Κάποιες θετικές προοπτικές ανοίγονται για την προστασία και την ανάδειξη των πέτρινων γεφυριών του Ζαγορίου. Κάτι τέτοιο προκύπτει τόσο από απάντηση της Υπουργού Πολιτισμού Λυδίας Κονιόρδου σε σχετική αναφορά του βουλευτή Ιωαννίνων Χρ. Μαντά, όσο και σε εξελίξεις που ανακοίνωσε ο Δήμος Ζαγορίου. 

Απάντηση στον Χρ. Μαντά

Αφορμή για την κατάθεση της αναφοράς από τον Χρήστο Μαντά ήταν οι επιστολές του Δήμου Ζαγορίου και του πολιτιστικού συλλόγου Τσεπελόβου «Ο Τσούφλης» , σχετικά με την κατάσταση των πέτρινων γεφυριών Χάτσιου και Κοβάτσαινας.

Η υπουργός στην απάντησή της αναφέρει ότι από την πρώτη στιγμή αρχιτέκτονας και πολιτικός  μηχανικός της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων ρέθηκαν στην περιοχή και παραθέτει με κάθε λεπτομέρεια τα προβλήματα που έχουν εντοπιστεί στα γεφύρια καθώς και τις επεμβάσεις που έχουν γίνει παλαιότερα.

Όσο αφορά στις ενέργειες που πρόκειται να γίνουν στους τομείς ευθύνης της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων Ηπείρου- Βορείου Ιονίου-Δυτικής Μακεδονίας καθώς και σε όσες έχουν προηγηθεί στο γεφύρι στη Σκάλα Βραδέτου, στο ρέμα του Αι Γιάννη Φραγγάδων , καθώς και στο δεξιό βάθρο του γεφυριού Καμπέρ –Αγά Μηλιωτάδων, η υπουργός αναφέρει μεταξύ άλλων:

«Η Υ.Ν.Μ.Τ.Ε Ηπείρου, Βορείου Ιονίου και Δυτικής Μακεδονίας μετά από την καταγραφή των φθορών, στα εν λόγω γεφύρια, έχει συντάξει σχετικές μελέτες για την άμεση αποκατάστασή τους, ώστε μετά τις σχετικές εγκρίσεις, να εκτελεσθούν οι απαραίτητες εργασίες για την διάσωσή τους με χρηματοδότηση από την Περιφέρεια Ηπείρου. Επιπροσθέτως σας ενημερώνουμε ότι η Υπηρεσία συνεχώς καταγράφει αιτήματα πολιτών και φορέων που αφορούν όχι μόνο τα γεφύρια της Ηπείρου, αλλά και της Δυτικής Μακεδονίας. Πρόσφατα έγινε αυτοψία σε δύο γεφύρια του Δήμου Βοίου, στη γέφυρα Κοιλαδίου και Σβόλιανης τα οποία παρουσιάζουν ανάλογες φθορές, ώστε σε συνεργασία με την Περιφέρεια Κοζάνης να διασωθούν και να αποκατασταθούν. Την τελευταία διετία, στην περιοχή Ζαγορίου έχουν αποκατασταθεί το γεφύρι στη Σκάλα Βραδέτου και στο ρέμα του Αϊ Γιάννη Φραγγάδων Δήμου Ζαγορίου, με φορέα υλοποίησης την Υ.Ν.Μ.Τ.Ε Ηπείρου, Βορείου Ιονίου και Δυτικής Μακεδονίας και χρηματοδότηση από το ΥΠΠΟΑ. Σε συνεργασία με τον Δήμο Ζαγορίου και την Περιφέρεια Ηπείρου στερεώθηκε και αποκαταστάθηκε υποσκαφή στο δεξιό βάθρο του γεφυριού Καμπέρ-Αγά Μηλιωτάδων Δήμου Ζαγορίου. Οι αρμόδιες Υπηρεσίες του ΥΠ.ΠΟ.Α. προσπαθούν να ανταποκριθούν σε αιτήματα πολιτών και φορέων για την διάσωση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς με προτεραιότητα στην διάσωση των γεφυριών διότι τα γεφύρια είναι κατασκευές που είναι εκτεθειμένες και απροστάτευτες στην αδάμαστη φυσική βλάστηση, στις αντίξοες καιρικές συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή, στην ορμή των ποταμών που γεφυρώνουν και κυρίως στη φυσική γήρανση των δομικών υλικών».

Ο Δήμος Ζαγορίου

Από τη μεριά του, ο Δήμος Ζαγορίου ανακοίνωσε ότι μελέτη για την επείγουσα αποκατάσταση και στερέωση των πέτρινων γεφυριών Χάτσιου και Κοβάτσαινας στην περιοχή του Τσεπελόβου, συνέταξε και ενέκρινε, όπως έκανε η ίδια γνωστό,  η Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Ηπείρου, Βορείου Ιονίου και Δυτικής Μακεδονίας.  Επόμενο, βήμα θα είναι η διάθεση πίστωσης από την Περιφέρεια Ηπείρου σε συνεργασία με το Δήμο και την επίβλεψη της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων για την υλοποίηση του έργου.

Ο Δήμος αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση και στην απάντηση που έδωσε η Υπουργός Πολιτισμού στον κ. Μαντά. 

Σημειώνει ακόμα ότι:

Η Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων ανταποκρίθηκε άμεσα σε σχετικό αίτημα του Δήμου Ζαγορίου, καθώς και σε επιστολή του Πολιτιστικού Συλλόγου Τσεπελόβου «Ο Τσούφλης» και μετά από αυτοψία Τεχνικών της προχώρησε στην σύνταξη και έγκριση της μελέτης και για τα δυο γεφύρια.

Σχετικό έγγραφο και τη μελέτη διαβίβασε στο Δήμο Ζαγορίου, όπως και στην Περιφέρεια Ηπείρου, προκειμένου να προχωρήσει η εκτέλεση του αναγκαίου έργου.

Από την  Περιφέρεια, η οποία έχει χρηματοδοτήσει σειρά τέτοιων έργων σε άλλα γεφύρια,  αναμένεται η έγκριση πίστωσης για να υλοποιηθεί και αυτό το έργο που προτείνεται από την μελέτη στερέωσης και αποκατάστασης των δυο γεφυριών. 

Οι προτεινόμενες στη μελέτη εργασίες είναι επείγουσες και αναγκαίες, ώστε να αποκαταστήσουν την στατική επάρκεια του φέροντα οργανισμού των γεφυριών, επισημαίνει η Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων στο έγγραφο της προς το Δήμο και την Περιφέρεια.

 «Πρόκειται, αναμφίβολα,  για θετική εξέλιξη, αφού η άμεση ανταπόκριση της αρμόδιας Υπηρεσίας με την σύνταξη της μελέτης και το έργο που θα υλοποιηθεί, με πιστώσεις της Περιφέρειας Ηπείρου, θα συμβάλλει στην διάσωση των δυο αυτών σημαντικών γεφυριών του Τσεπελόβου», τονίζει σε δήλωσή του ο Δήμαρχος Ζαγορίου Βασίλης Σπύρου.  «Ο Δήμος μας ωστόσο, επισημαίνει  ο κ. Σπύρου,  εμμένει στην πρόταση που κατέθεσε πρόσφατα στην Υπουργό Πολιτισμού κ.  Λυδία Κονιόρδου,  για την έγκριση και υλοποίηση ενός συνολικού προγράμματος καταγραφής της υπάρχουσας κατάστασης των 106 πέτρινων γεφυριών του Ζαγορίου και της υλοποίησης των αναγκαίων παρεμβάσεων-εργασιών για την διάσωση και ανάδειξή τους».

Τονίζεται ακόμα ότι η πρόταση αυτή προς το Υπουργείο Πολιτισμού έχει βρει ήδη υποστηρικτές, όπως την Περιφερειακή Μονάδα Ηπείρου του ΙΓΜΕ η οποία έχει προτείνει την ανάληψη προγράμματος καταγραφής της κατάστασης, Πανεπιστήμια, Πολυτεχνικές Σχολές, αλλά και το Ελληνικό Δίκτυο Πόλεων με Ποτάμια (του οποίου ο Δήμος Ζαγορίου είναι μέλος) και φαίνεται ότι μέσα από τη συνεργασία όλων με το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού μπορεί να εφαρμοστεί.

Και χρυσοθήρες 

Αξιοπρόσεκτο είναι ότι ο Δήμος Ζαγορίου αναφέρεται και στη δράση επίδοξων χρυσοθήρων «οι οποίοι κατά καιρούς προκαλούν ζημιές αναζητώντας θησαυρούς στα βάθρα  ή στο σώμα των γεφυριών».

Τελευταίο κρούσμα, όπως αναφέρει στο δίτοξο γεφύρι του Μίσιου που χρηματοδοτήθηκε το 1748 από τον άρχοντα του Μονοδενδρίου Αλέξη Μίσιο. Το γεφύρι ενώνει τα χωριά Βίτσα και Κουκούλι, είναι χτισμένο  στην είσοδο της χαράδρας του Βίκου και  αποτελεί συνέχεια της Σκάλας του Βραδέτου.

Όπως αναφέρει ο Δήμος: 

Άγνωστοι ξήλωσαν-από την πλευρά του Κουκουλίου- πέτρες από το καλντερίμι που οδηγεί στην αρχή του σώματος  του γεφυριού, σε έκταση περίπου δυο τετραγωνικών μέτρων, προφανώς, για να βρουν κάτι πολύτιμο. 

Η «επέμβαση» αυτή εκτιμάται ότι έγινε το τελευταίο δεκαπενθήμερο και διαπιστώθηκε την περασμένη Κυριακή κατά την επίσκεψη του δημοτικού συμβούλου Ηλία Ράπτη, ο οποίος ενημέρωσε σχετικά το Δήμαρχο Βασίλη Σπύρου. Για το γεγονός αυτό ενημερώθηκε  η Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Ηπείρου.

Του ΦΙΛΗΜOΝA ΚΑΡΑΜΗΤΣΟY