Το έκτακτο επίδομα δεν 
σηματοδοτεί καμία επιστροφή

Στα καφενεία, όσα έχουν απομείνει, καταγράφεται ακόμα ο απόηχος των μεγάλων και μικρών πολιτικών γεγονότων και εκφράζεται ένα κάποιο κοινωνικό αίσθημα. Αυτές τις μέρες, οι συνταξιούχοι που είχαν ψηφίσει ΣΥΡΙΖΑ αισθάνονται λίγο περισσότερη αυτοπεποίθηση μετά τις ανακοινώσεις Τσίπρα για το έκτακτο επίδομα. Κάποιους μήνες πριν όμως, μετά την εφαρμογή του νέου μνημονίου και τις μεγάλες περικοπές, οι ίδιοι ήταν που δέχονταν την αυστηρή κριτική από τους συνταξιούχους που είχαν ψηφίσει ΝΔ ή άλλα κόμματα.

Στο τέλος της ημέρας βέβαια, όλοι οι θαμώνες των καφενείων που αποχαιρετάνε για να επιστρέψουν στο σπίτι, ξέρουν ότι η ζώσα πραγματικότητα είναι πολύ πιο επώδυνη από ένα πείραγμα στο καφενείο. Και η ανασφάλεια για το μέλλον, δεν καλύπτεται με κανένα επίδομα.

Αυτό που έχει αλλάξει στην Ελλάδα της κρίσης και των μνημονίων, δεν είναι οι περικοπές και τα προγράμματα λιτότητας. Αυτό που άλλαξε κυρίως είναι ένα δίπολο που μεταβάλλει την πραγματική οικονομία και αλλάζει τους κυρίαρχους όρους της κοινωνικής επιβίωσης.

Από τη μία είναι η βαθιά μεταβολή του οικονομικού μοντέλου. Τώρα πια μπορούμε να πούμε ότι και η Ελλάδα συμβαδίζει με τις προοπτικές που άνοιξε η Συνθήκη του Μάαστριχτ. Περιορισμένες δημόσιες δαπάνες, ιδιωτικοποιήσεις δημόσιας περιουσίας, προσαρμογή του «κράτους πρόνοιας» στα διαθέσιμα έσοδα, πλήρης απελευθέρωση και καταστροφή των εργασιακών δικαιωμάτων όπως τα γνωρίζαμε.

Κι από την άλλη, μια κοινωνία που δεν μπορεί πια να επιστρέψει σε όσα γνώριζε και θεωρούσε κανόνα, στο παρελθόν. Το έκτακτο επίδομα, δεν είναι ούτε 13η ούτε 14η σύνταξη, οι μισθοί είναι προϊόν μόνο καταπίεσης της εργασίας και όχι συλλογικής διεκδίκησης και αναλογία των αναγκών της ζωής, οι προσλήψεις σε μόνιμες θέσεις στο Δημόσιο τελείωσαν, το κρατικό υποχωρεί έναντι του ιδιωτικού. Αυτά είναι δεδομένα κι όχι απλές διαπιστώσεις. 

Και το σημαντικότερο όλων. Ακόμα κι αν αποχωρούσε αύριο η τρόικα και το ΔΝΤ ή ακόμα κι αν μας διέγραφαν το χρέος, οδός επιστροφής στη ζωή προ του 2010, δεν υπάρχει. Πλέον, πρέπει να μάθουμε να ζούμε με όσα παράγουμε. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν μπορούμε να ονειρευόμαστε μια καλύτερη ζωή ή να παλεύουμε για να αυξηθεί το οικονομικό περίσσευμα. 

Κομμάτι της κοινωνίας

Μετά από μία εβδομάδα άδειας, η επιστροφή δεν είναι και τόσο ανώδυνη. Όσο κι αν δεν γίνεται εύκολα κατανοητό από τον αναγνώστη, η ειδησεογραφία που περιλαμβάνεται σε έναν ενιαίο χώρο όπως το σώμα μιας εφημερίδας, είναι αποτέλεσμα ενός ρυθμού, ενός μηχανισμού κομμάτι του οποίου είναι κι ο δημοσιογράφος. Γι’ αυτό άλλωστε και ενστικτωδώς ο αναγνώστης δεν συνδυάζει τον δημοσιογράφο με ένα συγκεκριμένο ωράριο ή δεν του έρχεται αυτονόητα ότι κι αυτός έχει ανάγκη από ελεύθερο χρόνο. Τον θεωρεί πάντα διαθέσιμο.

Ο ίδιος άλλωστε ο δημοσιογράφος, ξέρει ότι δεν μπορεί να αποκοπεί από την είδηση. Όσες αφαιρέσεις κι αν κάνει, όσες οθόνες κι αν κλείσει για να ξεκουραστεί λίγο από το βουητό των ειδήσεων, δύσκολα θα κλείσει τελείως τον κόσμο απ’ έξω. Γιατί αφενός έχει μάθει να ζει με τον ρυθμό των ειδήσεων και αφετέρου γιατί τον αφορούν προσωπικά πολλά από όσα συμβαίνουν γύρω του.

Πολλά νέα παιδιά που θέλουν να ασχοληθούν με τη δημοσιογραφία κάνουν το λάθος που κάνουν και πολλοί αναγνώστες. Νομίζουν ότι θα γράφουν για μια «καλή ιδέα» που θα έχουν. Βέβαια, σήμερα δεν υπάρχει κανένα Μέσο Ενημέρωσης που να πληρώνει κάποιους για τις «ιδέες» που έχουν, πόσο μάλλον για τις μέρες που μπορεί να χρειαστεί να τις κάνουν και άρθρο. Ούτε η ερευνητική δημοσιογραφία άλλωστε που κάποιοι μεγάλοι οργανισμοί ακόμα υποστηρίζουν, στηρίζεται σε κάποια «ιδέα», παρά μόνο σε επίπονη εργασία.

Αντίθετα, καθοριστική σημασία έχει η θέση που έχεις μέσα στην κοινωνία και η ματιά σου γι’ αυτήν την κοινωνία. Πάνω σε αυτή τη ματιά, με έναν χειρονακτικό τρόπο σχεδόν, χτίζεις καθημερινά τις ειδήσεις που παρουσιάζεις. Και τα Μέσα, ειδικά ο γραπτός Τύπος, είναι βασισμένα πάνω ακριβώς σε αυτό το χτίσιμο. Κι όσοι επιχείρησαν να φτιάξουν κάτι άλλο, λιγότερο επώδυνο, όπως για παράδειγμα να μπερδεύουν την είδηση με μία ανάρτηση ή μία έμμεση διαφήμιση και προβολή ή τη γνώμη με μία ατάκα, στο τέλος κατέληξαν χαμένοι μέσα στη ζούγκλα των ανυπόληπτων post. 

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr