Το θέατρο της Κάν (Caen) σε μια προσπάθεια ανάδειξης του ξεχασμένου λυρικού έργου του 17ου αιώνα του Ισπανού μουσικοσυνθέτη Σεμαπαστιάν Ντουρόν, Κορωνίς (Coronis, του Sebastiàn Durón), και σε συμπαραγωγή με το Γαλλικό Εθνικό Θέατρο Κωμικής Όπερας και τις λυρικές σκηνές της Λιλ, Λιμόζ και Ρουέν καθώς δε και με την εξειδικευμένη ορχήστρα στην δραματική κυρίως μουσική του 17ου αιώνα «Le poème lyrique» (Λυρικό ποίημα), ανέβασαν την λυρική δημιουργία Κορωνίς, η οποία μέχρι των ημερών μας παραμένει σχεδόν άγνωστη. Πρόκειται για μια αξιόλογη συλλογική προσπάθεια η οποία διέπεται αφενός μεν από μια συστηματική έρευνα στο σχεδόν χαμένο έργο του Ισπανού μουσικοσυνθέτη και αφετέρου στην καλλιτεχνική δημιουργία στην οποία δεν υπάρχουν στοιχεία αναφοράς .Πράγματι οι προσπάθειες στέφθηκαν με επιτυχία και υπάρχει μια σημαντική καινοτομία στ χώρο του λυρικού θεάτρου. 

Το έργο Κορωνίς είναι εμπνευσμένο από τον ομώνυμο αρχαίο Ελληνικό μύθο ο οποίος παρουσιάζει σημαντικές αποκλίσεις μεταξύ των συγγραφέων και ιδίως του Ησιόδου, Πινδάρου και του Οβιδίου. Αυτό το οποίο μπορούμε να συγκρατήσουμε είναι ότι η Κορωνίδα είναι η μητέρα του Θεού Ασκληπειού. 

Στα πρώτα έτη του 19 ου αιώνα ο Ισπανός μουσικοσυνθέτης Σεμπαστιάν Ντουρόν βασισμένος στο λιμπρέτο ενός ανώνυμου ποιητή έκανε αυτήν την μπαρόκ όπερα. Η φύση της μπαρόκ τέχνης η οποία ήταν σε ανταγωνισμό με τον κλασικισμό του 17ου αιώνα στηρίζεται σε δυσαναλογίες ως προς την δημιουργία και στις ιστορίες ευνοεί μια πλοκή η οποία εξελίσσεται σε αποσπασματικά και ημιτελή επεισόδια. Ωστόσο όμως, πολλές φορές, αυτή η μη συμβατική αντίληψη του χώρου, του χρόνου και της αισθητικής την καθιστά ιδιαίτερα κατανοητή στους σύγχρονους κριτικούς. Ο μύθος βέβαια είναι κοντά στην αντίληψη της Ελληνορωμαϊκής τεχνοτροπίας και ιδιαίτερα σε αυτήν την πλοκή υπάρχουν τα ίχνη του Ρωμαίου Ποιητή Οβιδίου. Εδώ όμως θα χρειαστεί να τονίσουμε είναι ότι τα στοιχεία τα οποAία διασώθηκαν στη λυρική δημιουργία, δεν είναι ολοκληρωμένα τόσο στο λιμπρέτο, όσο και στην μουσική και επί αυτού έγινε μια αξιόλογη προσπάθεια ανασύστασης του έργου χωρίς ασφαλώς ο σκηνοθέτης να έχει καταφύγει σε αυθαίρετες πρωτοβουλίες. 

Πέρα όμως από την κλασσική Ελληνική και Ρωμαϊκή αρχαιότητα ο μουσικοσυνθέτης παρουσίασε στοιχεία Ισπανικής τέχνης καθώς δε και πολιτισμικά στοιχεία Ινδιάνων της Αμερικής. Εξάλλου, η όχι υποχρεωτικά αρμονική συνύπαρξη ετερογενών στοιχείων, αλλά και το μίγμα ανάμεσα στην ευγενή δημιουργία και την χαμηλού επιπέδου έκφραση της κωμικής και της τραγικής απόδοσης, ανταποκρίνονται στην Μπαρόκ τεχνοτροπία. Το δύσκολο όμως σημείο αυτής της δημιουργίας είναι ο συνδυασμός των αντιφατικών στοιχείων και μάλιστα σε αντίξοες συνθήκες καθόσον η ανασύσταση του λιμπρέτου και της μουσικής, καθώς δε και η έλλειψη αναφορών αποτελούν κάτι το δυσχερές και δεν είναι τυχαίο ότι συνεργάστηκαν τόσα θέατρα. 

Τα χαρακτηριστικά αυτής λοιπόν της παλαιάς και ταυτόχρονα σύγχρονης όπερας είναι πολλά και πολύ ενδιαφέροντα: Η μουσική χαρακτηρίζεται από ένα πλούτο αλληλοδιαδεχομένων τεχνοτροπιών όπου βρίσκεται η δραματική μουσική του 17ου αιώνα, η ισπανική, την συχνή χρήση άρπας η οποία αναφερόταν στην Ελληνική αρχαιότητα, του τσεμπάλου και η τυπικά και ευρέως γνωστή λυρική έκφραση. 

Αν και η υφή είναι μπαρόκ ο συνδυασμός ακολουθεί μια λογική η οποία θέλει να συνδυάσει τις εκφραστικές δυνατότητες της κάθε τέχνης και να αποτυπώσει όλες τις πτυχές αυτού του πολύπλευρου έργου. Πέρα από αυτά υπάρχουν και μεσαιωνικά μουσικά όργανα καθώς δε και το αρμόνιο το οποίομ σε αυτό το έργο, δεν εκφράζει την εκκλησιαστική μουσική. Το λιμπρέτο χαρακτηρίζεται από μια ψηλού επιπέδου ποίηση με έντονο το στοιχείο της αλληγορίας. 

Η προσπάθεια όλων αυτών των λυρικών θεάτρων ήταν επιτυχής ξεπερνώντας όλες τις δυσκολίες αυτού του ξεχασμένου και πολύπλοκου έργου. Θα θέλαμε να σταθούμε στην λείαν αξιόλογη προσπάθεια αποκατάστασης και ανασύστασης αυτής της όπερας του σκηνοθέτη Omar Porras ο οποίος πέραν από την έρευνα κατόρθωσε να δώσει στο έργο μια νέα πνοή και ζωντάνια. Τα σκηνικά ανταποκρίθηκαν στον ονειρικό χαρακτήρα του έργου και αξιόλογη ήταν η αντίληψη των ενδυμάτων. Στο τελευταίο δε χαρακτηριστικό συνεργάστηκαν οι λυρικές σκηνές της Λιμόζ και της Καν. Η επιλογή του ορχηστρικού συγκροτήματος Λυρικό ποίημα ήταν μια ορθή επιλογή καθόσον, λόγω συμμετοχής σε μπαρόκ και κλασσικά έργα επέτρεψε την καλύτερη απόδοση αυτής της όπερας. Εδώ θα χρειαστεί να ν’ αναφέρουμε την αξιοσημείωτη εργασία του διευθυντή ορχήστρας Vincent Demestre ο οποίος κράτησε καλά την ορχήστρα σε όλες τις αλλαγές τεχνοτροπιών και έδωσε μια ζωντάνια σε αυτή την δυσχερή μουσική της οποίας η κύρια δυσκολία συνίσταται στις ελλείψεις αναφορών και στην αποκατάστασή της με τρόπο ώστε να μην αλλοιωθεί το ύφος του λυρικού έργου. Κανένας από τους καλλιτέχνες δεν υστέρησε, αλλά θα θέλαμε να σταθούμε στην υψίφωνο Anna Quintans η οποία πέρα από τις τεχνικές και φωνητικές επιδόσεις κατάφερε να εκφράσει την Κορωνίδα διατηρώντας τα πολυπολιτισμικά της χαρακτηριστικά, καθώς δε και στην μεσόφωνο Isabelle Druet στο ρόλο του Τρίτωνα η οποία εξέφρασε τον ανθρώπινο χαρακτήρα ενός απόκοσμου τέρατος. 

Η προσπάθεια αναβίωσης της Κορωνίδας αποτελεί ένα πολύ καλό παράδειγμα συνεργασίας πολλών λυρικών σκηνών της Γαλλίας και μάλιστα της επαρχίας και δείχνει ότι η λυρική τέχνη είναι ζωντανή στην δύσκολη εποχή μας. Επί πλέον θα θέλαμε να τονίσουμε την σημασία μιας άγνωστης όπερας η οποία έχει όλα τα χαρακτηριστικά μιας διαχρονικής λυρικής δημιουργίας πλούσιας σε χαρακτηριστικά και προσπελάσιμης στο πλατύ κοινό. Αυτή η ανάδειξη του πολύπλευρου έργου δίνει μια ιδιαίτερη βαρύτητα σε όλες τις λυρικές σκηνές. Γνωρίζοντας δε ότι δεν υπάρχει CD ούτε DVD γι αυτό το έργο, θα ήταν ευχής έργο να δημιουργηθεί ένα τέτοιο μέσο προβολής καθόσον αυτό θα επέτρεπε σε πολλούς φίλους της λυρικής τέχνης να ανακαλύψουν μια νέα όπερα η οποία πραγματοποιήθηκε χάρις στις άοκνες και δημιουργικές προσπάθειες των προαναφερθέντων λυρικών σκηνών και στην ορχήστρα του «Λυρικού ποιήματος ».

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΗΜΟΣΘΕΝΟΥΣ ΚΟΚΚΙΝΟΣ