Μία άλλου τύπου συμμετοχή για μία νέα «ταυτότητα» 

Το Σάββατο ήταν τόσο καλή η μέρα και δεν ξέρουμε αν πρέπει να ευχαριστήσουμε… την Κλιματική Αλλαγή ή το «μικρό καλοκαιράκι» που συνηθίζεται αυτήν την εποχή. Στον αρχαιολογικό χώρο της Δωδώνης σε έπιανε μια ευφορία με όλη αυτήν την υπέροχη φύση και το τοπίο γύρω σου και δέος όταν συνειδητοποιούσες την ιστορικότητα του χώρου. Η κίνηση των επισκεπτών που είχαν φτάσει για το έργο της Πολιτιστικής Διαδρομής, προς το θέατρο, οι μουσικές των φοιτητών, η ερμηνεία του Χρ. Στυλιανού, όλα έφτιαχναν ένα σύνολο που έδινε νόημα στην ανθρώπινη παρουσία, την ανάδειξη των αρχαίων μνημείων, το πέρασμα από το παρελθόν στο μέλλον.

Όσοι ασχολούμαστε πολλά χρόνια τώρα με τα ευρωπαϊκά προγράμματα στην περιοχή μας και παρακολουθούμε τις εξελίξεις με τα μεγάλα έργα, ξέρουμε και τις προκλήσεις που εκφράζει μια παραγωγή όπως η Πολιτιστική Διαδρομή στα πέντε αρχαία θέατρα της Ηπείρου. Και η παρουσίαση που έγινε το Σάββατο το βράδυ, δεν ήταν τόσο για εμάς, αφού δεν πρόσθεσε κάποιο νέο στοιχείο, όσο για τον πολίτη που θέλει να ενημερωθεί για την εξέλιξη μεγάλων προγραμμάτων στην Ήπειρο. 

Αυτή καθ’ αυτή η Διαδρομή είναι πια ευκρινής και με τον καιρό θα γίνει πιο προσβάσιμη για τους επισκέπτες της Ηπείρου. Ένα ταξίδι από θέατρο σε θέατρο, μέσα σε λίγες μέρες, θα ανοίγει τη μεγάλη εικόνα και θα αποκαλύπτει πόσο θαυμαστός είναι τούτος ο τόπος που ζούμε. 

Το δύσκολο είναι να μετατραπεί σε μία νέα «ταυτότητα» της Ηπείρου, αυτό το ταξίδι, αυτή η διαδρομή. Να μπορεί να κάθεται να φάει ο ταξιδιώτης και η γεύση του να είναι μοναδικά Ηπειρώτικη, να κολυμπάει και να νιώθει την ξεχωριστή εμπειρία, να διαβάζει και να μαθαίνει τι τόπος είναι αυτός που επέλεξε να επισκεφτεί.

Αυτή η νέα «ταυτότητα» που φιλοδοξεί να φτιάξει αυτό το πρόγραμμα της Πολιτιστικής Διαδρομής, ας μη γελιόμαστε, είναι ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα. Γιατί δεν αρκεί μόνο η συμμετοχή των ειδικών και υλοποίηση των έργων, αλλά απαιτεί και μία νέου τύπου κινητοποίηση και συμμετοχή του κόσμου, των επιχειρηματιών, των παραγωγών. Σε μεγάλο βαθμό, πρόκειται για μία «άγνωστη χώρα» αυτού του τύπου η συμμετοχή. Αλλά πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν υπάρχουν και πολλοί άλλοι καλύτεροι δρόμοι, όπως δεν γίνεται και να αναθέσουμε σε κάποιον μαγικό αυλό να ηχήσει την έλευση ενός μοντέλου ανάπτυξης και παραγωγικής οικονομίας και να μας λύσει τα προβλήματα χωρίς εμείς να κάνουμε τίποτα. Θέλει και μία κίνηση από τα κάτω προς τα πάνω κι ίσως εκεί πρέπει να ρίξουν πια το βάρος όσοι υλοποιούν το έργο. 

Ο καιρός αλλάζει μαζί με όλους μας

Εμείς λιαζόμαστε στον ήλιο και στη γειτονική Ιταλία χάνουν ανθρώπους από πλημμύρες. Αλλά μεταξύ μας, ποιος θέλει να έρθουν τα κρύα, τα χιόνια και όλα τα ωραία του Χειμώνα; Γιατί τώρα σκέφτεσαι πια πώς θα ζεστάνεις το σπίτι, ξέρεις τι προβλήματα μπορεί να δημιουργήσει η κακοκαιρία στην καθημερινότητα. Και παλιά το ήξερες, μόνο που τώρα όλα περνάνε μέσα από το φίλτρο της οικονομικής κρίσης και των δύσκολων χρόνων που βιώνουμε. Σηματοδοτείται αλλιώς στις μέρες μας ακόμα και η κακοκαιρία. 

Από την άλλη, είναι και η πολύπλοκη φύση του προβλήματος που λέγεται Κλιματική Αλλαγή. Αν είσαι φτωχός και τα εργοστάσια της πόλης σου κλείνουν ή η ενέργεια είναι ακριβή, θα νοιαστείς λιγότερο για τις εκπομπές των ρύπων ή για την αντικατάσταση του πετρελαίου και του λιγνίτη από ανανεώσιμες πηγές. Προφανώς, αν κάποτε καταστραφεί ο πλανήτης, θα μας επηρεάσει όλους, όμως ο φτωχός ξέρει καλύτερα από τον πλούσιο τι συμβαίνει τώρα, αυτή τη στιγμή. Ενώ η Κλιματική Αλλαγή τον παραπέμπει σε κάποιο μέλλον που δεν μπορεί καν να το φανταστεί.  

Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν είναι επιτακτική ανάγκη για πρωτοβουλίες σήμερα, ενάντια στην καταστροφή του πλανήτη, ακόμα κι αν πρέπει να συγκρουσθούμε με τα μοντέλα και τις νοοτροπίες του παρελθόντος. Έχει σημασία όμως να πείθουμε τους πολλούς να συμμετέχουν στην αλλαγή κι όχι απλώς να προφητεύουμε τα δεινά από την έδρα του παντογνώστη και των ελίτ που έχουν τη δυνατότητα ήδη να ζουν καλύτερα και πιο οικολογικά. Μαζί με τους ανθρώπους θέλουμε να κάνουμε τον κόσμο καλύτερο.

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr