Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται η προσπάθεια της δημοτικής αρχής και του Τμήματος Κληροδοτημάτων, ώστε τα Κληροδοτήματα να αξιοποιηθούν προς όφελος των δημοτών και της πόλης. 

Κορωνίδα των προσπαθειών της δημοτικής αρχής τουλάχιστον στην παρούσα χρονική συγκυρία είναι αναμφίβολα το Πάρκο Πυρσινέλλα, περιουσία του ομώνυμου Κληροδοτήματος, το οποίο μετά από πολυετείς δικαστικές διενέξεις με το ελληνικό δημόσιο περιήλθε και τυπικά ως προς την ιδιοκτησία και τη διαχείρισή του το 2017 στον δήμο Ιωαννιτών. Ήδη, όπως ανακοίνωσε χθες ο δήμαρχος Μ. Ελισάφ, έχει ολοκληρωθεί η δημόσια διαβούλευση για την αξιοποίηση του Πάρκου Πυρσινέλλα, με στόχο τη δημιουργία ενός Μητροπολιτικού Πάρκου για τα Ιωάννινα, το οποίο σχέδιο θα εξειδικευτεί το επόμενο διάστημα και θα παρουσιαστεί ολοκληρωμένα. Τα περιθώρια διεκδίκησης χρηματοδότησης είναι συγκεκριμένα και εξαντλούνται στο Πράσινο Ταμείο και στο πρόγραμμα της αυτοδιοίκησης «Αντ. Τρίτσης».

Ταυτόχρονα διευθετήθηκε το θέμα της μίσθωσης του χώρου της αντισφαίρισης που εκκρεμούσε για μεγάλο διάστημα με αποτέλεσμα την απώλεια εσόδων. 

«Η ως σήμερα έλλειψη εσόδων του κληροδοτήματος καθιστά την συστηματική συντήρηση του χώρου πολύ δύσκολη. Ταυτόχρονα και μετά από σημαντική καθυστέρηση, η οποία δεν οφείλεται στην υπηρεσία του δήμου, ολοκληρώνεται η διαδικασία της κάρπωσης για την κοπή επικίνδυνων δένδρων στο ευρύτερο χώρο του», ανέφερε ο κ. Βάββας.

Δράσεις αξιοποίησης

Η επίσκεψη στο αρχοντικό της Ισμήνης Τζαβέλλα αποτέλεσε την ευκαιρία για τη δημοτική αρχή, να κάνει έναν αναλυτικό απολογισμό των δράσεων που έχει αναλάβει και υλοποιήσει για την αξιοποίηση των Κληροδοτημάτων του δήμου, τα οποία δεν είναι όλα ενεργά, αφού κάποια δεν έχουν προϋπολογισμό, ούτε και έσοδα. Η αναλυτική παρουσίαση έγινε από τον αρμόδιο αντιδήμαρχο Οικονομικών Φ. Βάββα και τον Γεν. Γραμματέα του δήμου Β. Ζωγράφο, με τον δήμαρχο Μ. Ελισάφ να τονίζει, ότι η δημ. αρχή έχει στόχο την αξιοποίηση και του πιο ανενεργού Κληροδοτήματος προς όφελος της πόλης, του πολιτισμού της, της ιστορίας της και των δημοτών της. 

Ο αντιδήμαρχος Φώτης Βάββας τόνισε ότι στόχος του δήμου και της υπηρεσίας κληροδοτημάτων είναι η πλήρης αξιοποίησή τους με βάση την βούληση των διαθετών.

Ο Γενικός Γραμματέας του δήμου Βασίλης Ζωγράφος σημείωσε ότι ήδη έχει ολοκληρωθεί μία πολύ σημαντική δουλειά και η προσπάθεια για την αξιοποίηση όλων των κληροδοτημάτων, ακόμη και αυτών που είναι ανενεργά ή δεν διαθέτουν έσοδα, είναι μεγάλη και θα είναι συνεχής.

Αναλυτικά αυτά που ανακοίνωσαν οι κ.κ Βάββας και Ζωγράφος για κάθε Κληροδότημα έχουν ως εξής:

• Ζωγράφειο κληροδότημα

Πρόκειται για το μεγαλύτερο κληροδότημα σε περιουσιακά και οικονομικά στοιχεία (ακίνητα, οικόπεδα, τιμαλφή κλπ). Μεγάλο τμήμα των ακινήτων του βρίσκεται στην Αθήνα (37 γραφεία και δύο καταστήματα στην οδό Αγίου Κωνσταντίνου 2 και 25 γραφεία στην πλατεία Ομονοίας 10, όπως και οικόπεδα επί της Ιεράς Οδού). Ο έλεγχος των ακινήτων αυτών και ειδικά η συντήρηση τους είναι δύσκολη λόγω της απόστασης. Μεγάλα επίσης είναι τα ποσά από ανείσπρακτα ενοίκια. Για την είσπραξη των ενοικίων αυτών συνεχίζεται η προσπάθεια που ξεκίνησε από την προηγούμενη δημοτική αρχή για τη νομική διεκδίκησή τους.

Στις αρχές του 2020 το τμήμα κληροδοτημάτων ήρθε σε επαφή με μεσίτες των Αθηνών για την διαχείριση των προαναφερόμενων ακινήτων και δημοπράτησε όσων δεν ήταν μισθωμένα. Η διαδικασία αυτή απέδωσε και ήδη για δύο χώρους ολοκληρώνεται η μίσθωσή τους. Ταυτόχρονα στα προαναφερόμενα ακίνητα έχει προγραμματιστεί να γίνουν όλες οι απαραίτητες εργασίες επισκευών και συντήρησης οι οποίες απαιτούνται για τη λειτουργικότητα των χώρων, μετά τη μακροχρόνια αχρηστία τους. Το κληροδότημα, μετά και από σχετικές αποφάσεις του Εφετείου Αθηνών για την ερμηνεία της διαθήκης της Ελένης Ζωγράφου είναι ο βασικός χορηγός του Ζωγράφειου Οίκου Ευγηρίας με ποσό 200.000,00 €/έτος.

• Κληροδότημα Μπάρκα

Το κληροδότημα αυτό διαθέτει πέντε καταστήματα επί της οδού Αβέρωφ στα Ιωάννινα. Τα έσοδά του, με βάση την διαθήκη, κατανέμονται κατά 80% για υποτροφίες σε έξι αριστούχους Ηπειρώτες μεταπτυχιακούς φοιτητές (με ποσό 6000.00 €/ φοιτητή και κατ’ έτος). Τα αιτήματα για τις υποτροφίες αυτές είναι πολλά και η κατανομή τους γίνεται αξιοκρατικά από επιτροπή. Το τμήμα κληροδοτημάτων προσπαθεί να αποκαταστήσει την επαφή με τους επιστήμονες που έχουν διαχρονικά επιχορηγηθεί ώστε να συνδράμουν με τις γνώσεις τους και την εμπειρία τους στην αναβάθμιση της πόλης μας.

• Κληροδότημα Χαραλάμπους

Τα περιουσιακά στοιχεία του κληροδοτήματος είναι επτά διαμερίσματα (7) σε πολυκατοικία επί της οδού Ακαδημίας 12 στα Ιωάννινα και μια μονοκατοικία στην οδό Ακαδημίας 14, όπου μέχρι πρόσφατα στεγαζόταν το Ιστορικό Αρχείο του Δήμου. 

Μετά από σειρά εργασιών, οι οποίες ολοκληρώθηκαν στις αρχές του μήνα Σεπτεμβρίου του 2020 τα διαμερίσματα ανακαινίσθηκαν πλήρως και ταυτόχρονα προκηρύχθηκε η μίσθωσή τους. Δύο από αυτά έχουν ήδη μισθωθεί και συνεχίζεται η διαδικασία για τα υπόλοιπα.

Τα έσοδα του κληροδοτήματος, με απόφαση του Εφετείου τον Μαΐο του 2019 για την αλλαγή του σκοπού της διαθήκης διανέμονται με μορφή ετήσιου επιδόματος ανατροφής τέκνου ή τέκνων σε μητέρες ανύπαντρες, διαζευγμένες ή χήρες, με βάση τα προβλεπόμενα κοινωνικά κριτήρια.

• Κληροδότημα Καλούδη

Πρόκειται για μια διατηρητέα οικία στην οδό Αρχιμανδρειού 5 στα Ιωάννινα, με ολόκληρη την πολύτιμη οικοσκευή της, η οποία συντηρείται έως σήμερα με χρήματα της διαθέτιδος, σε εφαρμογή της διαθήκης της. Η ίδια διαθήκη προέβλεπε το οίκημα να λειτουργήσει σαν μουσείο – γιαννιώτικο αρχοντικό σπίτι.

Το κτήριο από τις αρχές του 2019 έχει καθαριστεί και τακτοποιηθεί, ώστε να ανταποκριθεί στο ρόλο του ως μουσείο.

Παρά τις εργασίες που προαναφέρθηκαν το κτίσμα παρουσιάζει και νέες αλλοιώσεις στον φέροντα οργανισμό του και στην στέγη του, οι οποίες καθιστούν κάθε προσπάθεια αξιοποίησης του προβληματική. Για τον λόγο αυτόν και σε συνεργασία με την Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων έχει προγραμματιστεί να γίνουν άμεσα μια σειρά εργασίες – παρεμβάσεις για την αποκατάσταση των σοβαρών αστοχιών που παρατηρούνται κυρίως στα δομικά στοιχεία του αρχοντικού. 

• Κληροδότημα Γκαστή

Το κληροδότημα Γκαστή αποτελείται από τέσσερα καταστήματα στην Λάρισα από τα οποία σήμερα τα τρία είναι μισθωμένα και ολοκληρώνεται σύντομα η μίσθωση του τετάρτου. Το μικρό κατάστημα παρουσιάζει πολλά προβλήματα τα οποία απαιτούν επισκευαστικές εργασίες για να είναι δυνατή η επαναχρησιμοποίηση του.

Το μεγαλύτερο από τα δύο καταστήματα είναι σε διαδικασία μίσθωσης. Για τον χώρο αυτό έχει προγραμματισθεί η άμεση συντήρηση και ανακατασκευή του ώστε να παραδοθεί σύντομα για χρήση.

• Κληροδότημα Ιωαννίδη

Ένα από τα ακίνητα του κληροδοτήματος αυτού, με κυριότητα 81% εκτάσεως 15 στρεμμάτων βρίσκεται στην Νέα Μάκρη Αττικής. Εντός του ακινήτου υπάρχει νόμιμο κτίσμα 50 τμ περίπου, το οποίο μίσθωσε πριν πολλά χρόνια ο Πολιτιστικός Σύλλογος Ηπειρωτών της περιοχής. Ο προαναφερόμενος σύλλογος τοποθέτησε στο ακίνητο λυόμενη κατασκευή, η οποία μετά από καταγγελία κρίθηκε αυθαίρετη από την Πολεοδομία της περιοχής και επιβλήθηκε στο κληροδότημα πρόστιμο της τάξεως των 90.000,00 €. Με τις συστηματικές ενέργειες της δημοτικής αρχής έγιναν όλες οι απαραίτητες ενέργειες για τη διαγραφή του προστίμου με ταυτόχρονη απομάκρυνση της λυόμενης κατασκευής με αποκλειστική ευθύνη του μισθωτή. 

• Κληροδότημα Κατσάρη

Με χρήματα του κληροδοτήματος έγινε η διαμόρφωση του ομώνυμου πάρκου στην παραλίμνια περιοχή. Σήμερα με χρήματα του κληροδοτήματος έχει προγραμματισθεί η συντήρηση της παιδικής χαράς που είναι ενταγμένη στο «Πάρκο Κατσάρη».

• Κληροδότημα Χαράλαμπου Θώμου

Πρόκειται για ένα Κληροδότημα της Κοινότητας Μαρμάρων για το οποίο ολοκληρώθηκε η διαδικασία παράδοσης – παραλαβής του από τη μέχρι σήμερα Διαχειριστική Επιτροπή και το οποίο αφορά σχολική περιουσία.

Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ