Όλα έχουν γίνει δημόσια

Το «1984» ήταν ένα από τα πιο συγκλονιστικά λογοτεχνικά κείμενα του 20ου αιώνα με τον Τζορτζ Όργουελ να ταυτίζει το όνομά του με τη δυστοπία του ολοκληρωτισμού. Κι όμως, σήμερα παρ’ όλο που διαβάζεται ακόμα, η πραγματικότητα που ζούμε- και όχι κάποιο μακρινό μέλλον- μοιάζει χειρότερη από αυτή που περιγράφει το βιβλίο. Αντί να παρακολουθούνται τα πάντα μέσα από κάμερες και μικρόφωνα,  μοιάζει οι ίδιοι οι πολίτες, όλοι εμείς να προσφερόμαστε οικειοθελώς, προς παρακολούθηση. 

Και πριν πάμε στα πιο προφανή που είναι όσα γράφουμε στα social media, ας σκεφτούμε απλώς πόσες φωτογραφίες βγάζουμε πια και πόσες αναρτούμε δημόσια. Φωτογραφίες του εαυτού μας, του σπιτιού μας, των όσων κάνουμε. Κάποτε οι ιστορικοί του μέλλοντος θα μείνουν έκπληκτοι από το πόσο υλικό θα έχουν στα χέρια τους για να αποκρυπτογραφήσουν την εποχή μας. Εκεί που εμείς ψάχνουμε σε ξεχασμένα έγγραφα, εφημερίδες και παλιά κιτάπια για να δούμε πώς ζούσαν οι άνθρωποι το 1920, η ζωή του 2020 θα είναι όλη δημοσιευμένη σε εικόνες, σε φωτογραφίες και βίντεο.

Αλλά και η ποσότητα των προσωπικών αναφορών στο διαδίκτυο είναι τεράστια. Γράφουμε και κοινοποιούμε τα πάντα, ακόμα και μύχιες επιθυμίες και προσωπικές λεπτομέρειες. Σαν να έχουμε ένα ιδιωτικό ημερολόγιο… δημόσιο. Τι αντίφαση.

Σπαταλάμε πολλή κουβέντα και χρόνο ώστε να αναλύσουμε αυτήν την κατάσταση και να την εξηγήσουμε. Την ίδια ώρα όμως συσσωρεύονται απίστευτα προσωπικά στοιχεία, απίστευτα σε όγκο και περιεχόμενο, στον διαπλανητικό αποθηκευτικό χώρο. Τι θα γίνει με όλα αυτά τα στοιχεία; Σε ποιους θα είναι διαθέσιμα και για ποιους λόγους; Ερωτήματα που ίσως να έχουμε χάσει το παιχνίδι και να μην μπορούμε πια να τα απαντήσουμε. Αν πάντως κάποιοι θα ήθελαν να ελέγξουν τις ζωές μας, θα το έκαναν εύκολα. 

Παλιά καλά τραγούδια με νέες διαδρομές

Η συναυλία της Μαρίας Φαραντούρη και της Έλλης Πασπαλά τη Δευτέρα το βράδυ στο Πνευματικό Κέντρο, έδειξε τι σημαίνει πολιτιστικό γεγονός υψηλού επιπέδου. Τραγούδια υπάρχουν πολλά που αγαπάει το κοινό. Και ερμηνείες υπάρχουν πολλές και καλές. Εδώ όμως, στη συγκεκριμένη περίπτωση, η πρόθεση και ο στόχος ήταν να δώσουν στα τραγούδια άλλες διαστάσεις, να αναδείξουν τη διαχρονική τους σημασία, την αισθητική τους αξία. Και μέσα από αυτόν τον δρόμο να ψυχαγωγήσουν το κοινό.

Δεν είναι εύκολο να εξηγήσουμε αυτήν την αίσθηση, ούτε είμαστε ειδικοί. Προσπαθώ περισσότερο να αναλύσω αυτήν την εμπειρία να νιώθεις ότι ένα τραγούδι έχει γίνει πια κλασικό. Και για να το νιώσεις αυτό, πρέπει να υπάρχει η κατάλληλη ενορχήστρωση, οι ερμηνείες, ο τρόπος παρουσίασης. Και οι φωνές είναι ένα ιδιαίτερο κεφάλαιο.

Και είδαμε τη Μαρία Φαραντούρη όχι απλώς να στέκεται όπως την ξέρουμε, με αυτήν την απίστευτη φωνή που λες και βγαίνει από κάποιον ανείπωτο κόσμο, αλλά να μοχθεί, να αποκαλύπτει τις ιδιαίτερες πτυχές του κάθε τραγουδιού. Και η ώριμη πια και θερμή φωνή της Πασπαλά να αναδεικνύει γέφυρες και νέους δρόμους.

Όλα αυτά τα τραγούδια λίγο πολύ τα γνωρίζαμε. Αλλά οι παλιές αναγνώσεις τους πρέπει να υπάρχουν πια μόνο ως απόθεμα. Τώρα, οι εποχές μας και οι ανάγκες μας θέλουν άλλα πράγματα, νέες αφετηρίες. Κι αυτά μας τα έδωσαν οι δύο ερμηνεύτριες επί σκηνής. 

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr