Σε μία αγωνιώδη προσπάθεια για την εξασφάλιση χρηματοδοτήσεων βρίσκονται οι δήμοι όλης της χώρας. Πιο πρόσφατος σταθμός ήταν το πρόγραμμα «Φιλοδημος» που θα αντικατασταθεί τις επόμενες ημέρες από ένα νέο πρόγραμμα που θα ανακοινώσει το Υπουργείο Εσωτερικών και στην πράξη θα είναι πάλι ένα εργαλείο πρόσβασης σε μία μικτή χρηματοδότηση, από κρατικούς και ευρωπαϊκούς πόρους προς όσους διαθέτουν «ώριμες» μελέτες.

Παρ’ όλα αυτά η βασική εικόνα δεν αλλάζει και οι δήμοι παραμένουν σε μειονεκτική θέση αναγκαζόμενοι συνέχεια να αναζητούν πόρους. Με άλλη αφορμή έχουμε επισημάνει και τις δικές τους ευθύνες ιδιαίτερα στα εύπορα χρόνια προ της κρίσης, όταν η βασική τους έγνοια έμοιαζε να είναι η πρόσληψη συμβασιούχων και η μονιμοποίηση των παλιών εργαζομένων. Και στους δήμους και σε όλο το Δημόσιο, οι δημόσιες υπηρεσίες έχουν ταυτιστεί με τις μαζικές προσλήψεις, οι οποίες προσλήψεις από ένα σημείο και πέρα γίνονταν με έναν αυτοματισμό. Όλοι έκαναν για όλες τις θέσεις χωρίς κανέναν μηχανισμό αξιολόγησης πέραν των τυπικών προσόντων. Αλλά ας αφήσουμε αυτήν την ιστορία για άλλη φορά.

Μπορούν οι δήμοι να αντλήσουν νέους πόρους από νέες πηγές. Η μορφή του ΣΔΙΤ και των χορηγιών δείχνει ότι κολλάει σε διάφορα προβλήματα. Το βασικότερο είναι ότι οι ιδιώτες δεν κατανοούν πάντα την έννοια του κοινωνικού συμφέροντος και των αναγκών της κοινότητας και βλέπουν τις δημοτικές υπηρεσίες σαν υποδεέστερο θέμα σε σχέση με το ποσοστό κέρδος. 

Αντίθετα, η ιδέα μίας συμφωνίας μεταξύ δήμου και δημοτών που θα εμπεριέχει και την άντληση πόρων μέσα από την ίδια την τοπική κοινωνία, μοιάζει πιο δελεαστική. Το να καλείς πολίτες και επενδυτές πάνω σε μία διάφανη και δημόσια συμφωνία πχ για να φτιάξεις ένα γήπεδο, είναι κάτι που μπορεί να λειτουργήσει. Με προϋπόθεση τη διαφάνεια και την μέτρηση της αποτελεσματικότητας. Ένας συνδυασμός συμμετοχικού προϋπολογισμού και έκδοσης ενός τύπου ομολόγου, μπορεί να δώσει λύσεις για μικρά έργα κατ’ αρχάς και να διαμορφώσει τις προϋποθέσεις και για πιο πολύπλοκα εγχειρήματα που θα μπορούσε να αφορά πια και μεγάλες συνεταιριστικές ομάδες ή επιχειρήσεις με ισχυρή κοινωνική ευθύνη. Χρειάζεται όμως τόλμη, φαντασία και θεσμικές αλλαγές για να ξεκινήσει.

Λίγα λόγια για τα εσωκομματικά της αριστεράς

Τώρα που ο ΣΥΡΙΖΑ προχωρά πιο γρήγορα στην προσυνεδριακή διαδικασία και ανοίγονται θέματα διάφορα, να κάνω  μερικές παρατηρήσεις από την εμπειρία μου στην αριστερά που νομίζω ότι έχουν ευρύτερη σημασία.

Πρώτον, στα μεγάλα κόμματα σήμερα, καμία τάση δεν μπορεί να έχει την καθολική κυριαρχία. Μπορεί να θέλεις να πλειοψηφήσεις ή να εκλέξεις περισσότερα μέλη, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι θα επιβάλλεις την άποψή σου ως μοναδική είτε στη μικρή σου οργάνωση είτε στον πρόεδρο ψηλά. Στους καιρούς μας παίρνεις ό,τι σου αναλογεί και ό,τι σου αναγνωρίζει η ευρύτερη κοινωνία ως συμβολή.

Κατά δεύτερον, η έντονη ιεραρχία και τα πολλά κομματικά όργανα δεν έχουν ρόλο σήμερα. Δεν θα θυμίσω την «Μέρα ενός εκλογικού αντιπροσώπου» του Ίταλο Καλβίνο που είμαι σίγουρος ότι κάποιοι έχουν διαβάσει ή τη θλίψη του κομματικού στελέχους στην ταινία «Είναι όλοι τους καλά» του Τορνατόρε, θα σημειώσω όμως ότι η εσωτερική ζωή ενός κόμματος δεν μπορεί να είναι πιο σκοτεινή και γκρίζα από την κοινωνική ζωή εκεί έξω. Κι αυτό επιτυγχάνεται προληπτικά με την κατάργηση των πολλών οργάνων και ιεραρχιών. Ο καιρός της καθοδήγησης πέρασε.

Το βασικότερο όμως είναι να λες την αλήθεια για το τι θέλεις να αλλάξει πρώτα για σένα και μετά και για τους άλλους και τι είσαι έτοιμος να θυσιάσεις για την κοινή αλλαγή. Κανένας σκοπός και καμία μεγάλη ιδέα από μόνη της δεν δικαιολογεί πια ένα γενικόλογο κάλεσμα για αλλαγή. Αντίθετα, επιβραβεύεται στην πολιτική σήμερα όποιος μιλάει ειλικρινά, πολιτεύεται ειλικρινά και συμμετέχει ο ίδιος στην αλλαγή. 

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr