\n\tΣτις 27 Ιανουαρ\u03afου τιμ\u03acται σε \u03ccλον τον κ\u03ccσμο η Διεθν\u03aeς Ημ\u03adρα Μν\u03aeμης των θυμ\u03acτων του Ολοκαυτ\u03ceματος. Φ\u03adτος, κλε\u03afνουν 75 χρ\u03ccνια απ\u03cc τις 27 Ιανουαρ\u03afου 1945, \u03ccταν δυν\u03acμεις του Κ\u03ccκκινου Στρατο\u03cd, της Σοβιετικ\u03aeς \u0388νωσης, μπα\u03afνουν σε \u03adνα απ\u03cc τα στρατ\u03ccπεδα συγκ\u03adντρωσης του συγκροτ\u03aeματος του \u0386ουσβιτς, απελευθερ\u03ceνοντας τους περ\u03afπου 8 χιλι\u03acδες εναπομε\u03afναντες κρατο\u03cdμενους και αποκαλ\u03cdπτοντας τη σκην\u03ae εν\u03ccς εγκλ\u03aeματος που ακ\u03ccμα και σ\u03aeμερα δεν μπορε\u03af με ευκολ\u03afα να περιγραφε\u03af και να οριοθετηθε\u03af. <\/span>\n<\/p>\n \n\tΣτο \u0386ουσβιτς δολοφον\u03aeθηκαν π\u03acνω απ\u03cc απ\u03cc 1,1 εκατ. Εβρα\u03afοι, αλλ\u03ac και κ\u03acθε \u03acλλη ομ\u03acδα ανθρ\u03ceπων που για τους Ναζ\u03af θεωρ\u03aeθηκαν κατ\u03ceτεροι και \u03adπρεπε να εξοντωθο\u03cdν (Ρομ\u03ac, πολιτικο\u03af κρατο\u03cdμενοι, ομοφυλ\u03ccφιλοι κ.α). Για την Ελλ\u03acδα, ε\u03afναι επ\u03afσης ο τ\u03ccπος μαρτυρ\u03afου και θαν\u03acτου των περισσ\u03ccτερων Ελλ\u03aeνων μελ\u03ceν των εβρα\u03caκ\u03ceν κοινοτ\u03aeτων της χ\u03ceρας και αυτ\u03cc αφορ\u03ac και τους 1850 Γιαννιωτοεβρα\u03afους που εκτοπ\u03afστηκαν και οι περισσ\u03ccτεροι δεν γ\u03cdρισαν ποτ\u03ad π\u03afσω. Περ\u03afπου 100 Γιαννι\u03ceτες Εβρα\u03afοι θα επιστρ\u03adψουν στην Ελλ\u03acδα, μ\u03adρος των «ομ\u03aeρων», \u03ccπως αποκαλο\u03cdνταν το σ\u03cdνολο των αιχμαλ\u03ceτων σε στρατ\u03ccπεδα συγκ\u03adντρωσης αν\u03ac την Ευρ\u03ceπη, απ\u03cc την αρχ\u03ae σχεδ\u03ccν του πολ\u03adμου. Αν\u03acμεσα στους Γιαννι\u03ceτες «ομ\u03aeρους» που επιστρ\u03adφουν ε\u03afναι και αρκετ\u03ac μ\u03adλη της Αντ\u03afστασης, που ε\u03afχαν συλληφθε\u03af σε δι\u03acφορες φ\u03acσεις απ\u03cc τις κατοχικ\u03adς δυν\u03acμεις στην π\u03ccλη. <\/span>\n<\/p>\n \n\tΠ\u03ccτε \u03acραγε \u03adμαθαν τα Γι\u03acννενα τι \u03adγινε στα στρατ\u03ccπεδα συγκ\u03adντρωσης; Π\u03ccτε \u03acκουσαν \u03ae δι\u03acβασαν για τα κρεματ\u03ccρια, τη μαζικ\u03ae εξ\u03ccντωση, τα φρικτ\u03ac βασανιστ\u03aeρια; Δεν ε\u03afναι ε\u03cdκολη η απ\u03acντηση.<\/span>\n<\/p>\n \n\tΕπιλ\u03adξαμε να δο\u03cdμε τις διαδρομ\u03adς των ειδ\u03aeσεων μ\u03adσα απ\u03cc τον τοπικ\u03cc Τ\u03cdπο, κυρ\u03afως γιατ\u03af συγκροτο\u03cdσε \u03adνα «σ\u03ceμα» ειδησεογραφ\u03afας που περιελ\u03acμβανε το σ\u03cdνολο των ειδ\u03aeσεων για τον π\u03ccλεμο και τις συν\u03adπει\u03adς του.<\/span>\n<\/p>\n \n\t \n<\/p>\n \n\t«Ερρ\u03afπτοντο ζ\u03ceντες εις <\/span>\n<\/p>\n \n\tτα κρεματ\u03ccρια και εκα\u03afοντο»<\/span>\n<\/p>\n \n\tΣτην ημερ\u03aeσια εφημερ\u03afδα «Κ\u03aeρυξ» οι πρ\u03ceτες περιγραφ\u03adς για κ\u03acποιους απ\u03cc τους πρ\u03ceτους Εβρα\u03afους που φθ\u03acνουν στη Θεσσαλον\u03afκη δημοσιε\u03cdονται την Τετ\u03acρτη 13 Απριλ\u03afου 1945.<\/span>\n<\/p>\n \n\tΤο δημοσ\u03afευμα στη δε\u03cdτερη σελ\u03afδα με την \u03adνδειξη «Θεσσαλον\u03afκη» αναφ\u03adρει:<\/span>\n<\/p>\n \n\t«Κατ\u03ccπιν ανεκδι\u03aeγητων κακουχι\u03ceν και ταλαιπωρι\u03ceν \u03adφθασαν εντα\u03cdθα προερχ\u03ccμενοι εξ Πολων\u03afας και \u03adτεροι π\u03adντε Ισραηλ\u03afται \u0388λληνες υπ\u03aeκοοι». Αναφ\u03adρει τα ον\u03ccματ\u03ac τους και σε παρ\u03adνθεση \u03adναν αριθμ\u03cc (τον αριθμ\u03cc του στρατοπ\u03adδου;) και συνεχ\u03afζει: «… εκρατο\u03cdντο επ\u03af δ\u03cdο \u03adτη εις δι\u03acφορα στρατ\u03ccπεδα συγκεντρ\u03ceσεως της Πολων\u03afας, \u03ccπου υπ\u03adστησαν φρικιαστικ\u03ac μαρτ\u03cdρια. Απ\u03cc τους 1500 οι οπο\u03afοι εργ\u03acζοντο εις \u03adνα μεταλλε\u03afον, μ\u03ccνο 50 διεσ\u03ceθησαν απ\u03cc τας κακουχ\u03afας και τους εναντ\u03afον των ανηκο\u03cdστους βασ\u03acνους. \u038cσοι εξ αυτ\u03ceν καθ\u03afσταντο αν\u03afκανοι προς εργασ\u03afαν ερρ\u03afπτοντο ζ\u03ceντες εις τα κρεματ\u03ccρια και εκα\u03afοντο. Δ\u03cdο εκ των π\u03adντε επιστρεψ\u03acντων Ισραηλιτ\u03ceν υπεβλ\u03aeθησαν εις εγχε\u03afρησιν στειρ\u03ceσεως. Οι ατυχε\u03afς ο\u03cdτοι υπ\u03adστησαν φοβερο\u03cdς π\u03ccνους».<\/span>\n<\/p>\n \n\tΣτις 19 Απριλ\u03afου καταγρ\u03acφεται μ\u03afα μικρ\u03ae ε\u03afδηση απ\u03cc το Λονδ\u03afνο: «Βρεταν\u03ccς βουλευτ\u03aeς θα ερωτ\u03aeση α\u03cdριο εις την βουλ\u03aeν των κοινοτ\u03aeτων τον κ. Τσ\u03ceρτσιλ κατ\u03ac π\u03ccσον το στρατ\u03ccπεδον Βουχελβ\u03acν να αποτελ\u03adση δι\u03ac τις επερχ\u03ccμενας γενε\u03acς μνημε\u03afον γερμανικ\u03ceν μεθ\u03ccδων. Εις το στρατ\u03ccπεδον αυτ\u03cc που ε\u03afναι εις το μ\u03adτωπο των αμερικαν\u03ceν ευρ\u03adθησαν 700 πτ\u03ceματα ανδρ\u03ceν και γυναικ\u03ceν που οι γερμανο\u03af \u03adκλεισαν εις \u03adνα αγρ\u03ccκτημα και \u03adβαλαν πυρ. Δι\u03ac την πρ\u03acξιν τα\u03cdτην ευθ\u03cdνεται η χιτλερικ\u03ae νεολα\u03afα».<\/span>\n<\/p>\n \n\tΣτις 4 Μα\u0390ου σε \u03adνα μικρ\u03cc μον\u03ccστηλο υπ\u03cc τον τ\u03afτλο «Οι \u0388λληνες αιχμ\u03acλωτοι εις την Γερμαν\u03afαν», το κοιν\u03cc πληροφορε\u03afται \u03ccτι «Μεταξ\u03cd των υπ\u03cc των Συμμ\u03acχων εν Γερμαν\u03afα \u03afα ελευθερωθ\u03adντων ε\u03afναι 30000 \u0388λληνες αιχμ\u03acλωτοι και \u03ccμηροι. Εξ αυτ\u03ceν ε\u03afναι 600 αξιωματικο\u03af εκ του Γενικο\u03cd Αρχηγε\u03afου των εν Αλβαν\u03afα επιχειρ\u03aeσεων και 5 \u03acλλοι στρατηγο\u03af. Καταρτ\u03afζεται σχ\u03adδιον δι\u03ac την επ\u03acνοδ\u03ccν των».<\/span>\n<\/p>\n \n\t \n<\/p>\n \n\tΑπουσ\u03afα<\/span>\n<\/p>\n \n\tΤο αναγνωστικ\u03cc κοιν\u03cc της π\u03ccλης ε\u03afχε συνεπ\u03ceς κ\u03acποιες ενδε\u03afξεις για να διαμορφ\u03ceσει μ\u03afα εικ\u03ccνα για το τι ε\u03afχε γ\u03afνει, \u03adστω και αχν\u03ae, \u03adστω και μ\u03adσα απ\u03cc περιγραφ\u03adς που \u03adμοιαζαν μακριν\u03adς. <\/span>\n<\/p>\n \n\tΠιο κοντιν\u03ae \u03aeταν η απουσ\u03afα τον τελευτα\u03afο χρ\u03ccνο, μετ\u03ac τις 25 Μαρτ\u03afου 1944, δ\u03cdο χιλι\u03acδων σχεδ\u03ccν κατο\u03afκων της π\u03ccλης. Στο δι\u03acστημα 23-25 Μαρτ\u03afου 1944 συλλαμβ\u03acνονται εκτ\u03ccς των Εβρα\u03afων των Ιωανν\u03afνων και Εβρα\u03afοι απ\u03cc πολλ\u03adς ακ\u03ccμα περιοχ\u03adς (\u0386ρτα, Πρ\u03adβεζα, Τρ\u03afκαλα, Λ\u03acρισα, Αθ\u03aeνα κ.α.). Μ\u03adσα απ\u03cc διαφορετικ\u03adς διαδρομ\u03adς με φορτηγ\u03ac και τρ\u03adνα, θα συγκλ\u03afνουν προς τη Θεσσαλον\u03afκη στις 2 Απριλ\u03afου κι απ\u03cc εκε\u03af μετ\u03ac απ\u03cc \u03adνα πολυ\u03aeμερο βασανιστικ\u03cc ταξ\u03afδι π\u03acνω στις ρ\u03acγες θα φτ\u03acσουν στο στρατ\u03ccπεδο \u0386ουσβιτς – Μπιρκεν\u03acου, \u03ccπου και θα εκτελεστο\u03cdν μ\u03adσα σε λ\u03afγες \u03ceρες οι περισσ\u03ccτεροι, σχεδ\u03ccν \u03ccλοι. <\/span>\n<\/p>\n \n\tΤο ρολ\u03ccι του δρ\u03acματος πηγα\u03afνει π\u03afσω εμπρ\u03ccς και καταγρ\u03acφει μ\u03ccνο θ\u03acνατο, απουσ\u03afες, σιωπ\u03ae.<\/span>\n<\/p>\n \n\t\u0388να χρ\u03ccνο πριν απ\u03cc τον εκτοπισμ\u03cc της κοιν\u03ccτητας των Ιωανν\u03afνων, το 1943, η Θεσσαλον\u03afκη θα βι\u03ceσει την απ\u03ceλεια μ\u03afας απ\u03cc τις σημαντικ\u03ccτερες εβρα\u03caκ\u03adς κοιν\u03ccτητες της Ευρ\u03ceπης μ\u03adσα απ\u03cc τις \u03afδιες διαδρομ\u03adς απ\u03cc τον σιδηροδρομικ\u03cc σταθμ\u03cc της π\u03ccλης στα \u03afδια στρατ\u03ccπεδα του θαν\u03acτου.<\/span>\n<\/p>\n \n\t\u0388να περ\u03afπου χρ\u03ccνο μετ\u03ac, στις 15 Μαρτ\u03afου 1945 ο Λ\u03adων Μπατ\u03aeς, προσδιορ\u03afζεται ως ο πρ\u03ceτος επιζ\u03ceν που φτ\u03acνοντας στη Θεσσαλον\u03afκη, περιγρ\u03acφει τη φρ\u03afκη των στρατοπ\u03adδων και στ\u03adλνει το μ\u03aeνυμα \u03ccτι οι περισσ\u03ccτεροι Εβρα\u03afοι της Θεσσαλον\u03afκης \u03adχουν χαθε\u03af. Η μαρτυρ\u03afα του θα καταγραφε\u03af στον αθηνα\u03caκ\u03cc Τ\u03cdπο της εποχ\u03aeς.<\/span>\n<\/p>\n \n\tΣταδιακ\u03ac τους επ\u03ccμενους μ\u03aeνες θα επιστρ\u03adψουν οι περισσ\u03ccτεροι επιζ\u03aeσαντες αν και για κ\u03acποιους θα π\u03acρει ακ\u03ccμα περισσ\u03ccτερο. <\/span>\n<\/p>\n \n\tΟ π\u03ccλεμος θα τελει\u03ceσει επ\u03afσημα στις 9 Μα\u0390ου 1945, με τη συνθηκολ\u03ccγηση των Γερμαν\u03ceν και τη ν\u03afκη των Συμμ\u03acχων και του αντιφασιστικο\u03cd μετ\u03ceπου. <\/span>\n<\/p>\n \n\t\u038cλο αυτ\u03cc το δι\u03acστημα, πριν και μετ\u03ac, τα Γι\u03acννενα και η \u0389πειρος θα βι\u03ceνουν παρ\u03acλληλα τις ζωτικ\u03adς αν\u03acγκες για ανθρωπιστικ\u03ae βο\u03aeθεια, τα κατεστραμμ\u03adνα χωρι\u03ac απ\u03cc τον ναζιστικ\u03cc στρατ\u03cc, την προσπ\u03acθεια ανασυγκρ\u03ccτησης, \u03ccπως αποτυπ\u03ceνονται στην καθημεριν\u03ae ειδησεογραφ\u03afα. <\/span>\n<\/p>\n \n\t \n<\/p>\n \n\t25 ον\u03ccματα<\/span>\n<\/p>\n \n\tΟι αναγν\u03ceστες των εφημερ\u03afδων στα Γι\u03acννενα θα μ\u03acθουν σ\u03cdντομα και τα ον\u03ccματα μερικ\u03ceν Γιαννιωτοεβρα\u03afων που επ\u03adζησαν.<\/span>\n<\/p>\n \n\tΣτις 19 Ιουν\u03afου 1945 στην εφημερ\u03afδα «Αγωνιστ\u03aeς», εφημερ\u03afδα που εξ\u03adδιδε καθημεριν\u03ac η πανηπειρωτικ\u03ae επιτροπ\u03ae του ΕΑΜ, σε μικρ\u03cc δ\u03afστηλο στη δε\u03cdτερη σελ\u03afδα, υπ\u03cc τον τ\u03afτλο «Απελευθ\u03adρωση Εβρα\u03afων απ’ τα Γι\u03acννινα» αναφ\u03adρεται: «Πληροφορο\u03cdμαστε εξ Αθην\u03ceν \u03ccτι εγν\u03ceσθη εκε\u03af ο πρ\u03ceτος κατ\u03acλογος των απελευθερωθ\u03adντων Ισραηλιτ\u03ceν της Ελλ\u03acδας. Μεταξ\u03cd αυτ\u03ceν υπ\u03acρχουν και οι κ\u03acτωθι Ισραηλ\u03afτηδες απ’ τα Γι\u03acννινα». Αναφ\u03adρει 25 ον\u03ccματα ανδρ\u03ceν και γυναικ\u03ceν και κλε\u03afνει: «Νε\u03ceτερες καταστ\u03acσεις αναμ\u03adνονται εντ\u03ccς των ημερ\u03ceν».<\/span>\n<\/p>\n \n\tΓια τους επιζ\u03aeσαντες, \u03acνδρες και γυνα\u03afκες, η επιστροφ\u03ae θα ε\u03afναι η αρχ\u03ae μ\u03afας ακ\u03ccμα περιπ\u03adτειας, μ\u03adχρι να βρουν στο σπ\u03afτι τους, αν τα καταφ\u03adρουν αφο\u03cd πλ\u03adον \u03adμεναν \u03acλλοι κ\u03acτοικοι σε αυτ\u03cc, να ανακτ\u03aeσουν κ\u03acποιο μ\u03adρος της περιουσ\u03afας τους, αν υπ\u03acρχει ακ\u03ccμα, να βρουν μια δουλει\u03ac \u03ae να αντιμετωπ\u03afσουν το δ\u03afλημμα να μεταναστε\u03cdσουν. Η εβρα\u03caκ\u03ae κοιν\u03ccτητα των Ιωανν\u03afνων θα καταφ\u03adρει να οργανωθε\u03af ξαν\u03ac το 1946 και ως σ\u03aeμερα να διατηρ\u03aeσει \u03adνα απ\u03cc πιο ισχυρ\u03ac αποτυπ\u03ceματα της ιστορικ\u03aeς ταυτ\u03ccτητας των Ιωανν\u03afνων.<\/span>\n<\/p>\n \n\t \n<\/p>\n \n\tΑναφορ\u03adς<\/span>\n<\/p>\n \n\tΤο αρχε\u03afο της εφημερ\u03afδας «Κ\u03aeρυξ» βρ\u03afσκεται στη βιβλιοθ\u03aeκη της Εταιρε\u03afας Ηπειρωτικ\u03ceν Μελετ\u03ceν εν\u03ce του «Αγωνιστ\u03ae» στην Κεντρικ\u03ae Βιβλιοθ\u03aeκη του Πανεπιστημ\u03afου Ιωανν\u03afνων. Θερμ\u03adς ευχαριστ\u03afες στο προσωπικ\u03cc και τη διε\u03cdθυνση και των δ\u03cdο βιβλιοθηκ\u03ceν για την αμ\u03adριστη βο\u03aeθεια για μ\u03afα ακ\u03ccμα φορ\u03ac, αλλ\u03ac και για την π\u03afστη τους στην πολιτικ\u03ae των ανοιχτ\u03ceν αρχε\u03afων. <\/span>\n<\/p>\n \n\tΣυμβουλευτ\u03aeκαμε το βιβλ\u03afο της Ρ\u03afκα Μπενβεν\u03afστε «Αυτο\u03af που επ\u03adζησαν» (εκδ\u03ccσεις Π\u03ccλις), \u03adνα συγκλονιστικ\u03cc αν\u03acγνωσμα, αλλ\u03ac και \u03adνα πρ\u03ccτυπο για τη σ\u03cdγχρονη ελληνικ\u03ae ιστοριογραφ\u03afα που το προτε\u03afνουμε και στον αναγν\u03ceστη σ\u03aeμερα με αφορμ\u03ae την ημ\u03adρα μν\u03aeμης της 27ης Ιανουαρ\u03afου. <\/span>\n<\/p>\n \n\tΤου ΦΙΛΗΜOΝA ΚΑΡΑΜΗΤΣΟY<\/span><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":" Στις 27 Ιανουαρ\u03afου τιμ\u03acται σε \u03ccλον τον κ\u03ccσμο η Διεθν\u03aeς Ημ\u03adρα Μν\u03aeμης των θυμ\u03acτων του Ολοκαυτ\u03ceματος. Φ\u03adτος, κλε\u03afνουν 75 χρ\u03ccνια απ\u03cc τις 27 Ιανουαρ\u03afου 1945, \u03ccταν δυν\u03acμεις του Κ\u03ccκκινου Στρατο\u03cd, της Σοβιετικ\u03aeς \u0388νωσης, μπα\u03afνουν σε \u03adνα απ\u03cc τα στρατ\u03ccπεδα συγκ\u03adντρωσης του συγκροτ\u03aeματος του \u0386ουσβιτς, απελευθερ\u03ceνοντας τους περ\u03afπου 8 χιλι\u03acδες εναπομε\u03afναντες κρατο\u03cdμενους και αποκαλ\u03cdπτοντας τη σκην\u03ae…<\/p>\n","protected":false},"author":2,"featured_media":49358,"comment_status":"closed","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":[],"categories":[2],"tags":[],"acf":[],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.ele.gr\/index.php?rest_route=\/wp\/v2\/posts\/49357"}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.ele.gr\/index.php?rest_route=\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.ele.gr\/index.php?rest_route=\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ele.gr\/index.php?rest_route=\/wp\/v2\/users\/2"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ele.gr\/index.php?rest_route=%2Fwp%2Fv2%2Fcomments&post=49357"}],"version-history":[{"count":1,"href":"https:\/\/www.ele.gr\/index.php?rest_route=\/wp\/v2\/posts\/49357\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":49359,"href":"https:\/\/www.ele.gr\/index.php?rest_route=\/wp\/v2\/posts\/49357\/revisions\/49359"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ele.gr\/index.php?rest_route=\/wp\/v2\/media\/49358"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.ele.gr\/index.php?rest_route=%2Fwp%2Fv2%2Fmedia&parent=49357"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ele.gr\/index.php?rest_route=%2Fwp%2Fv2%2Fcategories&post=49357"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.ele.gr\/index.php?rest_route=%2Fwp%2Fv2%2Ftags&post=49357"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}