Δεν μπορεί να συνεχιστεί για πολύ καιρό ακόμα αυτή η γενικόλογη αναφορά στην ανάπτυξη και την οικονομική άνοδο της χώρας. Από ένα σημείο και πέρα μετατρέπεται σε ευχολόγιο. Ήδη έχουν παρεξηγηθεί και πολλές έννοιες. Το πολύ σωστό ότι πρέπει να αναπτυχθεί η πρωτογενής παραγωγή, μεταφράζεται από κάποιους, ηθελημένα ή μη, στο ότι η Ελλάδα μπορεί να γίνει αυτάρκης στα τρόφιμα άρα και στο να μπορεί να βγει από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ναι, υπάρχει κόσμος που νομίζει ότι η χώρα μας θα περάσει στη νέα εποχή, φυτεύοντας στους κήπους πατάτες και ντομάτες.

Όπως υπάρχουν και πολλοί που πιστεύουν ότι η οικονομία έχει μαγικά χαρακτηριστικά κι αν πατήσεις ένα κουμπί, όπως πχ τη μείωση των εισφορών και των φόρων, θα εκτιναχθεί στα ύψη η παραγωγικότητα και η επιχειρηματικότητα. Ξεχνάμε ότι κι όταν ήταν λιγότεροι οι φόροι, η χώρα παρήγαγε κυρίως… χρέος. 

Τέτοιες προσεγγίσεις είναι εύκολες όχι μόνο γιατί μοιάζουν λογικές, αλλά κυρίως γιατί δεν δοκιμάζονται ποτέ στην πράξη. Κι ευτυχώς δηλαδή, γιατί η πραγματική οικονομία είναι πολύ πιο πολύπλοκη από τις δοξασίες πολλών σωτήρων της. Είναι σαν τους οπαδούς των μαζικών απολύσεων στο Δημόσιο που έχουν ξεχάσει το πλήγμα που δέχτηκε ο εσωτερικός τουρισμός μόνο από την κατάργηση των «δώρων» στους δημοσίους υπαλλήλους.

Κρίσιμοι παράγοντες του αναπτυξιακού σχεδιασμού, για τους οποίους πρέπει οι πολίτες να έχουν λόγο αλλά και υποχρέωση πληροφόρησης, είναι η ενεργειακή αυτονομία της χώρας και οι περιορισμοί που έχουν τα δημόσια ταμεία. Πρέπει να ξέρουμε ακριβώς, πόση ενέργεια θα πρέπει να καταναλωθεί για να αναπτυχθεί η χώρα (πόσο θα κοστίσει, από πού θα βρεθεί κλπ). Όπως πρέπει να ξέρουμε και πόσα αντέχουν τα κρατικά ταμεία και οι δημόσιες επενδύσεις. Γι΄ αυτά θα έπρεπε να συζητάμε στα καφενεία, αυτά θα έπρεπε να μας εξηγούν οι βουλευτές και οι δήμαρχοι. Γι΄ αυτά και τις προεκτάσεις τους (που είναι η προστασία του περιβάλλοντος, η φορολογία, η ισότητα και πολλά πολλά άλλα). Αλλά, φευ…

Πόσο δύσκολο είναι να βρούμε το ελιξίριο της ζωής

Το όνειρο, η αγωνία, η προσπάθεια να διασωθείς, να βρεις το ελιξίριο της ζωής, το μυστικό της αθανασίας, έστω της μακροημέρευσης. Πόσα και πόσα δεν διαφημίζονται ως σωτήρια, ως κρυμμένη γνώση μιας πανάρχαιας αλήθειας που θα μας κρατήσει υγιείς, νέους, ακμαίους. 

Και πόσο δύσκολο όμως να κρατήσουμε αυτόν τον ρυθμό, να ακολουθήσουμε όλες αυτές τις οδηγίες, να διασωθούμε. Πόσο υγιής να είναι τρόπος ζωής μας, πόσο γυμνασμένοι να γίνουμε, πόσο καλά να τραφούμε, πόσο ασφαλή να την κάνουμε αυτή τη ζωή… Πού μία την έχουμε και ψάχνουμε να βρούμε τρόπο να την καταλάβουμε και δεν βρίσκουμε.

Μακάρι να υπήρχε ένα λυσάρι για όλα μας τα προβλήματα. Ένα manual με λύσεις και διεξόδους, να το ακολουθούμε πιστά και να μας βγάζει στο τέλος στην εύφορη πεδιάδα της μακαριότητας. Δεν υπάρχει όμως… Γιατί δεν υπάρχουν δυστυχώς μυστικά που θα μας σώσουν. Υπάρχουν μόνο καλές πρακτικές, καλές επιλογές, καλές σκέψεις. Αλλά και πόσο δύσκολο γίνεται να τις ακολουθούμε. 

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr