Η συγκρότηση των Φορέων Διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών έγινε στη χώρα μας μετά και από το πλαίσιο που έθετε η Ευρωπαϊκή Ένωση, με σκοπό τη λειτουργία ενός ενδιάμεσου επιπέδου ελέγχου και προστασίας της φύσης, με πρώτο ρόλο πάντα στο κράτος το οποίο είναι και αρμόδιο στη χώρα μας για το φυσικό περιβάλλον.

Το βασικό πρόβλημα που συνάντησαν οι φορείς ήταν η έλλειψη σταθερής χρηματοδότησης και σε δεύτερο επίπεδο, την έλλειψη καθαρού πλαισίου αρμοδιοτήτων. Στην πράξη συνάντησαν και τη σιωπηρή αντίδραση άλλων φορέων που εμπλέκονταν ή ήθελαν να εμπλακούν στη διαχείριση θεμάτων περιβάλλοντος.

Η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων από τη λειτουργία των Φορέων δεν μπορεί παρά να περάσει από τον απολογισμό των επιπτώσεων που είχαν αυτά τα προβλήματα και εμπόδια. Κι αυτό γιατί είναι προφανές ότι δεν βρεθούν λύσεις, δεν έχει νόημα να συζητάμε και για διοικητικές μεταβολές.

Αν δεν επιλυθούν τα προβλήματα χρηματοδότησης και αρμοδιοτήτων, τότε δεν μπορεί να αλλάξει και κάτι. Κατά συνέπεια αυτά είναι που πρέπει να βάλει πρώτα στην ατζέντα της η κυβέρνηση και όχι αν θα περάσει κάποιο είδος εποπτείας στις Περιφέρειες.

Σε ένα επιπλέον επίπεδο, η κυβέρνηση πρέπει να ξεκαθαρίσει αν στοχεύει και σε αλλαγές στο καθ’ αυτό αντικείμενο της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος και των προστατευόμενων περιοχών. Επειδή έχουν ακουστεί φωνές για αλλαγές στο άρθρο 24 του Συντάγματος και τη δασική προστασία, οφείλει το υπουργείο Περιβάλλοντος να κάνει καθαρές και δημόσιες τις προθέσεις του επί της ουσίας.

Αν δεν έχει όντως δεύτερες σκέψεις και σχέδια, τότε επιλύοντας τα προβλήματα χρηματοδότησης θα βρει και διοικητικές λύσεις για τους Φορείς, πάντα στο πλαίσιο των συνταγματικών προβλέψεων και των ενωσιακών κατευθύνσεων με γνώμονα και την επίτευξη των μέγιστων συναινέσεων των εμπλεκομένων και όσων ασχολούνται με την προστασία της Φύσης. Άλλωστε το ζητούμενο πλέον είναι τι θα γίνει με τη Φύση όπως όλοι λένε τουλάχιστον…

Φεύγουν και γιατί δεν αντέχουν

Όσες προσπάθειες και να κάνουμε για να επιστρέψουν οι νέοι που έφυγαν για δουλειά στην κρίση, δεν θα πετύχουμε πολλά, αν δεν εξηγήσουμε και όλο το εύρος του προβλήματος. Γιατί το βασικό πρόβλημα δεν ήταν μόνο ότι δεν έβρισκαν δουλειές οι νέοι επιστήμονες ή οι άνεργοι τεχνίτες και τις βρήκαν εύκολα σε άλλες χώρες. Αυτό είναι προφανές και όχι πρωτότυπο. Η Ελλάδα είναι χώρα που δίνει μετανάστες ήδη από τα τέλη του 19ου αιώνα.

Για πολλούς από αυτούς που φύγαν και κυρίως τους επιστήμονες και τους πιο μορφωμένους που έχουν και περισσότερες εμπειρίες, ένα πρόβλημα ήταν και είναι και ο στενός κορσές με τον οποίο καλούνται να ζήσουν στην Ελλάδα. Νοοτροπίες του παρελθόντος μέσα στην κοινωνία, σκοταδισμός και συντηρητισμός ακόμα και από κρατικούς φορείς που έπρεπε τουλάχιστον να είναι «ουδέτεροι», παλαιολιθικές και εγωμανείς νοοτροπίες στην επιχειρηματικότητα, καμία αξιολόγηση ακόμα και στον ιδιωτικό τομέα, κυριαρχία των μετρίων που έχουν «μέσο» συνήθως πολιτικό, έλλειψη εκσυγχρονισμού της δημόσιας συζήτησης και της πολιτικής σφαίρας. Και πολλά πολλά ακόμα.

Τι να ζηλέψει από όλα αυτά ο νέος γιατρός ή μηχανικός; Πάει να μείνει σε μία σύγχρονη πόλη της Ευρώπης ή της Ασίας που θα τα βγάζει δύσκολα πέρα με την ακρίβεια, αλλά θα νιώθει σεβαστός μέσα στο αστικό και εργασιακό περιβάλλον που θα ζει. Και τουλάχιστον θα ανοίγει την τηλεόραση και θα βιώνει τις εμπειρίες ενός πολίτη του κόσμου και όχι την κακομοιριά της ελληνικής επαρχίας και της γενικευμένης αισθητικής της β’ κατηγορίας και της υποβάθμισης. Γιατί αυτά βιώνουμε όλοι μας σε αυτόν τον τόπο, άλλο που κάνουμε πως δεν βλέπουμε ή κοιτάμε πώς να επιβιώσουμε με προσωπικούς θύλακες. Δεν το αντέχουν όμως όλοι, γι’ αυτό και φεύγουν αν μπορούν. 

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr