Είναι το θέμα της μνήμης, είναι όμως και το θέμα της εκπαίδευσης, της μαθητείας του πολίτη και της δράσης του ενάντια στον ρατσισμό, τον αντισημιτισμό και την βία του ολοκληρωτισμού.

Αυτό είναι που θέτει η σημερινή ημέρα, η 27η Ιανουαρίου που αποτελεί τη Διεθνή Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος στην 78η επέτειο της απελευθέρωσης του ναζιστικού στρατοπέδου συγκέντρωσης Άουσβιτς- Μπιρκενάου από τα σοβιετικά στρατεύματα.

Σε όλον τον κόσμο, όπως και στην Ελλάδα, οι εορτασμοί για την Ημέρα δεν περιορίζονται στην έκφραση σεβασμού στη μνήμη των εκατομμυρίων νεκρών των στρατοπέδων των Ναζί, αλλά προωθούν και την πολιτική ενάντια στον σύγχρονο αντισημιτισμό. Μνημονεύουμε, θυμόμαστε ώστε να μην επαναληφθεί ποτέ ξανά το μεγαλύτερο έγκλημα της ανθρωπότητας.

Κι έχει σημασία να εκπαιδευόμαστε στη μνήμη, να ενισχύουμε τη γνώση μας για τα ιστορικά γεγονότα και να εντείνουμε τη δράση μας, ώστε να αποκτήσει και νόημα το «Ποτέ ξανά».

Γιατί ξέρουμε ότι αφού έγινε μία φορά, μπορεί και να ξαναγίνει.

Οι Ναζί εξόντωσαν όσους πίστευαν και θεωρούσαν ότι δεν είναι άνθρωποι. Η πολιτική της άριας φυλής και της απανθρωποποίησης ήταν στο κέντρο της κρατικής ναζιστικής πολιτικής και οδήγησε στη Γενοκτονία των Εβραίων και άλλων εκατομμυρίων ανθρώπων, των οποίων η ζωή δεν είχε καμία αξία για τους Ναζί.

Αυτό συνεπώς το ιστορικό νόημα των φρικτών εκείνων πράξεων, πρέπει να βρίσκεται στο επίκεντρο της σύγχρονης εκπαίδευσης των πολιτών από τα σχολικά χρόνια μέχρι την ενήλικη ζωή τους. Μαζί με τις πολιτικές ανοχής, σεβασμού του άλλου και αποδοχής της συμβίωσης και της συνύπαρξης στην κοινότητά μας, στο κράτος μας, στην Ευρώπη.

Στις 5 Οκτωβρίου 2021 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε μια στρατηγική για την καταπολέμηση του αντισημιτισμού και τη διαφύλαξη της εβραϊκής ζωής, με σκοπό να στηρίξει τις χώρες της ΕΕ και την κοινωνία των πολιτών στον αγώνα τους κατά του αντισημιτισμού. Όπως τονίζεται, η μνήμη του Ολοκαυτώματος αποτελεί βασικό πυλώνα των προσπαθειών για να εξασφαλιστεί ότι δεν θα ξεχάσουμε ποτέ την ιστορία μας. Μπορούμε να την πάμε παραπέρα αυτήν την πολιτική.

Για την προσπάθεια να ζήσουμε όλοι μαζί καλύτερα, στο παρόν και στο μέλλον, να ζήσουμε όπως θέλει ο καθένας μας τη ζωή του, δημιουργικά και ελεύθερα.

Όταν η κρίση τρώει τη δημιουργικότητα

Ανακάλυψα ότι με πίεζε η πανδημία σε μία στιγμή χαλάρωσης. Όχι όταν μπαίναμε στις καραντίνες ή όταν έπρεπε να επιλύσουμε διάφορα προβλήματα που μας έφερναν τα μέτρα και οι περιορισμοί. Αλλά στο τέλος της ημέρας, όταν είχαν υποτίθεται τελειώσει τα μικρά της ημέρας και μπορούσες να πάρεις μια ανάσα. Και θυμάμαι ότι τότε, τελικά δεν έκανα όλα όσα είχα συνηθίσει να κάνω για να αποφορτίζομαι ή να προσθέτω λίγο χρόνο δημιουργικότητας. Δεν διάβαζα, δεν έβλεπα ταινίες, δεν ήμουν τελικά δημιουργικός. Ένα είδος πλήξης σε συνδυασμό με ανησυχία όχι κατ΄ ανάγκη εστιασμένη.

Και θυμήθηκα τότε ότι ανάλογες καταστάσεις είχα βιώσει και παλιότερα με τη μεγάλη κρίση, όταν έπρεπε να είμαι συγκεντρωμένος και δεν τα κατάφερνα ή όταν δεν χαιρόμουνα τις καλές στιγμές. Γιατί πάντα υπήρχε κάτι στο πίσω μέρος του μυαλού προφανώς όπως ο βιοπορισμός και η δύσκολη καθημερινότητα. Και στις μέρες της πανδημίας δεν αρκούσε πια να ξεχνιέσαι με κύκλους επεισοδίων από κωμικές σειρές ή με μεγάλα μυθιστορήματα των 800 σελίδων.

Πώς λύθηκε όλο αυτό ενώ η κρίση δεν έχει περάσει ακόμα; Προφανώς όσα προβλήματα παρουσιάστηκαν στις κρίσεις, είναι παρόντα, οπότε καλείσαι να τα αντιμετωπίσεις. Αλλά και η πλήξη και η αδράνεια αντιμετωπίζονται με το αντίθετό τους. Δεν έχεις όρεξη να διαβάσεις, διαβάζεις.Δεν θέλεις να δεις μια ταινία, τη βλέπεις. Δεν έχεις κουράγιο για μία βόλτα, ντύνεσαι και βγαίνεις. Δεν πρέπει να αφήνουμε χώρο στην κρίση να καταλάβει τα πάντα. Όσο μπορούμε…

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr