Ένα από τα σοβαρότερα βήματα που έχουν γίνει ποτέ στη διαδικασία των μεταμοσχεύσεων από θανόντες, αλλά και από ζώντες δότες οργάνων είναι αυτό που περιλαμβάνεται στο πολυνομοσχέδιο με τα προαπαιτούμενα και φέρει τη σφραγίδα του υπουργείου Υγείας.
Με το υπό ψήφιση νομοσχέδιο η διαδικασία δωρεάς οργάνων από πρόσωπα που έχουν προσωπική σχέση ή συνδέονται συναισθηματικά με τον υποψήφιο λήπτη απλουστεύεται σημαντικά.
Πρόκειται κατά κύριο ποσοστό για δότες νεφρικού μοσχεύματος, που καλύπτουν σήμερα το 50% της προσφοράς οργάνων στην Ελλάδα.
Μέχρι σήμερα για την προσφορά οργάνων από ζώντα δότη θα πρέπει να υπάρξει δικαστική απόφαση, η οποία εκδίδεται ύστερα από έλεγχο των προϋποθεσέων αφαίρεσης οργάνων και επιπλέον της ψυχικής υγείας του δότη.
Επίσης, ο νόμος 3948/11 προέβλεπε ότι θα πρέπει να προκύπτει η προσωπική σχέση και ο συναισθηματικός δεσμός μεταξύ δότη και λήπτη, αλλά και η ανιδιοτέλεια της προσφοράς.
Όπως επισημαίνεται όμως στο πολυνομοσχέδιο, για σοβαρούς λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας κρίνεται απαραίτητος επαρκής έλεγχος για την εξακρίβωση και τεκμηρίωση της προσωπικής σχέσης δότη και λήπτη, η απουσία της οποίας δεν μπορεί να δικαιολογήσει μία τόσο σοβαρή επέμβαση.
«Με αυτόν τον τρόπο θα αποφεύγονται μεταμοσχεύσεις με κίνητρο οικονομικό ή άλλο που συνδέεται με ποινικά αξιόλογη συμπεριφορά», αναφέρεται χαρακτηριστικά στο άρθρο 260 του πολυνομοσχεδίου.
Σύμφωνα με τη νέα διαδικασία, θα απαιτείται στο εξής άδεια από τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων η οποία θα ακολουθεί απόφαση μη αμοιβόμενης επιτροπής που θα συντάσσει τεκμηριωμένη έκθεση για την προσωπική σχέση και τον συναισθηματικό δεσμό, που να δικαιολογεί το αίτημα για μεταμόσχευση.
Όπως τόνισε ο αναπληρωτής Καθηγητής Χειρουργικής και Μεταμοσχεύσεων, επιστημονικά υπεύθυνος της μονάδας μεταμοσχεύσεων του ΠΓΝΙ Μιχ. Μήτσης, η συγκεκριμένη πρόβλεψη και αλλαγή στη διαδικασία κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, έστω κι αν τα βήματα που μπορούν και πρέπει ακόμη να γίνουν για να φτάσουμε αντίστοιχα ποσοστά δοτών με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, είναι ακόμη πολλά.
Καταργείται η «εικαζόμενη συναίνεση»
Μία δεύτερη σημαντική αλλαγή που επιφέρει το συγκεκριμένο άρθρο του πολυνομοσχεδίου στις μεταμοσχεύσεις αφορά στην αφαίρεση οργάνων, ιστών και κυττάρων από θανόν πρόσωπο.
Την τελική απόφαση για τη δωρεά οργάνων θα λαμβάνει η οικογένεια ακόμη και αν ο υποψήφιος δότης είχε εκφράσει εν ζωή την επιθυμία να προσφέρει τα όργανά του.
Μέχρι σήμερα η αφαίρεση οργάνου από θανόν πρόσωπο πραγματοποιείται εφόσον, όσο ζούσε, δεν είχε εκφράσει την αντίθεσή του.
«Ήταν μία πρόβλεψη του νόμου του 2011 για την εικαζόμενη συναίνεση που είχε προκαλέσει πολλές αντιδράσεις, δυστυχώς όμως το υπουργείο Υγείας δεν είχε ανακαλέσει την απόφαση αυτή», σημείωσε ο κ. Μήτσης.
Με το άρθρο 260, η αφαίρεση οργάνου από θανόν πρόσωπο πραγματοποιείται με τη σύμφωνη γνώμη της οικογένειας. Ένα σημείο ωστόσο που σύμφωνα με τον κ. Μήτση χρήζει επανεξέτασης ή ακόμη και παράλειψης είναι αυτό που αναφέρει πως η οικογενειακή συναίνεση δεν απαιτείται μόνο στην περίπτωση που ο δότης είχε εκδώσει στο παρελθόν ειδική κάρτα δότη, με την οποία εξέφραζε την ελεύθερη δήλωση βούλησης για προσφορά οργάνων.
«Αυτή η παράγραφος θα μπορούσε να παραλειφθεί, γιατί υπάρχουν περιστατικά που συγγενικά πρόσωπα μας ενημερώνουν, ότι σε επόμενη χρονική στιγμή από την αρχική του δήλωση βούλησης είχε εκφράσει διαφορετική άποψη. Το καλύτερο πιστεύουμε είναι ότι θα έπρεπε η συγκεκριμένη πρόβλεψη να μην υπάρχει καν στο πολυνομοσχέδιο», σημείωσε χαρακτηριστικά ο κ. Μήτσης.
Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ
ΠΡΩΤΟΣΕΛΙΔΟ
