Συνεχίζονται τα συλλυπητήρια μηνύματα για την απώλεια της Εσθήρ Κοέν. Το Δημοτικό Συμβούλιο Ιωαννίνων, «μετά τη θλιβερή αναγγελία του θανάτου της εκλεκτής συμπολίτισσας Εσθήρ Κοέν, η οποία υπήρξε η γηραιότερη επιζήσασα από το στρατόπεδο του Άουσβιτς, μία ξεχωριστή προσωπικότητα της Εβραϊκής Κοινότητας των Ιωαννίνων και  ένα κομμάτι από την ιστορία της πόλης, αποφάσισε ομόφωνα, να εκφράσει τα ειλικρινή συλλυπητήρια στην οικογένεια της εκλιπούσας και να καταθέσει στεφάνι στη μνήμη της.

Η Μερόπη Τζούφη

Στο μήνυμά της η βουλευτής Ιωαννίνων του ΣΥΡΙΖΑ Μερόπη Τζούφη, ζητά την ονοματοδοσία δρόμου που να θυμίζει την απώλεια των περισσότερων της εβραϊκής κοινότητας της πόλης από τους Ναζί το 1944. Όπως αναφέρει:

«Σήμερα που οι τελευταίοι των στρατοπέδων φεύγουν, να θυμηθούμε τα αυτονόητα. Η πόλη μας υπήρξε κάποτε μια πολυεθνική μητρόπολη. Η πολυμορφία της ήταν ο πλούτος και δύναμή της, πνευματική, κοινωνική, οικονομική. Το ίδιο συμβαίνει ξανά στην εποχή μας σε πόλεις που αποκτούν νέο σφρίγος και δυναμικότητα. Το Πανεπιστήμιό μας μπορεί και πρέπει να καταστεί ο φάρος μιας νέας πολυμορφίας, που μέσα από τις σπουδές ήδη ενώνει λαούς από πολλές χώρες και περιοχές. Είναι μια τάση που πρέπει να ενισχυθεί για να γίνει πηγή μιας δεύτερης, ακόμα πιο ρωμαλέας «νεότητας» των Ιωαννίνων. 

Την ίδια στιγμή, η μνήμη έχει εξαιρετικά μεγάλη σημασία. Από την πόλη λείπει μια κεντρική οδός που θα τιμά και θα θυμίζει την 25η Μαρτίου 1944. Πλάι στα ιστορικά πρόσωπα που υπηρέτησαν καλά τον τόπο τους από τη μια ή την άλλη θέση, δεν μπορεί να μη στέκεται μια ολόκληρη κοινότητα που έφυγε τόσο σκληρά, τόσο αναπάντεχα, τόσο άδικα. Είναι μια παράλειψη που είμαι βέβαιη πως ο Δήμος μας σύντομα θα απαλείψει».  

Το ΚΙΣΕ

Το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο Ελλάδας από τη μεριά του, «εκφράζει τη βαθιά θλίψη του Ελληνικού Εβραϊσμού, γιατί με το θάνατο της Εσθήρ Κοέν, έσβησε μια ακόμη ζωντανή φωνή της μνήμης που αφύπνιζε την ανθρωπότητα ενάντια στο ρατσισμό, ενάντια στον αντισημιτισμό, ενάντια στην αδιαφορία, ενάντια στη λήθη του Ολοκαυτώματος».  Το ΚΙΣΕ αναφέρει:

Η Εσθήρ Κοέν, με τον αριθμό 77102, η τελευταία Γιαννιώτισσα επιζήσασα του Άουσβιτς, έφυγε από τη ζωή την 1η Δεκεμβρίου 2020, σε ηλικία 96 ετών. Η τραγική μαρτυρία της για τις συνθήκες εκτοπισμού της μαζί με τους 1.850 Εβραίους των Ιωαννίνων, για την απανθρωπιά που βίωσε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης και θανάτου Μπίργκενάου και την περιπετειώδη επιβίωση και επιστροφή της στα Γιάννενα, έγινε ευρύτερα γνωστή το 2014, όταν ο τότε Πρόεδρος της Γερμανίας Γ. Γκάουκ, κατά την επίσημη επίσκεψή του στην Ελλάδα και στα Ιωάννινα, υποκλίθηκε μπροστά της και ζήτησε συγνώμη εκ μέρους της χώρας του για τα δεινά που υπέστη εκείνη και οι Έλληνες Εβραίοι.

Η Εσθήρ Κοέν ήταν μία από τους 163 γιαννιωτοεβραίους που επέζησαν του Ολοκαυτώματος από τους συνολικά 1.850 Εβραίους που προπολεμικά αποτελούσαν την ανθούσα Κοινότητα των Ιωαννίνων. Από την 7μελή οικογένειά της, η Εσθήρ –μαζί με την αδελφή της- ήταν οι μόνες που κατάφεραν να γλυτώσουν και να επιστρέψουν στη γενέτειρά τους.  Η Εσθήρ Κοέν δεν ήταν μόνο μια δυναμική φωνή της ιστορίας του Ολοκαυτώματος, με θάρρος και σθένος κατήγγειλε την αδιαφορία των συμπολιτών της, «τις πόρτες που δεν άνοιξαν» και «τις κουρτίνες που κανείς δεν τράβηξε» την ημέρα της εκτόπισης, αλλά και την αρπαγή των εβραϊκών περιουσιών, και τις δυσκολίες της επιστροφής. Η Εσθήρ, η Στέλλα όπως ήταν γνωστή στα Γιάννενα, με αστείρευτη ψυχική δύναμη αναδημιούργησε τη ζωή της, εργάστηκε, έκανε οικογένεια, και στα γεράματά της, με το δικό της τρόπο, αφύπνισε συνειδήσεις και αποκατέστησε την ιστορία.

Το αίτημά της προς τον Γερμανό Πρόεδρο ήταν και παραμένει η ιερότερη παρακαταθήκη των επιζώντων του Ολοκαυτώματος στη νέα γενιά: «Παρακάλεσα τις διερμηνείς του να του πουν ότι το ελάχιστο που πρέπει να κάνουν είναι να δώσουν λεφτά να γραφτούν βιβλία για να διαβάζουν και να μαθαίνουν τα μικρά παιδιά ώστε να μην επαναληφθούν τέτοια εγκλήματα, γιατί δυστυχώς η ιστορία δείχνει να επαναλαμβάνεται».