Να ξαναμιλήσουμε για την Ευρώπη

Πολλοί νομίζουν ότι το Παρίσι λέγεται Πόλη του Φτός από τα ωραία φώτα που το μετατρέπουν τις νύχτες σε σπουδαίο θέαμα για τον επισκέπτη. Το φως όμως του τίτλου, αφορά τον Διαφωτισμό, το φως της γνώσης και της δημοκρατίας που έλαμψε μετά τη Γαλλική Επανάσταση το 1789.
Θα πεις πέρασε καιρός από τότε, πού να θυμάσαι τι έγινε. Δεν είναι όμως προφανώς ζήτημα ημερομηνιών ο Διαφωτισμός, αλλά καίριο ζήτημα για την πορεία της δημοκρατίας, μεταξύ άλλων πολλών πολύτιμων. Αυτό το φέγγισμα της δημοκρατίας κατέγραψαν οι μεγάλες επαναστάσεις των λαών, από την Αμερική μέχρι και την Ελλάδα, αυτό το αίτημα των ανθρώπων για ελευθερία και ισότητα.

Κύκλοι

Ο χρόνος είναι όντως ένα μέγεθος που εξαρτάται κι από τον παρατηρητή. Ο σύγχρονος Ευρωπαίος ίσως να πιστεύει ότι έχει κατακτήσει τα δεδομένα που έθεσαν ως ερωτήματα αρχικά οι μεγάλες επαναστάσεις. Η ίδια όμως η πραγματικότητα τον διαψεύδει, αφού δεν είναι δεδομένο το δικαίωμα στη ζωή ή η ελευθερία της έκφρασης. Την ώρα που νέοι όροι εισέρχονται στο προσκήνιο – όπως η μεταδημοκρατία ή η μεταπολιτική- για να εκφράσουν τον πολύπλοκο κόσμο μας, προκύπτει ξανά η ανάγκη του παλιού βολταιρικού, περί υπεράσπισης του δικαιώματος στη διαφορετική άποψη.
Κύκλους γύρω από τον εαυτό μας φαίνεται ότι κάνουμε.

Άλλο βλέμμα

Με ευκολία ονομάζουμε όσους αμφισβητούν τη σημερινή εικόνα της Ευρώπης, ως «ευρωσκεπτικιστές». Και τους τσουβαλιάζουμε με ακραίους αριστερούς ή ακροδεξιούς που έχουν άλλα σχήματα στο κεφάλι τους. Η σημερινή όμως Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει καμία σχέση με εκείνη του ’60, ούτε καν με εκείνη του ’80 που αποτελούσε ευκαιρία για την Ελλάδα. Δεν μπορεί τα σύμφωνα σταθερότητας και οι πλεονασματικοί προϋπολογισμοί να αποτελούν το μόνο διακύβευμα για τους Ευρωπαίους. Γιατί η Ευρώπη είναι και η δημοκρατία, η αποδοχή του άλλου, η ανοχή στο διαφορετικό, η αγωνία για την επιστημονική πρόοδο και την καλλιτεχνική πρωτοπορία. Για αυτήν την Ευρώπη πότε θα μιλήσουν ξανά οι λαοί; 

Ψήφος στα 16

Είναι πολύ δύσκολο να κατανοήσουμε μέσα μας βαθιά ότι ο κόσμος μας είναι πολύχρωμος και όλοι έχουν μια θέση στον ήλιο. Κι ας μην ψάχνουμε δικαιολογίες. Ο κόσμος μας είναι τόσο ανοιχτός που όλοι γνωρίζουμε τα πάντα. Το ότι η πολιτική στην Ελλάδα πέρασε μέσα από τρομερές καταστάσεις όπως ο Εμφύλιος, η χούντα και το καθεστώς περιορισμένων δικαιωμάτων, δεν είναι δικαιολογία για να καταλήγουμε σήμερα να αναπαραγάγουμε το κλίμα του 1950.
Δεν μπορεί να υπάρξει τελικός νικητής, δεν μπορεί κανείς να εξαφανίσει τον αντίπαλο. Κι όλη αυτή η απαξίωση για τον απέναντι, δεν είναι παρά αδυναμία για πολιτικό διάλογο, γιατί στην πράξη κανείς δεν απαξιώνεται τελείως. 
Κι ας σταματήσει αυτό το παραμύθι ότι δήθεν δεν δικαιούνται όλοι να ψηφίζουν γιατί δεν έχουν τη μόρφωση και την παιδεία. Αυτά τα λένε ημιμορφωμένοι, χρήσιμοι ηλίθιοι της κάθε εξουσίας που φοβάται τις εκλογές.
Και ο πιο περιθωριοποιημένος άνθρωπος, ο πιο αποκλεισμένος, ο πιο υποταγμένος, έχει να πει τη δική του μικρή αλήθεια και έχει τη δική του ψήφο. Ναι, η κοινοτοπία του κακού, είναι ο φασισμός που κρύβει ο γείτονάς μας, ο δικός μας καθολικός άνθρωπος. Αλλά χύθηκε πολύ αίμα για το δικαίωμα στην καθολική ψηφοφορία- μην ξεχνάμε ότι είναι ακόμα νωπή η εποχή που δεν ψήφιζαν οι γυναίκες. Ψήφος ακόμα και στα 16 ως αίτημα για μια ανοιχτή κοινωνία που θα δίνει φωνή σε όλους και θα πείθει για το καλό ακόμα και όσους έχουν εγκολπώσει το κακό μέσα τους. 

fkaramitsos@yahoo.gr