\n\tΤου ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΦΑΡΜΑΚΗ\n<\/p>\n

\n\tΜια ακ\u03ccμη εκδ\u03aeλωση \u03adγινε στην π\u03ccλη μας στα τ\u03adλη Νοεμβρ\u03afου για τον Γιαννι\u03ceτη λ\u03ccγιο και διδ\u03acσκαλο Αθαν\u03acσιο Ψαλ\u03afδα (1767-1828) που υπ\u03aeρξε ο φορ\u03acς του προοδευτικο\u03cd πνε\u03cdματος και συν\u03adβαλε αποφασιστικ\u03ac στην αναν\u03adωση της παιδε\u03afας της π\u03ccλης μας.  Κ\u03cdριος ομιλητ\u03aeς \u03aeταν ο πρ. Σ\u03cdμβουλος Χρ\u03aeστος Μαραζ\u03ccπουλος, ο οπο\u03afος μ\u03adσα στον περιορισμ\u03adνο χρ\u03ccνο που διαρκο\u03cdν οι εκδηλ\u03ceσεις αναφ\u03adρθηκε στη ζω\u03ae και το \u03adργο του μεγ\u03acλου αυτο\u03cd δασκ\u03acλου. Το \u03acρθρο αυτ\u03cc αποσκοπε\u03af να προσπελ\u03acσει αδρομερ\u03ceς τις φιλοσοφικ\u03adς αντιλ\u03aeψεις του Αθανασ\u03afου Ψαλ\u03afδα, π\u03adρα απ\u03cc τα γεγον\u03ccτα της ζω\u03aeς και της δρ\u03acσης του. \n<\/p>\n

\n\tΟ Αθαν\u03acσιος Ψαλ\u03afδας υπ\u03aeρξε ο διδ\u03acσκαλος, ο οπο\u03afος με την εκπαιδευτικ\u03ae του δρ\u03acση στην Καπλ\u03acνειο Σχολ\u03ae Ιωανν\u03afνων επισφρ\u03acγισε την κυριαρχ\u03afα του νεωτερικο\u03cd πνε\u03cdματος στα Ιω\u03acννινα. Μ\u03adχρι τα τ\u03adλη του 18ου αι\u03ceνα η Σχολ\u03ae Γκι\u03ccνμα στα Ιω\u03acννινα αποτελο\u03cdσε τη μοναδικ\u03ae εκπαιδευτικ\u03ae εστ\u03afα, στην οπο\u03afα διδασκ\u03ccταν η κλασικ\u03ae γραμματε\u03afα και η αριστοτελικ\u03ae σκ\u03adψη. Με την παρουσ\u03afα του Αθαν\u03acσιου Ψαλ\u03afδα, του πρ\u03ceτου σχολ\u03acρχη της Καπλανε\u03afου Σχολ\u03aeς κατατ\u03afθεται μια διαφορετικ\u03ae πρ\u03ccταση που αναδεικν\u03cdει τη νε\u03ceτερη επιστημονικ\u03ae σκ\u03adψη και τη φιλοσοφικ\u03ae παρακαταθ\u03aeκη του Ευγ\u03adνιου Βο\u03cdλγαρη. Η ν\u03adα αυτ\u03ae πρ\u03ccταση αφορο\u03cdσε την κατε\u03cdθυνση των σπουδ\u03ceν και το ε\u03afδος της γν\u03ceσης που σηματοδοτο\u03cdσε την υπ\u03adρβαση της καθιερωμ\u03adνης διδασκαλ\u03afας, καθ\u03ccσον ο \u03afδιος χαρακτηρ\u03afστηκε ως «\u03adνθερμος» οπαδ\u03ccς του Διαφωτισμο\u03cd και \u03adνας απ\u03cc τους σημαντικ\u03ccτερους διδασκ\u03acλους του 19ου αι\u03ceνα.\n<\/p>\n

\n\tΟι καινοτομ\u03afες που εισ\u03aeγαγε ο Ψαλ\u03afδας αναφ\u03adρονται στη μ\u03adθοδο διδασκαλ\u03afας, στη διδασκαλ\u03afα της νεωτερικ\u03aeς σκ\u03adψης, στην εισαγωγ\u03ae ν\u03adων μαθημ\u03acτων και ξ\u03adνων γλωσσ\u03ceν, που συνιστο\u03cdσαν \u03adνα πραγματικ\u03cc νεωτερικ\u03cc β\u03aeμα στο εκπαιδευτικ\u03cc και πνευματικ\u03cc γ\u03afγνεσθαι της π\u03ccλης των Ιωανν\u03afνων κατ\u03ac τον 19ο αι\u03ceνα. Η παρουσ\u03afαση του φιλοσοφικο\u03cd \u03adργου του Ψαλ\u03afδα εστι\u03acζεται στη διδασκαλ\u03afα της Γνωσιολογ\u03afας, της Κοσμολογ\u03afας και της μεταφυσικ\u03aeς του.\n<\/p>\n

\n\t \n<\/p>\n

\n\tΑ) Η διδασκαλ\u03afα της Γνωσιολογ\u03afας: \n<\/p>\n

\n\tΟι γνωσιολογικ\u03adς του απ\u03ccψεις εκφρ\u03acζονται κυρ\u03afως μ\u03adσα απ\u03cc τα \u03adργα του «Αληθ\u03aeς Ευδαιμον\u03afα»  (1791) και «Καλοκιν\u03aeματα» (1795). Κατ\u03ac τις αντιλ\u03aeψεις του Ψαλ\u03afδα η δ\u03cdναμη του νου στην προσπ\u03acθεια του να ανε\u03cdρει την αλ\u03aeθεια ε\u03afναι περιορισμ\u03adνη και εξ αυτο\u03cd του λ\u03ccγου «π\u03afπτει εις \u03acτοπα, και για να συγκρατ\u03aeσει τα π\u03acθη», τα οπο\u03afα «αδ\u03cdνατον ε\u03afναι να καταδαμαστο\u03cdν τα π\u03acθη, οπο\u03cd οι Τ\u03cdραννοι εις το\u03cdτο τον αισθητ\u03ccν κ\u03ccσμον αυτ\u03ceν των αληθει\u03ceν κλονουμ\u03adνων». Για το λ\u03ccγο αυτ\u03cc λοιπ\u03ccν οφε\u03afλει να αποδ\u03adχεται τις τ\u03adσσερες αλ\u03aeθειες δηλαδ\u03ae την \u03cdπαρξη του Θεο\u03cd, την αθανασ\u03afα της ψυχ\u03aeς, την μεταθαν\u03acτιο αντ\u03afδοση και την ελευθερ\u03afα του ανθρ\u03ceπου, οι οπο\u03afες κ\u03acνουν τους ανθρ\u03ceπους αληθ\u03ceς ευδα\u03afμονες, σ\u03cdμφωνα με το φυσικ\u03cc ν\u03ccμο «οπο\u03cd ε\u03afναι αυτ\u03ae η θε\u03afα βο\u03cdλησις».\n<\/p>\n

\n\tΟι αντιλ\u03aeψεις αυτ\u03adς του Ψαλ\u03afδα \u03adρχονται σε αντ\u03afθεση με τις επιστημονικ\u03adς απ\u03ccψεις του Γαλλικο\u03cd Διαφωτισμο\u03cd και των Γ\u03acλλων «Εγκυκλοπαιδιστ\u03ceν», οι οπο\u03afοι πιστε\u03cdουν στον «ορθ\u03cc λ\u03ccγο» των ανθρ\u03ceπων ως τη μοναδικ\u03ae και αυτ\u03ccνομη πηγ\u03ae της ανθρ\u03ceπινης γν\u03ceσης. Ως προ\u03adκταση αυτ\u03ceν των αντιλ\u03aeψεων προκ\u03cdπτει η μη υιοθ\u03adτηση των \u03adμφυτων ιδε\u03ceν και στο \u03adργο του «Λογικ\u03ae» ε\u03afναι εμφαν\u03aeς η αντιπαρ\u03acθεσ\u03ae του προς τον Πλ\u03acτωνα και τον Καρτ\u03adσιο, συμπερα\u03afνοντας \u03ccτι «ουδεμ\u03afαν \u03adμφυτον ιδ\u03adαν \u03adχομεν…αλλ\u03ac \u03ccλαι ε\u03afναι επ\u03afκτητοι, \u03aeτοι επε\u03afσαρκοι». Η περαιτ\u03adρω γνωσιολογικ\u03ae του αν\u03acλυση εξυφα\u03afνεται γ\u03cdρω απ\u03cc το ζε\u03cdγμα ελευθερ\u03afα και αναγκαι\u03ccτητα με το νου να ενεργε\u03af ελε\u03cdθερα και εκο\u03cdσια και εξ αυτο\u03cd \u03adπεται \u03ccτι μ\u03afα «ελευθ\u03adρα …πρ\u03acξις απαιτε\u03af την νουν εκο\u03cdσιον» και \u03ccπου \u03ccμως δεν υπ\u03acρχει «νους και λ\u03ccγος… εκε\u03af ουδεμ\u03afα ελευθερ\u03afα υπ\u03acρχει».\n<\/p>\n

\n\tΟι αντιλ\u03aeψεις του Ψαλ\u03afδα για την ελευθερ\u03afα ε\u03afχαν αναπτυχθε\u03af \u03ccταν βρ\u03afσκονταν στη Βι\u03adννη μ\u03adσα σε \u03adνα περιβ\u03acλλον ανελε\u03cdθερο και στις παραμον\u03adς μιας Ελλ\u03acδας που ετοιμαζ\u03ccταν για τη μεγ\u03acλη εξ\u03adγερση και 15 χρ\u03ccνια πριν την \u03adκδοση της «Ελληνικ\u03aeς Νομαρχ\u03afας» (1806). Επ\u03af πλ\u03adον στη σκλαβωμ\u03adνη Ελλ\u03acδα εκκλησιαστικ\u03adς φων\u03adς κ\u03aeρυτταν \u03ccτι «τον \u03acνθρωπον μη ελε\u03cdθερον ε\u03afτε μη αυτεξο\u03cdσιον» (Αθαν\u03acσιος ο Π\u03acριος), \u03ae \u03ccτι «η σκλαβι\u03ac και \u03ccλα τα δειν\u03ac που συναπαγ\u03ccταν \u03aeταν εκδ\u03aeλωση της \u03adμπρακτης αγ\u03acπης και ε\u03cdνοιας του Θεο\u03cd προς αυτο\u03cdς» \u03ae \u03ccτι η υποδο\u03cdλωση στους το\u03cdρκους \u03aeταν θ\u03adλημα της θε\u03afας πρ\u03ccνοιας» \u03ae \u03ccτι «η πολιτικ\u03ae ελευθερ\u03afα ε\u03afναι κ\u03acτι το ανυπ\u03ccστατο» (Προκ\u03ccπιος Πελοπονν\u03aeσιος και \u0386νθιμος πατρι\u03acρχης Ιεροσολ\u03cdμων) και \u03acλλοι υμνο\u03cdσαν και προ\u03adτρεπαν στην υποταγ\u03ae και τη δουλοπρ\u03adπεια «στην ισχυρ\u03acν βασιλε\u03afαν των οθωμαν\u03ceν». (Πατρικ\u03ae Διδασκαλ\u03afα, 1798).\n<\/p>\n

\n\tΟ Ψαλ\u03afδας κ\u03aeρυττε την ελευθερ\u03afα και κατηγορο\u03cdσε τους Ευρωπα\u03afους «για την αγνωμοσ\u03cdνη προς τη χ\u03ceρα του», σε μια περ\u03afοδο που κυριαρχο\u03cdσε ο Αλ\u03ae πασ\u03acς και που οι «συνωμοτικ\u03adς κιν\u03aeσεις του Χριστ\u03ccφορου Περραιβο\u03cd διοχ\u03adτευαν τις γαλλικ\u03adς ιδ\u03adες» για την ελευθερ\u03afα στην περιοχ\u03ae μας, γεγον\u03ccς που θορ\u03cdβησε τ\u03ccσο τον Αλ\u03ae πασ\u03ac, \u03ccσο και τον μητροπολ\u03afτη Ιωανν\u03afνων Ιερ\u03ccθεο που «συμβο\u03cdλευε» τους Παργηνο\u03cdς να μην προμηθε\u03cdουν με  \u03ccπλα, με πολεμοφ\u03ccδια και με τρ\u03ccφιμα τους αγωνιζ\u03ccμενους Σουλι\u03ceτες. \n<\/p>\n

\n\t \n<\/p>\n

\n\tΒ) Η διδασκαλ\u03afα της Κοσμολογ\u03afας: Στο \u03adργο του «Καλοκιν\u03aeματα» ο Ψαλ\u03afδας σημει\u03ceνει μια στροφ\u03ae σε σχ\u03adση με την «Αληθ\u03ae Ευδαιμον\u03afα» και οι ενδε\u03afξεις της μεταστροφ\u03aeς επισημα\u03afνονται στην κριτικ\u03ae της αυθεντ\u03afας, στην απ\u03ccρριψη των προλ\u03aeψεων, στην αποδοχ\u03ae του ορθο\u03cd λ\u03ccγου και στην καταδ\u03afκη του γλωσσικο\u03cd λογιωτατισμο\u03cd. Μια στροφ\u03ae που \u03adρχεται σε πλ\u03aeρη αντ\u03afθεση με το Πατριαρχε\u03afο, την εκκλησιαστικ\u03ae ιεραρχ\u03afα και τους Φαναρι\u03ceτες. Μ\u03adσα απ\u03cc την πολυμ\u03adρεια των διαφερ\u03ccντων ωθε\u03afται και στην ενασχ\u03ccληση με την κοσμολογ\u03afα και κυρ\u03afως με ζητ\u03aeματα που \u03adχουν ως επ\u03afκεντρο το γεωκεντρικ\u03cc και το ηλιοκεντρικ\u03cc σ\u03cdστημα.\n<\/p>\n

\n\tΟ κ\u03ccσμος κατ\u03ac τον Ψαλ\u03afδα ε\u03afναι «\u03adνα \u03ccν σ\u03cdνθετον» και η ουσ\u03afα του συν\u03afσταται στον τρ\u03ccπο με τον οπο\u03afο οι διαφορετικ\u03adς ποι\u03ccτητες των \u03ccντων συνδ\u03adονται και δημιουργο\u03cdν \u03adνα ενια\u03afο σ\u03cdνολο και εφ’ \u03ccσον η ουσ\u03afα του κ\u03ccσμου νοε\u03afται «εν τω τρ\u03ccπω», τ\u03ccτε «πλε\u03afστοι κ\u03ccσμοι ε\u03afναι δυνατο\u03af». Με τον προβληματισμ\u03cc αυτ\u03cc \u03adρχεται σε αντ\u03afθεση με τις κοσμολογικ\u03adς αντιλ\u03aeψεις των παλαι\u03ceν φιλοσ\u03ccφων, αλλ\u03ac και με τον Πυθαγ\u03ccρα και τον Λ\u03ac\u03caμπνιτς, εν\u03ce καταφ\u03acσκει τη θεωρ\u03afα του «ουραν\u03afου» Νε\u03cdτωνα. Δεν υιοθετε\u03af τη συμβιβαστικ\u03ae θεωρ\u03afα του Τ\u03cdχω Μπρ\u03acχε, την οπο\u03afα ακολουθο\u03cdν, μεταξ\u03cd των \u03acλλων, ο Ευγ\u03adνιος Βο\u03cdλγαρης και ο Γρηγορ\u03acσκος Μπαλαν\u03afδης, αλλ\u03ac υιοθετε\u03af ως αναμφ\u03afλεκτη θ\u03adση τη θεωρ\u03afα του Κοπ\u03adρνικου, «η οπο\u03afα μετακιν\u03ceντας τη γη απ\u03cc το κ\u03adντρο του κ\u03ccσμου και τοποθετ\u03ceντας την μεταξ\u03cd των πλανητ\u03ceν, υπον\u03ccμευσε αυτ\u03ac τα θεμ\u03adλια της παραδοσιακ\u03ae παγκ\u03ccσμιας τ\u03acξης, που χαρακτηριζ\u03ccταν απ\u03cc την ιεραρχικ\u03ae δομ\u03ae και τη ποιοτικ\u03ae αντ\u03afθεση της ουρ\u03acνειας επικρ\u03acτειας της αμετ\u03acθετης \u03cdπαρξης, με τη γ\u03ae\u03caνη \u03ae υποσελ\u03aeνια περιοχ\u03ae της αλλαγ\u03aeς και της φθορ\u03acς. \n<\/p>\n

\n\tΕν\u03ce στη Μπαλανα\u03afα Σχολ\u03ae παρουσι\u03acζονταν ως αδιαμφισβ\u03aeτητη κοσμοαντ\u03afληψη το γεωκεντρικ\u03cc κοσμοε\u03afδωλο και η συμβιβαστικ\u03ae θεωρ\u03afα του Τ\u03cdχω Μπρ\u03acχε, στην Καπλ\u03acνειο Σχολ\u03ae ο Ψαλ\u03afδας διδ\u03acσκει χωρ\u03afς καμι\u03ac αμφιβολ\u03afα το ηλιοκεντρικ\u03cc σ\u03cdστημα με κ\u03adντρο τον \u03aeλιο, που ε\u03afναι αυτ\u03ccφωτος και πολ\u03cd μεγαλ\u03cdτερος απ\u03cc τη γη και γ\u03cdρω απ\u03cc αυτ\u03ccν κινο\u03cdνται οι πλαν\u03aeτες. Στη «Γεωγραφ\u03afα» του που διδασκ\u03ccταν στους μαθητ\u03adς της Καπλανε\u03afου, αντανακλ\u03acται η εισαγωγ\u03ae, για πρ\u03ceτη φορ\u03ac, της ν\u03adα αντ\u03afληψης για το κοσμικ\u03cc σ\u03cdστημα που ε\u03afχε παγιωθε\u03af στον ευρωπα\u03caκ\u03cc χ\u03ceρο  150 χρ\u03ccνια πριν. Με τη διδασκαλ\u03afα και τα πειρ\u03acματα φυσικ\u03aeς του Ψαλ\u03afδα, η δ\u03ccξα του Κοπ\u03adρνικου θα κυριαρχ\u03aeσει ολοκληρωτικ\u03ac στα Ιω\u03acννινα.\n<\/p>\n

\n\t \n<\/p>\n

\n\tΓ) Η διδασκαλ\u03afα της Μεταφυσικ\u03aeς: Στη διδασκαλ\u03afα της Μεταφυσικ\u03aeς ο Ψαλ\u03afδας ακολουθο\u03cdσε σε γενικ\u03adς γραμμ\u03adς τον Γερμαν\u03cc Κρ\u03afστιαν Γουλφ (1679-1754), ο οπο\u03afος \u03acσκησε μεγ\u03acλη επ\u03afδραση στο Νεοελληνικ\u03cc Διαφωτισμ\u03cc. Απ\u03cc το χειρ\u03ccγραφο του Ψαλ\u03afδα «Εισαγωγ\u03ae Πρακτικ\u03aeς Φιλοσοφ\u03afας, το δ\u03afκαιον της φ\u03cdσεως, ηθικ\u03aeν και πολιτικ\u03ae περι\u03adχουσα», που δ\u03afδασκε, διαπιστ\u03ceνουμε \u03ccτι π\u03afστευε πως ο \u03acνθρωπος ε\u03afναι υποκε\u03afμενο δικαιωμ\u03acτων και υποχρε\u03ceσεων και εξ αυτο\u03cd οφε\u03afλει να συνειδητοποι\u03aeσει  \u03ccτι η ευτυχ\u03afα του «ε\u03afναι ενωμ\u03adνη \u03acκρως με την ευτυχ\u03afα των \u03acλλων» και θα πρ\u03adπει να ενεργε\u03af σ\u03cdμφωνα με το «ν\u03ccμο της φ\u03cdσης» ο οπο\u03afος ε\u03afναι «γενικ\u03ccς», δηλαδ\u03ae «αναφ\u03adρεται εις \u03ccλας τας ελευθ\u03adρας πρ\u03acξεις των ανθρ\u03ceπων» και επειδ\u03ae ε\u03afναι «ενωμ\u03adνος με αυτ\u03ae τη φ\u03cdση του ανθρ\u03ceπου» δεν ε\u03afναι δυνατ\u03ccν να «ανευρεθ\u03ae αν δεν αναιρεθ\u03ae πρ\u03ccτερον η φ\u03cdσις του ανθρ\u03ceπου».\n<\/p>\n

\n\tΟ Αθαν\u03acσιος Ψαλ\u03afδας χαρακτηρ\u03afστηκε «\u03acθεος, \u03acσοφος, ανεπιστ\u03aeμων, αμαθ\u03adστατος, οπαδ\u03ccς του βολταιρισμο\u03cd», γεγον\u03ccς που οι αντ\u03afπαλο\u03af του για να τον πλ\u03aeξουν δι\u03aeγειραν ακ\u03ccμη και τον κλ\u03aeρο, που τ\u03ccτε βρισκ\u03ccταν σε οξ\u03cdτατη αντ\u03afθεση με τους Γαλλ\u03ccφωνος και τις νεωτερικ\u03adς ιδ\u03adες. Η επικρατο\u03cdσα τ\u03ccτε κατ\u03acσταση στην π\u03ccλη των Ιωανν\u03afνων περιγρ\u03acφεται απ\u03cc τον αε\u03afμνηστο Λ\u03adανδρο Βρανο\u03cdση ως εξ\u03aeς: «Απ\u03cc τη μια ο Τ\u03cdραννος, οι εθελ\u03ccδουλοι ραγι\u03acδες, οι κοντ\u03ccφθαλμοι «ποιμ\u03adνες», που τρ\u03adμουν τους «\u03acθεους» Γ\u03acλλους του Βοναπ\u03acρτη και απ\u03cc την \u03acλλη ο Ρ\u03aeγας, ο Περραιβ\u03ccς και «μερικο\u03af \u03acλλοι παρ\u03ccμοιοι λογι\u03ceτατοι», τα φιλελε\u03cdθερα και «φωτισμ\u03adνα» πνε\u03cdματα της εποχ\u03aeς και μαζ\u03af τους β\u03adβαια και ο Ψαλ\u03afδας».\n<\/p>\n

\n\tΣτις αρχ\u03adς του 19ου αι\u03ceνα η Καπλ\u03acνειος Σχολ\u03ae, η Σχολ\u03ae του Κουρο\u03cdτσεσμε και το Φιλολογικ\u03cc Γυμν\u03acσιο της Σμ\u03cdρνης αποτελο\u03cdσαν τα κ\u03cdρια κ\u03adντρα της νεωτεριστικ\u03aeς παιδε\u03afας, σε αντ\u03afθεση με τη Μπαλανα\u03afα Σχολ\u03ae, την Πατριαρχικ\u03ae Σχολ\u03ae και την Ευαγγελικ\u03ae Σχολ\u03ae Σμ\u03cdρνης, που αποτελο\u03cdσαν τα προπ\u03cdργια της εκπαιδευτικ\u03aeς συντ\u03aeρησης.\n<\/p>\n

\n\tΕκδηλ\u03ceσεις που \u03adχουν ως σκοπ\u03cc την απ\u03ccτιση ελ\u03acχιστου φ\u03ccρου τιμ\u03aeς και την αν\u03acδειξη των λογ\u03afων και διδασκ\u03acλων που καθ\u03ccρισαν την πνευματικ\u03ae πορε\u03afα της π\u03ccλης μας εξα\u03cbλ\u03ceνονται αν  δεν συνοδε\u03cdονται με \u03adμπρακτες εν\u03adργειες που αποδεικν\u03cdουν \u03ccτι το \u03adργο τους και η δρ\u03acση τους εξακολουθο\u03cdν να αποτελο\u03cdν τηλαυγ\u03aeς φ\u03acρους για την εικ\u03ccνα της π\u03ccλης μας. Μ\u03adσα στο αξιακ\u03cc αυτ\u03cc πλα\u03afσιο το Δημοτικ\u03cc Συμβο\u03cdλιο του Δ\u03aeμου Ιωαννιτ\u03ceν με πρ\u03ccταση των Δημοτικ\u03ceν Συμβο\u03cdλων Αλ\u03adξανδρου Φαρμ\u03acκη και Δημητρ\u03afου Ζ\u03ceη καθι\u03adρωσε το \u03adτος 2000 ως «\u0388τος Αθανασ\u03afου Ψαλ\u03afδας» εκδ\u03afδοντας ποικιλ\u03ccσημα, χορηγ\u03ceντας βραβε\u03afα για εκθ\u03adσεις και με την αμ\u03adριστη και ανιδιοτελ\u03ae προσφορ\u03ac του καθηγητ\u03ae Φιλοσοφ\u03afας Κωνσταντ\u03afνου Π\u03adτσιου αποφασ\u03afστηκε η \u03adκδοση της «Αληθο\u03cdς Ευδαιμον\u03afας» με επιμ\u03adλεια και σχ\u03ccλια και τ\u03adλος η φιλοτ\u03adχνηση της προτομ\u03aeς του Ψαλ\u03afδα, που \u03aeταν και πρ\u03ccταση του αε\u03afμνηστου Λ\u03adανδρου Βρανο\u03cdση απ\u03cc το 1952.\n<\/p>\n

\n\tΟι δ\u03cdο τελευτα\u03afες εν\u03adργειες με την αβελτηρ\u03afα και την αδιαφορ\u03afα των δημοτικ\u03ceν αρχ\u03ceν β\u03acλτωσαν και εξα\u03cbλ\u03ceθηκαν. Τον Οκτ\u03ceβριο του 2008 (πρ\u03ccταση στο Δημοτικ\u03cc Συμβο\u03cdλιο στις 6-10-2008 με κοινοπο\u03afηση στο Σ\u03cdνδεσμο Αποφο\u03afτων και Διδαξ\u03acντων Ζωσιμα\u03afας Σχολ\u03aeς Ιωανν\u03afνων) και τον Ιανου\u03acριο του 2009, ο γρ\u03acφων επαν\u03adφερε τα ζητ\u03aeματα αυτ\u03ac που \u03aeταν α) η αν\u03adγερση ανδρι\u03acντα του Αθαν\u03acσιου Ψαλ\u03afδα μπροστ\u03ac στο Πνευματικ\u03cc Κ\u03adντρο του Δ\u03aeμου μας και β) η συγκρ\u03ccτηση επιτροπ\u03aeς για την μεταφορ\u03ac των οστ\u03ceν του απ\u03cc τη Λευκ\u03acδα στα Ιω\u03acννινα, πλην \u03ccμως το τ\u03ccτε προεδρε\u03afο και η δημοτικ\u03ae αρχ\u03ae ουδ\u03adποτε θ\u03adλησαν να τα συζητ\u03aeσουν. Π\u03adρασαν απ\u03cc τ\u03ccτε 10 χρ\u03ccνια και ε\u03afμαστε π\u03acλι στα ευχολ\u03ccγια παρατηρ\u03ceντας  τις δημοτικ\u03adς αρχ\u03adς απλ\u03ceς να εναλλ\u03acσσονται στην εξουσ\u03afα και οι δ\u03aeμαρχοι να αγων\u03afζονται μ\u03ccνο για την προσωπικ\u03ae τους πολιτικ\u03ae διαι\u03ceνιση \u03ae την αναπαραγωγ\u03ae. Ε\u03afναι πλ\u03adον βεβαιωμ\u03adνο \u03ccτι οι δημοτικ\u03adς αρχ\u03adς αναλ\u03afσκονται μ\u03ccνο στις ασφαλτοστρ\u03ceσεις, στα πεζοδρ\u03ccμια, στην κοπ\u03ae των χ\u03ccρτων και το κλ\u03acδεμα των δ\u03adνδρων, γιατ\u03af αυτ\u03ac δ\u03afνουν και την ευκαιρ\u03afα για τηλεοπτικ\u03ae προβολ\u03ae. Η αναφορ\u03ac και η προσ\u03aeλωσ\u03ae τους στοχε\u03cdει στο κεντρικ\u03cc πολιτικ\u03cc σ\u03cdστημα και στους τοπικο\u03cdς κομματαρχ\u03afσκους απ\u03cc τους οπο\u03afους προσδοκο\u03cdν κ\u03acθε φορ\u03ac την ε\u03cdνοι\u03ac τους.\n<\/p>\n

\n\tΔεν ε\u03afναι \u03ccμως μ\u03ccνο αυτ\u03ae η πραγματικ\u03ae εικ\u03ccνα που χαρακτηρ\u03afζει την π\u03ccλη μας και οι δημοτικο\u03af \u03acρχοντες πρ\u03adπει να \u03adχουν \u03ccραμα και να αναδεικν\u03cdουν και τα διαχρονικ\u03ac πνευματικ\u03ac χαρακτηριστικ\u03ac που μας καταξι\u03ceνουν ως πολ\u03afτες της π\u03ccλης των Ιωανν\u03afνων.  Π\u03ceς μπορε\u03af να χαρακτηριστε\u03af η αδιαφορ\u03afα για προτ\u03acσεις που κατατ\u03adθηκαν, ενδεικτικ\u03ac, στο δημοτικ\u03cc συμβο\u03cdλιο, \u03ccπως «Πρ\u03ccταση- Πλα\u03afσιο για μ\u03ccνιμη συνεργασ\u03afα του Δ\u03aeμου με το Πανεπιστ\u03aeμιο» \u03ae πρ\u03ccταση για «Κ\u03adντρο Ιστορ\u03afας Ιωανν\u03afνων» (Αλ\u03adξανδρος Φαρμ\u03acκης και Χαρ\u03afλαος Λεοντ\u03acρης, 2003) \u03ae η πρ\u03ccταση για  την αν\u03adγερση στην π\u03ccλη μας του «Μνημε\u03afου Ηπειρωτ\u03ceν Ευεργετ\u03ceν» (Αλ\u03adξανδρος Φαρμ\u03acκης, 2000) \u03ae η πρ\u03ccταση για την αν\u03adγερση μνημε\u03afου για τους πεσ\u03ccντες Γαριβαλδινο\u03cdς (Αλ\u03adξανδρος Φαρμ\u03acκης 2011), που 215 απ\u03cc τους 400 περ\u03afπου θυσι\u03acστηκαν στο Δρ\u03afσκο για την απελευθ\u03adρωση της π\u03ccλης μας και επ\u03adστρεψαν οι υπ\u03ccλοιποι στις πατρ\u03afδες τους, χωρ\u03afς ποτ\u03ad κανε\u03afς να ζητ\u03aeσει ανταλλ\u03acγματα.\n<\/p>\n

\n\tΔιοργαν\u03ceνοντας \u03ae συμμετ\u03adχοντας σε μια  εκδ\u03aeλωση μν\u03aeμης, πνευματικ\u03ae, ιστορικ\u03ae \u03ae εθνικ\u03ae, πρ\u03adπει να αναλογιζ\u03ccμαστε ποιο ε\u03afναι το ν\u03ccημα αυτ\u03aeς, γιατ\u03af π\u03adρα απ\u03cc την απλ\u03ae αναφορ\u03ac \u03ae υπ\u03ccμνηση προσ\u03ceπων και γεγον\u03ccτων, αν δεν συνοδε\u03cdεται απ\u03cc την απ\u03ccκτηση ωφ\u03adλιμων διδαγμ\u03acτων και παραδειγματισμο\u03cd, καταντ\u03acνε τελικ\u03ac να μετατραπο\u03cdν σε αγγαρε\u03afα, ρουτ\u03afνα \u03ae υποκρισ\u03afα και \u03ccπως τ\u03ccνιζε ο Ισοκρ\u03acτης «Δεν αρκε\u03af να επαινε\u03afτε μ\u03ccνο τους εν\u03acρετους, πρ\u03adπει και να τους μιμε\u03afσθε».\n<\/p>\n

\n\tΓια τον ελ\u03acχιστο φ\u03ccρο τιμ\u03aeς και μνημοσ\u03cdνης που οφε\u03afλουμε να αποδ\u03afδουμε σε \u03ccσους το αξ\u03afζουν, καλ\u03cc ε\u03afναι να παραδειγματιζ\u03ccμαστε απ\u03cc τη στ\u03acση του Περικλ\u03ae, ο οπο\u03afος τ\u03ccνιζε στο Επιτ\u03acφι\u03cc του: « Εμο\u03af δ’ αρκο\u03cdν αν εδ\u03ccκει ε\u03afναι ανδρ\u03ceν αγαθ\u03ceν \u03adργω γενομ\u03adνων \u03adργω και δηλο\u03cdσθαι τας τιμ\u03acς». <\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΦΑΡΜΑΚΗ Μια ακ\u03ccμη εκδ\u03aeλωση \u03adγινε στην π\u03ccλη μας στα τ\u03adλη Νοεμβρ\u03afου για τον Γιαννι\u03ceτη λ\u03ccγιο και διδ\u03acσκαλο Αθαν\u03acσιο Ψαλ\u03afδα (1767-1828) που υπ\u03aeρξε ο φορ\u03acς του προοδευτικο\u03cd πνε\u03cdματος και συν\u03adβαλε αποφασιστικ\u03ac στην αναν\u03adωση της παιδε\u03afας της π\u03ccλης μας.  Κ\u03cdριος ομιλητ\u03aeς \u03aeταν ο πρ. Σ\u03cdμβουλος Χρ\u03aeστος Μαραζ\u03ccπουλος, ο οπο\u03afος μ\u03adσα στον περιορισμ\u03adνο χρ\u03ccνο που διαρκο\u03cdν…<\/p>\n","protected":false},"author":2,"featured_media":38610,"comment_status":"closed","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":[],"categories":[6],"tags":[],"acf":[],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.ele.gr\/index.php?rest_route=\/wp\/v2\/posts\/38609"}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.ele.gr\/index.php?rest_route=\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.ele.gr\/index.php?rest_route=\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ele.gr\/index.php?rest_route=\/wp\/v2\/users\/2"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ele.gr\/index.php?rest_route=%2Fwp%2Fv2%2Fcomments&post=38609"}],"version-history":[{"count":1,"href":"https:\/\/www.ele.gr\/index.php?rest_route=\/wp\/v2\/posts\/38609\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":38611,"href":"https:\/\/www.ele.gr\/index.php?rest_route=\/wp\/v2\/posts\/38609\/revisions\/38611"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ele.gr\/index.php?rest_route=\/wp\/v2\/media\/38610"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.ele.gr\/index.php?rest_route=%2Fwp%2Fv2%2Fmedia&parent=38609"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ele.gr\/index.php?rest_route=%2Fwp%2Fv2%2Fcategories&post=38609"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ele.gr\/index.php?rest_route=%2Fwp%2Fv2%2Ftags&post=38609"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}