Στο τέλος της δεκαετίας του 2000 είχε παρουσιαστεί ένα αναπτυξιακό μπλοκάρισμα στην Ήπειρο. Όχι ότι δεν προόδευε η οικονομία ή δεν γίνονταν έργα. Το αντίθετο. Είχε γίνει όμως σαφές πλέον, ποιο είναι ακριβώς το πρόβλημα. Ήταν κυρίως η έλλειψη βασικών υποδομών και μεγάλων παρεμβάσεων. Τότε μιλούσαμε για το «τέλος της απομόνωσης» και τα δύο μεγάλα κόμματα, το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ, είχαν ακριβώς τα ίδια αιτήματα στα προεκλογικά τους φυλλάδια: Οδικοί άξονες, σιδηρόδρομος, Λιμάνι Ηγουμενίτσας, αεροδρόμιο κλπ. Σιγά σιγά έμπαινε δε, στο λεξιλόγιό μας και η έννοια του «συγκριτικού πλεονεκτήματος».

Στις μέρες μας μοιάζει  να έχουμε πάει πολύ μακριά, αλλά και να έχουμε μείνει στα ίδια. Η ατζέντα περιλαμβάνει πάντα μεγάλα έργα που λείπουν στις βασικές υποδομές και πάντα υπάρχει ανάγκη για την ανάπτυξη με βάση τα ιδιαίτερα πλεονεκτήματα της περιοχής. Βέβαια, έχουμε πια δύο μεγάλους οδικούς άξονες σε λειτουργία κι ακόμα και το αεροδρόμιο Ιωαννίνων με το έργο αναβάθμισής του να είναι σε εξέλιξη, έχει ανοίξει διεθνή φτερά. Με τον καιρό έγινε δυνατή και μία στροφή προς την τεχνολογία και την καινοτομία. 

Το συμπέρασμα είναι ότι από τη μία μεριά, πολλά πράγματα δεν είναι στα χέρια των Ηπειρωτών: Οι οδικοί άξονες και το τρένο είναι υπόθεση κεντρικού σχεδιασμού για παράδειγμα. Από την άλλη μεριά, για όσα είναι υπόθεση τοπικών επιλογών, πρέπει να γίνουν πιο γρήγορα και πιο πολλά βήματα μέσα από τη συνεργασία των τοπικών φορέων. Δεν γίνεται να προστατεύσουμε τη λίμνη των Ιωαννίνων ή τον Αμβρακικό Κόλπο με αποφάσεις ενός κόμματος, μιας παράταξης ή ενός δημοτικού συμβουλίου. 

Φάνηκε και στην υπόθεση με τα σκουπίδια. Αν δεν υπήρχαν ευρείες, πανηπειρωτικές συναινέσεις για να φτάσουμε στο παρά πέντε της υλοποίησης του σχεδιασμού με τη Μονάδα ΑΣΑ, ακόμα θα τσακωνόμασταν ανά περιοχή που θα χωροθετηθεί ένας ΧΥΤΑ.

Κατά συνέπεια, το μέλλον προϋποθέτει και νέους τρόπους, νέες σκέψεις. Κι αυτό είναι ίσως και ένα νέο πεδίο τώρα που μπαίνουμε στη φάση των δημοτικών εκλογών. Οι «ανθεκτικές» πόλεις, που επιζητούμε, δεν μπορεί να είναι αποτέλεσμα μόνο μερικών προσώπων ή μερικών έστω παρατάξεων. Χρειάζεται κινητοποίηση μεγάλων πλειοψηφιών της κοινωνίας και ευρείς συμφωνίες. Το κατανοούν άραγε όλες οι πλευρές αυτό; 

Δεν είναι εύκολο να αλλάξεις τρόπο ζωής

Ο τρόπος ζωής δεν αλλάζει εύκολα. Ας λέμε τόσα και τόσα. Και δεν λέω πχ για τον καπνιστή που έχει και παθολογικά προβλήματα να λύσει με την εξάρτηση, αλλά για όλο εκείνο το σύμπαν παραινέσεων που μας υποβάλλει την ιδέα ότι όλα είναι θέμα «θετικής σκέψης». Μακάρι να ήταν τόσο απλό.

Είναι και μόδα πια στην ενημέρωση. Βλέπεις παντού οδηγούς για το πώς να γίνεις καλύτερος. Αναρωτιέσαι πότε θα προλάβεις να υλοποιήσεις όλες αυτές τις οδηγίες. Άσε που σου μπαίνει η ιδέα ότι κάτι δεν κάνεις καλά, κάτι θα πάθεις, όταν αγνοείς τόσα και τόσα για να αλλάξεις τη ζωή σου.

Από το «πρέπει να τρώμε καλό πρωινό», μέχρι «να γυμναζόμαστε μισή ώρα την ημέρα», κι από το «να κόψουμε τη ζάχαρη» μέχρι «να χρησιμοποιούμε βιολογικά προϊόντα», χωράνε ανάμεσα άπειρες ανάλογες παραινέσεις και χρήσιμες οδηγίες για να κάνουμε καλύτερη τη ζωή μας. Και όλες είναι καλές και χρήσιμες, όμως εμείς δεν έχουμε χρόνο για τίποτα, δεν έχουμε διάθεση στο τέλος της ημέρας, δεν έχουμε λεφτά για να χρηματοδοτήσουμε μια αλλαγή της ζωής μας. Με άλλα λόγια θέλουμε έναν άλλο τρόπο ζωής… για να αλλάξουμε τον τρόπο ζωής μας. 

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr