Πέντε εκδηλώσεις θα γίνουν στην Ήπειρο στο πλαίσιο του προγράμματος «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός» που θα καλύψει όλη τη χώρα στο διάστημα 15 Ιουλίου – 15 Σεπτεμβρίου.

Το πρόγραμμα του Υπουργείου Πολιτισμού επιστρέφει για τρίτη χρονιά με επίκεντρο την επέτειο μνήμης για 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή με 140 εκδηλώσεις θεάτρου, μουσικής, χορού, εικαστικών τεχνών – περφόρμανς, παραστάσεων / δράσεων για παιδιά και εφήβους και μουσικού θεάτρου. Πρόκειται για 70 πρωτότυπες παραγωγές σε 66 αρχαιολογικούς χώρους, μνημεία και μουσεία σε όλη τη χώρα με ελεύθερη είσοδο για το κοινό.

Η καλλιτεχνική προσέγγιση του θέματος διατρέχει τα ιστορικά στοιχεία, τον τρόπο ζωής, τα ήθη, τα έθιμα, τις συνθήκες ξεριζωμού, την προσφυγιά, τις δύσκολες συνθήκες επαναπατρισμού, τις προκαταλήψεις και τον φόβο του γηγενούς πληθυσμού, τα νοσταλγικά τοπωνύμια, αλλά και την αντοχή, την ελπίδα και τη χαρά έκφρασης, μέσα από τη μουσική και τα τραγούδια της γης της Ιωνίας, που τραγουδάμε όλοι μέχρι σήμερα.

Με αφετηρία τις αφηγήσεις που έχουν διασωθεί και σε συνδυασμό με τον πλούτο που συναντάται ακόμα και σήμερα στα ήθη, στα έθιμα, στις μουσικές παραδόσεις, στη διατροφή, η καλλιτεχνική έκφραση αποκαλύπτει μια προσπάθεια να φωτιστούν η χρησιμότητα των άυλων και των υλικών αγαθών που έφεραν μαζί τους οι πρόσφυγες μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή.

Οι προτάσεις του προγράμματος επιλέχθηκαν από την ειδική επιτροπή του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, μετά από ανοιχτή πρόσκληση. Όλες οι παραγωγές αναπτύχθηκαν από προτάσεις πρωτότυπης δημιουργίας των ΑΜΚΕ.

Η επιτροπή αξιολόγησης των προτάσεων, σε συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.3028/2002, επέλεξε τους αρχαιολογικούς χώρους παρουσίασης των παραγωγών.

Οι φετινές παραγωγές είναι συνολικού προϋπολογισμού 2.232.000 ευρώ.

Οι βασικοί συντελεστές όλων των εκδηλώσεων είναι πολλοί, γνωστοί και δημοφιλείς καλλιτέχνες, που θα ταξιδέψουν σε όλη τη Χώρα για να επικοινωνήσουν τη σύγχρονη καλλιτεχνική τους ματιά, για μια επέτειο σύγχρονου πολιτισμού, βασισμένη στην ιστορία και στην παράδοση. Το Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν και η σκηνοθέτις Μαριάννα Κάλμπαρη, το Θέατρο Νέου Κόσμου και ο σκηνοθέτης Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος, η bijoux de kant και ο σκηνοθέτης Γιάννης Σκουρλέτης, η σκηνοθέτις και ηθοποιός Ρούλα Πατεράκη, ο σκηνοθέτης Νίκος Διαμαντής, ο σκηνοθέτης Γιάννης Αναστασάκης, ο σκηνοθέτης Κωνσταντίνος Χατζής και η σκηνοθέτις Ηλέκτρα Ελληνικιώτη, οι ηθοποιοί Φιλαρέτη Κομνηνού, Δήμητρα Χατούπη, Ελένη Ουζουνίδου, Ελένη Κοκκίδου, Γεράσιμος Γεννατάς, Θανάσης Ευθυμιάδης, Αντώνης Καφετζόπουλος, Νάντια Μουρούζη, Μανώλης Μαυροματάκης, και ο Σωτήρης Ταχτσόγλου, οι ερμηνευτές Μαρία Φαραντούρη, Νένα Βενετσάνου, Σαβίνα Γιαννάτου, Ελένη Τσαλιγοπούλου, Γλυκερία, Δημήτρης Κοντογιάννης, Σοφία Παπάζογλου, Μαρίνα Σάττι, Θοδωρής Κοτονιάς, ο συνθέτης και σολίστ κιθάρας Γιώργος Μουλουδάκης, ο συνθέτης Παναγιώτης Καλαντζόπουλος και η σκηνοθέτις και χορογράφος Αποστολία Παπαδαμάκη είναι, μεταξύ άλλων, μερικοί από τους καλλιτέχνες που συμμετέχουν.

Δύο παραστάσεις

στη Δωδώνη

• Το Αρχαίο Θέατρο Δωδώνης, Ιωάννινα, Ήπειρος θα υποδεχτεί δύο εκδηλώσεις, το θεατρικό «Οι παστρικές» 23 και 24 Ιουλίου και τη μουσική παράσταση «Το ρόδον της Ανατολής» 27 και 28 Αυγούστου.

Συνολικά το πρόγραμμα στην Ήπειρο είναι:

– 19 και 20 Ιουλίου, Πολύχρωμη Μικρά Ασία. Γεφύρι Άρτας. ΑΜΚΕ: Μη Αναστρέψιμοι

– 20 και 21 Ιουλίου, Ο Μικρός Ασίκης. Ρωμαϊκό Ωδείο Νικόπολης, Πρέβεζα. ΑΜΚΕ:  Syrix Productions

– 21 και 22 Ιουλίου. Γυναίκα πρόσφυγας. Αρχαίο Θέατρο Γιτάνων, Ηγουμενίτσα. ΑΜΚΕ: Δίοδος Πολιτιστική Κίνηση.

– 21 και 22 Ιουλίου. Οι παστρικές.Αρχαίο Θέατρο Δωδώνης. ΑΜΚΕ: Ελληνική Εταιρεία Θεάτρου Α.Ε.Π.Ε. (Θέατρο Τέχνης)

– 27 και 28 Αυγούστου. Το ρόδον της Ανατολής, Αρχαίο Θέατρο Δωδώνης. ΑΜΚΕ: Εν Χορδαίς

Δωρεάν η είσοδος

Όλες οι εκδηλώσεις προσφέρονται δωρεάν από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. Απαραίτητη η προκράτηση θέσης στην ειδική πλατφόρμα του ΥΠΠΟΑ, για όλες τις εκδηλώσεις.

Το μόνο αντίτιμο είναι το εισιτήριο για την είσοδο στον αρχαιολογικό χώρο, όπου αυτό υπάρχει. Αναλυτικές πληροφορίες, πρόγραμμα όλων των εκδηλώσεων και προκρατήσεις θέσεων στην ιστοσελίδα: https://digitalcult ure.gov.gr

ΤΙ ΘΑ ΔΟΥΜΕ, ΤΙ ΘΑ ΑΚΟΥΣΟΥΜΕ

– Οι παστρικές

21 και 22 Ιουλίου • Αρχαίο Θέατρο Δωδώνης

Πρόκειται για μια παράσταση που συνδυάζει αποσπάσματα από τις Ικέτιδες του Αισχύλου, ιστορικά στοιχεία, μαρτυρίες, παραδοσιακά ακούσματα αλλά και πρωτότυπα κείμενα και τραγούδια, προκειμένου να φωτίσει το έπος της μετεγκατάστασης των νεαρών γυναικών που αποτελούσαν τη συντριπτική πλειοψηφία των προσφυγικού πληθυσμού.

Οι νεαρές χήρες, ανύπαντρες και ορφανές Μικρασιάτισσες, στην προσπάθειά τους να διεκδικήσουν την επαγγελματική αλλά και προσωπική «αποκατάστασή» τους στην πατριαρχική Ελλάδα του ’22, γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης από άντρες αλλά και ρατσισμού από Ελλαδίτισσες που τις βλέπουν ως αντίζηλες.

Τις αποκαλούν «παστρικές», όχι για να παινέψουν την αγάπη τους για τον καλλωπισμό και την καθαριότητα: εκείνα τα χρόνια στην Ελλάδα οι μόνες που –λόγω επαγγέλματος– πλένονταν συχνά ήταν οι πόρνες. Οι «τίμιες» γυναίκες δεν είχαν ανάγκη να «ξεπλυθούν» από καμιά «ντροπή»…

Συντελεστές

Κείμενο, σκηνοθεσία: Μαριάννα Κάλμπαρη

Σκηνικά, κοστούμια: Χριστίνα Κάλμπαρη

Μουσική σύνθεση, μουσική επιμέλεια: Αυγερινή Γάτση

Χορογραφία: Χριστίνα Σουγιουλτζή

Σκηνικά, φωτιστική εγκατάσταση: Στέλλα Κάλτσου

Ερμηνεύουν: Αυγερινή Γάτση, Κατερίνα Λυπηρίδου, Μαριλένα Μόσχου, Κωνσταντίνα Τάκαλου, Αμαλία Τσεκούρα.

Συμμετέχουν δύο μουσικοί.

– Το ρόδον της Ανατολής

27 και 28 Αυγούστου

• Αρχαίο Θέατρο Δωδώνης

Ένα έργο που εκτυλίσσεται στην Ελλάδα του 1950 μέσα σε ένα κουπέ τρένου όπου συναντιούνται πρόσφυγες από διάφορες περιοχές της Μικράς Ασίας, του Πόντου και της Καππαδοκίας. Όπως συχνά συμβαίνει στα ταξίδια, οι επιβάτες αρχίζουν να αφηγούνται ιστορίες τόσο από την πατρίδα τους πριν τον ξεριζωμό όσο και από τις περιπέτειες της εγκατάστασής τους στην Ελλάδα.

Μέσα από πρωτότυπα τραγούδια και κείμενα ξεδιπλώνονται έξι ιστορίες ανθρώπων από τις οποίες ξεπροβάλλουν οι μνήμες και η νοσταλγία από την πατρίδα τους πριν τον ξεριζωμό, το περιπετειώδες ταξίδι στην Ελλάδα, τα προβλήματα της προσαρμογής και αφομοίωσής τους στο νέο περιβάλλον, αλλά και το πλήθος των θετικών επιδράσεων που προκάλεσε η έλευση των προσφύγων στην οικονομική και πνευματική ζωή της Ελλάδας.

Ο περιφερόμενος ελεγκτής εισιτηρίων είναι αυτός που μεταφέρει την οπτική των ντόπιων για τους Έλληνες της Ανατολής.

Συντελεστές

Τραγούδι: Μαρία Φαραντούρη

Σκηνοθεσία: Δέσποινα Σαραφείδου

Κείμενα, αφήγηση: Βασιλική Νευροκοπλή

Μουσική σύνθεση, μουσική διεύθυνση: Κυριάκος Καλαϊτζίδης

Σχεδιασμός ήχου: Λεωνίδας Παλάσκας

Φωτισμοί: Τηλέμαχος Ανδρεάδης

Μουσικό σχήμα «Εν Χορδαίς»: Βιολί: Κυριάκος Πετράς, Κανονάκι: Θανάσης Κουλεντιανός, Τραγούδι: Νίκος Ανδρίκος, Τσέλο: Χρήστος Συκιώτης, Λαούτο, κιθάρα: Θανάσης Βόλας, Ούτι, τραγούδι: Κυριάκος Καλαϊτζίδης, Κρουστά: Πέτρος Παπαγεωργίου, Πιάνο: Γιώργος Κοκκινάκης.

– Γυναίκα πρόσφυγας

21 και 22 Ιουλίου • Αρχαίο Θέατρο Γιτάνων

Νήσος Κως, το ταξίδι ξεκινάει το 1890, στη γενέτειρα της σπουδαίας Ελληνίδας Μαρίκας Παπαγκίκα.

Το 1913 ακολουθεί τους γονείς της που μεταναστεύουν στην Αίγυπτο και δύο χρόνια μετά στην Αμερική, όπου εγκαθίσταται και ζει ως το τέλος της ζωής της, το 1943. Στη Νέα Υόρκη αρχίζει η μεγάλη καριέρα της ξεχωριστής αυτής τραγουδίστριας που ηχογράφησε πάνω από διακόσια τραγούδια ελαφρά, σμυρναίικα, δημοτικά και ρεμπέτικα. Η φήμη της εξαπλώνεται και τα τραγούδια της αγαπιούνται μέσα απ’ τους δίσκους της που φτάνουν σε κάθε γωνιά του πλανήτη.

Μια μουσικοθεατρική παράσταση αναφοράς και τιμής στη μυθική Μαρίκα, την πρώτη ανάμεσα στις άλλες σημαντικές Ελληνίδες τραγουδίστριες της Αμερικής που η ζωή και η δημιουργική της πορεία έχουν αποκτήσει διαστάσεις πραγματικού θρύλου.

Συντελεστές

Καλλιτεχνική διεύθυνση, ενορχήστρωση: Ανδρέας Κατσιγιάννης

Επιμέλεια κειμένων: Θωμάς Κοροβίνης

Σκηνοθετική επιμέλεια: Θανάσης Ζερίτης

Ηχοληψία: Γιάννης Ρουπάκας

Τραγούδι: Ασπασία Στρατηγού

Αφήγηση: Νεφέλη Μαϊστράλη

Εστουδιαντίνα Νέας Ιωνίας

Πιάνο: Φίλιππος Ρέτσιος

Ούτι, μαντολίνο: Κώστας Γεδίκης

Βιολί: Σωτήρης Μαργώνης

Κοντραμπάσο: Κώστας Κωνσταντίνου

Κιθάρες: Απόστολος Βαλαρούτσος

Ακορντεόν: Δήμος Βουγιούκας

Κρουστά: Περικλής Κατσώτης

Σαντούρι: Ανδρέας Κατσιγιάννης

– Πολύχρωμη Μικρά Ασία

19 και 20 Ιουλίου • Γεφύρι Άρτας

Τρεις αφηγητές θα κάνουν ένα ταξίδι στην πολυπολιτισμική Μικρά Ασία παρουσιάζοντας εικόνες σε τρεις ενότητες. Πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την Καταστροφή.

Μια διακειμενική παράσταση εμπνευσμένη από ιστορικά γεγονότα, από τα Ματωμένα χώματα της Διδώς Σωτηρίου και τον Χαμένο παράδεισο – Σμύρνη 1922 του Γκάιλς Μίλτον, καθώς και από μύθους και καταγραφές. Μνήμες και μαρτυρίες πραγματικών προσώπων που έζησαν στη Μικρά Ασία ζωντανεύουν και μας μεταφέρουν στον μαγικό κόσμο της Σμύρνης, εκεί όπου η Ανατολή και η Δύση συνυπάρχουν αρμονικά. Αλλά και στη μετέπειτα τραγωδία. Της Καταστροφής και του διωγμού. Μελωδίες καθώς και ζωντανή μουσική, τραγούδια, κεράσματα του τόπου, συναισθήματα χαράς και πόνου δημιουργούν τον καμβά της μικρασιατικής ιστορίας.

Με εργαλείο τη φαντασία δημιουργείται μια ιστορία για όλη την οικογένεια. Μια φιλειρηνική γιορτή για να γνωρίσουμε τη Σμύρνη και τον μικρασιατικό πολιτισμό.

Συντελεστές

Σύνθεση, απόδοση κειμένων: Ομάδα Ονειρόδραμα

Επιμέλεια κειμένων: Νάγια Παπαπάνου

Σκηνοθεσία: Βασίλης Παπαλαζάρου

Σκηνικά, κοστούμια: Κωνσταντίνος Γκουγκούνης

Μουσική: Πάνος Δοκομόπουλος

Φωτογραφίες: Λευτέρης Καλογιός

Επικοινωνία: Ευαγγελία Σκρομπόλα

Παιδοψυχολόγος: Στέλλα Μουδάτσου

Τραγούδι: Σοφία Ψούχλου, Ζωή Ψούχλου

Ηθοποιοί: Γιώργος Μενεδιάτης, Χριστίνα Μουδάτσου, Βασίλης Παπαλαζάρου Συμμετέχει η Ορχήστρα του Ωδείου Άρτας

–  Ο μικρός Ασίκης

20 & 21 Ιουλίου • Ρωμαϊκό Ωδείο Νικόπολης

Πόσο σημαντικό είναι για ένα παιδί να κυνηγά τα δικά του όνειρα, κι όχι τα όνειρα που κάνουν οι άλλοι για κείνο; Πόσο θάρρος θέλει κανείς ώστε να παραδεχτεί την ομοιότητά του με τον «εχθρό»;

Δύσκολο να μιλήσει κανείς με ένα παιδί για πολιτική. Δύσκολο να του παρουσιάσει με αντικειμενικότητα την Ιστορία και τις πληγές της. Καμιά φορά όμως, ο αλάνθαστος καθρέφτης ενός μύθου δεν κρύβει, αλλά αποκαλύπτει τα ζητήματα αυτά, πιο ξεκάθαρα και πιο εύπεπτα από ποτέ.

Πρόκειται για μια ιστορία βασισμένη στο μαγευτικό μικρασιατικό παραμύθι «Η μαχαίρα» με κεντρικό θέμα την ιστορία δύο φίλων, ενός πρίγκιπα κι ενός φτωχού, που χωρίστηκαν βίαια και ξανάσμιξαν σ’ ένα ταξίδι αναζήτησης μιας μεγάλης Ιδέας.

Συντελεστές

Λιμπρέτο: Γιάννης Φίλιας

Μουσική σύνθεση, διεύθυνση ορχήστρας: Θοδωρής Λεμπέσης

Σκηνοθεσία: Μαρίνα Μέργου

Κατασκευή σκηνικού, κοστούμια: Μαρία Παπαδοπούλου

Φωτισμοί: Μελίνα Μάσχα

Γραφιστική επιμέλεια: Patitiri Design

Φωτογραφίες: Ιουλία Λαδογιάννη

Διεύθυνση παραγωγής: Άννα Σιταρένιου

Επί σκηνής

Μεσόφωνος: Άρτεμις Μπόγρη

Τενόρος: Γιάννης Φίλιας

Βαρύτονος: Μαρίνος Ταρνανάς

Ηθοποιός, αφηγητής: Δημήτρης Ραφαήλος  Συνοδεύει ορχήστρα δωματίου και παραδοσιακών οργάνων.

Του ΦΙΛΗΜΟΝΑ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΥ