Ένα τριήμερο θεατρικό ράλι από την Παρασκευή ως και την Κυριακή, λειτουργεί θεραπευτικά για όσους χρειάζονται μια στάση από την καθημερινότητα ενώ μας συγχρονίζει και με το καλλιτεχνικό γίγνεσθαι της εποχής. Παρακολούθησα κατά σειρά στο αρχαίο θέατρο της Δωδώνης την Παρασκευή τον «Αγαμέμνων», πρώτο μέρος της «Ορέστειας» του Αισχύλου που ανεβάζει φέτος το Εθνικό Θέατρο και ακολούθησαν το Σάββατο «Χοηφόροι» και «Ευμενίδες». Η τελευταία διεκόπη λόγω βροχής και ήταν κρίμα γιατί τα δύο πρώτα έργα κέρδισαν το κοινό και αποτέλεσαν μια ενδιαφέρουσα πρόταση για το σύγχρονο ανέβασμα τραγωδίας.

Έκλεισα την Κυριακή στο Μουσείο Αργυροτεχνίας με τη «Φεύγουσα κόρη» και την υπέροχη Ρηνιώ Κυριαζή που κατασυγκίνησε τον κόσμο, σε μία παράσταση που είχα ξαναδεί και την καταχάρηκα ως μία πρόταση που απαντά σε πολύ σύγχρονα ερωτήματα όπως ο ρόλος της γυναίκας, η σημασία του λόγου, η σχέση λογοτεχνίας και θεάτρου.

Θα σταματήσω όμως εδώ την καλλιτεχνική βόλτα για να σημειώσω ένα πρώτο συμπέρασμα που έχει να κάνει με την πολιτιστική πολιτική στον τόπο. Το βασικό: Τα δύο φεστιβάλ που γίνονται στην αρχαία Δωδώνη πρέπει να ενοποιηθούν και να αποτελέσουν του χρόνου ένα νέο, κοινό φεστιβάλ με αναβαθμισμένο πρόγραμμα. Οι δύο βασικοί διοργανωτές, ο Δήμος Ιωαννιτών και το Δημοτικό Θέατρο από τη μία και ο Δήμος Δωδώνης από την άλλη, απέδειξαν ταυτόχρονα ότι μπορούν να σηκώσουν το βάρος υψηλού επιπέδου διοργανώσεων. Όμως, αφενός, πρέπει να προχωρήσει σε πιο υψηλά στάνταρ το φεστιβάλ και αφετέρου να δοθεί ένα καθαρότερο στίγμα για το τι θέλουμε να γίνεται στο αρχαίο θέατρο της Δωδώνης.

Κατ’ αρχάς μπορεί να φιλοξενηθεί στο θέατρο η σύγχρονη, θερινή παραγωγή στην αρχαία τραγωδία. Όλα τα έργα των κρατικών σκηνών, οι παραστάσεις του Φεστιβάλ Επιδαύρου, κάποιες ανεξάρτητες προτάσεις που συνάδουν με αυτό το ύφος. Δεν χρειάζεται κάτι παραπάνω σε πρώτη φάση. Σε συνδυασμό με το Θερινό Μαντείο, το θεατρικό σχολείο που ήδη προκαλεί πανελλαδικό ενδιαφέρον, το νέο φεστιβάλ μπορεί να γίνει η βάση για έναν θεσμό αναγνωρίσιμο και διεθνώς αν συντονιστεί και με μία αναλόγου επιπέδου επικοινωνιακή στρατηγική.

Υποσημείωση, η ελεύθερη είσοδος αν οργανωθεί καλά, είναι και ρεαλιστική και μπορεί να προσδώσει επιπλέον χαρακτήρα στο φεστιβάλ.

Και με την ευκαιρία, φαίνεται ότι έχει επιτευχθεί ένα σημαντικό επίπεδο συνεργασίας των τοπικών φορέων. Η Εφορεία Αρχαιοτήτων, οι δήμοι και η περιφέρεια, ιδιωτικοί φορείς όπως το Μουσείο Αργυροτεχνίας, έχουν δείξει ότι μπορούν να οργανώσουν πια ένα καλό πολιτιστικό πρόγραμμα. Και αυτή η συνεργασία πρέπει να αναβαθμισθεί ώστε να δώσει ακόμα καλύτερα αποτελέσματα.

Με άλλα λόγια υπάρχουν τα περιθώρια για περισσότερα και καλύτερα. Και το κυριότερα είναι ευκαιρία να υπάρξει πλέον ένα πολιτιστικό προϊόν με ταυτότητα και χαρακτήρα. 

Καλοί τρόποι στο θέατρο

Είπαμε τα καλά για τα φεστιβάλ θεάτρου αλλά και τις άλλες εκδηλώσεις που γίνονται αυτό τον καιρό, ας κάνουμε και μερικές παρατηρήσεις για τη στάση του κοινού που φαίνεται ότι για μία μερίδα τουλάχιστον, χρειάζεται διόρθωση.

Κατά πρώτον προσπαθούμε να είμαστε στην ώρα μας, γιατί μετά τους ενοχλούμε όλους, μέσα και έξω από τη σκηνή. Το κινητό είναι σημαντικό θέμα. Άνθρωποι είμαστε και ξεχνάμε, αλλά ας ακούμε και τις προειδοποιήσεις πριν από την παράσταση. Αν το βάλουμε στο αθόρυβο, πρέπει να ξέρουμε ότι και μία φωτισμένη οθόνη ενοχλεί κάποιον δίπλα μας ακόμα κι όταν δεν έχει ήχο.

Ούτε σε ανοιχτά θέατρα καπνίζουμε. Ο θεατής που κάπνισε τρία τσιγάρα από κάτω μου δεν υπολόγισε ότι δεν έχω καπνίσει ποτέ μου, οπότε δεν είχα καμία διάθεση να εισπνέω το ντουμάνι. Όποιος θέλει τσιγάρο σε παράσταση να βλέπει βίντεο στο σπίτι του.

Γενικά στο θέατρο, παρακολουθούμε συγκεντρωμένοι στη σκηνή, χωρίς να κάνουμε αισθητή την παρουσία μας. Στη σκηνή συμβαίνουν τα σημαντικά, όχι στις κερκίδες.

Στο πάρκινγκ δεν ορμάμε να προλάβουμε. Δύο φορές πήγαν να με πατήσουν μέσα στη νύχτα στη Δωδώνη, βιαστικοί να βγουν. Κι ακούμε τις οδηγίες των τροχονόμων. 

Γενικώς στο θέατρο ας είμαστε ήσυχοι. Ανήσυχη ας είναι η σκέψη μας. 

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr