Η αντιμετώπιση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας δεν χρειάζεται παγκόσμιες ημέρες για να έρθουν στο επίκεντρο των κοινωνιών μας. Το ότι χρειάζεται όμως να θεσπίζονται σε παγκόσμια κλίμακα τέτοιες Ημέρες, αποκαλύπτει και τα προβλήματα, τις ελλείψεις που έχουμε ως κοινωνία.

Το να παλεύεις ενάντια στον ρατσισμό, είναι κάτι ευρύτερο από τον αντιρατσισμό που είναι θα λέγαμε περισσότερο μία πολιτική για τη συγκυρία, για τη διαχείριση των προβλημάτων που προκύπτουν. Ο ρατσισμός είναι μία πρακτική, μία ιδεολογία, μία στάση ζωής με διαχρονικότητα και συνάρθρωση με τις ανθρώπινες κοινωνίες. Είναι κομμάτι της κοινωνικής συνείδησης. Εκείνο το κομμάτι που θα θέλαμε να ξεριζώσουμε, να αφήσουμε πίσω, να το ξεχάσουμε.

Κι αυτό γιατί έχουμε καταλάβει, όσο μπορούμε και όσοι μπορούμε, ότι ο ρατσισμός δημιουργεί προβλήματα παρά λύνει. 

Δημιουργεί αντιθέσεις, ανοίγει πληγμές, προκαλεί τραύματα, φέρνει τη δυστυχία. Γιατί είναι κόντρα στη ζωή της κοινότητας, είναι αντίθετος στις αξίες και τα προτάγματα των σύγχρονων κοινωνιών. Είναι κόντρα στις αρχές μας.

Αποφεύγω να αναφέρω τι λέει η άλλη πλευρά, του ρατσισμού. Άλλωστε κανείς δεν αποδέχεται ότι είναι ρατσιστής. Οι περισσότεροι ισχυρίζονται ότι απλώς δεν θέλουν να συμβιώνουν με τον «άλλο». Όμως ιστορικά οι ανθρώπινες κοινωνίες υπήρξαν το αποτέλεσμα της συνάντησης με το «άλλο», των «άλλων». Συμβιώνουμε στις πόλεις μας από τότε που υπήρξαν πόλεις. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η συμβίωση είναι και μία «φυσική» συνθήκη. Αντίθετα χρειάζεται πολιτική, σκέψη, συνείδηση, μόρφωση, για να συνυπάρχουμε, για να δημιουργούμε συνεχώς νέα δεδομένα στις κοινωνίες μας. 

Χρειάζεται αγώνας και προσπάθεια για να αποδειχτεί μη βιώσιμος ο ρατσισμός. 

Τα θέλουμε και τα λουλούδια

Τώρα τελευταία που έγιναν μερικές ωραίες δράσεις από την υπηρεσία πρασίνου, κάπως ξεθαρρέψαμε και είδαμε την πόλη μας αλλιώς. Και μας μπήκε η όρεξη να δούμε κι άλλα. Γιατί είναι ωραία τα λουλούδια και τα δένδρα στην πόλη, ακόμα και όταν δεν στρέφουμε το βλέμμα μας πάνω τους. Αυτές τις μέρες ειδικά που τα δένδρα γέμισαν πουλιά, πιάνεις τον εαυτό σου να χαμογελάς ανεπαίσθητα με όλους αυτά τα κελαηδίσματα που ακούς.

Πώς όμως καταφέραμε και φτιάξαμε πόλεις χωρίς λουλούδια και δένδρα; Το ερώτημα είναι και δεν είναι ρητορικό. Γιατί ξέρουμε όλοι τι έγινε. Στο τέλος, την απόφαση την πήραν… τα τσιμέντα και το κέρδος από την οικοδόμηση. Ναι, αλλά πώς δεν μπορέσαμε να δούμε ότι θέλουμε και κάτι παραπάνω, πώς δεν καταφέραμε να φτιάξουμε διαφορετικές τις πόλεις μας ώστε να εμπεριέχουν τη φύση;

Η απάντηση δεν είναι απλή. Έχει να κάνει με τον τρόπο ανάπτυξης που έχει σε πρώτη γραμμή κυρίως τα νούμερα και τις επιδόσεις αλλά και με τη φιλοσοφία των ανθρώπων να θεωρούμε ότι είμαστε κυρίαρχοι στον τόπο και μπορούμε να επιβάλλουμε τα πάντα, ακόμα και την εξαίρεση του φυσικού περιβάλλοντος.

Τώρα καταλάβαμε βέβαια ότι η ζωή μας δεν είναι κι αυτή που θέλαμε. Αλλά τώρα πρέπει να κοπιάσουμε περισσότερο για να χαμογελάσουμε με ένα λουλούδι σε ένα πάρκο της πόλης. 

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr