Από τις αντιθέσεις μπορούν να γεννηθούν συνθέσεις

Αν όλοι αυτοί που λένε ότι είναι φιλελεύθεροι ή διαδίδουν ατάκες από το μενού του οικονομικού φιλελευθερισμού της άλλης πλευράς του Ατλαντικού, ψήφιζαν και ανάλογα, τότε μπορεί να είχαμε γίνει και η νέα Πολιτεία των ΗΠΑ. Αλλά δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Γιατί στην Ελλάδα καταναλώνουμε πολλές ιδέες και ιδεολογίες, αλλά ο τρόπος ζωής μας παραμένει μικροαστικός, συντηρητικός. 

Αυτό δεν σημαίνει ότι ο φιλελευθερισμός δεν χαϊδεύει τα αυτιά της μεσαίας τάξης παγκοσμίως. Για την ακρίβεια μόνο αυτό κάνει. Αυτό και να τη βάζει απέναντι σε κάθε άλλη τάξη με το δέλεαρ ότι θα είναι η μόνη που θα επιβιώσει. Κάτι που δεν το καταφέρνει τελικά βέβαια, γι΄ αυτό και οι Αμερικάνοι ψάχνονται πχ με τον Τραμπ που υπόσχεται ακόμα πιο άγριους και απροκάλυπτους πολέμους.

Στην Ελλάδα όμως μεσαία τάξη σημαίνει άκρατος ατομικισμός και ικανοποίηση μέσα από κρατικές παροχές. Είναι ένα ιδιαίτερο μίγμα, η συνεισφορά ας πούμε της Ελλάδας στον παγκόσμιο καπιταλισμό. Και πρέπει να παραδεχθούμε ότι λειτουργεί. Λειτούργησε παράγοντας απίστευτο πλούτο τόσα χρόνια και λειτουργεί και σήμερα ακόμα που κρατάει τη χώρα σε ένα πολύ υψηλό επίπεδο βιοτικού επιπέδου, παράλληλα με ένα δημόσιο χρέος- τέρας.

Ο συνδυασμός ατομικισμού και πελατειακού κράτους, δημιουργεί με τη σειρά απίστευτες στρεβλώσεις που όμως δεν μπορούν να διορθωθούν, γιατί γίνονται δομικά συστατικά του συστήματος. Αν για παράδειγμα το παιδί σου πάρει τον «στραβό» το δρόμο και αντί για θέση στην τράπεζα επιλέξει να γίνει καλλιτέχνης, εσύ ως συνετός πατέρας θα κοιτάξεις να του βρεις μια αντίστοιχη θέση στο Δημόσιο. Είναι μία τάση που δεν πολεμιέται όσα κι αν λες για αξιοκρατία. 

Πώς όμως μπορείς ως οργανωμένη κοινωνία να ξεφύγεις από κάτι τέτοιο; Αν απλώς αυξήσεις την παραγωγή πλούτου, τότε αυτός θα συνεχίσει να αναδιανέμεται άνισα.
Μήπως η λύση θα ήταν ένας μεγαλύτερος «πόλεμος», αλλά όχι συμφερόντων κάθε λογής, αλλά ο παλιός καλός ταξικός πόλεμος, εκείνος δηλαδή, που όλες οι πλευρές διατυπώνουν τις θέσεις τους και στο τέλος κοιτάνε να βρουν την ισορροπία; Μήπως η λύση είναι η εξισορρόπηση των αντίρροπων δυνάμεων και όχι η ενδυνάμωση μίας και μόνο «τάξης», της μεσαίας;

Οι καλύτερες ταινίες

Οι δέκα καλύτερες ταινίες (1975 – 2015), στις οποίες κατέληξαν μετά από ψηφοφορία οι Έλληνες κριτικοί είναι μία πρόταση από μόνη της. Η ανακοίνωση έγινε σε αίθουσα του 57ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο των εορτασμών για τα 40 χρόνια της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου (ΠΕΚΚ). Την προτείνω ως κι ένα στοίχημα για κάθε φίλο του σινεμά.

Οι δέκα ελληνικές ταινίες
 1. «Ο Θίασος» του Θόδωρου Αγγελόπουλου
2. «Γλυκιά Συμμορία» του Νίκου Νικολαΐδη
3. «Η Φωτογραφία» του Νίκου Παπατάκη
4. «Ρεμπέτικο» του Κώστα Φέρρη
5. «Κυνόδοντας» του Γιώργου Λάνθιμου
6. «Οι Απέναντι» του Γιώργου Πανουσόπουλου
7. «Καρκαλού» του Σταύρου Τορνέ
8. «Το Βλέμμα του Οδυσσέα» του Θόδωρου Αγγελόπουλου
9. «Αυτή η Νύχτα Μένει» του Νίκου Παναγιωτόπουλου
10. «Η Εαρινή Σύναξις των Αγροφυλάκων» του Δήμου Αβδελιώδη

Οι δέκα ευρωπαϊκές ταινίες
 1. «Στάλκερ» του Αντρέι Ταρκόφσκι
2. «Επάγγελμα Ρεπόρτερ» του Μικελάντζελο Αντονιόνι
3. «Η Επιστροφή» του Αντρέι Ζβιάνγκιντσεφ
4. «Δεκάλογος» του Κριστόφ Κισλόφσκι
5. «Κρυμμένος» του Μίκαελ Χάνεκε
6. «Ο Μάγειρας, ο Κλέφτης, η Γυναίκα του και ο Εραστής της» του Πίτερ Γκρίναγουεϊ
7. «Κάποτε στην Ανατολία» του Νουρί Μπιλγκέ Τσεϊλάν
8. «1900» του Μπερνάρντο Μπερτολούτσι
9. «Ένας Αμερικανός Φίλος» του Βιμ Βέντερς
10. «Το Στοιχείο του Εγκλήματος» του Λαρς φον Τρίερ.

Προσωπικά δεν έχω δει μόνο το «Κάποτε στην Ανατολία», κάτι που πρόκειται να κάνω σύντομα. Θα μπορούσα φυσικά να προσθέσω και δικές μου επιλογές (όπως η Λούφα και Παραλλαγή), αλλά ικανοποιούμαι με την αντοχή των «Απέναντι». Θα επιστρέψουμε σε αυτή τη συζήτηση. 

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr