ΤΣτην όλη συζήτηση που έχει ξεσπάσει για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια έχουν προκύψει νέα ζητήματα που απασχολούν ευρύτερα τμήματα της κοινωνίας και θέτουν νέες προκλήσεις πέραν της συζήτησης για «απελευθέρωση» του κρατικού «μονοπωλίου» της ανώτατης εκπαίδευσης όπως έμπαινε παλιότερα.

Πρώτο θέμα είναι η ανησυχία για την τύχη των δημοσίων πανεπιστημίων. Αρχίζουν και υποψιάζονται όλο και περισσότεροι ότι τα δημόσια πανεπιστήμια θα πληγούν. Ακόμα περισσότερο θα πληγούν τα περιφερειακά πανεπιστήμια. Αυτό θα ενταθεί ιδιαίτερα αν επιτραπεί στα ιδιωτικά πανεπιστήμια να έχουν πρόσβαση σε δημόσια κονδύλια (για έρευνα πχ, προγράμματα, δράσεις κλπ).

Γίνεται δηλαδή ότι ο νέος ακαδημαϊκός χάρτης της χώρας δεν αφορά πια απλώς και μόνο το δικαίωμα κάποιων εταιριών να ιδρύουν ΑΕΙ, αλλά ένα μετασχηματισμό των βάσεων της ανώτατης εκπαίδευσης της χώρας.

Στην ουσία ο χάρτης αλλάζει όχι από τη σκοπιά της εκπαίδευσης, αλλά από αυτήν της αγοράς και του ανταγωνισμού. Και δεν διαφαίνεται ότι υπάρχουν δικλείδες για την ανάπτυξη των δημοσίων πανεπιστημίων και ειδικά αυτών της περιφέρειας.

Στο ίδιο πλαίσιο αλλά με μία αυτονομία, η ανησυχία για τα περιφερειακά πανεπιστήμια, αποκτά κάποιες υπαρξιακές πτυχές για την ανάπτυξη συνολικά της χώρας.

Γιατί πλέον το κριτήριο για τη φοίτηση σε μία σχολή δεν θα είναι το αν είναι καλή η σχολή και ισχυρό το πτυχίο, αλλά αν υπάρχει ένα ΑΕΙ κοντά στο σπίτι στην Αθήνα πχ, ακόμα κι αν απαιτούνται δίδακτρα.

Το τρίτο βασικό στοιχείο είναι η παράκαμψη του άρθρου 16. Η πρόβλεψη του Συντάγματος για αποκλειστικά κρατικά ιδρύματα, μοιάζει να μπαίνει στην άκρη, με μοναδικό στόχο να ικανοποιηθεί μία πολιτική θέση του κυβερνώντος κόμματος. Γιατί αυτή η θέση δεν περνά μέσα από την αναθεώρηση του Συντάγματος; Από πότε το Σύνταγμα έχει μόνο παράπλευρο ρόλο;

Η αναβολή μας πάει πίσω

Η αναβολή είναι ένας τρόπος για να έχεις μία καλύτερη θέση, να πάρεις μία ανάσα πριν χρειαστεί να πάρεις και μία απόφαση ή μία πρωτοβουλία.

Η αναβολή όμως είναι κι ένας μηχανισμός για να μην αναλάβεις την ευθύνη, για να μην χρειαστεί να πάρεις μία απόφαση, για να μην εκτεθείς. Μοιάζει να σε προστατεύει, αλλά αργά ή γρήγορα σε επιστρέφει σε μία αδύναμη θέση. Και χειρότερη.

Αυτή η διαρκής κατάσταση στο μεταίχμιο, με τα διλήμματα και τους δισταγμούς και εντέλει με την αποχώρηση και την αναβολή για καταλληλότερες ώρες, είναι και η βάση αυτού του αισθήματος στασιμότητας. Μία στασιμότητα που μοιάζει να έχει γίνει η βάση της καθημερινότητάς μας, αλλά και συνολικά της κατάστασης που βιώνουμε συνολικά. Στασιμότητα και ρευστότητα, ρευστοποίηση.

Λύση δεν μπορεί να υπάρχει για όλους η ίδια. Υπάρχουν πολλοί που χρειάζονται να έχουν να κάνουν ένα βήμα πίσω. Η εμπειρία λέει όμως ότι όλο και πιο συχνά πρέπει να δρούμε, να μπαίνουμε μπροστά, να παίρνουμε την πρωτοβουλία. Γιατί η αναβολή τελικά μπορεί να λειτουργήσει και σαν βαρίδι που μας παρασέρνει προς τα πίσω.

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr