Πώς η οικονομία αλλάζει προς το ιδιωτικό

Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση στις μέρες μας είναι οι ανισότητες στο εσωτερικό της. Υπάρχουν κι άλλες προκλήσεις που μάλιστα στη συγκυρία που διανύουμε ανεβαίνουν ψηλότερα στην ατζέντα, όπως οι μεταναστευτικές ροές και οι πρόσφυγες ή οι σχέσεις με τις ΗΠΑ, τη Ρωσία και την Κίνα. Όμως οι κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες αποτελούν κεντρική πρόκληση γιατί υπονομεύουν τον πυρήνα της συγκρότησης της ενωμένης Ευρώπης, την κοινή πολιτική και πορεία.

Είναι γνωστό ότι οι πολιτικές ανάπτυξης που επιλέγει ανά περιόδους η ΕΕ, στοχεύουν στη σύγκλιση και τη συνοχή. Τη σύγκλιση των οικονομιών των κρατών μελών ξεκινώντας από τη βάση των περιφερειών και τη συνοχή που φέρνει η ευημερία και η πρόοδος.

Και σε αυτό το πλαίσιο είναι που επωφελείται η Ήπειρος και άλλες «φτωχές» ελληνικές περιφέρειες που μπορούν ακόμα να έχουν πρόσβαση σε ευρωπαϊκά κεφάλαια ώστε αυξήσουν τον αναπτυξιακό τους ρυθμό. Ως πότε όμως θα παραμένουν «φτωχές» αυτές οι περιφέρειες και θα προσμένουν τα ευρωπαϊκά προγράμματα; Μήπως ο δρόμος της ανάπτυξης προς τα εμπρός, βρίσκει βαθύτερες δυσκολίες και χρειάζεται νέος σχεδιασμός;

Το σίγουρο είναι ότι έχουν επέλθει αλλαγές στο χρηματοδοτικό μοντέλο. Ήδη όλο και περισσότερα προγράμματα είναι ανταγωνιστικά και στηρίζονται στην προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων και συνεργασία με την ιδιωτική οικονομία. Κάναμε δεκαετίες για να μάθουμε να «απορροφούμε» ως δημόσιο, τα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα, τώρα πρέπει να μάθει το κράτος να συνεργάζεται με τους ιδιώτες για να προχωρήσει σε έργα.

Ήδη άλλωστε, μεγάλα έργα όπως οι οδικοί άξονες γίνονται με την παραχώρηση σε ιδιώτες, ενώ τρέχει και ένα ευρύ πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων σε καίριες μορφές δημόσιας οικονομίας (ενέργεια, λιμάνια, τρένα κλπ).

Οι αλλαγές αναμένεται να είναι αργές ως ένα βαθμό. Και σίγουρα θα υπάρχει και στο μέλλον ένας τρόπος βοήθειας της Ελλάδας από πόρους της ΕΕ για την επίλυση δομικών προβλημάτων (έργα όπως οι Βιολογικοί καθαρισμοί ή δράσεις για τη φτώχεια πχ). Όμως οι αλλαγές δείχνουν και την κατεύθυνση: Μπορεί ένα μέρος του πολιτικού κόσμου να ρίχνει το επίπεδο με αναφορές σε «σοβιετίες», όμως στην πράξη, η οικονομία και η αγορά στην Ελλάδα μεταβάλλεται, προς όφελος της ιδιωτικού, επιχειρηματικού κεφαλαίου. Θέλουμε δεν θέλουμε. Κι αυτό επιβάλλει προσαρμογές από όλες τις πλευρές.

Ο περιορισμός του προσωπικού

Συζητάμε στο γραφείο για το ποιος διαβάζει σήμερα ποίηση και αν έχει και νόημα η ανάγνωση. Αφορμή και οι πολλές εκδηλώσεις κάθε χρόνο με παρουσιάσεις ποιητικών συλλογών που σημαίνει ότι κάποιοι γράφουν τουλάχιστον.

Το πρόβλημα με την ποίηση είναι ότι οι αναγνώστες της ποίησης, δεν έχουν και μεγάλη διάθεση για δημόσιο διάλογο. Έτσι κι αλλιώς στη χώρα μας ο δημόσιος διάλογος περί τέχνης είναι υποβαθμισμένος, στην ποίηση ειδικά, όμως έχεις την εντύπωση ότι αφορά μόνο πολύ σκληρές μειοψηφίες. Δεν είναι όμως ακριβώς έτσι, γιατί έστω μέσα από άλλες διαδρομές όπως η εκπαίδευση ή η μουσική, υπάρχουν ποιητές όπως οι μεγάλοι μας (Σεφέρης, Ελύτης), αλλά και άλλοι που τυγχάνουν και αναγνώρισης και ενδιαφέροντος. Όταν το παιδί σου έχει σχολική εργασία τον Βρεττάκο, σημαίνει ότι κάτι κινείται.

Το θέμα με την ποίηση είναι ότι αφορά πολύ προσωπικά τον αναγνώστη, και το προσωπικό στις μέρες μας υποχωρεί και πολύ συχνά κοιτάει να κρυφτεί για να επιβιώσει. Σε ένα περιβάλλον που δεν ανθεί το προσωπικό, δεν μπορεί να επιβιώσουν και πολύ στον αέρα και οι λέξεις που προορίζονται για την ατομική ανάγνωση. Ίσως όμως κι εκεί να κρύβεται η δύναμή τους που βρίσκει άλλους δρόμους για να εκφραστεί.

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr