Το 3ο Πανηπειρωτικό Συνέδριο πραγματοποιείται από την Παρασκευή 1 μέχρι την Κυριακή 3 Μαρτίου στην ΕΗΜ φιλοδοξώντας να αναδείξει την ηπειρωτική ιστορία και την ιστορία της ενδοχώρας στη φιλοσοφία, την παιδεία, την ιστορία και την αρχαιολογία.

Περισσότεροι από 70 σύνεδροι, ακαδημαϊκοί στην πλειονότητά τους, αλλά και νέοι ερευνητές θα λάβουν μέρος στο συνέδριο που αποτελεί τον τρίτο σταθμό της προσπάθειας που ξεκίνησε το 2011 και συνεχίστηκε το 2016.

Μία προσπάθεια που σύμφωνα με τον καθηγητή Ιστορίας της Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και πρόεδρο της Επιστημονικής Επιτροπής του Συνεδρίου Κων. Πέτσιο συμβάλλει στις νέες καταθέσεις γνώσης στην ερευνητική κοινότητα, συγκεφαλαιώνοντας νέα γνώση.

Ένα βασικό ζητούμενο βέβαια είναι εάν οι ανθρωπιστικές επιστήμες και οι κλασικές σπουδές όπως και η έρευνα σε αυτούς τους τομείς μπορεί να θεωρηθεί «νέα γνώση», αφού ο όρος χρησιμοποιείται σχεδόν μονοπωλιακά για τις θετικές επιστήμες και κυρίως για την καινοτομία και την τεχνολογία.

«Θεωρούμε ότι οι ανθρωπιστικές επιστήμες έχουν σχέση με τη νέα γνώση, αφού έρχονται στο φως νέα τεκμήρια, κυρίως χειρόγραφα που αναδεικνύουν μία διαφορετική σκέψη από αυτήν που έχουμε ως δεδομένη μέχρι σήμερα. Το ίδιο συμβαίνει στην ιστορία, το ίδιο και στην αρχαιολογία. Προφανώς δεν πρέπει να δίνεται προσοχή μόνο στον τεχνολογικό τομέα για τη νέα γνώση, αφού η ανθρώπινη παρουσία είναι βασισμένη στο πολιτιστικό υπόβαθρο της κοινωνίας», σημείωσε ο κ. Πέτσιος.

Το πρόγραμμα του Πανηπειρωτικού Συνεδρίου ξεκινά την Παρασκευή στις 18.30 με την εναρκτήρια συνεδρία και συνεχίζεται το Σάββατο από τις 9 το πρωί, για να ολοκληρωθεί την Κυριακή το μεσημέρι.

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 1 ΜΑΡΤΙΟΥ

17.30: Εγγραφές Συνέδρων

18.30: Προσφωνήσεις

Χαιρετισμός της Α.Θ..Π. του Οικουμενικού Πατριάρχου κκ. Βαρθολομαίου, Μητροπολίτου Ιωαννίνων κ.Μαξίμου

Αλεξάνδρου Καχριμάνη, Περιφερειάρχη Ηπείρου, Θωμά Μπέγκα, Δημάρχου Ιωαννίνων, Τριαντάφυλλου Αλμπάνη, Πρύτανη Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Κωνσταντίνου Π. Βλάχου, Προέδρου ΕΗΜκαι ΙΜΙΑΧ

Εναρκτήρια Συνεδρία

Προεδρείο: Γεωργία Αποστολοπούλου – Γεώργιος Παπαγεωργίου

19.15: Κωνσταντίνος Θ. Πέτσιος , Θεολογία και Φιλοσοφία στο έργο του Νικολάου Κεραμέως (ƚ 1663) και του ΒησσαρίωνοςΜακρή (ƚ 1699).

19.40: Κωνσταντίνος Ι. Σουέρεφ, Αναθήματα όπλων στο ιερό της Δωδώνης. Εισαγωγικές αναφορές

20.00: Παναγιώτης Βοκοτόπουλος, Οι τοιχογραφίες της Κόκκινης Εκκλησίας στο Βουργαρέλι Άρτας

ΣΑΒΒΑΤΟ 2 ΜΑΡΤΙΟΥ

Α΄ Συνεδρία («Αίθουσα Κ. Κατσάρη»): Προϊστορική και Κλασική Αρχαιολογία

Προεδρείο: Βαρβάρα Ν. Παπαδοπούλου – Θεοδώρα Κοντογιάννη

09.00: Χρήστος Ν. Κλείτσας, Η ιστορία των αρχαιολογικών ερευνών της ύστατης προϊστορίας και της πρωτοϊστορίας στην Ήπειρο. Από τον Καραπάνο στη σύγχρονη εποχή

09.15: BrendanOsswald,Ηδιαμάχη τωνX. Gautier de Claubry και Κ. Καραπάνου

09.30: Ελένη Βασιλείου, Ανασκαφικά ημερολόγια Δωδώνης. Μια νέα ανάγνωση

09.45: Luigi Vecchio, «Δωδωναίος»

10.00: Beatrice Rizzo, First data on agriculture and animal husbandry in the oracular tables of Dodona

10.15: Συζήτηση  10.40: Διάλειμμα

Β΄ Συνεδρία («Αίθουσα Κ. Κατσάρη»):

Μεσαιωνική και Νεώτερη Ιστορία

Προεδρείο: Νίκος Αναστασόπουλος – Andrea Babuin

11.00: Ελεονώρα Ναξίδου, Η ‘Ηπειρωτική’ περίοδος της Αρχιεπισκοπής της Αχρίδας (αρχές 13ου αιώνα)

11.15: Κατερίνα Κορρέ, Το Βουθρωτό στην οικονομική πολιτική του βενετικού Κράτους της Θάλασσας

11.30: Σπύρος Θ. Τακτικός, Διπλωματικές σχέσεις στη βενετο-οθωμανική μεθόριο στην περιοχή του Βουθρωτού κατά τον 17ο αιώνα

11.45: Σπύρος Καρύδης, Ο ρόλος των Ηπειρωτών επισκόπων στη στελέχωση της κερκυραϊκής ορθόδοξης Εκκλησίας κατά την περίοδο της βενετικής κυριαρχίας στον χώρο του Ιονίου

12.00: Παναγιώτα Τζιβάρα, Μαθητές στα Γιάννενα του 18ου αιώνα: σπουδές, φιλίες και δίκτυα επικοινωνίας στον καθρέπτη των Επιστολών τους

12.15: Συζήτηση 12.40: Διάλειμμα

Γ΄ Συνεδρία/Πρώτη παράλληλη («Αίθουσα Κώστα Μαλάμου»):

Προϊστορική, Κλασική και Ρωμαϊκή Αρχαιολογία

Προεδρείο: Κωνσταντίνος Ι. Σουέρεφ – Ελένη Βασιλείου

11.00: Χαρά Καππά – Δημήτρης Κοντογιώργος, «Στρώμα μάχης»: αρχαιολογικά κατάλοιπα μιας πολεμικής σύγκρουσης στην ακρόπολη της Καστρίτσας

11.15: Νεφέλη Πιρέ- Ηλιού, Οι Ρωμαϊκές αγροτικές επαύλεις της Ηπείρου κάτω από τον οικονομικό αστερισμό της Ρώμης

11.30: Θεοδώρα Κοντογιάννη – Ιωάννης Παπαλέξης – Αθηνά Μπουζάκη, Το μικρό θέατρο της Αμβρακίας – Νέα δεδομένα

11.45: Βαρβάρα Ν. Παπαδοπούλου – Νεκτάριος – Πέτρος Γιούτσος, Τα βοτσαλωτά του Μικρού Θεάτρου τηςΑμβρακίας. Πρόδρομη ανακοίνωση

12.00: Βαρβάρα Ν. Παπαδοπούλου, Το γεφύρι της Άρτας, μικρές και μεγάλες ιστορίες

12.15: Συζήτηση 12.40: Διάλειμμα

Δ΄ Συνεδρία/ («Αίθουσα Κ. Κατσάρη»):

Βυζαντινή και Μεταβυζαντινή Τέχνη και Ιστορία Ι

Προεδρείο: Κωνσταντίνος Οικονόμου 

– Kωνσταντίνος Π. Bλάχος

13.00: Αθηνά Χρόνη, Η πόλη των Ιωαννίνων κατά την Οθωμανική περίοδο –Ψηφιακή αναπαράσταση επιλεγμένου τμήματος του τείχους του Κάστρου

13.15: Σταύρος Καλογιάννης, Ο Ιωάννης Κωλέττης και ο ρόλος του στον σχεδισμό των πόλεων του 19ου αιώνα

13.30: Γιώργος Σμύρης, Από την παράδοση στον Μοντερνισμό. Η περίπτωση του «Αρχιτέκτονα» Περικλή Μελίρρυτου

13.45: Χαράλαμπος Β. Χαρίσης, Το όνομα των Ιωαννίνων

14.00: Συζήτηση

Ε΄ Συνεδρία /Δεύτερη παράλληλη («Αίθουσα Κώστα Μαλάμου»):

Νεώτερη και Σύγχρονη Ιστορία Ι

Προεδρείο: Παναγιώτα Τζιβάρα – Γιώργος Νικολάου

13.00: Χρήστος Ζαμπακόλας, Υποκαθιστώντας τις συλλογικότητες: φιλανθρωπία και ευεργετισμός από τους Ηπειρώτες της Βενετίας (16ος-18ος αι.)

13.15: Ελευθέριος Περρωτής, Η σχέση τωνΜαστόρων της πέτρας με το συνοικισμό τωνΜανιατών του Πεταλιδίου Μεσσσηνίας, μέσα από ανέκδοτες Συμβολαιογραφικές Πράξεις

13.30: Στέφανος Τσιόδουλος, Γυναικεία βαπτιστικά ονόματα στο Ζαγόρι το 2ο μισό του 19ου αι.

13.45: Παναγιώτης Τζουμέρκας, Ηπειρώτες αρχιερείς του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας

14.00: Ηλίας Γ. Σκουλίδας, Μεταναστευτικά δίκτυα των Ισραηλιτών της Άρτας: τεκμήρια από το Ellis Island

14.15: Συζήτηση

ΣΤ΄ Συνεδρία («Αίθουσα Κ. Κατσάρη»):

Φιλοσοφία – Φιλολογία Ι

Προεδρείο: Παναγιώτης Τσαμάτος – Δημήτριος Γιαννούλης

17.30: Νίκος Δ. Καράμπελας, Η ίδρυση της Πρέβεζας και η χρονολόγηση δύο παραλλαγών του χρονικού του Μορέως

17.45: Αθανάσιος Κούγκουλος, Από τα Γιάννινα στην Ιστάνμπουλ: Μουσουλμάνοι πρόσφυγες στην πεζογραφία του Χρήστου Χρηστοβασίλη και της Emel İnci

18.00: Γεώργιος Παναγόπουλος, Ιωάννινα και Ησυχασμός. Εποπτική κριτική επισκόπηση

18.15: Μιχάλης Παντούλας, «Η δηδαχη του αγηου κοσμα». Ένα ανέκδοτο κείμενο από τα Ιωάννινα

18.30: Συζήτηση 18.50: Διάλειμμα

Ζ΄ Συνεδρία/Τρίτη παράλληλη («Αίθουσα ΚώσταΜαλάμου»)

Βυζαντινή και Μεταβυζαντινή Ιστορία και Αρχαιολογία Ι

Προεδρείο: Σπύρος Kαρύδης – Ελένη Μάργαρη

17.30: Ηλίας Καραλής, Τα επτά μυστήρια της Εκκλησίας. Ερμηνεία σπάνιας μεταβυζαντινής παράστασης

17.45: Δημήτριος Αγορίτσας, Μετόχια των Θεσσαλικών μονών στην Ήπειρο. Η περίπτωση της Ωσδίνας

18.00: π. Γρηγόριος Μανόπουλος, Εκκλησιαστικές Επιγραφές Ηπείρου: νέες αναγνώσεις και νέα δεδομένα

18.15: Βιργινία Μαυρίκα, Κτητορική επιγραφή των ύστερων οθωμανικών χρόνων από την Γκοβριτσά (Κρυόβρυση) Ιωαννίνων

18.30: Συζήτηση 18.50: Διάλειμμα

Η΄ Συνεδρία («Αίθουσα Κ. Κατσάρη»):

Φιλοσοφία – Φιλολογία ΙΙ

Προεδρείο: Κωνσταντίνος Θ. Πέτσιος – Γιώργος Βλαχάκης

19.15: Γεωργία Αποστολοπούλου, Ο σύντροφος του Ρήγα Φεραίου Δημήτριος Νικολίδης. Νέα στοιχεία από την έρευνα

19.30: Χαρίτων Καρανάσιος, Σχόλια ανωνύμου στη “Λογική” του Αριστοτέλη, διδαχθέντα στα Ιωάννινα κατά τον 17ο αιώνα (κώδικας 51 του Μουσείου του Κάστρου Αγκύρας)

19.45: Γιώργος Βλαχάκης, Οι «Νεκρικοί Διάλογοι» του Πολυζώη Κοντού. Μία (ακόμη) απόπειρα αποδόμησης του νεωτερικού λόγου

20.00: Κωνσταντίνος Οικονόμου, Μύθος και πραγματικότητα στην ερμηνεία των τοπωνυμίων

20.15: Συζήτηση

Θ΄ Συνεδρία/Τέταρτη παράλληλη («Αίθουσα Κώστα Μαλάμου»):Φιλοσοφία – Φιλολογία ΙΙΙ

Προεδρείο: Χαράλαμπος Β. Χαρίσης – Στέφανος Τσιόδουλος

19.15: Ελένη Κουρμαντζή, Ο Αθανάσιος Ψαλίδας μέσα από το Αρχείον του (1795-1829)

19.30: Παύλος Μαυρόγιαννης – Χριστίνα Πλακούτση,

Ο Ηπειρώτης Λέων Μελλάς και η Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία

19.45: Μαίρη Κωστή, Οι ευεργέτες του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

20.00: Γιώργος Νικολάου, Παραγωγή, φορολογία και εμπόριο δημητριακών στην Ήπειρο την περίοδο 1800-1820, με βάση το δημοσιευμένο Αρχείο του Αλή πασά

20.15: Συζήτηση

ΚΥΡΙΑΚΗ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ

Ι΄ Συνεδρία («Αίθουσα Κ. Κατσάρη»):

Βυζαντινή και Μεταβυζαντινή Ιστορία και Αρχαιολογία ΙΙ

Προεδρείο: Παναγιώτης Βοκοτόπουλος – Γεώργιος Χρ. Τσιγάρας

09.30: Andrea Babuin, Η εικόνα της ψηλάφησης του Θωμά και η Μαρία Αγγελίνα Δούκαινα Παλαιολογίνα

09.45: Αργυρώ Καραμπερίδη, Μεταβυζαντινή εικόνα του Χριστού Παντοκράτορα στο ΒυζαντινόΜουσείο Ιωαννίνων

10.00: Ανθή Φιλίδου, Φορητή εικόνα ένθρονης Βρεφοκρατούσας (1677) στο ναό της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα Καλουτάς

10.15: Αθηνά Ζωγάκη, Το τέμπλο του Ι.Ν. Αγίου Αθανασίου Πληκατίου

10.30: Δημήτριος Γιαννούλης, Η εικονογραφική απόδοση ενός ιστορικού γεγονότος. Η πολιορκία της Κωνσταντινουπόλεως του 626

10.45: Συζήτηση  11.10: Διάλειμμα

ΙΑ΄ Συνεδρία/Πέμπτη παράλληλη («Αίθουσα ΚώσταΜαλάμου»): Νεώτερη και Σύγχρονη Ιστορία IΙ  Προεδρείο: Γεράσιμος Παγκράτης – ΆνναΜανδυλαρά

09.30: Σάββας Ιακωβίδης, Ιταλική κατοχή στη ζώνη Αργυροκάστρου κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο

09.45: Βαγγέλης Τόλης, Στους δρόμους της υπερατλαντικής μετανάστευσης. Εβραίοι των Ιωαννίνων στις ΗΠΑ μέσα από τα αρχεία του Ellis Island (1892-1924)

10.00: Γιάννης Α. Αναγνώστου, Ήπειρος και Μακεδονικό ζήτημα

10.15: Ελβίρα Θάνου, Η προσφυγή των κατοίκων της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας της Αλβανίας στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης και η αποχή των μαθητών κατά το σχολικό έτος 1934-1935 για «το ζήτημα των μειονοτικών σχολείων»

10.30: Νίκος Αναστασόπουλος, Επισκεψιμότητα στα Ιωάννινα παραμονές του 1940. Η περίπτωση του ξενοδοχείου «Ακροπόλ»

10.45: Συζήτηση 11.10: Διάλειμμα

ΙΒ΄ Συνεδρία («Αίθουσα Κ. Κατσάρη»):

Νεώτερη και Σύγχρονη Ιστορία ΙΙΙ

Προεδρείο: Χαρίτων Καρανάσιος – Ηλίας Γ. Σκουλίδας

11.30: Βασίλης Σαμπατακάκης, Η Ήπειρος του 1784 μέσα από το αδημοσίευτο ημερολόγιο του Σουηδού πάστορα Adolf Fredrik Sturdzenbecker

11.45: Lidia Cotovanu, Ένας Ηπειρώτης μέγας τελώνης της Μολδαβίας και οι οικογενειακές του δικτυώσεις: ο Λεοντάρης Γκιόλμας από τα Ιωάννινα († 1642, Ιάσιο)

12.00: Γεράσιμος Παγκράτης, Ηπειρώτες Έμποροι στην Ιταλία στις αρχές του 19ου αιώνα: η μαρτυρία του προξενείου της Επτανήσου Πολιτείας (1800-07), στην Μπαρλέττα της Απουλίας

12.15: Άννα Μανδυλαρά, Οι κυρίες των Γάλλων πρόξενων. Φύλο και αναπαραστάσεις στα γραπτά γυναικών για τα Ιωάννινα των αρχών του 20ου αιώνα

12.30: Συζήτηση  12.45: Διάλειμμα

ΙΓ΄ Συνεδρία/ Έκτη παράλληλη («Αίθουσα ΚώσταΜαλάμου»): Βυζαντινή και Μεταβυζαντινή Τέχνη και Ιστορία ΙΙ

Προεδρείο: Γιώργος Σμύρης – Ελένη Κουρμαντζή

11.30: Γεώργιος Χρ. Τσιγάρας, Εικαστικές μαρτυρίες για την παρουσία Ηπειρωτών στη Θράκη, 18ος – 19ος αιώνας

11.45: Αγγελική Μάρου, Ανάγκη περιθάλψεως: η Εφορεπιτροπεία των Ιωαννίνων κατά το διάστημα 1887-1892

12.00: Ιλιάνα Ζάρρα, Η καλλιτεχνική παραγωγή στην πόλη των Ιωαννίνων κατά τον 19ο αιώνα. Η συμβολή της ιστορίας και της πολιτικής επικαιρότητας στη διαμόρφωση μιας τοπικής εικονογραφίας

12.15: Θεόδωρος Σιόντης, Ο Χρ. Χρηστοβασίλης και η άγνωστη συλλεκτική του δραστηριότητα

12.30: Ελένη Μάργαρη, «Από κείνη τη μέρα λευτερώθηκα». Το αστικό τοπίο στη ζωγραφική του Χρίστου Δαγκλή (1916-1991)

12.45: Χρήστος Σταυράκος, Επιγραφικές μαρτυρίες για δωρητές σε μεταβυ- ζαντινά χριστιανικά μνημεία του Ζαγορίου

13.00: Συζήτηση  13.20: Διάλειμμα

13.30: «Αίθουσα Κ. Κατσάρη»: Συμπεράσματα.