Πώς δομείται μία πολιτική πολιτισμού στην πόλη

Το 1977 ο Δήμος Ιωαννιτών σκόπευε να οργανώσει μία εβδομάδα ελληνικού κινηματογράφου και ζήτησε από την Ταινιοθήκη της Ελλάδας τις εξής ταινίες: «Αναπαράσταση» του Θ. Αγγελόπουλου, «Ψηλά τα χέρια Χίτλερ» του Ρ. Μανθούλη, «Ευδοκία» του Αλ. Δαμιανού, «Εκδρομή» του Τ. Κανελλόπουλου, «Ο Δράκος» του Ν. Κούνδουρου, «Αττίλας» του Μ. Κακογιάννη, «Το προξενιό της Άννας» του Π. Βούλγαρη και τις μικρού μήκους «Τζίμης ο Τίγρης» του Π. Βούλγαρη, «Θηραϊκός όρθρος» του Κ. Σφήκα και «Η ταβέρνα» του Τ. Παπαγιαννίδη. Τρομερές ταινίες. Δεν ξέρουμε τελικά ποιες προβλήθηκαν στην πόλη, αλλά ακόμα και σήμερα, μία τέτοια επιλογή θα κρίνονταν τολμηρή. Και πολύ κόσμος δεν έχει δει ούτε τις μισές εν έτει 2016, 40 χρόνια μετά.

Το αίτημα αυτό του Δήμου τότε, το είδαμε στην έκθεση τεκμηρίων για τα 40 χρόνια των Ηπειρωτικών, που εγκαινιάστηκε τη Δευτέρα στην αίθουσα του πολυχώρου Δ. Χατζής. Πολύ καλή έκθεση που αναδεικνύει έναν μεγάλο πλούτο αρχείων από τις εκδηλώσεις πολιτισμού της πόλης που υποστήριζε ο Δήμος Ιωαννιτών. Και πού αναδεικνύει και το μυστικό της επιτυχίας τέτοιων θεσμών: Συμμετοχή ανθρώπων με ανοιχτό πνεύμα, γνώση και ματιά σε όσα γίνονται στον κόσμο. Αγάπη για την πόλη και τον δημόσιο χώρο. Έγνοια για την πρόσβαση όλων στην ποιοτική τέχνη. Συνεργασίες και συνθέσεις. Υποστήριξη από τους φορείς όπως ο Δήμος. 

Η συνταγή ταιριάζει και στο σήμερα, παρά το γεγονός ότι έχουν προοδεύσει κατά πολύ τα πράγματα κυρίως στις υποδομές και τον εξοπλισμό. 
Κι επειδή συζητάμε πολύ για το πώς μπορεί να δημιουργηθεί μία σύγχρονη ταυτότητα της πόλης και στον πολιτισμό, η αρχή θα μπορούσε να γίνει με τη συγκρότηση μιας άτυπης γνωμοδοτικής επιτροπής που να έχει το ενδιαφέρον για τη δημιουργία μίας στρατηγικής πολιτισμού για τα επόμενα πέντε ή δέκα χρόνια και το ανιδιοτελές νιάξιμο για την ανάπτυξη όλων των τεχνών και την πρόσληψή τους από το ευρύ κοινό.

Σε συνεργασία με τους θεσμικούς φορείς όπως το Πνευματικό Κέντρο, τον Δήμο Ιωαννιτών, την Περιφέρεια κ.α. η πολιτική αυτή θα μπορούσε σταδιακά να πάρει το δρόμο και της υλοποίησης. Αντέχουμε αυτά τα ανοιχτά σχήματα; Μπορούμε να λειτουργήσουμε με λιγότερο ατομικό «εγώ» και περισσότερες συνεργασίες; Μπορούμε να φτιάξουμε κάτι που να μείνει και στο μέλλον; Φυσικά και μπορούμε. Πρέπει όμως και να θέλουμε. Το παράδειγμα των «Ηπειρωτικών» μπορεί να λειτουργήσει και σαν παρακαταθήκη για το μέλλον. 

Πώς θα ισοφαρίζαμε τις δυσκολίες από το χιόνι

Για την αμφισημία του χιονιού ως πρόσληψη από τον σημερινό κάτοικο της πόλης, τα λέγαμε την περασμένη εβδομάδα με τα μεγάλα κρύα. Μας αρέσει όταν πέφτει μαλακό μαλακό και φτιάχνει ωραία τοπία, μας διαλύει όταν χρειαστεί να δουλέψουμε ή να μετακινηθούμε.

Προσωπικά δεν έχω κανέναν ενδοιασμό να πω ότι δεν μ’ αρέσει ούτε το χιόνι ούτε ο χειμώνας, Κι αυτό γιατί μου δυσκολεύει πολύ τη ζωή. Γιατί δεν είμαι από εκείνους τους δημόσιους υπαλλήλους, για να πάρω σήμερα «αναρρωτική» κι ας είμαι άρρωστος, γιατί δεν έχω τα μέσα για να αγνοήσω όλες τις δυσκολίες που συνεπάγεται η καθημερινότητα δύο και πέντε βαθμούς κάτω από το μηδέν.

Πιστεύω ότι κάποτε θα γίνω τόσο πλούσιος ώστε να μπορώ τέτοιες μέρες να απολαμβάνω το τοπίο χωρίς να έχω έγνοιες για την καθημερινή ζωή. Όσο πλησιάζω τα 50 όμως έχω αρχίσει να χάνω την πίστη μου για ένα τέτοιο μέλλον χωρίς έγνοιες.

Αυτό που θα μπορούσε να ισοφαρίσει το άγχος μας για τις δυσμενείς συνθήκες θα μπορούσε να είναι μία άλλη δομή πόλης. Θα θέλαμε πόλεις και στην Ελλάδα που να είναι έτοιμες για τα πάντα, που θα δίνουν ποιότητα ζωής που να υπερβαίνει τη συγκυρία και τις δυσκολίες της. Ναι, θα ήθελα ένας δρόμος ή ένα πεζοδρόμιο της πόλης έστω να θερμαίνεται ώστε να μην πιάνει πάγο. Θα ήθελα ένα κτίριο τουλάχιστον που να προσφέρει σύγχρονες υπηρεσίες με χαμηλή κατανάλωση ενέργειας. Θα ήθελα να μην με αγχώνει η μετακίνηση μέσα στον παγετό.

Δεν είμαι απαιτητικός. Λέω για πράγματα που συμβαίνουν αλλού. Αλλά δεν είμαστε ακόμα έτοιμοι για αυτό το άλμα. Οπότε εύχομαι να έρθει πιο σύντομα (;) το καλοκαίρι. 

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr