Από τις πέτρες στο κάστρο, στις πολιτικές κατά της λιτότητας

Μπορείς να μείνεις έξω από το κάστρο και να το πετροβολάς. Θα έχεις ήσυχη τη συνείδησή του ότι έκανες αυτό που μπορούσες, ενδέχεται να σπάσεις και κανά τζάμι από την οικοδομή. Αλλά όσοι ζουν μέσα στο κάστρο πιθανά να μην μάθουν ποτέ την ύπαρξή σου, ότι αγωνίζεσαι γι’ αυτούς.

Κάπως έτσι μπορούμε να δούμε σήμερα τον μηχανισμό που έχει οικοδομήσει πάνω στον πλανήτη το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο. Είναι ένα κάστρο παραγωγής χρήματος και εξουσίας, η ύπαρξη του οποίου θεωρείται τόσο αυτονόητη ώστε κανείς να μην μπορεί να θυμηθεί πότε χτίστηκε. Κι όμως, πριν από μόλις 30- 40 χρόνια, οι τράπεζες δεν έπαιζαν το ρόλο που παίζουν σήμερα στον καπιταλισμό και τα χρηματιστήρια πάλευαν να αποδείξουν ότι καλώς έχουν αναβαθμισμένη παρουσία στην οικονομική πολιτική. 

Παρ’ όλα αυτά, το να αμφισβητείς με ρητορικό αντάρτικο την ισχύ του παγκοσμιοποιημένου κεφαλαίου, μοιάζει τόσο λάθος που καταντάει και ολίγο γραφικό. Οι κοινωνίες δεν χρειάζονται άλλο «ενημέρωση» για να δουν τι γίνεται γύρω τους, ούτε βλέπουν κάτι πολύ χρήσιμο στις «αποκαλύψεις» όσων «κατέχουν την αλήθεια». Γνωρίζουν ήδη ότι στον παγκόσμιο καταμερισμό εργασίας είναι οι χαμένοι.

Προφανώς, ποτέ δεν θα σταματήσει ο αγώνας για μια καλύτερη ζωή. Οι άνθρωποι θα το παλεύουν πάντα όσο μπορούν. Και η πολιτική είναι ο δρόμος για να γίνει μαζικότερη αυτή η πάλη. Σήμερα κυριαρχεί μία μόνο πολιτική, αυτή που στην Ευρώπη εμφανίζεται ως το «σύμφωνο σταθερότητας» στις οικονομίες της Ευρωζώνης ή ως «μνημόνιο» σε όσους δεν καταφέρνουν να πιάσουν στους στόχους των συμφώνων. Αλλού στον κόσμο εμφανίζεται ως πολιτική λιτότητας, αλλού ως περιορισμός του κράτους πρόνοιας, αλλού ως κατάργηση γενικώς του κράτους και της δημοκρατίας. Ο καπιταλισμός έχει πάνω από ένα τρόπο να στέκεται στη θέση του.

Σε αυτήν την πολιτική, δεν υπάρχει πραγματική εναλλακτική, πολιτική αντιπρόταση. Μόνο κάποιες «πέτρες» πετιούνται από εδώ κι από εκεί. Αυτό που διαφαίνεται πια και στην Ευρώπη είναι ότι ένα κοινό αίτημα αντίστασης θα μπορούσε να είναι η εναντίωση στις διάφορες μορφές λιτότητας και περικοπών που αναπτύσσουν οι χώρες του ευρώ. Χρειάζεται να γίνουν νέες συμφωνίες σε κεντρικό επίπεδο, χρειάζεται να βρεθούν νέες παραδεκτές βάσεις συνεννόησης, χρειάζεται να συμφωνηθεί τουλάχιστον από κάποια πλειοψηφικά ρεύματα ότι αυτή η Ευρώπη, δεν είναι η Ευρώπη που ήθελαν οι λαοί όπως ξεπήδαγε από τα οράματα του μεταπολεμικού κόσμου. Τουλάχιστον αυτό. 

Στην πολιτική το θέμα είναι το νόημα και όχι οι λέξεις

Είπε μία λάθος λέξη χτες ο Κ. Μητσοτάκης και άρχισαν τα αστεία στα social media οι αντίπαλοί του. Οι οποίοι έρχονταν σε ανάλογη δύσκολη θέση όταν οι άλλοι σχολίαζαν τα λάθη του Αλ. Τσίπρα. Ελαφρότητες όλα αυτά…

Κι αυτό για έναν απλό λόγο: Γιατί η γλώσσα δεν είναι δόγμα που άπαξ το παραβίασες καίγεσαι. Η γλώσσα έχει τη δική της δύναμη και δυναμική. Κι όταν γίνονται γλωσσικά λάθη, δεν πρέπει να ψάχνουμε την αδυναμία του ομιλητή τόσο, όσο το δύσκολο περιβάλλον, το πλαίσιο μέσα στο οποίο πάει και τη στενεύει τη γλώσσα που χρησιμοποιεί.

Πιστεύω δηλαδή, ότι το πρόβλημα των πολιτικών είναι ότι είναι αναγκασμένοι να μιλάνε συνέχεια σε δημόσιο χώρο, πιεζόμενοι να ξεχωρίσουν και με εφόδιο μια γλώσσα πλούσια μεν, αλλά φτωχή όταν πρέπει να εκφράσει φτωχά νοήματα. Γιατί τι άλλο έχουν να μας πουν οι πολιτικοί παρά αυτά που βλέπουμε και βιώνουμε μόνοι μας;

Αν πάλι, νομίζουν κάποιοι ότι η επίκληση της γλωσσικής ορθότητας μπορεί να χωρίσει τον καλό από τον κακό, την ελίτ από τον λαϊκισμό, τον γνώστη από τον αδαή, κάνει λάθος ειδικά αν αναφέρεται στην πολιτική. Γιατί η πολιτική είναι φτιαγμένη ώστε να χάνουν το νόημα οι λέξεις, είναι δεδομένο ότι  θα οδηγεί διαρκώς σε λάθη. Όλους όσοι τη χρησιμοποιούν για να ανέλθουν στην εξουσία. 

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ
fkaramitsos@yahoo.gr