Ο δύσκολος μήνας Δεκέμβριος που μοιάζει όπως όλα δείχνουν με τον σκληρό μήνα Απρίλιο του ποιητή, χαρακτηρίζεται από μία πίεση σε όλα τα μέτωπα, από μία αμηχανία, ένα μπούκωμα, μία σύγχυση. Υπάρχουν πολλοί όροι που μπορούν να περιγράψουν την κατάσταση που βιώνουν οι περισσότεροι, οι οποίοι και νιώθουν ότι όλα έχουν πέσει πάνω τους χωρίς να έχουν εργαλεία διαφυγής και λύσεις στα χέρια τους.
Ίσως και να μην το περιμέναμε ότι θα βρεθούμε με την πλάτη στον τοίχο, χωρίς περιθώρια κινήσεων. Γιατί από πουθενά αυτή τη στιγμή δεν διαφαίνεται διέξοδος. Και ίσως για αυτό και έχουν καλλιεργηθεί και τόσες ελπίδες για το εμβόλιο, αφού μόνο κάτι τόσο ριζικό μπορεί να αλλάξει την κατάσταση.
Η κατάσταση είναι δύσκολη γιατί συμπλέκονται διαφορετικά προβλήματα πάνω σε κοινές και ήδη προβληματικές βάσεις. Είναι η έξαρση της πανδημίας που βρίσκει τη χώρα σε μία οριακή θέση αντιμετώπισης της πίεσης στα νοσοκομεία και μπροστά σε έναν πολύ μεγάλο αριθμό σε απώλειες ζωής. Είναι μία κατάσταση πολέμου και ας μην έχει ζήσει η πλειονότητα των Ελλήνων τις συνθήκες αληθινού πολέμου.
Μετά είναι η οικονομία και η αγορά που το πρόβλημα δεν είναι μόνο και τόσο η απώλεια εσόδων, όσο το άγνωστο που επιφυλάσσει το μέλλον, το ότι κανείς δεν αισθάνεται σίγουρος για το τι θα γίνει με τον νέο χρόνο, ο οποίος ανακαλύπτουμε μάλλον με έκπληξη ότι πλησιάζει όλο και περισσότερο.
Είναι αυτή η ψυχολογία του αγνώστου και της ανησυχίας που επιτείνει το άγχος και το αρνητικό κλίμα στην αγορά και όχι μόνο οι δυσμενείς συνθήκες από τα περιοριστικά μέτρα.
Για αυτό και έχει σημασία να στηριχθεί και ψυχολογικά ο κόσμος των επιχειρήσεων και της εργασίας κάτι που μπορεί να γίνει στην πράξη με καίρια μέτρα που αναγνωρίζονται αμέσως ως στήριξη και μειώνουν το βάρος του παρόντος.
Επίσης είναι καθοριστικό να υπάρξει ένα μεταβατικό σχέδιο για τους επόμενους μήνες ώστε να μην είναι άγνωστη χώρα η περίοδος που θα αρχίσουν να καλλιεργούνται οι ελπίδες εξόδου.
Να ξέρουν όλοι ότι δεν θα βρεθούν εκτεθειμένοι στο παραπέντε της μετάβασης σε μία καλύτερη κατάσταση.
Από εκεί και πέρα, ο μαζικός εμβολιασμός αναμένεται να επιταχύνει την αισιοδοξία και το θετικό κλίμα με ρυθμούς πολύ πιο γρήγορους από όσους σήμερα φανταζόμαστε. Αλλά αυτό προς το παρόν είναι μία εικασία.
Δεν υπάρχουμε μόνοι μας με τα θέλω μας
σως να φταίει και η ψυχολογία στις εποχές μεγάλου κινδύνου που ζούμε, αλλά διαπιστώνει κάποιος που κοιτά πιο προσεκτικά και τις συμπεριφορές και όχι μόνο τα κοινωνικά και πολιτικά φαινόμενα, και μία τάση ενός ατομικού ναρκισσισμού θα τη λέγαμε. Περιγράφω περισσότερο, αυτό το κλίμα που αναδεικνύουν τα πολλά «θέλω» που ακούγονται από πολλές πλευρές.
Αποκαλύπτε
Και είναι εύλογο να αυξάνουν μέσα μας οι επιθυμίες και τα θέλω λόγω της μακράς περιόδου εγκλεισμού και περιορισμών, όμως δεν μπορεί να ικανοποιηθεί μόνο η ατομική μας συνθήκη και τίποτα άλλο. Θέλουμε οι υπηρεσίες και οι εταιρίες να σηκώνουν τα τηλέφωνα με τη μία, τα δέματα να μας έρχονται σε 48 ώρες, το ίντερνετ να τρέχει σφαίρα οι ψηφιακές υπηρεσίες να τα λύνουν όλα, όλα να γίνονται διά μιάς. Γίνονταν όμως όλα αυτά έτσι, πριν από την κρίση και δεν γίνονται τώρα; Δεν νομίζω.
Στην κρίση αυτή φάνηκαν πολλές από τις αδυναμίες της κανονικής περιόδου, τότε που ίσως να δίναμε λιγότερη σημασία.
Και προφανώς παρά την κρίση οι αρνητικές πλευρές του συστήματος συνεχίζουν να είναι παρούσες και ακόμα χειρότερα ενίοτε. Όμως δεν γίνεται να ικανοποιηθούν τα ατομικά δικαιώματα, ακόμα κι αν είναι εύλογα, αν δεν προχωράνε και τα συλλογικά, αν δεν βελτιώνεται η ζωή όλων.
Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ
fkaramitsos@yahoo.gr
ΠΡΩΤΟΣΕΛΙΔΟ
