Το δημοτικό συμβούλιο άκουσε τις τοποθετήσεις των εκπροσώπων της ακαδημαϊκής και φοιτητικής κοινότητας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων με κοινή συνισταμένη των τοποθετήσεων τις δυσοίωνες προοπτικές για τα δημόσια πανεπιστήμια και δη για το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων αφενός, καθώς επίσης και για τους μελλοντικούς πτυχιούχους και την αξία των πτυχίων των δημόσιων πανεπιστημίων.

Στη συνεδρίαση τοποθετήθηκαν αρχικά ο πρόεδρος του Συλλόγου μελών ΔΕΠ κ. Γαρούφης και ακολούθησε η πρόεδρος του Συλλόγου Διοικητικών Υπαλλήλων κα Τσαπάρη και στη συνέχεια οι εκπρόσωποι των φοιτητικών συλλόγων. Όλοι αναφέρθηκαν στις δυσοίωνες προοπτικές για το δημόσιο πανεπιστήμιο που τα επόμενα χρόνια σύμφωνα με τις εκτιμήσεις θα χάσει σημαντικό αριθμό φοιτητών, κάτι που θα έχει σοβαρές επιπτώσεις και σε παιδαγωγικό – ακαδημαϊκό και επαγγελματικό επίπεδο για τους ίδιους, αλλά και επιπλέον επιπτώσεις στις τοπικές οικονομίες.

Ο πρώην πρύτανης και δημοτικός σύμβουλος με την πλειοψηφία Γεώργιος Καψάλης αναφέρθηκε στην ανάγκη στήριξης του δημόσιου πανεπιστημίου και ειδικότερα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, όπως και άλλοι δημοτικοί σύμβουλοι, ενώ ο δήμαρχος Θωμάς Μπέγκας επέλεξε να τοποθετηθεί καταθέτοντας την προσωπική του άποψη και θέση υπέρ του δημόσιου χαρακτήρα του πανεπιστημίου, σημειώνοντας ωστόσο πως το δημοτικό συμβούλιο θα τοποθετηθεί με δικό του ψήφισμα επί του θέματος και δε θα υιοθετήσει το ψήφισμα που κατατέθηκε από τους εκπροσώπους της ακαδημαϊκής και φοιτητικής κοινότητας.

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

Ο πρώην πρύτανης υπεραμύνεται της λειτουργίας των δημόσιων πανεπιστημίων αφήνοντας κατά μέρος τα όποια προβλήματα υπάρχουν που έχουν αναμφίβολα πολλαπλές αιτίες: από την έλλειψη χρηματοδότησης μέχρι καθημερινά πρακτικά ζητήματα.

Στην παρέμβασή του στάθηκε στην ανάπτυξη που συντελέστηκε σε όλες τις περιφέρειες της χώρας από την λειτουργία των περιφερειακών πανεπιστημίων και υπενθύμισε ότι συνετέλεσαν άμεσα στη συγκράτηση και προσέλκυση υψηλού επιπέδου ανθρώπινου δυναμικού.

Ο κ. Αλμπάνης εξήγησε ότι η νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης να επιτρέψει τη λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων έρχεται ουσιαστικά να ακυρώσει ό,τι η χώρα έχει επενδύσει και ό,τι οι καθηγητές και ερευνητές έχουν επιτύχει από το 1982, με προσπάθεια και κόπο.

Αναλύοντας μια σειρά από επιχειρήματα ο κ. Αλμπάνης εξηγεί εν κατακλείδι ότι «… μόνο το ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο παρέχει ελεύθερη πρόσβαση στη δωρεάν εκπαίδευση για το σύνολο των νέων ανεξάρτητων κοινωνικοοικονομικής βαθμίδα. Η φοίτηση δεν απαιτεί δίδακτρα υποδηλώνοντας ότι η εκπαίδευση είναι δημόσιο αγαθό.

Ταυτόχρονα παρέχει τη δυνατότητα στους φοιτητές προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς καθώς και στους νέους ερευνητές να συμμετέχουν ισότιμα και διασφαλίζει πλήρως την κοινωνική κινητικότητα.

Τα ζητήματα αυτά όχι μόνο δεν συναντούν την ίδρυση και τον σκοπό των ιδιωτικών πανεπιστημίων, ιδιαίτερα με τον τρόπο που επιχειρεί να συστήσει η κυβέρνηση και να εδραιώσει τη θέση τους, αλλά υπονομεύει την βιωσιμότητα των δημοσίων και ιδιαιτέρως των περιφερειακών πανεπιστημίων» καταλήγει.

«Η κυβέρνηση προχωρά στην κατάργηση 36 πανεπιστημιακών τμημάτων, επιβεβαιώνοντας πως ο δρόμος για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια περνά από τη συρρίκνωση και το κλείσιμο των δημόσιων ΑΕΙ. Πρόκειται για 36 από τα 38 τμήματα που ίδρυσε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ την περίοδο 2015-2019, στοχεύοντας στην ανάπτυξη των δημόσιων πανεπιστημίων και την ισχυροποίηση του ακαδημαϊκού χάρτη της χώρας. Είναι τα τμήματα που τέθηκαν σε αναστολή λειτουργίας για τέσσερα ολόκληρα χρόνια από την πρώην υπουργό Νίκη Κεραμέως, αφού πρώτα κατήργησε την υπό ίδρυση Νομική της Πάτρας για χάρη των ιδιωτικών κολλεγίων.

Σήμερα, με την κατάργηση των τμημάτων σε 11 δημόσια πανεπιστήμια της χώρας, ο νέος υπουργός ετοιμάζεται να βάλει κι αυτός την υπογραφή του στην απαξίωση της δημόσιας τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Μεταξύ αυτών, 3 τμήματα στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων (Μηχανολόγων Μηχανικών / Γιάννενα, Επιστημών Τροφίμων & Διατροφής / Άρτα, Μετάφρασης & Διερμηνείας / Ηγουμενίτσα). Παράλληλα, ο υπουργός έχει δεσμευτεί πως μέχρι το τέλος 2023 θα φέρει στη Βουλή νομοσχέδιο για την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, υλοποιώντας τη βασική αυτή κυβερνητική προτεραιότητα».

«Η κυβέρνηση της ΝΔ συνεχίζει την καταστροφική πολιτική της στο χώρο της εκπαίδευσης. Την προηγούμενη τετραετία έκανε μπίζνες με τα κολλέγια, τώρα με τα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Φυσικά, σε βάρος των δημόσιων ΑΕΙ που υποφέρουν από την υποχρηματοδότηση, την έλλειψη προσωπικού, τα κτηριακά προβλήματα και τη μείωση του αριθμού των φοιτητών λόγω της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής.

Η ΝΔ, οι υπουργοί Παιδείας της και οι βουλευτές της επαναλαμβάνουν μονότονα πως ο ΣΥΡΙΖΑ δημιούργησε τα συγκεκριμένα τμήματα προεκλογικά, χωρίς ακαδημαϊκές προϋποθέσεις. Πρόκειται για βαθιά μικροπολιτική και εμπαθή θέση απέναντι στα ίδια τα ΑΕΙ και τις Συγκλήτους που εισηγήθηκαν τη δημιουργία των τμημάτων. Τα ΑΕΙ που σήμερα χάνουν τμήματα και μικραίνουν ώστε να υλοποιηθεί η αγοραία και ιδεοληπτική απόφαση για ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων», καταλήγει.

Ωστόσο, όπως ανέφεραν στη συνέντευξη Τύπου που προηγήθηκε της κινητοποίησης ο πρόεδρος του Συλλόγου Αχιλλέας Γαρούφης και ο Γραμματέας του Συλλόγου Λάμπρος Φλιτούρης αντίστοιχα, υπάρχει αδήριτη η αναγκαιότητα για στήριξη του δημόσιου χαρακτήρα του ελληνικού πανεπιστημίου, απέναντι στις λογικές που υλοποιεί ή προωθεί προς υλοποίηση η ηγεσία του υπ. Παιδείας και συνολικά η Κυβέρνηση.

Ο κ. Γαρούφης έκανε λόγο αρχικά για μία κατασυκοφάντηση του δημόσιου πανεπιστημίου που άρχισε το 2006 και συνεχίζεται μέχρι σήμερα, όπου μάλιστα εντείνεται με την κατάργηση του ασύλου την ίδρυση της πανεπιστημιακής αστυνομίας, την εξίσωση των δικαιωμάτων των πτυχίων των ΑΕΙ με εκείνα των ιδιωτικών κολλεγίων και άλλα.

Ο κ. Γαρούφης στάθηκε σε μερικά προβληματικά, όπως τα χαρακτήρισε σημεία του νόμου – πλαίσιο για τα ΑΕΙ, που είναι η κατάργηση του συνταγματικά κατοχυρωμένου αυτοδιοίκητου, η ολιγαρχική δομή διοίκησης, η παραχώρηση της εξουσίας στους καθηγητές πρώτης βαθμίδας, η διάλυση των προπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών, η εμπορευματοποίηση των μεταπτυχιακών, η υποστελέχωση και υποχρηματοδότηση, και οι αδιαφανείς διαδικασίες ακαδημαϊκής αναγνώρισης τίτλων σπουδών αλλοδαπής.

«Οι απαιτήσεις των καιρών μας κάνουν ξεκάθαρους και αποφασισμένους.

Η αντιμετώπιση του μορφώματος αυτού συνιστά μία κρίσιμη καμπή στην υπεράσπιση του δημόσιου πανεπιστημίου και του πανεπιστημιακού θεσμού και ο αγώνας για την ανατροπή του αποτελεί δημοκρατικό μας καθήκον», ανέφερε ο κ. Γαρούφης.

Ο Λ. Φλιτούρης από την πλευρά του στάθηκε στην ίδρυση της πανεπιστημιακής αστυνομίας, λέγοντας μεταξύ άλλων πως η μόνιμη παρουσία αστυνομικών δυνάμεων εκεί όπου η ελεύθερη σκέψη και η αντίσταση σε κάθε μορφή εξουσίας, αναγορεύονται σε αδιαπραγμάτευτες προϋποθέσεις για την παραγωγή και μετάδοση της γνώσης.

«Το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων είχε 15 τμήματα με προϋπολογισμό 15 εκ. ευρώ στην αρχή της κρίσης. Σήμερα μετά την ενσωμάτωση ων πρώην ΤΕΙ έχει 24 Τμήματα με προϋπολογισμό 5 εκ. ευρώ. Το υπουργείο επιβάλλει να αναζητηθούν νέα πηγές χρηματοδότησης από το ιδιωτικό κεφάλαιο και δεν ασχολείται με τις υποδομές, το προσωπικό και τις λειτουργικές ανάγκες, ενώ αντίθετα εγκρίνει προγράμματα παρακολούθησης των χώρων και αστυνόμευση του πανεπιστημίου», σημείωσε.

Ο πρύτανης του Πανεπιστημίου

Στην παράσταση διαμαρτυρίας έξω από το κτίριο διοίκησης της πρυτανείας βρέθηκε και ο πρύτανης Τριαντ. Αλμπάνης που στάθηκε αρχικά στα μείζονα προβλήματα των πανεπιστημίων που σχετίζονται με την υποχρηματοδότηση και την υποστελέχωση για να αναφερθεί στη συνέχεια στην ομόφωνα αρνητική θέση της Συγκλήτου στη λειτουργία του θεσμού της πανεπιστημιακής αστυνομίας. Ήδη όπως έκανε γνωστό επίσης έχει ολοκληρωθεί η μελέτη αντικτύπου της λειτουργίας συστημάτων ελέγχου και πρόσβασης, η οποία αναδεικνύει όπως είπε, σοβαρά προβλήματα στην προστασία των προσωπικών δεδομένων.

Επίσης έκανε γνωστό πως το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων έχει αποστείλει πρόταση στο υπουργείο για ένα νέο σχέδιο ασφάλειας των χώρων του και στις τέσσερις πόλεις της Ηπείρου, όπου υπάρχει παρουσία του Πανεπιστημίου. «Ζητάμε ενίσχυση των περιφράξεων σε όλες τις πανεπιστημιουπόλεις, την πρόσληψη 39 φυλάκων συνολικά και για τις τέσσερις πόλεις, την βελτίωση του φωτισμού και την τοποθέτηση θυρών ασφάλειας. Είναι μία πρόταση με προϋπολογισμό 1,5 εκ. και ετήσιο λειτουργικό κόστος 500.000 ευρώ, για την οποία δεν έχουμε λάβει καμία απάντηση από το υπουργείο», ανέφερε ο κ. Αλμπάνης.

Στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων οι κενές θέσεις είναι στο 24%, κάτι που το αναδεικνύει ως πρόβλημα, αφού πέρυσι με την εφαρμογή της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής ήταν στο 11%.

«Είναι  πολύ μεγάλος αριθμός» είπε ο Πρύτανης Τριαντάφυλλος Αλμπάνης,  σημειώνοντας με δηλώσεις του ότι το θέμα «θα απασχολήσει την επόμενη Σύγκλητο που αναμένεται να συνεδριάσει μετά το Δεκαπενταύγουστο.

«Να μην τριτώσει το κακό»

Σε δήλωση της αναπλ. τομεάρχη Παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Μερόπης Τζούφη, επισημαίνεται:

«Τα αποτελέσματα των φετινών πανελλήνιων εξετάσεων επιβεβαίωσαν, για δεύτερη συνεχή χρονιά, πως κυβέρνηση και υπουργείο Παιδείας εργάζονται μεθοδικά για τη συρρίκνωση των δημόσιων πανεπιστημίων, τον περιορισμό του αριθμού των εισακτέων και την αύξηση του πελατολογίου των χρηματοδοτών της Νέας Δημοκρατίας, δηλαδή των ιδιωτικών κολεγίων.

Σχεδόν 40.000 υποψήφιοι από τους 100.000 μένουν εκτός επειδή δεν κατάφεραν να ξεπεράσουν τα πολλαπλά εμπόδια που έχει θέσει η κυβέρνηση Μητσοτάκη με σκοπό να αποκλείσει κρίσιμη μάζα νέων από τη δημόσια και ποιοτική τριτοβάθμια εκπαίδευση. Αδιαφορώντας για τις επιπτώσεις των λοκ-ντάουν και της τηλεκπαίδευσης στους μαθητές και τις μαθήτριες της πανδημίας, θεσμοθέτησαν την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής, τους συντελεστές βαρύτητας και την Τράπεζα Θεμάτων. Μάλιστα, μερικές ημέρες πριν την έναρξη των πανελλαδικών, η Νίκη Κεραμέως ανακοίνωσε την περικοπή 9.000 διαθέσιμων θέσεων στα ΑΕΙ.

Με πρόσχημα τη «βελτίωση της ποιότητας» και παραπληροφόρηση για μαθητές που «περνούσαν με 2 και 3», αποψιλώνουν τα δημόσια πανεπιστήμια. Όπως πέρυσι έτσι και φέτος, χιλιάδες έδρανα θα μείνουν άδεια καθώς πολλά τμήματα θα υποδεχτούν ελάχιστους πρωτοετείς. Είναι πλέον σαφές πως η ΕΒΕ και οι συντελεστές βαρύτητας θα λειτουργήσουν ως δούρειος ίππος για συγχωνεύσεις και καταργήσεις τμημάτων που χρόνο με το χρόνο μετατρέπονται σε «ολιγομελή».

Και προσθέτει η κα Τζούφη:

«Τα περιφερειακά πανεπιστήμια είναι αυτά που δέχονται τη μεγαλύτερη πίεση. Παρά τα ευχολόγια και τις διαβεβαιώσεις της κυβερνητικής μηχανής, η πλειοψηφία τους αντιμετωπίζει ήδη σοβαρά προβλήματα. Ενδεικτική είναι η περίπτωση του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, το οποίο πρόκειται να στερηθεί 1.000 νέους φοιτητές. Από τις 3.623 διαθέσιμες θέσεις, θα καλυφθούν μόνο οι 2.657 (73,4%), ενώ μια σειρά από «παραδοσιακά» τμήματα (πχ: Πληροφορική, Φυσικό, Μαθηματικό, Φιλολογικό) θα «αδειάσουν» ήδη από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο.

Πρόκειται για μια θλιβερή πραγματικότητα που ακυρώνει τις προσπάθειες χιλιάδων νέων παιδιών και των οικογενειών τους. Που ακυρώνει κάθε προσπάθεια ανάπτυξης των ελληνικών πανεπιστημίων, με όρους που εξυπηρετούν την επιστήμη και την κοινωνία. Που απομακρύνει τη χώρα από τον ευρωπαϊκό στόχο για περισσότερους και καλύτερα μορφωμένους νέους πολίτες.

Θερμά συγχαρητήρια σε όλες και όλους τους υποψήφιους που κατάφεραν να υπερπηδήσουν τα εμπόδια και θα μπορέσουν να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους. Στεκόμαστε επίσης στο πλευρό όσων προσπάθησαν και δεν τα κατάφεραν», καταλήγει.

Η αναπλ. τομεάρχης Παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ανέφερε πως οι διατάξεις του νομοσχεδίου επιχειρούν να γκρεμίσουν το ανοιχτό πανεπιστήμιο της γνώσης, της κοινωνικής κινητικότητας και της ακαδημαϊκότητας. Κατηγόρησε την κυβέρνηση Μητσοτάκη για προσπάθεια μετατροπής του πανεπιστημίου σε επιχείρηση και σε «πίσω αυλή» των επιχειρήσεων που δε μπορούν ή δε θέλουν να ξοδέψουν για να αποκτήσουν επιστημονική γνώση και έρευνα υψηλού επιπέδου.

Παράλληλα, χαρακτήρισε ως απαράδεκτη την τοποθέτηση εξωθεσμικών και εξωπανεπιστημιακών στη διοίκηση των ΑΕΙ, όπως και το διορισμό managers και golden boys. Όπως είπε: «η κοινωνία γνωρίζει τι προοικονομούν οι επιλογές σας  – το έχει διαπιστώσει με τη ΔΕΗ, τον ΕΦΚΑ, την ΕΡΤ και κάθε δημόσιο οργανισμό που επιβάλλατε μοντέλο αγοράς στη διοίκηση».

Στη συνέχεια, η Μερόπη Τζούφη αναφέρθηκε στην πλειοψηφική απόρριψη του νομοσχεδίου από τη Σύνοδο Πρυτάνεων, τις Συγκλήτους, τα Τμήματα των ΑΕΙ, τις ομοσπονδίες (ΠΟΣΔΕΠ, ΠΟΣΕΕΔΙΠ, ΠΟΕΤΕΠ) των διοικητικών υπαλλήλων, των ερευνητών, των φοιτητών. Όπως ανέφερε, «όλες και όλοι για τους οποίους υποτίθεται πως νομοθετείτε, έχουν ήδη καταψηφίσει το νομοθέτημά σας».

Απευθυνόμενη προς την υπουργό Παιδείας Νίκη Κεραμέως, η αναπλ. τομεάρχης Παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ αναρωτήθηκε: «Πώς άραγε σκέφτεστε να το εφαρμόσετε, εφόσον το ψηφίσετε; Με την Αστυνομία, τις ΟΠΠΙ και τα ΜΑΤ; Με κλείσιμο της κάνουλας χρηματοδότησης; Με το σκληρό πειθαρχικό δίκαιο που έχετε συμπεριλάβει στο νομοσχέδιο; Με κλείσιμο και συγχωνεύσεις τμημάτων; Άραγε μήπως με μηνύσεις ή με fake δημοσκοπήσεις;»

Τέλος, η βουλευτής υπογράμμισε πως το σχέδιο νόμου περιγράφει ένα πανεπιστήμιο αυταρχικό, υπερσυγκεντρωτικό και αντιδημοκρατικό, που ευνοεί τη διαπλοκή και τις πελατειακές σχέσεις. Που παρέχει πτυχία χωρίς επιστημονική εγκυρότητα και χωρίς επαγγελματικά δικαιώματα. Που εμπορευματοποιεί πλήρως τα μεταπτυχιακά και επιβάλλει δίδακτρα. Που ενισχύει το brain-drain, επαναφέροντας τους συνταξιούχους και τους ομότιμους για να μην αναγκαστεί η κυβέρνηση να βάλει το χέρι στην τσέπη και να προσλάβει νέους επιστήμονες και ερευνητές.

Είναι, όπως σημείωσε, «ένα νομοσχέδιο που πρέπει να αποσυρθεί και να καταχωνιαστεί στα συρτάρια του υπουργικού γραφείου, μέχρι να υπάρξει πολιτική αλλαγή και μια νέα προοδευτική διακυβέρνηση που θα εργαστεί για την πραγματική αναβάθμιση του δημόσιου ελληνικού πανεπιστημίου».

Με τη νέα Απόφαση, όπως σημειώνεται και στην ανακοίνωση του υπουργείου, η τακτική χρηματοδότηση κατανέμεται ως ακολούθως:

Το 80% της τακτικής χρηματοδότησης κατανέμεται βάσει αντικειμενικών κριτηρίων με στόχο την κάλυψη των πραγματικών αναγκών κάθε Ιδρύματος, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τις ιδιαιτερότητές του, με σταθμισμένα κριτήρια βάσει συντελεστών βαρύτητας. Συγκεκριμένα:

Αριθμός Τμημάτων του ΑΕΙ (10%)

Συνολικός αριθμός εγγεγραμμένων φοιτητών ανά ΑΕΙ (25%)

Διάρκεια των προγραμμάτων σπουδών (αριθμός εξαμήνων προπτυχιακής φοίτησης) (7%)

Απαιτήσεις εργαστηριακού εξοπλισμού των Τμημάτων του ΑΕΙ (15%)

Γεωγραφική διασπορά του ΑΕΙ (8%)

Το μόνιμο προσωπικό (Μέλη ΔΕΠ, ΕΔΙΠ, ΕΕΠ, ΕΤΕΠ και διοικητικού προσωπικού) (15%)

Έκτακτο προσωπικό υποστήριξης – ανελαστικές δαπάνες (συνεργεία φύλαξης, καθαριότητας, συντήρησης κλπ) (15%)

Κατανομή Τακτικού Προϋπολογισμού του προηγούμενου οικονομικού έτους (5%).

Το 20% της τακτικής χρηματοδότησης κατανέμεται με ποιοτικά κριτήρια και δείκτες ποιότητας και επιτευγμάτων των ΑΕΙ, που αφορούν σε πέντε επιμέρους ενότητες, εκ των οποίων κάθε ΑΕΙ αξιολογείται σε τρεις. Η κατανομή της χρηματοδότησης από το ΥΠΑΙΘ πραγματοποιείται κατόπιν εισήγησης της ΕΘΑΑΕ, η οποία υποβάλλεται στον Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων ως τις 15 Σεπτεμβρίου, βάσει αξιολόγησης των εκθέσεων κάθε Ιδρύματος. Η Μονάδα Διασφάλισης Ποιότητας (ΜΟΔΙΠ) κάθε Πανεπιστημίου είναι αρμόδια για την εποπτεία και την ευθύνη πληρότητας και αξιοπιστίας των υποβαλλόμενων στοιχείων.

Οι πέντε ενότητες, με τα επιμέρους κριτήριά τους, είναι οι εξής:

Ενότητα Α: Συνεχής βελτίωση των βασικών ακαδημαϊκών δραστηριοτήτων του ΑΕΙ

Η ενότητα αυτή είναι υποχρεωτική για όλα τα ΑΕΙ, τα οποία καλούνται να επιλέξουν δύο επιπλέον από τις κάτωθι τέσσερις:

Ενότητα Β: Ερευνητική δραστηριότητα, αριστεία στην έρευνα και επιδόσεις του επιστημονικού προσωπικού

Ενότητα Γ: Διασύνδεση με την κοινωνία, την αγορά εργασίας, και αξιοποίηση της παραγόμενης γνώσης

Ενότητα Δ: Διεθνοποίηση

Ενότητα Ε: Ποιότητα πανεπιστημιακού περιβάλλοντος

Η Υπουργός Νίκη Κεραμέως δήλωσε:

«Συνεχίζεται η αντικειμενική και αξιοκρατική χρηματοδότηση των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων μας, η οποία διασφαλίζει αφ’ ενός τη διαφάνεια και το δίκαιο τρόπο κατανομής του τακτικού προϋπολογισμού -ο οποίος, σημειωτέον, είναι αυξημένος περίπου κατά 14,5% σε σχέση με πέρυσι-, αφ’ ετέρου την κινητροδότηση της διαρκούς βελτίωσης και αναβάθμισης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Υπόψη λαμβάνονται τόσο οι πραγματικές τους ανάγκες όσο και κριτήρια ποιοτικής αξιολόγησης, σε τομείς που και τα ίδια τα ΑΕΙ επιλέγουν, σε ένα πλαίσιο ενισχυμένης αυτονομίας και ελεύθερης επιλογής των πεδίων στα οποία τα Πανεπιστήμιά μας μπορούν και επιθυμούν να διαπρέψουν.»

Χαρακτηριστικά ανέφερε ότι το ΑΠΘ έχει μετατραπεί σε πεδίο μάχης με ευθύνη της κυβέρνησης και των πρυτανικών αρχών, ενώ οι χειρισμοί της αστυνομίας δυναμιτίζουν καθημερινά την πανεπιστημιακή ειρήνη.

Η βουλευτής επεσήμανε πως η ελληνική Δεξιά κατασυκοφαντεί και απαξιώνει το δημόσιο πανεπιστήμιο διαχρονικά. Συντηρεί το καθεστώς υποχρηματοδότησης και υποστελέχωσης, ενώ ο νόμος-πλαίσιο Κεραμέως που τέθηκε σε διαβούλευση, επιχειρεί να μετασχηματίσει το δημοκρατικό πανεπιστήμιο της γνώσης και της κοινωνικής κινητικότητας σε πανεπιστήμιο-επιχείρηση. Στο πλαίσιο αυτό, η πανεπιστημιακή αστυνομία θα εγκατασταθεί εντός των ΑΕΙ για να καταπνίξει κάθε διαφορετική άποψη και κάθε διεκδίκηση.

Σύμφωνα με τη βουλευτή Ιωαννίνων, οι διατάξεις για το διορισμό μάνατζερ, τον υποβιβασμό των πρυτανικών αρχών και την επιλογή τους από εξωθεσμικούς παράγοντες, όπως και την κατάργηση των φοιτητικών παρατάξεων, συνηγορούν στην καταπάτηση του αυτοδιοίκητου των ΑΕΙ. Παράλληλα, φιλοδοξούν να ανοίξουν ένα νέο κεφάλαιο αδιαφάνειας, πελατειακών σχέσεων, αυταρχισμού και περιορισμού της δημοκρατικής λειτουργίας.

Η διοίκηση

Το νέο προτεινόμενο μοντέλο διοίκησης συνοπτικά περιλαμβάνει τα εξής:

Θεσμοθετείται το Συμβούλιο Διοίκησης του Πανεπιστημίου:

• Αποτελείται από 6 εσωτερικά μέλη που εκλέγονται από το σύνολο των μελών ΔΕΠ του ΑΕΙ και 5 εξωτερικά μέλη που επιλέγονται με αυξημένη πλειοψηφία από τα αναδειχθέντα εσωτερικά μέλη, κατόπιν διεθνούς πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος.

•Τα εξωτερικά μέλη προέρχονται από Καθηγητές Πανεπιστημίων της αλλοδαπής, φυσικά πρόσωπα με ευρεία αναγνώριση ή συμβολή στον πολιτισμό, τις τέχνες, τα γράμματα ή τις επιστήμες, την οικονομία ή την κοινωνία και εκπροσώπους διεθνών οργανισμών ή κοινωνικών εταίρων, όπως αναφέρεται.

• Το Συμβούλιο Διοίκησης ασκεί κυρίως διοικητικές, οικονομικές, διαχειριστικές και στρατηγικές αρμοδιότητες.

Ο Πρύτανης, που είναι και Πρόεδρος του Συμβουλίου Διοίκησης, εκλέγεται με αυξημένη πλειοψηφία από τα μέλη του Συμβουλίου Διοίκησης. Επιλέξιμοι για τη θέση του Πρύτανη είναι τα 6 εσωτερικά μέλη του Συμβουλίου.

Η εκλογή του Πρύτανη πραγματοποιείται κατόπιν αξιολόγησης αντικειμενικών προσόντων των υποψηφίων (διοικητικά, ακαδημαϊκά και ερευνητικά), της τεκμηριωμένης πρότασής τους για την ανάπτυξη του ΑΕΙ σε τοπικό, εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, καθώς και της πρότασής τους για ομάδα υποψηφίων για το αξίωμα των Αντιπρυτάνεων του ΑΕΙ. Ο Πρύτανης δύναται να παύεται σε περίπτωση σπουδαίου λόγου και στη βάση αυξημένης πλειοψηφίας (8/11) από το Συμβούλιο.

Οι Αντιπρυτάνεις ορίζονται από το Συμβούλιο Διοίκησης κατόπιν πρότασης του υποψήφιου Πρύτανη κατά τη διαδικασία της εκλογής του. Δεν αποτελούν μέλη του Συμβουλίου Διοίκησης. Οι αρμοδιότητές τους καθορίζονται με βάση τον τομέα ευθύνης που τους ανατίθεται από τον Πρύτανη, κατόπιν σύμφωνης γνώμης του Συμβουλίου. Δύναται να παύονται κατά τη διάρκεια της θητείας τους για σπουδαίο λόγο.

Δίνεται ακόμα η δυνατότητα επιλογής Εκτελεστικού Διευθυντή. Ο Εκτελεστικός Διευθυντής επιλέγεται από το Συμβούλιο Διοίκησης, κατόπιν δημόσιας πρόσκλησης για στελέχη αυξημένων προσόντων εντός ή εκτός του ΑΕΙ, με θητεία παράλληλη με αυτή του Συμβουλίου. Δύναται να παύεται πριν τη λήξη της θητείας του για σπουδαίο λόγο.

Ενώ το Συμβούλιο Διοίκησης είναι το ανώτερο όργανο για το σύνολο των διοικητικών, οικονομικών και στρατηγικών αρμοδιοτήτων, η Σύγκλητος ασκεί κυρίως ακαδημαϊκές και ερευνητικές αρμοδιότητες. Αποτελείται από τους: Πρύτανης, Κοσμήτορες, Πρόεδροι και εκπρόσωποι ΕΕΠ, ΕΔΙΠ, ΕΤΕΠ και φοιτητών.

Νέες προβλέψεις

Κατά τα άλλα στο νέο νομοσχέδιο προβλέπονται νέα προγράμματα σπουδών, τα οποία, σύμφωνα με το Υπουργείο Παιδείας, «προάγουν την κινητικότητα και τη διεπιστημονικότητα» ενώ προϋπόθεση για την ίδρυση νέων προγραμμάτων σπουδών από τα ΑΕΙ είναι η πιστοποίηση από την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ), χωρίς την εμπλοκή του υπουργείου.

Δίνεται ακόμα η δυνατότητα ίδρυσης περισσότερων προπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών ανά Τμήμα, εφόσον υπάρχουν διαθέσιμοι πόροι για την υποστήριξή τους.

Επίσης, τα όργανα των ΑΕΙ μπορούν να αποφασίσουν την παράταση του εξαμήνου (καταργείται το όριο των δυο εβδομάδων). Επιτρέπεται η κατανομή του διδακτικού έργου κάθε μαθήματος χωρίς χρονικούς περιορισμούς, σύμφωνα με τις ανάγκες του προγράμματος (κατάργηση ορίου 13 εβδομάδων).

Ιδρύεται «Εσωτερικό Erasmus», ένας θεσμός εσωτερικής κινητικότητας μεταξύ ομοειδών ή μη προγραμμάτων σπουδών ελληνικών Πανεπιστημίων και ένα ακαδημαϊκό εξάμηνο. Δίνεται η δυνατότητα οργάνωσης κοινών προγραμμάτων σπουδών διεπιστημονικού χαρακτήρα (joint degree – απονομή από κοινού τίτλου σπουδών) και διπλών προγραμμάτων σπουδών (dual major – απονομή δυο πτυχίων) με άλλα Τμήματα του ίδιου ή άλλου Πανεπιστημίου εντός ή εκτός Ελλάδας. Επίσης, η οργάνωση προγραμμάτων εφαρμοσμένων επιστημών και τεχνολογίας με διάρκεια 7 εξαμήνων (3,5 ετών) 210 ECTS (Ευρωπαϊκό σύστημα μεταφοράς και συσσώρευσης ακαδημαϊκών μονάδων) και υποχρεωτική πρακτική άσκηση.

Θεσμοθετούνται προγράμματα σπουδών δευτερεύουσας κατεύθυνσης (minor degree) τουλάχιστον ενός έτους για προπτυχιακούς φοιτητές με απονομή διακριτού τίτλου σπουδών.Δίνεται «ελευθερία στον καθορισμό πηγών χρηματοδότησης» και του ύψους των τελών φοίτησης, καθώς και στον καθορισμό των διδασκόντων, χωρίς ποσοστώσεις. Επίσης, η αξιοποίηση εμπειρογνωμόνων από την αγορά εργασίας και η δυνατότητα ίδρυσης επαγγελματικών μεταπτυχιακών, κατόπιν συμφώνου συνεργασίας με φορείς.

Θεσμοθετείται η δυνατότητα εκπόνησης διδακτορικών διατριβών, που αποτελούν «γέφυρα» μεταξύ του Πανεπιστημίου και της βιομηχανίας, της έρευνας και της παραγωγικής διαδικασίας. Εκπονούνται στο πλαίσιο τριμερούς σύμβασης ανάμεσα σε (α) υποψήφιους διδάκτορες, (β) Πανεπιστήμια και (γ) επιχειρήσεις.

Από το Ταμείο Ανάκαμψης θα δοθούν συνολικά 35 εκ. ευρώ για 250 βιομηχανικά διδακτορικά σε ελληνικά ΑΕΙ.

ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

Αυτό αποδεικνύεται από το ότι σε αντίθεση με τις συζητήσεις των προηγούμενων μηνών, για την προοπτική κατάργησης Τμημάτων ή συγχωνεύσεων, σε σχέση και με τις προτάσεις που είχαν ζητηθεί και υποβλήθηκαν από τα πανεπιστήμια, τελικά, δεν περιλαμβάνονται τέτοιου είδους αλλαγές.

Σε σχέση με πέρυσι παρατηρείται μείωση του αριθμού κατά σχεδόν 10.000 θέσεις, καθώς οι περσινές ήταν 77.415 και φέτος μειώθηκαν σε 68.394.

Στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, ο αριθμός των εισακτέων είναι μειωμένος σχεδόν κατά 300 άτομα (279 για την ακρίβεια) από την προηγούμενη χρονιά, αφού το 2021 οι εισακτέοι ήταν 4.626 και φέτος, θα εισαχθούν 4.347.

Παρά το ότι το υπ. Παιδείας δεν ανταποκρίθηκε στην πρόταση της Συγκλήτου και του Τμήματος Λογιστικής – Χρηματοοικονομικής στην Πρέβεζα για μεταφορά της έδρας του στα Ιωάννινα, ο αριθμός των εισακτέων μειώνεται κατά 65 άτομα, κάτι που συμβαίνει επίσης και για το Τμήμα Γεωπονίας στην Άρτα. Και τα δύο Τμήματα «πλήρωσαν» πέρυσι την εφαρμογή της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής με εξαιρετικά μικρό αριθμό εισακτέων, με το υπουργείο να ενισχύει περαιτέρω την προοπτική μείωσης του ενδιαφέροντος και των προοπτικών των δύο Τμημάτων μειώνοντας κι άλλο τον αριθμό των εισακτέων.

Ειδικά για το Τμήμα Λογιστικής πάντως είναι αξιοπερίεργο το τι ακριβώς προτίθεται να κάνει το υπουργείο, που ενώ δεν αποδέχεται την εισήγηση της Συγκλήτου, την ίδια στιγμή μειώνει τον αριθμό των εισακτέων, που εκτός συγκλονιστικού απροόπτου θα πέσει πολύ χαμηλότερα λόγω της εφαρμογής της ΕΒΕ.

Επίσης το Ιστορικό – Αρχαιολογικό χάνει 87 θέσεις εισακτέων για τη νέα ακαδημαϊκή περίοδο, ενώ 30 θέσεις χάνει το Τμήμα Μηχανικών Επιστήμης Υλικών.

Προς το παρόν δεν υπάρχει επίσημη αντίδραση από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων ή κάποια τοποθέτηση σχετικά με την κατανομή του αριθμού των εισακτέων, κάτι που αναμένεται να γίνει, πιθανότατα αύριο Τετάρτη, με συνέντευξη Τύπου που θα παραχωρήσει ο πρύτανης Τριαντάφυλλος Αλμπάνης.

Ποια Πανεπιστήμια ενισχύθηκαν

Σε μία προσπάθεια να λειάνει κάπως τις αντιδράσεις από την εφαρμογή της Ελάχιστης Βάσης πέρυσι, το υπουργείο προχώρησε σε ανακατανομή αριθμού εισακτέων, αφαιρώντας πολλές θέσεις από κεντρικά πανεπιστήμια, όπως το Καποδιστριακό και το Πανεπιστήμιο Πατρών, ενισχύοντας περιφερειακά πανεπιστήμια και συγκεκριμένα το Δημοκρίτειο Θράκης, το Πανεπιστήμιο Δυτ. Μακεδονίας, το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και το Ιόνιο Πανεπιστήμιο.

Ανεξάρτητα από τον καθορισμό του αριθμού των εισακτέων, εκείνο που θα διαμορφώσει τη νέα εικόνα των Τμημάτων θα είναι η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής.

Το υπουργείο Παιδείας αναφέρεται στο μέτρο ενίσχυσης των περιφερειακών Πανεπιστημίων, σημειώνοντας ότι αποσκοπεί να καλύψει τις θέσεις των εισακτέων, αφού πολλές έμειναν κενές πέρυσι, λόγω της ΕΒΕ, με την υποσημείωση όμως, ότι το βασικό κριτήριο της επιλογής ή τη μη επιλογής των Τμημάτων αυτών, ήταν γεωγραφικό και όχι γνωστικό – ακαδημαϊκό.

Οι εισακτέοι

στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων

Αναλυτικά, οι εισακτέοι στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και συγκριτικά με πέρυσι είναι:

Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ