Γιατί στην Ελλάδα δεν έχουμε ισχυρή πράσινη πολιτική την ώρα που τα Πράσινα κόμματα σε πολλές χώρες της Ευρώπης έχουν διψήφια ποσοστά και επηρεάζουν κυβερνήσεις;

Δεν είναι ένα ερώτημα που έχει να κάνει τόσο με τα κόμματα και τα σχήματα, δεν είναι αυτό το κεντρικό θέμα. Άλλωστε και στην Ευρώπη προηγήθηκε η δημόσια συζήτηση για έναν άλλο, πιο οικολογικό τρόπο ζωής και ακολούθησε η δημιουργία των κομμάτων και η συγκρότηση του πολιτικού ρεύματος των Πρασίνων.

Σε ένα βαθμό πάντως, δικαιολογείται το μικρό μέγεθος των οικολογικών σχηματισμό στη χώρα μας, από το ότι τα μεγαλύτερα κόμματα υιοθετούν με ευκολία μία πράσινη ατζέντα προεκλογικά, την οποία όμως σχεδόν πάντα, ξεχνούν αν αναλάβουν τη διακυβέρνηση της χώρας.

Δύο είναι τα κρίσιμα πεδία που δοκιμάζεται η πράσινη πολιτική. Η αυτονομία της πολιτικής σκέψης που απαιτείται ώστε να συγκροτηθεί ένα εναλλακτικό παράδειγμα και η ολική αντίληψη για τον τρόπο ζωής στις πόλεις.

Αυτονομία πολιτικής σκέψης σημαίνει ότι συγκροτούνται υποκείμενα και συλλογικότητες πάνω στην ανάγκη ενός οικολογικού προγράμματος που βάζει ως προτεραιότητα την ποιότητα ζωής και την προστασία του πλανήτη.

Μία δομημένη αντίληψη για τον τρόπο ζωής στις πόλεις-που εμπεριέχει και τη συνδυασμένη προσέγγιση στη διατροφή, την παραγωγή, την ανάπτυξη και το περιβάλλον- σημαίνει ότι ιεραρχούνται επί του συγκεκριμένου πια οι απαιτήσεις και οι ανάγκες του ανθρώπου για να βιώνει την καθημερινή του ζωή μέσα σε ένα πλαίσιο που να τον ευχαριστεί, να του δίνει τη δύναμη να συνεχίζει να αγωνίζεται για την ευημερία του, την ευημερία της πόλης του και του τόπου του.

Ακριβώς επειδή στη χώρα μας, η τροπή που πήρε το πολιτικό σύστημα ή οι προτεραιότητες της πολιτικής μεταπολιτευτικά, δεν επέτρεπαν μία αυτονόμηση και της σκέψης και της προσέγγισης ενός εναλλακτικού μοντέλου ζωής, η οικολογία ως πολιτική δεν μπορούσε να  βρει τον δρόμο της. Αλλά κι όταν μπήκαν επιτακτικά τα ζητήματα του αστικού βίου, με τη μόλυνση του περιβάλλοντος, τα διατροφικά ζητήματα ή τα αδιέξοδα του αναπτυξιακού μοντέλου, τότε που σε όλη την Ευρώπη οι κάτοικοι των πόλεων άρχισαν να σκέφτονται διαφορετικά, στην Ελλάδα οι πολίτες παρέμειναν στα κεντρικά πολιτικά δίπολα της αντιπαράθεσης του φωτός με το σκοτάδι, της προόδου με τη συντήρηση και στη συνέχεια του μνημονίου με το αντιμνημόνιο. Ήταν και θέμα των πολιτών συνεπώς οι επιλογές που έγιναν.

Το αν αλλάξουν αυτές οι ιεραρχήσεις του καθενός και της καθεμιάς χωριστά και πολλών μαζί στη συνέχεια, και το πράσινο πρόταγμα ανέβει πιο ψηλά στις προτεραιότητες, θα κρίνει και το αν η πολιτική σκηνή θα διαμορφωθεί και από τη συμμετοχή ενός ισχυρού πράσινου κινήματος. Κάτι που προϋποθέτει προφανώς και ατομικές πρωτοβουλίες και συλλογικές κινήσεις. 

Επιλέγοντας την ειρήνη

Δεν προέκυψαν σήμερα οι «πολεμιστές του καναπέ» που αναλύουν πώς θα γίνει ο πόλεμος και θα κερδίσει άνετα η Ελλάδα. Πάντα είχαμε την ευκολία μας σε αυτόν τον τόπο με την επίκληση του πολέμου, κάτι που ενίοτε το πληρώσαμε και ακριβά.

Η ειρήνη, η μη βία, δεν είναι γοητευτικές. Μοιάζουν πολύ αδύναμες για να συγκροτήσουν ένα κάποιο «εγώ» για τον άνδρα που έχει μάθει ότι πρέπει να επιβάλλεται, ότι πρέπει να είναι κυρίαρχος, ισχυρός. Ο άνδρας στην Ελλάδα διαπαιδαγωγείται να εκπληρώνει την ύπαρξή του μέσα από την κατίσχυση. Και στον υπόλοιπο κόσμο, έχουμε ανάλογα στερεότυπα, αλλά έχει σπάσει προ πολλού το βασικό πρότυπο και αναζητά η κοινωνία και άλλες εκδοχές του «ανδρισμού» ή έχει αποσυνδέσει το φύλο από τα παλιά στερεότυπα της έκφρασής του.

Αλλά δεν είναι μόνο θέμα αυτοσυνείδησης. Ο πόλεμος είναι πάντα ψηλά στις ιεραρχίες του πολιτικού συστήματος ακόμα κι όταν το αρνείται. Το δόγμα «αν θέλεις ειρήνη, προετοιμάσου για πόλεμο» είναι σύμφυτο με την ελληνική πολιτική. Και μπορεί να φταίει η επιθετικότητα της Τουρκίας, που πιέζει την κατάσταση, αυτό δεν σημαίνει όμως ότι θα πρέπει να θεωρούμε και εύλογη την προοπτική ενός πολέμου έστω και με τη μορφή «θερμού επεισοδίου». 

Κατά συνέπεια, το πρόβλημα είναι αυτό που ισχύει και σε πολλές ακόμα πτυχές του δημόσιου βίου μας. Είναι θέμα επιλογών και ταυτότητας λόγου και πράξεων. Αν θέλουμε την ειρήνη, αν επιλέγουμε την ειρήνη, τότε πρέπει να δουλέψουμε πάνω σε αυτήν. Πρέπει να δουλέψουμε για αυτήν. Και να περιορίσουμε τους πολεμοχαρείς, οι οποίοι άλλωστε ιστορικά αποφεύγουν την πρώτη γραμμή. 

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr