Μας απασχολούν έντονα πολλά οικολογικά ζητήματα αυτήν την περίοδο όπως τα ενεργειακά ή η προστασία του περιβάλλοντος από επενδύσεις και ανθρωπογενείς δράσεις. Δεν τα βλέπουν όμως όλοι σαν οικολογικά θέματα, αλλά δεν είναι και μόνο τέτοια. Στην πράξη, αλλά και επί της ουσίας, είναι πλέγματα θεμάτων, πολύμορφες υποθέσεις που άπτονται πολλών επιμέρους διακρίσεων και προσεγγίσεων.

Κι αυτό μας βάζει πιο βαθιά στην πραγματικότητα της οικονομίας και των κοινωνικών σχέσεων. Γιατί τίποτα δεν είναι μόνο αυτό που φαίνεται ή ορίζουμε εμείς από τη δικιά μας πλευρά ότι φαίνεται. Είναι πολλά περισσότερα και κυρίως είναι σχέσεις, συνδυασμοί. Γι’ αυτό και πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί σε όσους θέλουν να ορίζουν την πραγματικότητα μόνο μέσα από τη δική τους ματιά, σε όσους δίνουν μόνο ένα όνομα σε όσα γίνονται.

Τα πιο δύσκολα βέβαια, είναι εκεί που ακουμπούν αλληλοσυγκρουόμενες έννοιες. Είναι όμως πάντα αλληλοσυγκρουόμενες; Είναι σίγουρο για παράδειγμα ότι η οικολογία είναι σε σύγκρουση με τις επενδύσεις; Ακόμα πιο δύσκολη είναι η σύγκρουση του δημοσίου συμφέροντος με το ιδιωτικό και του συλλογικού με το ατομικό. Παράδειγμα από τα όχι και τόσο παλιά, η άρνηση πολλών ιδιοκτητών κατοικιών να συνδεθούν με το αποχετευτικό σύστημα για να μην το πληρώνουν.

Για να μην μπούμε σε επιμέρους θέματα που προκαλούν εντάσεις αυτήν την περίοδο στην τοπική κοινωνία, με θέσεις συχνά που είναι ταυτόχρονα αποδεκτές, έχουν δηλαδή λογική, αν και συγκρούονται μεταξύ τους, πρέπει να φύγουμε από το παραδοσιακό σχήμα πολιτικής που θέλει μόνο τη διατύπωση απόψεων και στη συνέχεια τη λήψη αποφάσεων διά της πλειοψηφίας (συχνά και χωρίς αυτήν, μόνο με την υπογραφή όποιου έχει εξουσία). Πρέπει να πάμε σε σχήματα πολιτικής που ενσωματώνουν και υπολογίζουν ταυτόχρονα τις αντιθέσεις. Πού βρίσκουν λύσεις εκεί που υπάρχουν μόνο μέτωπα, που φέρνουν σε κοινές ευθείες τα ασύμπτωτα. Γίνεται αυτό; Σίγουρα γίνεται σε μεγάλο βαθμό σε προηγμένες περιοχές που έχουν αντιμετωπίσει ήδη στο παρελθόν διλήμματα και αντιθέσεις και προόδευσαν. 

Για τα παιδιά που κάθονται…

Το ακούς συχνά και έχει γίνει κάτι σαν αυτοεκπληρούμενη προφητεία: Δεν πάμε μπροστά γιατί όλοι οι νέοι κάθονται στις καφετέριες και παίζουν με τα κινητά τους.  Μπορεί κανείς να ανταπαντήσει και τι έκαναν νέοι όλοι αυτοί που κρίνουν σήμερα μέσα από τη μεσήλικη κατάθλιψή τους, για να καταλήξει η χώρα με τέτοιο χρέος. Αλλά ας μην πυροδοτούμε συνέχεια εμφυλίους στο υπόστρωμα της κοινωνικής δυσαρέσκειας.

Σε όσους πάντως επιμένουν να μιλάνε για την «άχρηστη νεολαία» πρέπει να πούμε δύο πράγματα. Πρώτον ότι δεν βλέπουν όλη την εικόνα. Υπάρχει ένα κομμάτι νέων που δουλεύουν πολύ σκληρά και με ένταση, συχνά σε πολύ υψηλό επίπεδο, με συνθήκες όμως γαλέρας και στο περιθώριο των κυρίαρχων κοινωνικών τάσεων και του βλέμματος της πολιτείας. 

Αλλά ας πάμε και σε αυτούς που όντως χάνουν το χρόνο τους σε μεγάλους καφέδες. Ναι, υπάρχουν και παιδιά που δεν κινούνται, που δεν παίρνουν πρωτοβουλίες, που δεν ανταποκρίνονται στις ανάγκες των καιρών.  Είναι καθ’ ομοίωση όμως όσων βλέπουν κι από μία μερίδα των ενηλίκων.

Και υπάρχουν και νέοι που μπορούν να αλλάξουν ταχύτητα αν δουν ένα νεύμα, αν τους δοθεί μια ευκαιρία. Καλύτερα να σκεφτούμε πάνω σε αυτό. 

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr