Πανηγυρικό χαρακτήρα, όπως αρμόζει άλλωστε σε μία τέτοια περίσταση απέκτησε το μεσημέρι της Δευτέρας μία διαδικασία που για τους περισσότερους είναι απλώς τυπική.

Στην διαδικασία όμως της αναστύλωσης της γέφυρας Πλάκας η τοποθέτηση του πρώτου «κλειδιού» από τα συνολικά 18 των περίτεχνα λαξευμένων λίθων που «δένουν» και συμπληρώνουν το τόξο, κάθε άλλο παρά τυπικά χαρακτήρα απέκτησε.

Μπορεί το γεφύρι να μην έχει αποκτήσει ακόμη την οριστική του μορφή, ωστόσο οι τεχνίτες από τους προηγούμενους αιώνες μέχρι το σήμερα γνωρίζουν καλύτερα από τον καθένα ότι τα πρώτα 24ωρα μετά την τοποθέτηση του «κλειδιού» είναι ίσως τα πλέον σημαντικά για την συμπεριφορά του γεφυριού.

Αυτός ήταν και ο λόγος που η ανάδοχος εταιρεία Νήρικος Τεχνική απηύθυνε πρόσκληση και στην επιστημονική επιτροπή και στο ΕΜΠ, αλλά και στις επιβλέπουσες υπηρεσίες, ώστε να είναι όλοι παρόντες σε αυτήν την μοναδική στιγμή.

Τις επόμενες ημέρες θα έχει ολοκληρωθεί και η τοποθέτηση του συνόλου των «κλειδιών», αλλά και η πλακόστρωση του καλντεριμιού, με το γεφύρι να αποκτά την οριστική του μορφή μετά την αποκατάσταση.

Ουσιαστικά απομένουν δευτερεύουσας σημασίας εργασίες, όπως ανέφερε ο καθηγητής της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Γ. Σμύρης από τους πρωτεργάτες της αναστύλωσης στα δύσκολα πρώτα στάδια της ολοκλήρωσης των μελετών.

«Το γεφύρι θα μείνει έτσι, χωρίς να αφαιρεθεί το ικρίωμα, ώστε να αποκτήσει την απαραίτητη συνοχή και το σύστημα να ομογενοποιηθεί. Τουλάχιστον στο σήμερα δεν κάνουμε αυτό που έκαναν τους προηγούμενους αιώνες, αποφεύγουμε δηλαδή να ολοκληρώσουμε το έργο και να το ξεκαλουπώσουμε, χωρίς να είμαστε όσο γίνεται περισσότερο σίγουροι ότι θα στέκεται όρθιο για χρόνια. 

Είμαι ευτυχής ωστόσο που ήμουν από εκείνους που μετά την κατάρρευση του γεφυριού είχα την ευκαιρία να το δω και από κάτω, δηλαδή κάτω από τα βάθρα του, αλλά και τώρα που ξαναστήνεται όρθιο», σημείωσε ο κ. Σμύρης που έπλεξε και το εγκώμιο της αναδόχου εταιρείας για την εξαιρετική δουλειά που έχει κάνει, ακόμη συμπληρώνοντας κιόλας με παρατηρήσεις και επισημάνσεις τη δουλειά της επιστημονικής επιτροπής.

Μία αναστήλωση 

για μελλοντική χρήση

Αφού όλα εξελιχθούν ομαλά και τους επόμενους μήνες μέχρι την αφαίρεση του μεταλλότυπου, υπολογίζεται ότι το καλοκαίρι το γεφύρι θα είναι σε θέση να σταθεί και πάλι όρθιο στην ίδια θέση που το έχτισε, δύο φορές, ο πρωτομάστορας Μπέκας το 19ο αιώνα.

Το σύνολο της διαδικασίας από την κατάρρευση και την εκπόνηση των μελετών μέχρι την ολοκλήρωση των εργασιών μπορεί να αποτελέσει το υπόβαθρο και για ακαδημαϊκή συζήτηση και έρευνα.

«Καταβλήθηκε η μέγιστη δυνατή προσπάθεια στον 21ο αιώνα να κατανοήσουμε τα μυστικά της τέχνης του 19ου αιώνα και νομίζω ότι το έχουμε πετύχει. Είχαμε όλα τα δεδομένα στα χέρια μας, όμως ανακαλύψαμε μία ολόκληρη τεχνολογία που χρησιμοποιούσαν δύο αιώνες πριν χωρίς να τη γνωρίζουμε και γι’ αυτό είμαστε τυχεροί», σημείωσε.

Δε γίνεται αποκατάσταση 

με υποθέσεις

Ο Γ. Σμύρης «υποδείχθηκε» από τον πρώην υπουργό Υποδομών Χρ. Σπίρτζη ως ο άνθρωπος που θα ηγηθεί και μίας άλλης προσπάθειας για την αποκατάσταση της Γέφυρας Κοράκου, αν και η προοπτική αυτή φαίνεται πως έχει απομακρυνθεί.

Απαντώντας σε σχετική ερώτηση για το εάν είναι δόκιμο να συζητάμε για τέτοιου είδους αποκαταστάσεις γεφυριών, για συμβολικούς κυρίως λόγους και όχι χρηστικούς, ο κ. Σμύρης ήταν μάλλον ξεκάθαρος…

«Η αποκατάσταση μνημείων στο χρόνο δεν είναι συμβατή με τις αρχές των διεθνών συμβάσεων. Μπορεί να υπάρχουν λόγοι συμβολισμού, αλλά δεν ισχύουν τα ίδια δεδομένα. Τη γέφυρα Πλάκας την ξέραμε, ενώ τη γέφυρα Κοράκου δεν την ξέρουμε και αυτό που ίσως προσπαθήσουμε να φτιάξουμε μόνο μπορεί να προσιδιάζει. Στις διεθνείς συμβάσεις όμως δεν υπάρχει αποκατάσταση με υποθέσεις», κατέληξε ο κ. Σμύρης.

Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ