Ανοιχτή είναι πάλι η συζήτηση για τους νέους ανθρώπους που φεύγουν στο εξωτερικό για να βρουν καλύτερες συνθήκες εργασίας κυρίως και γενικά μία καλύτερη ζωή. Είχε κοπάσει κάποια στιγμή αυτή η συζήτηση μετά τη μεγάλη ένταση του 2010-2012, αλλά επανακάμπτει κυρίως μετά την τραγωδία των Τεμπών και το αίσθημα ανασφάλειας που άφησε.

Το κυριότερο όμως, είναι ότι δεν αποτελεί απλώς συζήτηση, αλλά μία πραγματικότητα. Ειδικά νέοι και νέες που νιώθουν ότι έχουν τα προσόντα να σταθούν σε κάποιες χώρες του εξωτερικού, βάζουν αυτήν την προοπτική στο επίκεντρο των μελλοντικών σχεδίων τους. Ακόμα όμως και νέοι με λιγότερα προσόντα δοκιμάζουν την τύχη τους σε άλλα κράτη με την προοπτική να καταφέρουν να προσαρμοσθούν και να πετύχουν τους στόχους τους.

Το πρόβλημα αυτό- γιατί περί προβλήματος πρόκειται- απασχολεί πολλά κράτη σε όλον τον κόσμο, ειδικά όσα χτυπήθηκαν περισσότερο από τη μεγάλη οικονομική κρίση. Και πρόκειται για ένα πολύπλοκο πρόβλημα με πτυχές από το δημογραφικό ως τις δημόσιες επενδύσεις στην εκπαίδευση ή την υγεία. Γιατί αν σε έναν απόφοιτο της Ιατρικής ή έναν Μηχανικό έχουν επενδυθεί εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ σε υποδομές και υποστήριξη από τα κρατικά κονδύλια ως τις οικογενειακές αποταμιεύσεις μέχρι να ολοκληρώσει τις σπουδές του, το να βρει μία δουλειά στο εξωτερικό είναι σαν να προσθέτει ένα δωρεάν πλεονέκτημα στη χώρα που του την προσφέρει, αφαιρώντας ένα πολύ μεγαλύτερο από τη δική μας χώρα.

Έχουν συζητηθεί πολλές φορές όλα αυτά τα χρόνια οι προβληματισμοί αυτοί και έχουν κατατεθεί διάφορες προτάσεις. Φαίνεται όμως, ότι είναι πιο βαθύ το ζήτημα. Και δεν αρκεί να επιδοτούνται ή να δίνονται κίνητρα για κάποιες θέσεις εργασίας. Φαίνεται ότι και ο τρόπος ζωής και η ευρύτερη αίσθηση δημοκρατίας, ελευθερίας της έκφρασης και κοσμοπολιτισμού, οι συνθήκες της ζωής από την ποιότητα των υπηρεσιών ως τη στέγαση, είναι παράγοντες που διαμορφώνουν τις επιλογές των νέων σήμερα. Αλλά η χώρα μας δείχνει να αναδιπλώνεται συνέχεια σε συντηρητικές θέσεις, να διαμορφώνει συνθήκες ανασφάλειας και να μην συγχρονίζεται με το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι, σίγουρα δεν να απέχει από πρωτοπορίες, καινοτομίες και προστασία της διαφορετικότητας. Και επιπλέον χωρίς την εξασφάλιση ποιότητας και προστασίας της εργασίας, της υποαμειβόμενης πάντα εργασίας. Μόνο με το ήλιος και θάλασσα, δεν κρατιέται ο κόσμος.

Όσο μπορούμε καλύτερα

Καταιγισμός από έθιμα στους τηλεοπτικούς δέκτες. Συμβαίνει σε όλες τις μεγάλες γιορτές. Κι όλοι θέλουν να δείξουν κάτι που κάνουν στον τόπο τους. Κι όλα καλά είναι μέχρι του ορίου εκείνου που αποδέχεται ότι όλα τα έθιμα και οι παραδόσεις ενός τόπου είναι καλά όσο ικανοποιούν τους ανθρώπους που συμμετέχουν. Πέρα από τη συμμετοχή, το αίσθημα του ανήκειν και τη δύναμη της ταυτότητας που δίνει, δεν χρειάζεται κάτι επιπλέον να ειπωθεί.

Γιατί καμιά φορά προκύπτουν και δυσανάλογα «πρέπει» και υποχρεώσεις που δεν ταιριάζουν με τους καιρούς μας. Γιατί ξεχνάμε και κάτι απλό, αλλά πραγματικό. Λείπουν οι άνθρωποι. Τα χωριά μας όπου οι κοινότητες τηρούσαν τα έθιμα, ερημώνουν. Και χωρίς ανθρώπους δεν είναι εύκολη ούτε καν η συνάντηση στην πλατεία πόσο μάλλον η διοργάνωση ενός «δρώμενου» όπως τα αποκαλούμε.

Και είναι και οι άλλες υποχρεώσεις που περιορίζουν τον άνθρωπο, από τα προβλήματα του βιοπορισμού ως τις έγνοιες. Πώς να βάψεις τα αυγά όταν είσαι με την ψυχή στο στόμα να βγει πέρα η μέρα. Και δεν είναι και εύκολο για όλους να στήνουν γλέντια και μεγάλες γιορτές.

Για αυτό να είμαστε ευχαριστημένοι αν καταφέρουμε να βρούμε δυο μέρες να πάμε στο χωριό, να κάνουμε ένα ταξίδι, να συναντήσουμε φίλους και συγγενείς. Να γιορτάσουμε. Του χρόνου καλύτερα, νά ‘μαστε καλά.

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr