Μία πολύ ενδιαφέρουσα έκθεση χαρτών διοργανώνει η Ζωσιμαία Βιβλιοθήκη, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τα «Ελευθέρια» των Ιωαννίνων.
Παρουσιάζονται οι χάρτες του Μιχαήλ Χρυσοχόου Ζιτσαίου, με σπάνιο υλικό από τις Ειδικές Συλλογές της βιβλιοθήκης.
Τα εγκαίνια έγιναν το Σάββατο παρουσία του Δημάρχου Ιωαννίνων Θωμά Μπέγκα και του Δημάρχου Ζίτσας Μιχάλη Πλιάκου ενώ παρέστησαν ακόμα και χαιρέτησαν η Αντιπεριφερειάρχης Παν. Μητροκώστα, εκπρόσωπος του Μητροπολίτη Ιωαννίνων κ.α.
Στον κόσμο των χαρτών του Μιχαήλ Θ. Χρυσοχόου (1834-1921) εισήγαγε το κοινό ο Απόστολος Κατσίκης, Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, με μία τεκμηριωμένη εισήγηση που αναδείκνυε και τις μεγάλες αλλαγές που συνέβαιναν στον ελληνικό χώρο και τα Βαλκάνια του δεύτερου μισού του 19ου αιώνα.
Γιατί ο γεννημένος στη Ζίτσα Μιχαήλ Χρυσοχόου με το έργο του στη χαρτογραφία δεν θα προσφέρει απλώς πληροφορίες για την Ήπειρο, τη Θεσσαλία και άλλες περιοχές σε ένα εξειδικευμένο κοινό, αλλά θα συμβάλλει μεταξύ άλλων και στον διπλωματικό αγώνα της Ελλάδας μετά το Συνέδριο του Βερολίνου το 1878 για την ενσωμάτωση στο ελληνικό κράτος της Θεσσαλίας και της Ηπείρου.
Πρωτεργάτης και πρωτοπόρος της εθνικής χαρτογραφίας, όπως τον χαρακτήρισε ο κ. Κατσίκης, ο Χρυσοχόου διάγει έναν περιπετειώδη βίο συμμετέχοντας από νέος στα απελευθερωτικά κινήματα, της περιόδου 1854-1867από την Κρήτη ως τη Θεσσαλία. Το 1873 θα εγκατασταθεί στη Λάρισα, όπου ζει η αδελφή του Αμαλία Παπασταύρου, συγγραφέα στην οποία οφείλουμε μεταξύ άλλων και ένα βιβλίο για τη Ζίτσα («Γεωγραφική και Ιστορική περιγραφή» 1895), με σημαντικό κοινωνικό ρόλο και έργο, για την οποία υπάρχει αναφορά στην έκθεση. Θα εργαστεί σε μεταλλεία και λατομεία, αλλά και ως φωτογράφος, ιδιότητες που θα του δώσουν την ευκαιρία να αποκτήσει γεωγραφικές και τοπογραφικές γνώσεις. Παράλληλα συμμετέχει στη μυστική επαναστατική κίνηση «Αδελφότης και Άμυνα» στηρίζοντας την προσπάθεια της Ελλάδας για επέκταση των συνόρων της.
Ο κ. Κατσίκης περιέγραψε το εύρος αυτής της προσπάθειας που βρίσκει τον Χρυσοχόου να δημιουργεί χάρτες που αποκτούν εθνική σημασία αφού αξιοποιούνται στις διαπραγματεύσεις με την Τουρκία για την παραχώρηση των θεσσαλικών και ηπειρωτικών εδαφών. Οι διαπραγματεύσεις που ξεκινούν στην Πρέβεζα το 1879 για να καταλήξουν το 1881 στην Κωνσταντινούπολη, θα βρουν στην Ελλάδα μερικώς ικανοποιημένη, αφού ειδικά στην Ήπειρο θα μείνουν έξω μεγάλες περιοχές μεταξύ αυτών και τα Ιωάννινα, όμως οι χάρτες του Χρυσοχόου πάνω στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με μοναδικές γεωγραφικές, αλλά και εθνογραφικές πληροφορίες θα αποτελέσουν πλεονέκτημα για την ελληνική πλευρά.
Σύμφωνα με τον κ. Κατσίκη ο Χρυσοχόου δεν θα πάψει ως το τέλος της ζωής του να δημιουργεί χάρτες και γεωγραφικούς πίνακες, αλλά και να δημοσιεύει άρθρα και μονογραφίες, έργο για το οποίο κάνοντας την αποτίμησή του, όπως σημείωσε «συνειδητοποιούμε το μέγεθος της συμβολής και προσφοράς του στα στρατιωτικά, επιχειρησιακά αλλά και διπλωματικά, εθνικά, επιστημονικά και εκπαιδευτικά δεδομένα και εξελίξεις της χώρα μας, σε περιόδους μάλιστα εξαιρετικά κρίσιμες.
Το context των χαρτών παρουσίασε η Προϊσταμένη της Ζωσιμαίας Βιβλιοθήκης κ. Βαϊα Οικονομίδου, αναδεικνύοντας παράλληλα και την αξία που έχουν οι συλλογές της βιβλιοθήκης. Ξεχωρίζει στην έκθεση η συλλογή χαρτών «Πίναξ της Μεσημβρινής Ηπείρου και της Θεσσαλίας» του Μιχαήλ Χρυσοχόου που εκδόθηκε από το λιθογραφείο Γ. Κόλμαν το 1881 στην Αθήνα.
Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 24 Φεβρουαρίου, τις εργάσιμες ημέρες και ώρες της Βιβλιοθήκης.
Του ΦΙΛΗΜOΝA ΚΑΡΑΜΗΤΣΟY
ΠΡΩΤΟΣΕΛΙΔΟ
