Στη δίνη μίας μεγάλης έντασης βρίσκεται ξανά η χώρα με κεντρικό ζήτημα τη βία και τις πολιτικές αντιμετώπισής της.

Έχει σημασία όμως να επισημανθεί ότι δεν είναι η πρώτη φορά, αλλά η πολλοστή που η ελληνική κοινωνία και το πολιτικό σύστημα καλούνται να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες της βίας στον δημόσιο βίο. Δεν είναι μόνο η δεκαετία της οικονομική κρίσης μετά το 2009, αλλά και πολλές ακόμα περίοδοι για όσους θυμούνται τις αρχές του ’90 ή τα μέσα της δεκαετίας του ’80.

Και βέβαια δεν πρόκειται για ελληνικό φαινόμενο, αλλά διεθνές που χαρακτηρίζει ιδιαίτερα τις μεγάλες μητροπόλεις του πλανήτη. Μοιάζει οι πόλεις να συνδυάζονται πια με τη βία των διαδηλώσεων και των συγκρούσεων με την αστυνομία.

Αυτό που είναι διαφορετικό στις μέρες μας είναι σίγουρα, η σχέση που υπάρχει με την πανδημία, μία σχέση που δεν έχει ερευνηθεί επαρκώς ίσως γιατί είναι ακόμα νωπά τα γεγονότα. Αυτή η αίσθηση εκτόνωσης όμως της κατάστασης που έχει δημιουργηθεί από τα μέτρα περιορισμού, σε ένα μικρό έστω κοινωνικό τμήμα, φαίνεται ότι παίζει τον ρόλο της.

Αλλά και το χαρακτηριστικό να καλείται η κοινή γνώμη να διαλέξει κάθε φορά πλευρά, να τοποθετηθεί με ένα «ναι» ή ένα «όχι» σε κάθε γεγονός που ξεσπάει, επίσης δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο. Πολύ ενδεικτικό το πρόβλημα με τις αντιδράσεις των «Κίτρινων Γιλέκων» στη Γαλλία που δημιουργούσε ακόμα και νέες πολιτικές και κοινωνικές διαιρέσεις, αν θέλουμε ένα πρόσφατο παράδειγμα.

Το κύριο πρόβλημα που αναδεικνύεται αυτές τις ημέρες στη χώρα μας δεν είναι η αποδοχή ή όχι της βίας. Η τεράστια πλειοψηφία του κόσμου είναι κατά της βίας και επιθυμεί μία ήσυχη καθημερινότητα, με το «ήσυχη» να μην αναφέρεται στα άλλα, πολύ «θορυβώδη» προβλήματα που συνεχίζει να έχει με την πανδημία και τις συνέπειές της, αλλά σε έναν όσο γίνεται ειρηνικό δημόσιο βίο.

Το πρόβλημα είναι ότι δεν μπορούμε ως οργανωμένη Πολιτεία, να δίνουμε άμεσες απαντήσεις στα δεδομένα ερωτήματα που προκύπτουν από γεγονότα βίας και αυθαιρεσίας. Κι άμεσα δεν σημαίνει απλώς «καταδικάζω τη βία από όπου κι αν προέρχεται», αλλά αποδίδω τις ευθύνες με ακρίβεια σε όσους τις έχουν. Χτύπησες άνθρωπο; Θα τιμωρηθείς όσο σου αναλογεί όποια θέση κι αν έχεις μέσα στην κοινωνία ή το κράτος. Όσο η απόδοση δικαιοσύνης και ευθυνών δεν είναι άμεση και ξεκάθαρη, τόσο θα αφήνεται χώρος στις αυθαιρεσίες και τις υπερ-ερμηνείες κατά τα εκάστοτε συμφέρονται και μερικότητες. 

Ας αναρωτηθούμε ποιοι ανέλαβαν άμεσα τις ευθύνες τους τις τελευταίες ημέρες και αν αποδόθηκαν με αμεσότητα, για να δούμε και αν ξέφυγε και η κατάσταση ή όχι. 

Η πλατεία Χατζή και η αποτυχία του Δήμου

Μένω πάνω από 15 χρόνια στους Αμπελόκηπους και έχω ακούσει από πάνω από τέσσερις δημάρχους ότι ο Δήμος θα φτιάξει την Πλατεία Χατζή. Κάποιες παρεμβάσεις έχουν γίνει βέβαια, αλλά κατά βάση ο χώρος δεν είναι παρά μία μεγάλη έρημος με χαλίκι. Καμία σχέση με πράσινο, με χώρο ησυχίας, με ένα πάρκο που θα μπορούσε να δώσει ανάσα στον πολίτη. Στον πολίτη που συνεχίζει πάντως να πληρώνει τους φόρους του και στον Δήμο και στο κράτος. 

Στο ίδιο αυτό κράτος που το μόνο που σκέφτηκε τόσα χρόνια είναι να καλέσει επενδυτές για τους γύρω από την πλατεία ανοιχτούς χώρους χωρίς καν αποτέλεσμα. 

Τη σκέψη να ενοποιήσει όλους τους ελεύθερους χώρους σε έναν νέο, δημόσιο χώρο που θα δώσει ποιότητα ζωής δεν την έκαναν. 

Όσο για τους δημάρχους, υποψήφιους και εκλεγμένους έχουν πάντα να πουν κάτι προεκλογικά και μετά τίποτα. Περνάνε τα χρόνια και πάντα έχουν μεγάλα προβλήματα και δεν έχουν πόρους για όλα και άντε μανά ξανά, πότε θα έρθει  ο νέος χαρισματικός υποψήφιος που θα νοικοκυρέψει την πόλη και θα την κάνει κέντρο της Νοτιανατολικής Ευρώπης. Που εδώ που λέμε για Ευρώπη, δεν έχουν και πολλές συνοικίες σε ευρωπαϊκές πόλεις τέτοιες «πλατείες» σαν την πλατεία Χατζή.

Η πλατεία Χατζή είναι η εικόνα της αποτυχίας όλων των δημάρχων της πόλης.