Το σκληρό καλοκαίρι του ’43 αποτέλεσε την απαρχή μίας μαζικής τρομοκρατίας στα χωριά της Ηπείρου από τα γερμανικά στρατεύματα με εκατοντάδες νεκρούς αμάχους και δεκάδες χωριά καμένα ως και το καλοκαίρι του 1944. Το τραγικό αποτύπωμα εκείνης της καταστροφής δεν έφυγε ποτέ από τη μνήμη των κατοίκων των χωριών που κάθε χρόνο εκδηλώσεις κρατάνε ζωντανή τη μνήμη όσων χάθηκαν.
Στους Ασπραγγέλους
Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Ασπραγγέλων πραγματοποιεί διήμερες εκδηλώσεις για την καταστροφή των Ασπραγγέλων από τους ναζί τον Ιούλιο του 1943. Το Σάββατο 13 Ιουλίου στις 20:30 θα διοργανωθεί «Ημέρα Μνήμης». Η εκδήλωση θα περιλαμβάνει ομιλία με θέμα: «Οι Ασπράγγελοι στην κατοχή», με ομιλητή τον Αθανάσιο Γκότοβο και θα πλαισιωθεί μουσικά από τις Ιουλία Μάκου και Πηνελόπη Λιαροστάθη.
Την Κυριακή 14 Ιουλίου και ώρα 21:30 θα προβληθεί το ντοκιμαντέρ των Α. Κερσανίδη και Χρ. Τζελέπη «Το χρονικό μιας καταστροφής» – Ολοκαύτωμα Χορτιάτη Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με την Πολιτιστική Εταιρία Ζαγορίου στο πλαίσιο του 10ου Zagoriwood. Όλες οι εκδηλώσεις θα πραγματοποιηθούν στους Ασπραγγέλους Ζαγορίου, στον χώρο του Πολιτιστικού Συλλόγου.
Στο Γρεβενίτι
Την καθιερωμένη ετήσια εκδήλωση «Ημέρα Μνήμης Ζαγορίου», για την επέτειο καταστροφής των χωριών του από τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής και απόδοσης τιμής στα αθώα θύματα, διοργανώνει την Κυριακή 14 Ιουλίου ο Δήμος Ζαγορίου στο Γρεβενίτι και στο εκεί Μνημείο Εκτελεσθέντων. Παράλληλα θα πραγματοποιηθεί και ο 2ος Ποδηλατικός Αγώνας «Greveniti Bike 2019» που είναι αφιερωμένος στη μνήμη των θυμάτων της περιόδου 1941-1944, με εκκίνηση και τερματισμό το Γρεβενίτι. Στον φετινό αγώνα, όπως αποφάσισε η Οργανωτική Επιτροπή, θα τιμηθεί και η μνήμη του ποδηλάτη Ανδρέα Παπαζώη, ο οποίος πρόσφατα έφυγε πρόωρα από τη ζωή και είχε συμμετάσχει στον περσινό πρώτο Αγώνα Μνήμης που έγινε την 1η Ιουλίου 2018. Το Ζαγόρι πλήρωσε βαρύ φόρο αίματος από τη ναζιστική θηριωδία και πολλά από τα χωριά του καταστράφηκαν χάνοντας την παραδοσιακή τους μορφή. Μέχρι τώρα έχουν αναγνωριστεί 15 χωριά ως Μαρτυρικά, τα τρία από αυτά προ λίγων μηνών και συγκεκριμένα το Ηλιοχώρι και η Λεπτοκαρυά στην Δ.Ε. Τύμφης και η Βοβούσα στην ομώνυμη Δ.Ε.
Με παλιότερες αποφάσεις είχαν αναγνωριστεί ως Μαρτυρικά χωριά, οι Ασπράγγελοι, το Μεσοβούνι, η Ελάτη, ο Μανασσής, η Καλουτά στο Κεντρικό Ζαγόρι, το Γρεβενίτι, το Φλαμπουράρι, η Δόλιανη, το Μακρίνο, το Τρίστενο, το Ελατοχώρι και το Καβαλάρι στο Ανατολικό Ζαγόρι. Ο Δήμος έχει καταθέσει στο ΥΠΕΣ αίτημα για άλλα οκτώ χωριά, αλλά δεν έτυχαν αναγνώρισης και το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε ομόφωνα να επαναδιατυπωθεί με περισσότερα στοιχεία το αίτημα. Το πρόγραμμα της εκδήλωσης για την «Ημέρα Μνήμης Ζαγορίου» έχει ως εξής:
8.00 Θεία Λειτουργία στον Ι.Ν. Κοιμήσεως Θεοτόκου Γρεβενιτίου.
11.00 Επιμνημόσυνη δέηση στο Μνημείο Εκτελεσθέντων Γρεβενιτίου.
11.10 Κατάθεση στεφάνων.
11.20 Χαιρετισμοί.
11.40 Ομιλία του Αλέκου Ράπτη Ιστορικού ερευνητή με θέμα: «Η καταστροφή των χωριών του Ζαγορίου από την 1η Μεραρχία Ορεινών Καταδρομών Εντελβάις το 1943-1944».
12.00 Λήξη τελετής- Δεξίωση.
Ο ποδηλατικός αγώνας Μνήμης είναι συνολικού μήκους 83 χιλιομέτρων, θα ξεκινήσει στις 10.00 από το Γρεβενίτι (θέση «Χάνι») και οι αθλητές θα ακολουθήσουν τη διαδρομή, Φλαμπουράρι, Ελατοχώρι, Μακρίνο, Καστανώνας, Δόλιανη, Λεπτοκαρυά, Φραγκάδες, Άγιος Χριστόφορος, Διπόταμο, Ανθρακίτης, Καβαλλάρι, Καρυές, Μηλιωτάδες, Τρίστενο, με τερματισμό και πάλι στο Γρεβενίτι. Στη διαδρομή αυτή θα υπάρχουν πέντε σταθμοί τροφοδοσίας και υδροδοσίας για να εξυπηρετούνται οι αθλητές. Πλην των μεγάλων θα υπάρχει αγώνας και για τα παιδιά μήκους περίπου 1 χιλιομέτρου, το «Greveniti Kids 2019», με εκκίνηση από την πλατεία Γρεβενιτίου στις 10.30. Ο αγώνας πραγματοποιείται και φέτος με τη συνδρομή της εταιρείας My Adventure.
Του ΦΙΛΗΜOΝA ΚΑΡΑΜΗΤΣΟY
ΠΡΩΤΟΣΕΛΙΔΟ
