεραμικές συνταγές» οι οποίες συνήθως παραδίδονται από γενιά σε γενιά. Οι κεραμείς μπορεί να αφαιρέσουν ή να προσθέσουν διάφορα υλικά (π.χ. πέτρες, άχυρα, κοχύλια) ή ακόμη να αναμείξουν διάφορα είδη πηλών έτσι ώστε, ανάλογα με την χρήση του σκεύους, να πετύχουν την κατάλληλη σύσταση. Πληροφορίες για την τεχνολογία και για την προέλευση των κεραμικών μπορούμε να αποκτήσουμε με την εφαρμογή διαφόρων φυσικο-χημικών αναλυτικών τεχνικών, οι οποίες είναι γνωστές με τον γενικότερο όρο «αρχαιομετρικές αναλύσεις».

Ανάμεσα σε αυτές περιλαμβάνεται η πετρογραφική ανάλυση, την οποία η αρχαιολογία δανείζεται από την γεωλογία και βασίζεται στην αρχή ότι ο πηλός είναι ένα αργιλώδες ίζημα που περιέχει ορυκτά και πετρώματα. Ένα δείγμα από το κάθε φορά επιλεγμένο πήλινο αντικείμενο επικολλάται σε ένα γυάλινο πλακίδιο και λειαίνεται ώστε το πάχος του δείγματος να μην ξεπερνά τα  30 μικρόμετρα. Στην συνέχεια η «λεπτή τομή» μελετάται με την χρήση πολωτικού μικροσκοπίου, προσφέροντας μία πολύχρωμη εικόνα του πηλού.

-Βυζαντινό Μουσείο Ιωαννίνων – Αίθουσα Β – Βυζαντινοί Χρόνοι

«Μικροσκοπικά μυστικά μίας εικόνας»

Πήλινη ανάγλυφη εικόνα της Σταύρωσης με την τεχνική της εφυάλωσης. Προέρχεται από τον ναό του Αγίου Βασιλείου της Άρτας (πιθανόν 1300 π.Χ.). Μαζί με μία ακόμη, με απεικόνιση των Τριών Ιεραρχών, ήταν τοποθετημένες στο ανατολικό αέτωμα. Αποτελούσαν τμήμα της εξωτερικής διακόσμησης του ναού, μαζί με σειρές από  πολύχρωμα εφυαλωμένα πλακίδια σε ρομβοειδή διάταξη και ζώνες από πλίνθους σε  διάφορα μοτίβα.

Από την πρόσφατη εξειδικευμένη αρχαιομετρική ανάλυση των εικόνων και των πλακιδίων προέκυψαν αξιόλογες λεπτομέρειες για τις κατασκευαστικές μεθόδους με ποικίλες και σημαντικές προεκτάσεις.

Στα περισσότερα δείγματα εντοπίστηκε η συστηματική χρήση κασσίτερου, κάτι που δεν παρατηρείται στην εφυαλωμένη βυζαντινή κεραμική της περιόδου από τον 9ο έως τον ύστερο 14ο αι. Αυτό αποτελεί αδιαμφισβήτητη ένδειξη για τη σύνδεση των κεραμικών αυτών προϊόντων με τη λεγόμενη ιταλική αρχαϊκή μαγιόλικη παράδοση. Η τεχνική της χαρακτηρίζεται από την κασσιτερούχο εφυάλωση, πάνω στην οποία γράφονταν τα διακοσμητικά θέματα με χρώματα και καλύπτονταν με μία τελική λεπτότατη στρώση διαφανούς υαλώματος. Η κεραμική αυτή οφείλει την ονομασία της στην πόλη παραγωγής της, τη Μαγιόρκα, και εισάγεται στην Ιταλία στα τέλη του 12ου αι., ενώ γνωρίζει ευρεία διάδοση στην ανατολική Μεσόγειο (13οαι. – 15ο αι.).

  Ωστόσο, η εφυάλωση της Σταύρωσης, καθώς και των περισσότερων εντοιχισμένων διακοσμητικών κεραμικών στοιχείων του ναού, παρουσιάζει και κάποιες σαφείς διαφορές από τη συνήθη ιταλική παραγωγή. Το στοιχείο αυτό ενισχύει την άποψη ότι τελικά οι δύο ανάγλυφες εφυαλωμένες εικόνες έχουν κατασκευαστεί στην Άρτα, «πρωτεύουσα του Δεσποτάτου της Ηπείρου». Σ’ αυτό συνηγορεί και το ιστορικό πλαίσιο της περιόδου 1320-1450, στο οποίο εντάσσεται η παραγωγή αυτών των εικόνων, καθώς τότε οι ηγεμόνες της Άρτας προέρχονταν από τους δύο ιταλικούς οίκους των Ορσίνι και των Τόκκων. Επομένως, είναι πολύ πιθανόν να κατασκευάστηκαν στην πόλη σε περίοδο που υπήρχαν στενές σχέσεις με τα  ιταλικά κρατίδια. Διαφορές στη σύσταση του υαλώματος μεταξύ των δύο εικόνων υποδηλώνει επιπλέον είτε ξεχωριστούς τεχνίτες είτε πειραματισμό στην εφαρμογή της νεοεισηγμένης τεχνικής της κασσιτερούχου εφυάλωσης.

Περισσότερα στοιχεία στην ανάρτηση των «Λεπτομερειών».

]]>