Τα μοναδικά συγκριτικά πλεονεκτήματα της ηπειρωτικής ορεινής κτηνοτροφίας καλούνται να αξιοποιήσουν και να εκμεταλλευθούν όλοι όσοι ασχολούνται με τον πρωτογενή τομέα παραγωγής. Η αναγκαιότητα αυτή έχει επισημανθεί πολλές φορές και στο παρελθόν, πλέον όμως έρχεται να επιβεβαιωθεί μέσα και από επιστημονικές μετρήσεις και καταγραφές και από το εσωτερικό της χώρας, με ακαδημαϊκές έρευνες και μελέτες και από το εξωτερικό. Πρόσφατη άλλωστε, ήταν η επίσκεψη επαγγελματιών της κτηνοτροφίας από τη Γερμανία και την Ολλανδία στην Ήπειρο, που έφυγαν εντυπωσιασμένοι όχι μόνο από το φυσικό ανάγλυφο, αλλά κυρίως από την μοναδική βιοποικιλότητα και τα θρεπτικά συστατικά στα οποία βασίζεται η παραγωγή των τοπικών προϊόντων. Τα πλεονεκτήματα αυτά προσιδιάζουν σύμφωνα με τον Γιάννη Σκούφο, Καθηγητή του Τμήματος Τεχνολόγων – Γεωπόνων του ΤΕΙ Ηπείρου στα χαρακτηριστικά του ελάχιστου οικολογικού αποτυπώματος της κτηνοτροφίας στις Άλπεις. Όμως η αξιοποίηση σε επίπεδο τυποποίησης και διάθεσης του προϊόντος σε τιμή που δεν θα είναι χαμηλή, αλλά θα φτάνει σε επίπεδα στα οποία θα αποτυπώνεται και η μοναδικότητα του προϊόντος και θα πληρώνεται ο κόπος του παραγωγού, βρίσκεται στην Ελλάδα πολύ πιο πίσω. Τα παραπάνω, και άλλα πολλά αναφέρθηκαν στη χθεσινή ημερίδα που πραγματοποιήθηκε στα Πράμαντα με θέμα «Κτηνοτρόφοι των Τζουμέρκων: Ο διαρκής πολιτισμός των βουνών», από τον δήμο Βορείων Τζουμέρκων και την Περιφέρεια Ηπείρου. Στην εξαιρετικά δομημένη εισήγησή του ο κ. Σκούφος αναφέρθηκε στα μοναδικά χαρακτηριστικά των τυροκομικών και γαλακτοκομικών προϊόντων της ορεινής ηπειρωτικής κτηνοτροφίας, όπως είναι το ελάχιστο οικολογικό αποτύπωμα, τα χαρακτηριστικά της βιοποικιλότητας και οι συνθήκες προστασίας των φυσικών πόρων. «Περιοχή όπως τα ορεινά της Ηπείρου δύσκολα συναντά κάποιος στην Ευρώπη. Στις Άλπεις όμως, η κτηνοτροφία έχει παρόμοια χαρακτηριστικά, όμως η τιμή πώλησης του τυριού ξεκινά από τα 36 ευρώ και φτάνει τα 68 ευρώ το κιλό. Δεν είναι σαν τη φέτα που την έχουμε ευτελίσει ως προϊόν και την πουλάμε με 6 ευρώ το κιλό. Η φέτα θα πρέπει να έχει ένα ανώτατο όριο παραγώμενης ποσότητας και έτσι θα ανέβει και η τιμή της. Προτείνεται επίσης μία καθημερινή τοπωνυμική παραγωγή, όπως είναι οι μικρές ζυθοποιείες. Ο κτηνοτρόφος πρέπει να μπει στα σπίτια του καταναλωτή, χωρίς ενδιάμεσους», σημείωσε μεταξύ άλλων ο κ. Σκούφος. Κοινωνική συναίνεση Στην ημερίδα που πραγματοποιήθηκε το πρωί της Τρίτης στα Πράμαντα, ο βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Γ. Καραγιάννης, αλλά και ο Περιφερειάρχης Αλ. Καχριμάνης χαρακτήρισαν «τεράστιο θέμα» για τις προοπτικές της ελληνικής παραγωγής, τη συμφωνία της Ε.Ε. με τον Καναδά και τη Ν. Αφρική για την φέτα. Πρόκειται άλλωστε για ζήτημα που έχει ήδη προκαλέσει πολλές αντιδράσεις, όπως φαίνεται από το σύνολο των κομμάτων στο Κοινοβούλιο που θα κληθεί πάντως να εγκρίνει ή να απορρίψει τις δύο συμφωνίες της Ε.Ε. Ο κ. Καραγιάννης παράλληλα στάθηκε και στις τρεις βασικές κατευθύνσεις για το ελληνικό αγροτικό ζήτημα που είναι η ανάγκη κοινωνικής συναίνεσης για τα εθνικά προϊόντα, μακριά από τις μικροπολιτικές λογικές, η κάθαρση για τα λάθη των προηγούμενων δεκαετιών που αμαύρωσαν το θεσμό του συνεργατισμού και η εφαρμογή μίας συγκεκριμένης στρατηγικής ενίσχυσης του πρωτογενούς τομέα. Ο Αλ. Καχριμάνης από την πλευρά του αναφερόμενος στο ζήτημα της φέτας τόνισε πως η Ελλάδα θα περίμενε μεγαλύτερη στήριξη από τους εταίρους και ειδικά από τη Γαλλία και την Ιταλία, που κατοχύρωσαν με τη στήριξη της Ελλάδας, δικά τους προϊόντα όπως το ροκφόρ και η παρμεζάνα. Προβληματισμοί Οι δυνατότητες που παρέχει το νέο πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης 2014-2020 σε διάφορους τομείς στην πρωτογενή παραγωγή, όπως όμως και ένας γενικότερος προβληματισμός για το μοντέλο της ορεινής κτηνοτροφίας, βρέθηκαν στο επίκεντρο της χθεσινής ημερίδας. Όπως σημείωσε ο δήμαρχος Βορείων Τζουμέρκων μπορεί να έχει καταδειχθεί η αναγκαιότητα στροφής στον πρωτογενή τομέα έτσι ώστε να επιτευχθεί η παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, ωστόσο υπάρχει ένας έντονος προβληματισμός για τον προγραμματισμό των επόμενων κινήσεων. «Οι κτηνοτρόφοι των Καλαρρυτών δίνουν το γάλα στα Τρίκαλα, οι Ματσουκιώτες στην Αμφιλοχία, οι Πραμαντιώτες το διαχειρίζονται μόνοι τους και οι μόνιμοι κτηνοτρόφοι το δίνουν στη ΔΩΔΩΝΗ. Θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για ένα σημείο συγκέντρωσης του γάλακτος ίσως και για ένα μικρό τυροκομείο», σημείωσε ο Γ. Σεντελές. Ο Περιφερειάρχης αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στις συζητήσεις με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας για παρεμβάσεις που μπορούν να γίνουν στα ορεινά, ώστε να αξιοποιηθούν και να βελτιωθούν οι συνθήκες της ορεινής κτηνοτροφίας. Στην ημερίδα χαιρετισμό απηύθυναν ακόμη ο δήμαρχος Κ. Τζουμέρκων Μ. Γαρνέλης, ο πρόεδρος της ΕΜΚΗ Γ. Δεκόλης, ο πρόεδρος του ΓΑΣ Ιωαννίνων «Ένωση Αγροτών» Χριστ. Μπαλτογιάννης και ο Χ. Λιούρης εκ μέρους της Ένωσης Νέων Αγροτών.

Ένα γλυπτό για τον κτηνοτρόφο

Η ημερίδα ολοκληρώθηκε με την ομιλία του ομότιμου καθηγητή Θ. Παπαγιάννη με τίτλο «Ο βοσκός που φέρνω μέσα μου» και την προβολή ενός κινηματογραφικού οδοιπορικού με θέμα «Στο δρόμο για τα χειμαδιά». Αργά το μεσημέρι έγιναν τα αποκαλυπτήρια ενός γλυπτού, αφιερωμένου στον πραμαντιώτη κτηνοτρόφο, φιλοτεχνημένο από τον γλύπτη Θ. Παπαγιάννη.

Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ