Η ασφάλεια περνά μέσα από την ενδυνάμωση της κοινωνίας

Η διασυνοριακή ασφάλεια, που μας απασχολεί ιδιαίτερα εμάς εδώ στην Ήπειρο, ως τμήμα του ευρύτερου ζητήματος της ασφάλειας, είναι ένα πολύπλοκο θέμα που απαιτεί πολύπλευρες προσεγγίσεις. Κι αυτό δεν είναι μια κενολογία για να αποφύγουμε τον πυρήνα του προβλήματος, όπως συχνά κάνουμε όταν δεν έχουμε λύσεις ή δεν μας αρέσουν οι διαθέσιμες λύσεις.

Η ασφάλεια για κάθε άτομο και μία μικρή κοινωνία, δεν είναι ζήτημα μόνο αστυνόμευσης. Αν ήταν μόνο τέτοιο, θα είχε λυθεί αυξάνοντας την αστυνόμευση. Συχνά παρουσιάζεται ως ένα τεχνικό ζήτημα, είτε γιατί αγνοούνται οι άλλες πτυχές, είτε για λόγους ιδεολογικούς, είτε για πολιτικούς. Είναι εύκολο για έναν υπουργό να επισκέπτεται τα σύνορα και να τάζει προσλήψεις, φυλάκια και θερμικές κάμερες. Επίσης για έναν ιδεολόγο της πειθαρχούμενης κοινωνίας είναι εύλογη η λύση της διαρκούς αστυνόμευσης.

Στην πράξη είναι αδύνατο να φτάσεις σε ένα ιδεατό επίπεδο ασφάλειας μόνο με αστυνομικά μέτρα. Πρώτον γιατί κοστίζουν πολύ, δεύτερον γιατί από ένα σημείο και πέρα δεν τα αντέχει και η κοινωνία- πόσα περιπολικά να έχουμε πια στο κέντρο της πόλης;. Κυρίως όμως γιατί και το έγκλημα εκσυγχρονίζεται και είναι πολλές φορές πιο μπροστά, επειδή έχει κίνητρο το χρήμα αλλά και το να μην πιαστεί, μη φυλακιστεί.

Αυτό που σηκώνει τείχος στο έγκλημα όμως, είναι η κοινωνική αντίσταση. Δεν αρκεί η καταστολή, αυτό το ξέρουν όλοι οι σχετικοί με το θέμα. Αντίθετα χρειάζεται οι κοινωνίες να προλαβαίνουν, να ενδυναμώνουν τα μέλη τους, να είναι αλληλέγγυοι στον αδύναμο, να αντιδρούν στην παρανομία, να αποδεικνύουν ότι ο νόμιμος δρόμος και η ασφάλεια είναι πολύ πιο πολύτιμα υλικά στο δρόμο για την πρόοδο και την ευημερία.

Επιστρέφοντας στον συντηρητισμό

Στο πρόσφατο παρελθόν αυτής της χώρας, ο συντηρητισμός ήταν τόσος πολύς που περίσσευε, που δεν τον άντεχαν ούτε οι ίδιοι οι συντηρητικοί. Γι’ αυτό άλλωστε κι όλοι αυτοί οι νόμοι περί «κοινωνικής ηθικής» τον 20ο αιώνα, από το ύψος της φούστας μέχρι τη μοιχεία, καταρρίπτονταν στην πράξη. Οι άνθρωποι συνέχιζαν τη ζωή τους παρά το σηκωμένο δάχτυλο της εξουσίας. Κι επειδή και οι προοδευτικές ιδέες μπόλιαζαν ανάλογα το κοινωνικό υπόστρωμα, ήρθαν και οι καιροί που άλλαξαν και οι νόμοι.

Βοήθησε στον εκσυγχρονισμό και η ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία κατάφερε να διαμορφώσει ένα πλέγμα προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ελευθερίας του πολίτη, που υπερέβαινε και υπερβαίνει ακόμα τις εθνικές νομοθεσίες.

Στις μέρες μας ο συντηρητισμός είναι έντονος και προσπαθεί να πάρει κεφάλι ξανά, «διορθώνοντας» και όσες κατακτήσεις καταγράφηκαν στο παρελθόν. Ας μην ξεχνάμε ότι η συζήτηση δεν είναι πολιτικά και ιδεολογικά ουδέτερη και πολλοί θέλουν να κερδίσουν πολιτικά οφέλη από αυτή τη θεματολογία. Τα δικαιώματα είναι ίσως και μία από τις προνομιούχες ακόμα ζώνες που οριοθετούνται διεθνώς, αριστερά και δεξιά.

Αυτό που πρέπει να κρατήσουμε ως ερώτημα είναι αυτή η σχέση της έξαρσης της οικονομικής κρίσης με την επιστροφή σε συντηρητικότερες πολιτικές και περιορισμό πολλών κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων. Ερώτημα τροφή προς σκέψη…

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr