Διακρίνεται ήδη αργά, αλλά σταθερά η ανάδυση μίας οριογραμμής στη συνάντηση της πολιτικής με το κοινωνικό πρόβλημα σήμερα. Ας ελπίσουμε βέβαια να αποδεχτούν όλοι ότι υπάρχει κοινωνικό πρόβλημα γιατί αν δεν γίνει και αυτό, τότε θα έχουμε μία ακραία τοποθέτηση των ορίων εκεί που ο ορισμός του πολιτικού ξεκινάει από το «δεν υπάρχει κοινωνία».
Αν όμως αποδεχτούμε το βασικό που είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι κοινωνίες, τουλάχιστον αυτές στην Ευρώπη που την ξέρουμε καλύτερα, τότε εμφανίζεται ως συνέπεια και το πρόβλημα της πολιτικής. Γιατί η πολιτική είναι ακριβώς η θεραπεία των κοινωνικών προβλημάτων και ο σηματωρός για την κοινωνική πρόοδο και την ευημερία. Η πολιτική δεν είναι η φωνή της εξουσίας, αλλά η φωνή της κοινωνίας που συναντά τους εκπροσώπους της εξουσίας, σε μία συνάντηση η οποία στις δημοκρατίες μας στοχεύει στην ισορροπία, τη σύνθεση και τη δημιουργική επανεκκίνηση πάνω στο συμβόλαιο που συνυπογράφουν νοερά ή μη, οι δύο πλευρές.
Και για να μη απομακρυνόμαστε από το βασικό, ως πρόβλημα ορίζουμε σήμερα, την ανεργία, το υψηλό κόστος διαβίωσης, την έλλειψη στέγης και τις μειωμένες μέριμνες σε παιδεία και υγεία. Βασικά θέματα σε όλες τις χρονικές περιόδους, αλλά σήμερα οξυμένα.
Το ζήτημα στις μέρες μας, μετά από αλλεπάλληλες και διαρκείς κρίσεις, δεν είναι σε καμία περίπτωση η προσέλκυση επενδύσεων, η απόδοση των ομολόγων και τα τραπεζικά προϊόντα, ούτε η αύξηση του ρυθμού κέρδους των επιχειρήσεων.
Αυτά, το πολύ πολύ να θεωρηθούν μέρος ενός σχεδίου με το οποίο κάποιες πολιτικές δυνάμεις θα μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν την κοινωνική πολιτική τους.
Το σχέδιο όμως, πρέπει να υπάρχει για να αυξήσει τα προσεχή χρόνια καθοριστικά τις θέσεις εργασίας, τη στεγαστική κάλυψη, την πρόσβαση στη μόρφωση και την υγεία των ανθρώπων, των πολιτών, της κοινωνίας. Αν αυτό δεν γίνει, τότε δεν έχει νόημα να μιλάμε στις μέρες μας για πολιτικές, για αγορές ή για γεωπολιτική. Εξουσία χωρίς εξασφάλιση της κοινωνικής ευημερίας δεν είναι παρά η εκπρόσωπος των λίγων, κυρίαρχων του χρήματος και δυναστών του πλανήτη. Ας γίνει ξεκάθαρο αυτό.
Οι αναμνήσεις μας γειώνουν
Μέσα σε αυτό το διευρυμένο φαινόμενο του ρετρό και της γοητείας που μας ασκεί το παρελθόν όταν το βλέπουμε με αποσπασματικό τρόπο, χωράει πολλές φορές και μια επαναθεώρηση με θετικό πνεύμα για αδιάφορες καταστάσεις ή φαινόμενα που αφορούσαν τους λιγότερους και όχι την πλειονότητα. Το ότι κάτι είναι μειοψηφικό, δεν σημαίνει ότι δεν ήταν και ωραίο ή άξιο για να μνημονεύεται. Όμως συχνά μεγεθύνουμε το μερικό ώστε να γενικευτεί κάτι που δεν μπορεί να ανταποκριθεί σε κάτι τέτοιο. Και περισσότερο μοιάζει με μία ανακατασκευή του παρελθόντος παρά αναβίωσή του.
Το έχουν όμως, το πρόβλημα αυτές οι επιστροφές στο παρελθόν. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι ήταν καλύτερες οι εποχές που ζήσαμε νέοι από τα δύσκολα που συναντήσαμε μεγαλώνοντας. Και ίσως να θέλουμε να δικαιώσουμε και επιλογές μας, να δείξουμε ότι άξιζε τον κόπο.
Για να μην μπούμε σε παραδείγματα που ίσως διχάσουν όσους διαβάζουν- γιατί κατά καιρούς σηκώνονται και διάφοροι «πόλεμοι» μνήμης-, σημειώνω μόνο ότι δεν ζούσαν όλοι στα «παλιά ωραία» Γιάννενα γιατί απλούστατα κάποιοι μετοίκησαν από τα χωριά τους. Όπως δεν ήταν όλη η ζωή στο χωριό ωραία, γιατί είχε και βάσανα που αποσιωπούνται.
Το καλό με τις αναμνήσεις των παλιών χρόνων δεν είναι τόσο αυτή η αίσθηση ευχαρίστησης που φέρνουν. Νομίζω ότι περισσότερο είναι χρήσιμη στο να συντηρεί τη μνήμη. Τα ονόματα των ανθρώπων, τις τοποθεσίες, ωραίες στιγμές. Περισσότερο μας γειώνει δηλαδή παρά μας αφήνει να αιωρούμαστε στη νοσταλγία.
Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ
fkaramitsos@yahoo.gr
ΠΡΩΤΟΣΕΛΙΔΟ
