Το δικό τους μήνυμα στα πολιτικά κόμματα επέλεξαν να στείλουν απέχοντας από την εκλογική διαδικασία, εκατομμύρια εκλογείς σε ολόκληρη την επικράτεια. Μία στάση, οι αιτίες της οποίας αποτελούν ήδη αντικείμενο συζήτησης και ανάλυσης από τους πολιτικούς επιστήμονες, αφού για πρώτη φορά στην Ελλάδα περισσότεροι από 4 εκατομμύρια ψηφοφόροι απείχαν από τη διαδικασία.
Το ποσοστό αποχής έφτασε στο επίπεδο ρεκόρ του 43,4%, αυξημένο μάλιστα κατά επτά ποσοστιαίες μονάδες από τον Ιανουάριο. Στη βάση των πραγματικών αριθμών στις εκλογές της 20ής Σεπτεμβρίου προσήλθαν 764.061 λιγότεροι ψηφοφόροι συγκριτικά με τις προηγούμενες εκλογές, αφού αυτή τη φορά ψήφισαν 5.566.295 άτομα έναντι 6.330.356 τον Σεπτέμβριο.
Κάθε προσπάθεια ερμηνείας και ανάλυσης της στάσης αυτής των πολιτών θα πρέπει πάντως να λαμβάνει υπόψιν της διάφορες ισχυρές παραμέτρους, όπως το ότι το ποσοστό που καταγράφεται ως αποχή δεν είναι στην ολότητά του πραγματικό, αλλά πλασματικό, καθότι θεωρείται απολύτως λογική και εξηγήσιμη η αποχή ενός ποσοστού 20-25% για πραγματικούς λόγους αδυναμίας, όπως είναι η ηλικία, η αδυναμία μετάβασης στα εκλογικά τμήματα και προφανώς η μη ανανέωση των εκλογικών καταλόγων, που συμπεριλαμβάνουν ακόμη χιλιάδες αποδημήσαντες, που εμφανίζονται ως μέλη του εκλογικού σώματος.
Έτσι, το ενδιαφέρον των αναλυτών ή όσων επιχειρούν να κάνουν μία αποτύπωση και εκτίμηση της κατάστασης επικεντρώνεται ξεκάθαρα σε εκείνο το τμήμα των ψηφοφόρων που απείχαν για συνειδητούς λόγους, ενώ μπορούσαν να ψηφίσουν.

Τομή
Σύμφωνα με τον επίκουρο καθηγητή του Τμήματος ΦΠΨ του πανεπιστημίου Ιωαννίνων Ντίνο Σιάκαρη, το ποσοστό της αποχής την Κυριακή αποτελεί μία τομή στην πολιτική ιστορία της χώρας, σημειώνοντας ωστόσο, ότι υπάρχουν πολλές ιδιομορφίες, που μπορούν να εξηγήσουν την κατάσταση.
«Καταρχάς ήταν η τρίτη εκλογική διαδικασία μαζί με το δημοψήφισμα μέσα σε λιγότερο από ένα έτος. Είχαμε μία αλλοπρόσαλλη πολιτική σε αυτές τις αναμετρήσεις ειδικά από το κυβερνών κόμμα, που κάθε φορά άλλαζε την τακτική και την ρητορική του. Όλο αυτό μπερδεύει τους ψηφοφόρους, οι οποίοι εμφανίζουν σημάδια κόπωσης και απογοήτευσης, αλλά και μοιρολατρίας. Το κυβερνητικό πρόγραμμα άλλωστε των επόμενων ετών είναι γνωστό και η διαφοροποίηση αφορούσε το ποιος θα το εφαρμόσει καλύτερα, επομένως δεν υπήρχε προγραμματικό διακύβευμα. Η νεολαία επίσης ακολουθεί μία φάση απολιτίκ που ξεκίνησε την προηγούμενη δεκαετία, παρά τη συμμετοχή της στο δημοψήφισμα, το οποίο όμως είχε τα χαρακτηριστικά ενός ντέρμπι του τύπου εμείς οι καλοί και οι άλλοι, οι κακοί απέναντί μας.
Το φαινόμενο δεν αποκλείεται να επιδεινωθεί και το απογοητευτικό είναι ότι ακόμη και κάποια κόμματα που εμφάνισαν βασικές προγραμματικές αρχές, όπως το Ποτάμι, πήγαν άπατα, γιατί όλο αυτό θέλει επεξεργασία και το εκλογικό σώμα δεν έχει ούτε το χρόνο ούτε τη διάθεση να ασχοληθεί με αυτά», τόνισε ο κ. Σιάκαρης.

Άλλο μήνυμα το άκυρο – λευκό
Μία επισήμανση ωστόσο που κάνουν οι πολιτικοί αναλυτές και είναι απόλυτα σωστή στη βάση της έχει να κάνει με το μήνυμα που εισπράττουν τα πολιτικά κόμματα από την αποχή.
Τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ όσο και η ΝΔ έχασαν εκατοντάδες χιλιάδες ψηφοφόρους μέσα σε λίγους μήνες κι όμως κανείς δε φάνηκε να συγκινείται ιδιαίτερα με αυτό.
«Το ότι οι πολίτες εξέλεξαν οκτώ κόμματα στη Βουλή δείχνει το επίπεδο της σοβαρότητας με την οποία αντιμετωπίζουμε τις εκλογές και την πολιτική κατάσταση. Δεν υπάρχουν οκτώ διαφορετικά σχέδια για τη χώρα, για να εκλέγονται οκτώ διαφορετικά κόμματα, που παραλίγο να ήταν και εννέα. Η διαμαρτυρία δεν εκφράζεται μόνο με την αποχή, αλλά μπορεί να εκφραστεί και με άλλους τρόπους. Τα πολιτικά κόμματα όπως έχει αποδειχθεί διαχρονικά, γράφει την αποχή στα παλιά του τα παπούτσια. Εάν όμως ο κόσμος αυτός πήγαινε στην κάλπη και ψήφιζε άκυρο ή λευκό το μήνυμα θα ήταν διαφορετικό, γιατί θα λειτουργούσε με τη μορφή της προειδοποίησης για την επόμενη φορά». 
Σε ό,τι αφορά, πάντως τα άκυρα και τα λευκά ψηφοδέλτια που βρέθηκαν στην κάλπη, το ποσοστό τους εμφανίζει μια σχετική σταθερότητα στο πέρασμα των χρόνων. Στις εκλογές της Κυριακής βρέθηκαν 70.061 λευκά ψηφοδέλτια (1,26%) και 64.384 άκυρα ψηφοδέλτια (1,16%).

Κανένα θέμα 
πολιτικής νομιμοποίησης
Απαντώντας τέλος σε σχετική ερώτηση για το εάν το μειωμένο ποσοστό των εκλογέων μπορεί να εγείρει κάποια στιγμή και θέμα πολιτικής νομιμοποίησης για την εκλεγμένη κυβέρνηση, ο κ. Σιάκαρης είναι κάθετος. «Δεν τίθεται κανένα θέμα πολιτικής νομιμοποίησης. Οι απέχοντες δεν έχουν δικαίωμα να ομιλούν. Είναι επιλογή τους να μη ψηφίζουν, αλλά δε μπορούν να κάνουν κριτική. Ελπίζω ότι το πολιτικό σύστημα και οι πολίτες θα συνειδητοποιήσουμε, ότι απαιτείται σοβαρότητα για να βγει η χώρα από την κρίση και αυτό δε μπορεί να γίνει με τα πλαστά διλήμματα στα οποία καλείται να απαντήσει ο ελληνικός λαός, όπως ήταν το μνημόνιο ή αντιμνημόνιο», κατέληξε.

Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ