Μπορεί η δημόσια συζήτηση για τη μορφή της πόλης, τους δημόσιους χώρους και τα κτίρια, να λαμβάνει συχνά έντονο χαρακτήρα, στην πράξη όμως κατά το μεγαλύτερο διάστημα, απλώς δεν γίνεται τίποτα. Ή μάλλον πολλά γίνονται, αλλά όχι με κεντρικές επιλογές του κράτους ή των δήμων, αλλά με τις τάσεις που δημιουργεί η αγορά, τα επενδυτικά κεφάλαια στα ακίνητα ή έστω οι επιθυμίες των ανθρώπων που τις υλοποιούν όπως μπορούν.

Στα Γιάννενα η όλη ένταση κράτησε με το Ξενία και το πάρκινγκ της πλατείας και μετά φάνηκε σαν να μην υπάρχει άλλη δυναμική. Και το ζήτημα δεν είναι να κάνουμε συνέχεια μεγάλα έργα με την έννοια και των μεγάλων παρεμβάσεων. Δεν είναι θέμα όγκου, μεγέθους των παρεμβάσεων, αλλά πολύ πιο ουσιαστικό. Το ζήτημα είναι να λειτουργεί η πόλη, να κινείται. Και παράλληλα να βοηθάει τον πολίτη, να του κάνει τη ζωή εύκολη όπως θα λέγαμε. Εκεί πάσχουν οι ελληνικές πόλεις και όχι στο αν διαθέτουν μια εμβληματική βιβλιοθήκη ή ένα μέγαρο μουσικής.

Ένα παράδειγμα που το ξέρουν όλοι οι οδηγοί, αλλά σπάνια το εντάσσουμε στον δημόσιο διάλογο: Οι έξοδοι και οι είσοδοι της πόλης. Πόσο εύκολο είναι να μπεις και να βγεις από την πόλη. Αλλά και πόσο εύκολη είναι η μετακίνηση από τη μία συνοικία στην άλλη, πχ πώς φτάνεις από τα Σεισμόπληκτα στους Αμπελόκηπους ή το αεροδρόμιο.

Τέτοια ερωτήματα τίθενται από πολύ παλιά στις μεγάλες πόλεις της Ευρώπης- για να μείνουμε σε ένα οικείο πεδίο- και προφανώς είναι στον πυρήνα κάθε προσέγγισης της αστικής ζωής. Η διαφορά είναι ότι στις άλλες πόλεις οι παρεμβάσεις είναι συνεχείς ενώ αντίθετα στην Ελλάδα έχουν ασυνέχεια τόσο ως προς τη συνέπεια στην έλλειψη σχεδιασμού όσο και στο χρόνο που γίνονται. Γι’ αυτό και τελικά καταλήγουμε να χρειάζεται μισή ώρα για να βγεις από την πόλη και μάλιστα με κίνδυνο να φτάσεις στον κόμβο της Πεδινής και να μην είσαι σίγουρος… πώς βγαίνεις προς την Εγνατία.

Ίσως τελικά όντως να μην είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα της πόλης μας αν θα φτιάξουμε νέο δημαρχείο. Αλλά είναι πρόβλημα πώς θα φτάνουμε σε αυτό το δημαρχείο. 

Με κανόνες τα όρια

Για την ψήφο των αποδήμων τα έχουμε ξαναπεί και τώρα πια που παίρνει τη μορφή νομοσχεδίου, δεν μένει να ειπωθούν πολλά ακόμα. Θα κριθεί στην πράξη, όταν θα έρθει την ώρα των εκλογών. Απλώς θα πρέπει να μάθουμε να συζητάμε χωρίς να θεωρούμε τους απέναντι «εθνοπροδότες» και βέβαια με την πίστη στο ίδιο το σύστημα που μπορεί αν θέλει να παρεμβαίνει και να λύνει προβλήματα που δημιουργούνται. 

Μία υπόνοια πίσω από την ψήφο των Ελλήνων του εξωτερικού, λέει ότι επενδύονται σε κάποιες από τις προτάσεις και κάποιες αντιλήψεις για το τι είναι ο ελληνισμός σήμερα και τι το έθνος.

Φαίνεται αυτό ειδικά σε όσους δεν βρίσκουν κανένα πρόβλημα στο να ψηφίζει και μάλιστα επιστολικά, όποιος μπορεί να πιστοποιήσει ότι έχει κάποια ελληνική καταγωγή. Αντίθετα, είναι γνωστό πόσο δύσκολο είναι να πάρει κάποιος ξένος από μη ευρωπαϊκή χώρα την υπηκοότητα παρά τα πολλά χρόνια που βρίσκεται στην Ελλάδα, την τήρηση της νομιμότητας ή και την ενίσχυση των Ταμείων με τα ασφάλιστρα από την εργασία του.

Μία γενικευμένη πεποίθηση ως τις αρχές του 20ου αιώνα, έλεγε ότι ο ελληνισμός είναι παντού και δεν χρειάζεται να τον αποκλείεις έξω από τα εθνικά σύνορα που τότε δημιουργούνταν μέσα από σκληρούς πολέμους όπως οι Βαλκανικοί. Και σήμερα ίσως να πιστεύουν ότι το κράτος δεν πρέπει να βάζει τους όρους του και απλώς όποιος θέλει να δηλώνει ψηφοφόρος και να το κάνει. Τελικά όμως και η πολιτική ηγεσία υποχώρησε, οπότε θα ψηφίζουν μόνο όσοι ομογενείς έχουν δεσμούς με την Ελλάδα με συγκεκριμένους κανόνες. Γιατί ζούμε και σε μία περίοδο που και η δημοκρατία έχει και χρειάζεται κανόνες. 

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr