Σε κοινή θέα, στο αρχονταρίκι της Μονής του Οσίου Τιμοθέου στον Γέρακα Αττικής, είχαν εκτεθεί τα τελευταία χρόνια τρεις από τις εικόνες που είχαν κλαπεί από αγνώστους τα Χριστούγεννα του 2012 από τη Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου ή «Παναγίας Παρδάστανης» κατά την τοπική ονομασία, στο Εκκλησοχώρι του δήμου Ζίτσας.

Οι εικόνες αυτές που χρονολογούνται από τον 19ο αιώνα και εικονίζουν την Παναγία, τον Ιησού και τον Ιωάννη τον Πρόδρομο κατασχέθηκαν την Τετάρτη το πρωί σε ευρείας κλίμακας αστυνομική επιχείρηση από το Τμήμα Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Αρχαιοτήτων της Διεύθυνσης Ασφάλειας Αττικής κατόπιν εισαγγελικής παραγγελίας και με τη συνδρομή κλιμακίου αρχαιολόγων με ειδικότητα στη Βυζαντινολογία του Τμήματος Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών και της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ανατολικής Αττικής.

Εκτός από τις τρεις παραπάνω εικόνες όμως, στην ίδια Μονή εντοπίστηκαν και άλλες τρεις εικόνες που είχαν αφαιρεθεί από εκκλησίες και Μονές των Ιωαννίνων στο παρελθόν. Συγκεκριμένα εντοπίστηκε μία εικόνα και ένα ζεύγος βημόθυρων που είχαν κλαπεί από την Ιερά Μονή Αγίας Παρασκευής στα Άνω Πεδινά το 2014 και δύο εικόνες που είχαν αφαιρεθεί από τη Μονή Εισοδίων Θεοτόκου Αγγελομάχου στα Κούρεντα του δήμου Ζίτσας το 2009 (φωτ).

Εντοπίστηκε και κατασχέθηκε επίσης μία εικόνα μεγάλης αξίας η οποία είχε αφαιρεθεί από Μονή της Ευρυτανίας.

Πώς έφτασαν

στη Μονή οι εικόνες

Τα πλέον ενδιαφέροντα ωστόσο είναι τα στοιχεία που θα προκύψουν στην πορεία για το πώς οι εικόνες αυτές έφτασαν στη Μονή στο Γέρακα Αττικής, ποιος τις προμήθευσε και με ποια διαδικασία αγοράστηκαν από τη Μονή, καθώς πληροφορίες αναφέρουν ότι αυτό ειπώθηκε στις πρώτες καταθέσεις των υπευθύνων της Μονής προς τις αστυνομικές αρχές.

Η έρευνα για τον τρόπο κτήσης και κατοχής των ιερών αντικειμένων γίνεται από την Υποδιεύθυνση Προστασίας Περιβάλλοντος, Περιουσιακών Δικαιωμάτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

Όπως εύκολα μπορεί να διακρίνει κάποιος ακόμη και από τις φωτογραφίες που δόθηκαν στη δημοσιότητα από το αρχηγείο της ΕΛ.ΑΣ οι εικόνες και τα βημόθυρα είναι συντηρημένα και σε πολύ καλή κατάσταση, σε σχέση με την χρονολόγησή τους πάντα, κάτι που είχε παρατηρηθεί και στο σύνολο των εικόνων και άλλων αντικειμένων όπου είχαν εντοπιστεί τα προηγούμενα χρόνια σε οίκους δημοπρασιών και γκαλερί στο εξωτερικό και οι οποίες ταυτοποιήθηκαν και επαναπατρίστηκαν.

Ο ρόλος της

Μητρόπολης Ιωαννίνων

Αξίζει να σημειωθεί, ότι σύμφωνα με πληροφορίες καθοριστικό ρόλο στην συγκεκριμένη υπόθεση στη Μονή Οσίου Τιμοθέου έπαιξε η Ιερά Μητρόπολη Ιωαννίνων, καθώς πριν από έναν και πλέον χρόνο, στελέχη της ήταν εκείνα που εντόπισαν τις τρεις εικόνες από το Εκκλησοχώρι και ενημέρωσαν τις συναρμόδιες υπηρεσίες που προχώρησαν στην ταυτοποίησή τους. Μάλιστα στις 5 Νοεμβρίου του 2022 στην εκδήλωση για τον επαναπατρισμό των κλεμμένων εικόνων που έγινε στο Κέντρο Προστασίας και Προβολής Ιστορίας της Τέχνης της Μητρόπολης ο σεβασμιότατος μητροπολίτης Ιωαννίνων κ.κ Μάξιμος είχε πει από μικροφώνου ότι οι έρευνες συνεχίζονται για τον εντοπισμό και άλλων κλεμμένων εικόνων, δίνοντας μάλιστα και την είδηση: «Έχουμε ήδη εντοπίσει και άλλες εικόνες που έχουν κλαπεί από τα Ιωάννινα και έχουμε ενημερώσει σχετικά τις αρμόδιες υπηρεσίες και είμαι σίγουρος πως σύντομα θα έχουμε ευχάριστες εξελίξεις», είχε πει ο κ. Μάξιμος.

Η έρευνα στη Μονή Οσίου Τιμοθέου έγινε υπό άκρα μυστικότητα και αρκετές φορές στελέχη των υπηρεσιών επισκέφθηκαν τη συγκεκριμένη Μονή για να δουν από κοντά τις τρεις εικόνες. Κατά τις επισκέψεις τους αυτές όμως εντόπισαν και τις άλλες εικόνες και τα βημόθυρα, για να ακολουθήσει η διαδικασία της ταυτοποίησής τους με τα ψηφιακά αρχεία που διαθέτει το Τμήμα Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών. Έτσι, εκτός από τις τρεις εικόνες για τις οποίες υπήρχε η βεβαιότητα ότι προέρχονται από το Εκκλησοχώρι, επιβεβαιώθηκε ότι και άλλες εικόνες είναι κλεμμένες και γι’ αυτό και κατασχέθηκαν άμεσα, παρότι η επιχείρηση έγινε ενόψει της καταγγελίας για τις τρεις πρώτες εικόνες.

Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ