Αν θέλαμε να επιλέξουμε ένα τρίπτυχο στόχων για το πώς θα θέλαμε τον τόπο μας σε δέκα χρόνια, ένα όραμα πάνω στο οποίο θα δούλευαν όλες οι πολιτικές που έχουμε διαθέσιμες, ποιο θα ήταν; Ας προτείνουμε τρία σημεία.
Θα θέλαμε:
Μία Ήπειρο, πλήρως «πράσινη» και οικολογική
Μία Ήπειρο, πλήρως ψηφιοποιημένη
Μία Ήπειρο, με εργασία και αξιοσημείωτο βιοτικό επίπεδο για όλους.
Ωραίο ακούγεται. Σαν αυτά που λέγονται στις προεκλογικές περιόδους, αλλά μετά ξεχνιούνται, λόγω των προβλημάτων που φέρνει η συγκυρία, της αδυναμίας του πολιτικού δυναμικού που εκλέγεται και της έλλειψης σοβαρού σχεδιασμού. Γιατί κεντρικός σχεδιασμός δεν υπάρχει, αντίθετα πολλά γίνονται πάνω στο βλέποντας και κάνοντας. Ευτυχώς υπάρχουν και υπερκείμενοι σχεδιασμοί όπως το ΕΣΠΑ, το Ταμείο Ανάκαμψης κ.α στους οποίους όμως λιγότερος είναι ο τοπικός λόγος, με την κεντρική εξουσία να επιχειρεί πάντα να έχει τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο.
Επίσης, ας μην ξεχνάμε ότι ακόμα δεν έχουμε καταφέρει να λύνουμε στον τόπο μας με τις δυνάμεις μας, τα τοπικά προβλήματα. Παράδειγμα, η διαχείριση των σκουπιδιών, στα οποία ξοδεύεται ασκόπως χρόνος και κόπος στην αντιπαράθεση μεταξύ των αρμοδίων και μη και πολύ λιγότερος στο να λυθούν προβλήματα- για αυτό και δείκτες, όπως της ανακύκλωσης είναι και τόσο χαμηλοί.
Το κυριότερο πρόβλημα που συναντάς τοπικά είναι τελικά ότι οι τοπικοί θεσμικοί φορείς δείχνουν και είναι αδύναμοι να ορίσουν τον τόπο τους. Ειδικά οι δήμοι, όπως σε όλη την Ελλάδα, είναι αδύναμοι πλήρως. Χωρίς πόρους και προσωπικό, τι σχεδιασμό να υλοποιήσουν.
Επιπλέον, υπάρχουν και κρίσιμα, εθνικής εμβέλειας θέματα για τα οποία οι αρμοδιότητες είναι στα χέρια των υπουργείων, ευλόγως ως έναν βαθμό, αλλά με χαμηλό επίπεδο διαλόγου με τις τοπικές κοινωνίες. Έτσι βλέπουμε πόσο πίσω μένουμε στις υποδομές ή τα οδικά έργα.
Οπότε, χρειαζόμαστε τα οραματικά στοιχεία, χρειαζόμαστε όμως και τους τρόπους, τα μέσα και τις δυνάμεις για τα υλοποιήσουμε. Κάτι που αποφεύγουμε εν τέλει και να συζητήσουμε.
Περιμένοντας τη γιορτή
Αυτό που είχαμε παρατηρήσει στην κρίση ήταν ότι… αργούσαν τα Χριστούγεννα. Όπως και με όλες τις μεγάλες γιορτές τότε, έπρεπε να φτάσουν οι τελευταίες ημέρες για να πιάσουμε κάποιο διαφορετικό άρωμα στην ατμόσφαιρα. Κι ήταν και λογικό, αφενός γιατί είχαμε άλλα προβλήματα στο κεφάλι μας που μας απασχολούσαν συνέχεια, αφετέρου γιατί δεν μπορούσαμε οικονομικά να ακολουθήσουμε τις παλιές καταναλωτικές συνήθειες που ταιριάζουν και με το «γιορτινό άρωμα».
Αέτοιες αλλαγές στον τρόπο ζωής μας ήταν που πονούσαν περισσότερο, γιατί έδειχναν πολύ φανερά το πλήγμα που έφερε η κρίση.
Αυτόν τον καιρό ζούμε κάτι ανάλογο. Που δεν μπορούμε πια και να το αποδώσουμε στο σοκ της πανδημίας και τους περιορισμούς από τα μέτρα, γιατί πλέον όλοι σχεδόν λειτουργούν σαν μην υπάρχει πανδημία. Οπότε επιστρέφουμε στο βασικό, ότι δεν υπάρχουν λεφτά, αλλά ούτε και διάθεση για γιορτή. Ακόμα.
Μία πάντως αλλαγή που συντελέστηκε σταδιακά είναι ότι από ένα σημείο και πέρα, αποφασίσαμε ότι θα γιορτάσουμε ακόμα και κάτω από τις χειρότερες των περιστάσεων. Το πήραμε απόφαση ίσως και με την πανδημία που περιμέναμε να τελειώσουν οι ατελείωτες καραντίνες. Κάποια στιγμή αναλαμβάνεις την ευθύνη του χρόνου σου και της διάθεσής σου. Κι ανακαλύπτεις ότι μπορείς να γιορτάσεις και με λίγα μέσα, υπό πολλούς αστερίσκους, αλλά και με διάθεση για υπέρβαση. Γίνεται…
Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ
fkaramitsos@yahoo.gr
ΠΡΩΤΟΣΕΛΙΔΟ
